Бертай Есмаханұлы Төкеев. Тойың тойға ұлассын

Тойың тойға ұлассын...

Шымкент-2006жыл

Ау, әлеумет, жарандар!

Бәрің мұнда қараңдар!

Екі жүрек жұптасып,

Болашаққа нық басып,

Босағаны аттады,

Бірге бақыт тапқалы!

Бәріңіз мұнда келіңіз!

Тамаша тойды көріңіз!

Столға отырғызу.

Жас жұбайларды шақыру

Ассалаумағалайкүм жиналған көп!

Бұл тойға сіздерменен келіппін дөп.

Болып тұр жұрт көрмеген бір ұлы той,

Таң қалып қарағандай жер менен көк!
Сағынып жеткен құстай алтын көлін,

Жыр болып алдыңызда төгілемін!

Сақтаған әдет ғұрпын, ата салтын,

Халқыма сәлем бере иілемін!!!

Жақсы адамның бойында қайрат, намыс, ар болар.

Көңілді көкке көтерер қуаныш , бақыт, ажары,

Қандай ғана тамаша, балалы үйдің базары!!!

Қане достар шырқалсын екі жастың «Жар-жары»!

Тойды ашу: Қарияға сөз беру

Ауыл бар ма ақсақалсыз, ағасыз,

Оның әрбір сөзіне айтқан нанасыз.

Сөз берейік қарияға төрдегі,

Тағылымнан зор ғибрат табасыз...
Төгілген тері,

Еңбектің ері!

Қырандай қайсар,

Қайтпайтын кері,

Батырдың өзі,

Оңтүстік төрі!

Аңыз ғой көкем,

Әлі де сері!!!

Бұл да бір өмір өтіп кететін қас қағым.

Күмбірлеп күйлер, шарықтап әндер, би болсын,

Бір кісідей боп өткізейік тойды жастарым.

Дастарханы , осы тойдың сәні де!

Ынтымаққа бастайтын да осы той!

Сыйластық қой тіршіліктің мәні де!

Өмірде ер жігіттің бағы ашылар,

Ойлайтын оны әркез тағасы бар.

Жиенге қамқор болған, қорған болған,

Сөз кезегі Сіздерде нағашылар!

Билету:

Билеңіздер жалындап нағашылар!

Бұл өмірде алтындай бағасы бар!

Бидегі бар сыйлықты жеңіп алса,

Нағашыға кім екен таласы бар?!

Құдаларға сөз беру:
Деген сөз бар ғой құдалық болар мың жылдық!

Деген де бар ғой күйеу болар жүз жылдық!

Құдаларға құрметтеп бір сөз берсек,

Той сәнденіп, өмір күліп, әсем өтер түн жылжып...

Құдаға құрмет шашу бар.

Құдалармыз мәңгілік!

Өтсе де сан мың ғасырлар...

Жүреді ылғи жарқылдай.

Қонақ болып келгенде,

Жайып сал бәрін тартынбай...

Билеңіздер құдай қосқан құдалар!

Қазақ едік бірін-бірі ұға алар.

«Қызы бардың назы бар» да деген бар,

Не айтсаңыз құдалармыз құп алар.

Құдашаларға:

Билеңіздер құдашалар аспанға ұшып қалықтап,

Өзіңізге жұп таңдаңыз өнерлісін анықтап.

Жалындаған жігіттер бар тек ортада билейтін,

Ау жігіттер ұят болмасын құдашадан қалып қап.

Ата –анасына сөз беру:

Әкелерге:

Ұштасаң талабыңды қаламұштай,

Түседі жүрген сайын жол алыстай.

Өмірде әкелердің орны бөлек,

Ұл-қызын баулитұғын бала құстай.
Еркелеп мойнына артса ақ білегін,

Перзенті елжіретер ет жүрегін.

Қосылған екі жасқа айтады енді,

Әкелер тебіреніп ақ тілегін.

Күнде той бола бермес дәл осындай,

Тыншылмас көңіл бақыт жолы ашылмай.

Өмірде саған жақын адам болмас,

Төрт бөлген түн ұйқысын анашыңдай.
Дәм жазса талай тойға кез келеміз,

Күн сайын өркендейміз , өзгереміз.

Ұл-қыздың бақыты үшін ғұмыр кешкен,

---------------------- анамызға сөз береміз!

«Ана» деген бет бейнесі халықтың!

Ертеңіне жол ашатын осылар,

Ұлылықтың, даналықтың, алыптың!

* * *

Той түні қандай, әдемі бақтай саялы!

Қолымыздан келсе жас отауға тірек боп,

Жүрейік достар алақанға салып аялы!!!
Ағайын, туыс, құдалар келді жан жақтан,

Бұлбұлым сайрап естілді ғажап ән бақтан.

Бауырмал халқым басымыз міне қосылды,

Бізбенен жүрсін «Ынтымақ», «Бірлік»- ардақты ән!

Жиендерге жақсы сөз келді,

Заман мынау өзгерді.

Кеше тұлпар мінсеңіз,

Джип мінетін кез келді!!!
Билеңіздер тәтті жиендер!

Сыйлықтың бәрін иемдер.

Биде де қамқор болайық!

Құлап қалмасын , сүйеңдер!!!

Өмірде жақын бөлелер,

Шапағат нұрын себелер!

Бөлелер тойдың сәні ғой,

Кезек те келді сөз берер...
Билеңіздер жаны жайсаң бөлелер!

Кім бар биде бөлелерге теңелер?!

Нағыз сұлу сүмбіл шашты аруды,

Нағыз бөле дөңгелетіп жөнелер!

Не тапса да өзі жемей інісіне ап келген,

Шынын айтсақ жезделерге әпкелермен бақ келген!

Жыл құсындай бізден алыс кетсе де,

Туысты ойлап, сағынышпен оралады көктеммен,

Айналайын бауырмашыл, айналайын әпкемнен!!!

Күн шуағын сепкендер!

Жан мейірімін төккендер!

Көктемдер, көктеңдер!

Күйеу балдар сызылды-ау,

Ала қашты-ау қызымды – ау.

Шай қайнатып жүруші ед,

Төрге шығып бұзылды-ау,

Ішіп алса кей жезде,

Әдеті бар ызыңдау,

Құлағынан тартайық,

Өсіп қалған ұзындау...
Билеңіздер күйеу балдар, жезделер,

Әлі-ақ сенің «душман» атың өзгерер.

Әлі-ақ сені ардақтайтын кез келер,

Әлі-ақ саған бірінші қып сөз берер!!!

Қуанышта қалсыншы бір таң да атып.

Арылыңыз уайым ойдан ағайын,

Күліңіздер рахатқа сан батып!!!

Әдемілеп өткізерміз құдайым өзі қолдаса-ау.

Рұқсат болмай үстелден түрегеп кетпеңіз,

Той иесін, өзіңізді сыйламастық болмас-ау

Жүректен шыққан тілектің бәрі ақ тілек,

Бәріміз келдік жастарға бақыт, бақ тілеп.

Ажары тойдың ән, би, күй, әзіл емес пе?

Ренжімеңіздер асаба сөзден қақты деп.

Әнге , биге шақыру:

Жастықтың жалыны бар бойыңызда,

Ән айту сіздіңдағы ойыңызда.

Ән айтып ортамызда би билеңіз,

Жеңгеме жалтақтауды қойыңыз да.
Шын дарын мұндай тойда шетте қалмас,

Қынаптан суырылар шын ақ алмас.

Ешкім де бұған сірә мін таға алмас.

Күнде той бола бермес дәл осындай,

Билейік бір атаның баласындай.

Мөлдіреп құдашалар күтіп отыр,

Жігіттер ортаға шық қаласың ба –ай?!
Көңіл қандай, өмір қандай бидегі?!

Жанға шуақ ұялатты күй легі.

Аспанға ұшып, қалықтап бір билеңіз,

Ұмытпаңыз жеңгемізді үйдегі!!!

Ақ тілекпен сөйледіңіз тамаша!

Өмір әсем, той да мынау жаңаша!

Өтініш бар, тек сіздерді қинау жоқ,

Ән салыңыз көңіліңіз қаласа!!!

Тойды қыздыру:

Жастықтың бірге шалқып тасқынымен,

Жолықсын қариялар жас күнімен!

Ал жастар жалындасын осы тойда,

Көрінсін өнерімен, басқа үнімен!
Осы тойда тынысты бір кең алып,

Ән күйлерден ерекше бір рең алып.

Армансыз боп, көңілді бір көтеріп,

Ойнап, күліп қайтыңыздар демалып!!!

Насихатты сөз тыңдасақ жанға азық сый болар.

Қонақтарды жақын етер, сыйлас етер, дос етер,

Мың бұралған , жалындаған ортадағы би болар...

Орындалсын әркезде жас талабы!

Ынтымақ, бірлік, бақыт, сыйластықтар,

Болашақ осы тойдан басталады!!!

Жүздеріңіз нұрға толы арайсыздар.

Әр айтқан сөздеріме құлақ түріп,

Қол соғып қойсаңыздар жарайсыздар!

Кәрілік, уайым, қайғы жүрсе алшақ!

Ата-ана, туған –туыс, бәрі аман боп,

Шіркін-ай қартаймайтын жас боп қалсақ!

О жастар болашағым сенде үміт!

Жалында, темірді үз, тасты да үгіт!

Бұйырып тұрған қыздан құр қалады,

Дәл қазір болбыраған жасық жігіт...
Қол созамыз биік алыс арманға,

Биік бізде ой өріс те, талғам да!

Тату тәтті сыйласайық өмірде,

Айта жүрер «Сіз, біз» қалар жалғанда!

Осы биде нағыз жігіт көрінер,

Ортамызда ару қыздар, серілер!

Осы тойдың нағыз сыйы жігітке,

Ару қыздың жүрегінен берілер...
Би басталды, тұрып қалу болмасын!

Уа жігіттер, ару қыздар тоңбасын!

Аз өмірде ойнап, күліп , сыйласшы,

Қадірлейтін жаныңда жүр жолдасың!

Ару қыздар сенен көзін алмапты.

Жан анаң да күтіп жүр бір тойыңды,

Келін таңда жан анаңа ардақты!!!

О. құдаша жақын тұршы, еріп кетер қармысың?

Әлде өзің қол жетпеген биік шынар талмысың?

Жүректерге жылу беріп, қуанышқа бөледің,

Өнеріңе рахмет, шексіз менің алғысым!!!
Ағарып атқан таңым-ай,

Ауырып кетті жаным-ай.

Есіміңді айтшы құдаша,

Өлетін болдым ауырмай...

Ата-анаңыз туған екен өзіңізді әнші қып.

Ауылымызда ылғи дағы тойдың сәні болыңыз,

Күміс көмей әнші болса, тыңдар құлақ баршылық!!!

Қуаныш жүректе кернейтін күн!

Уайымға көңіл бөлмейтін күн!

Бәрін ұмытып қолды сермейтін күн!

Директорлар би билеп терлейтін күн!
Бір-бірін ұғатын күн!

Көңілден шығатын күн!

Сынбайтындар сынатын күн!

Тынбайтындар тынатын күн!

Бір-біріне қамқор болып сүйрейтін күн!

Көңіл ерекше өсетін күн!

Көп мәселені шешетін күн!

Есті бірде біліп, бірде білмей, өшетін күн!

Жақсылыққа көңіл ауатын күн!

Бір-бірін достар табатын күн!

Ақ тілектер ағын боп ағатын күн!

Үміттер өтелер күн!

Жақсы мен жайсаң табысатын күн!

Тышқандар мақтанатын күн!

Туыстар мәз мейрам болып,

Орынбасарлар бақ табатын күн!

Балалық шаққа шегінетін күн!

Көңіл семіретін күн!

Ерекше көрінетін күн!

Достықтың туы желбіреп,

Ағайын туыс елжіреп!

Той әкелді ауылға,

Манас батыр ержүрек!
Қостұраның қыраны,

Сұлу қыздар ұраны!

Күләнда ару қасында,

Жанының сөнбес шырағы!

Өмірде зәм-зәм бұлағы.

Сыры мол жұмбақ бар әлем,

Махаббаттан тұрады!

Есінен танып құлады.

Өзегін өртеп өкініш,

Дуалға басын ұрады.

Болса да небір азабы.

Қиындыққа мән бермей,

Сыры мол сурет жазады.

Қуаныш сыйлап елге де.

Мәз-мейрам боп аға да,

Нұр шашады жеңге де!

Той жетті бізге қыр асып.

Ордабасы мен Қостұра,

Тұрғандай түнде сырласып.

Той думан тауда, белде де!

Жарасар бүгін «Нағыз той,

Ер Манас тойы» деуге де.

Күләндадай аруына гүл алып.

Содан бері мектебіңіз гүлденіп,

Көркем болып келе жатыр құралып.

Өлең жаздым шабыт шіркін мың қинап.

Күләнда ару әдебімен көрікті,

Ер Манас жүр өнерімен нұр сыйлап.

Күләнда ару қызыңыздай гүліңіз!

«Қырықтың бірі Қыдыр» деген сөз де бар,

Осы жерде Қыдыр жүр деп біліңіз!!!

Шуақ шашып жайнап жүрсін күн болып!

Бақытты боп Ер Манас пен Күләндә,

Балдарымен өсе берсін мың болып!!!