Цитология және гистология” ПӘнінің ОҚУ Әдістемелік кешені (ПОӘК) ПӘннің ОҚытушыға арналғАН

ШӘКӘРІМ атындағы СЕМЕЙ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ

050607 – “Биология” мамандығына арналған

“Цитология және гистология”

ПӘНІНІҢ ОҚУ - ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ (ПОӘК)

Семей, 2008

Алғы сөз

1. ӘЗІРЛЕГЕН

Құрастырушы Тоқаев Зейнолла Қалымбекұлы ........................ «....»........................ 2008 ж., в.ғ.д., профессор, “Биология” кафедрасының профессоры, Қазақстан Ұлттық жаратылыстану ғылымдары академиясының академигі, ҚР білім беру ісінің құрметті қызметкері.

1. 
   ТАЛҚЫЛАҒАН
   

2.1. “Биология” кафедрасының мәжілісінде.

«....» ....................... 2008 ж. Хаттама № ....
Кафедра меңгерушісі ................................. Р.А. Арынова.

2.2.Аграрлық факультеттің оқу - әдістемелік кеңесі мәжілісінде.

«....» ....................... 2008 ж. Хаттама № ....
Төрайымы ......................................... Г.И. Джаманова.

2. 
   БЕКІТІЛДІ
   

«....» ....................... 2008 ж. Хаттама № ....

бірінші проректор ..................................... А.А. Молдажанова.

БІРІНШІ РЕТ ЕҢГІЗІЛГЕН

Мазмұны	Беттері
1. Қолдану саласы
2. Ереже белгілейтін (нормативтік) сілтемелер
3. Жалпы ереже
4. Оқытушыға араналған пәннің жұмыс оқу бағдарламасының мазмұны
5. Студенттердің өз бетімен істейтін жұмыстары тақырыбының тізімі
6. Пәннің оқу - әдістемелік картасы
7. Оқу - әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз етілуінің картасы
8. Әдебиеттер

1. Қолданылу саласы:
“Цитология және гистология” пәні бойынша ОӘК 050607 – “Биология” мамандығы студенттеріне арналған. Ол студентті оқу процесінде алған пәннің мазмұнымен, оның көкейкесті маңыздылығы мен қажеттілігін, саясатын, оқу барысында меңгерілетін дағдылар мен іскерліктің тақырыптарымен таныстырады. ОӘК пәнді оқып білудегі, зерделеудегі ең басты құрал болып келеді.

2. Нормативтік сілтемелер
“Цитология және гистология” ПОӘК келесі құжаттардың ұсынымдарымен және талаптарына сәйкес берілген пән бойынша оқу барысын ұйымдастыру тәртібін белгілейді және жасайды:

050607 – “Биология” мамандығы ҚР мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарты, ҚР МЖМБС 3.08.071-2004, ҚР Білім және ғылым министрлігінің 7 тамыз 2004 ж., № 671 бұйрығы бойынша бекітіліп, әрекетке еңгізілді.

Цитология және гистология – адам және жануарлар организмiндегi жасушалар, ұлпалар, ағзалар, оның жүйелерінiң микро-, субмикроскопиялық құрылысын, қызметiн зерттейтiн, әрі организмнің пайда болғанынан өлгенге дейiнгi тiршiлiк әрекетiн және iс-тәжiрибе мүддесiне сай, даму бағытына ықпал жасау мүмкiндiктері туралы ғылым.

Пән биологияның білім жүйесінде басқа пәндермен (зоология, анатомия, биохимия, физиология, генетика және басқа) бірге маңызды орын алады да, биология ілімі мен іс –тәжірибесі (практикасы) түзілетін негізі болып келеді. Ол кәсіптендіру пәндермен де (молекулалық биология, адам биологиясы және басқа) тығыз байланысты.

Биология бакалавры жұмысында микроскоппен жұмыс істеу, қарапайым препараттарды жасау, жасушаның электронограммасын және микрофотосын ажырату, плазмалемманың туындылары мен негізгі тұрақты қосындыларды (органоидтарды) ұқсаттыруға, гистологиялық препараттарды оқуға, жануарлардағы негізгі ұлпалар жүйесінің түрлерін (типтерін) ұқсастандыруды (идентификациялау) білуі керек.

Ол организмдегi жасуша, ұлпалар биологиясы туралы бiлiмдi тереңдетiп, олардың қызметiне нәтижелi, көздеулi ықпал жасау мүмкiндiгiн туғызып, биология ғылымының негізгі салаларында қызмет етуге мүмкiндiк бередi.

1 кесте - Жұмыс оқу жоспарының көшірмесі:

Пәнді зерделеудің басты негізі орта мектептің оқу бағдарламасына сай өткен: зоология, ботаника, анатомия, адам физиологиясы мен гигиенасы, жалпы биология, физика, химия; олар келешекте жоғары кәсіптік білім бағдарламасындағы базалық пәндерді – жеке даму биологиясы, биохимия, биофизика негіздері, өсімдіктер физиологиясы, генетика, адам және жануарлар физиологиясы, микробиология және вирусологияларды оқығанда өте қажет болады.

Пән молекулалық биология, адам биологиясы, генетика, т.б. пәндердің негізі болып келеді. Оның деңгейі кәсіптендіру пәндерін терең меңгеруге және практикалық қызметте өте қажет ілімдік, практикалық дағдыларды іске асыру сапаларымен айқындалады.

3 кесте – Пәннің оқу-әдістемелік картасы.

4 кесте - Оқу-әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз етілуінің картасы

1. 
   Ченцов Ю.С. Общая цитология. – М. – 1978.
   
2. 
   Ченцов Ю.С. Практицитология. – М. – 1978.
   
3. 
   Билич Г., Катинас С.Г., Назарова Л.В. Цитология. 1999, с. 21-32.
   
4. 
   Кухтина Ж.М. Руководство к практическим занятиям по цитологии. М., 1971, с. 111.
   
5. 
   Кристиан Де Дюв. Путешествие в мир живой клетки. М., т. 1, с. 53-62.
   
6. 
   Латова Ю.В., Святенко Е.С. Руководство в самостоятельной работе над курсом цитологии. М., 1985, с. 9-15.
   
7. 
   Кемп П., Армс К. Введение в биологию. М.,1988, с. 264-273.
   
8. 
   Паушева З.П. Практикум по цитологии. М., 1988, с. 148-170.
   
9. 
   Ролан Ж.К., Сёлоши А., Сёлоши Д. Атлас по биологии клетки. М., 1978.
   
10. 
    Рейви П., Эверт Р., Айкхори С. Современная ботаника. М., т.1. С. 67-70.
    
11. 
    Сапоров К. Жалпы цитологияның негіздері. – Алматы. – 1993.
    
12. 
    Атабекова А.И. Устинова Е.И. Цитология растений. М., 1971, с. 64-75.
    
13. 
    Босток К., Самнер Э. Хромосома эукариотической клетки. М., 1981.
    
14. 
    Захаров А.Ф., Бенюш В.А., Кулешов Н.Г., Барановская Л.И. Хромосомы человека. Атлас. М., 1982.
    
15. 
    Короткова В.М. Учебно-методическое руководство в лабораторным занятиям по цитологии. Усть-Каменогорск, 1991, с. 10-13.
    

1. 
   Антипчук Ю.П. Гистология с основами эмбриологии. – М. – 1983.
   
2. 
   Афанасьев Ю.И., Юрина Н.А. Гистология, цитология и эмбриология. М., Медицина.. 2001.
   
3. 
   Быков В.Л. Цитология и общая гистология. Санкт-Петербург, СОТИС, 1999.
   
4. 
   Кацнельсон З.С., Рихтер И.Д. Практикум по цитологии, гистологии и эмбриологии. – Л., 1979.
   
5. 
   Елисеев В.Г., Афанасьев Ю.И., Котовский Е.Ф. Атлас микро-, ультрамикроскопического строения клеток, тканей и органов. – М.
   
6. 
   Хэм А. Кормак Д. Гистология. 5 томов. – М. – 1983-1985.
   
7. 
   Вракин В.Ф., Сидорова М.В. Морфология сельскохозяйственных животных. – М. 1991.
   
8. 
   Альбертс Б., Брей Д., Льюис Д. Молекулярная биология клетки в 5 томах. М., 1986, 1995.
   
9. 
   Атлас сканирующей, электронной микроскопии клеток, тканей и органов (под ред. О.В. Волковой, В.А. Шахламова, А.А. Миронова. М., 1987.
   
10. 
    Методические указания к лабораторным занятиям по общей и частной гистологии для студентов 1-го и 2-го курсов ветеринарного факультета (под общей ред. д.в.н., профессора Н.Л. Гороховского), Семипалатинск, 1992.
    
11. 
    Тоқаев З.Қ. Гистология, эмбриология және цитология практикумы. – Семей. – 2001.
    
12. 
    Тоқаев З.Қ. Жануарлар морфологиясы латын ветеринариялық терминология сымен. – Алматы. – 2006.
    
13. 
    Тоқаев З.Қ. Жаралыстану маманды ғына арналған «Гистология зертханалық сабақтарының оқу-әдістемелік құралы». – Семей. – 2002.