Гендерлік психология туралы теориялар және концепциялар
«Гендер» термині әлеуметтік жыныс, жыныс мәдениеттің өнімі ретінде) 1975 жылы қалыптасты, бірақ ғылымда осыған сәйкес көптеген идеялар болды.
«Гендер» термині әлеуметтік жыныс, жыныс мәдениеттің өнімі ретінде) 1975 жылы қалыптасты, бірақ ғылымда осыған сәйкес көптеген идеялар болды.
Гендер дегеніміз –әйелдер мен қыздардың, ерлер мен ұлдардың рөлін айқындайтын мәдени, саяси және әлеуметтік тәжірибелер мен нормалар арқылы, сондай-ақ ерліктің және әйелдіктің әлеуметтік анықтамасы арқылы қоғам құрған әлеуметтік құрылым болып табылады.
Гендер – әйелдер мен қыздардан, ерлер мен ұлдардан олардан өмір бойы күтілетін міндеттер мен жауапкершілікті анықтайды, және де олар тап болуы мүмкін белгілі
бір кедергілерді, сондай-ақ олар пайдалана алатын артықшылықтарды белгілейді.
Жыныс – әйел мен ер адамдардың арасындағы биологиялық ерекшеліктердің сипаты.
Гендер – әр жынысқа тән мәдениетпен байланысты көзқарас, мінез-құлық және рөлдер жүйесі.
Гендерлік психология Жыныспен байланысты болатын психиканың ерекшеліктері гендерлік психологияның пәні болып табылады міндеттері: теориялар мен концепцияларды, әдіс және әдістемелерді зерттеу және кең түрде зерттеу жүргізу, ал оның қолданбалы аспектісінің міндеті практикаға жетістіктер мен қорытындылар енгізу. ерлер мен әйелдердің айырмашылықтары мен ұқсастықтарын зерттейтін ғылым 1
Философиялық тұрғысындағы идеяларға сәйкес зерттеулер (антикалық кезеңнен ΧІΧ ғасыр аяғына дейін);
2
Гендерлік психологияның пәні мен оның қалыптасуы (ΧІΧ ғасырдың басы –ΧΧ ғасырдың басы).
3
«Фрейдтік кезең» З.Фрейдтің есімімен байланысты психоанализ (ΧΧ ғасырдың басы - 1930 жылдар);
4
Кең ауқымда эксперименталды зерттеулердің бастауы және алғашқы теориялардың пайда болуы (1950-1980 жылдар);
Гендер психологиясының тарихы 5
Гендерлік психологияның қарқынды дамуы
Теориялар мен концепциялардың категориялары Гендерлік айырмашылық.
Гендерлік
әлеуметтену.
Ер адам
психологиясы.
Гендерлік лидер психологиясы.
Гендерлік
қарым-қатынас психологиясы
Әйел адам психологиясы.
Әдебиеттер тізімі: West C., Zimmerman D.H. Doing Gender/Gender and Society, 1984 Vol. 1,
No. 2 – 125–151.
1 2 3 4 5 Гендерная психология. 2-е изд. / Под ред. И. С. Клециной. — СПб.: Питер, 2009. — 496 с.: ил. — (Серия «Практикум»)
Психологические основы гендерных исследований : учеб. пособие / Н. П. Фетискин. – Кострома : Костром. гос. ун-т, 2017. – 548 с.
Клецина И.С. От психологии пола – к гендерным исследованиям в психологии // Вопросы психологии. 2003. № 1.
Ильин Е.П. Дифференциальная психология мужчины и женщины. СПб.: Питер, 2002.