84
С.СЕЙФУЛЛИН АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ АГРОТЕХНИКАЛЫҚ ЗЕРТТЕУ УНИВЕРСИТЕТІНІҢ ҒЫЛЫМ ЖАРШЫСЫ № 1 (120) 2024
ISSN 2710-3757, ISSN 2079-939Х,
АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ ҒЫЛЫМДАРЫ
4-кесте – Шығу тегі әртүрлі майбұршақ сортүлгілерін іріктеу
нәтижесінде анықталған
шаруашылық құнды
белгілердің көрсеткіштері, 2023 ж
Сортүлгілер
Шығу
тегі Вегетациялық
кезең, күн
1000
дәннің
массасы, г
Ақуыздың
құрамы, %
Майдың
құрамы, %
Өнімділік,
ц/га
Kendou 61
Қытай
104
93,3
40,48
19,49
10,9
№78
Қазақстан
104
116,7
42,05
17,72
15,4
№57
Қазақстан
104
150,0
40,79
19,75
9,8
№83
Қазақстан
104
172,2
40,48
19,94
8,8
№113
Қазақстан
104
187,5
42,68
18,81
14,5
№114
Қазақстан
105
226,2
42,36
19,08
11,3
К-0124
Қазақстан
86
144,6
45,19
13,36
12,9
Жүргізілген зерттеулер нәтижесінде ерекшеленген шығу тегі әртүрлі майбұршақ сорттары
Солтүстік Қазақстан жағдайында жоғары бейімділік қасиеті бар майбұршақ сорттарын шығару
кезінде селекциялық процеске қосу үшін ұсынылады.
Қорытынды
Жүргізілген зерттеудің нәтижелері төмен оң температураның әсеріне (+10 және +5°С
температураға) қарсы тұру қабілеті және тұқымның өну көрсеткішіне (GP), өскіннің
пайда болу жылдамдығына (SE), өскіннің пайда болу жылдамдығының индексіне (SEI)
және өскіннің пайда болу жылдамдығының коэффициентіне (SEC)
қарай шығыу тегі
әртүрлі майбұршақ сорттарын саралауға мүмкіндік берді.
Зерттелген барлық майбұршақ
сорттары бойынша суыққа төзімділік деңгейі 42-59% аралығында болды. Бұл өз кезегінде,
майбұршақтың жылусүйгіш, субтропикалық шығу тегі бар екендігмен, сондай-ақ аталған
дақылдың өсіп-дамуының бастапқы кезеңдерінде төмен оң температураның әсеріне төтеп
беру қабілетінің төмендігіме түсіндіріледі.
Зерттеудің нәтижесінде Kendou 61 (Қытай), Beidou 47 (Қытай), №78 (Қазақстан), №57
(Қазақстан), №83 (Қазақстан), №113 (Қазақстан), №114 (Қазақстан), К-0124 (Қазақстан)
және К-0129 секілді бірқатар сортүлгілері (Қазақстан) генетикалық жағынан суыққа төзімді
екендігі анықталды. Ерекшеленген майбұршақ сортүлгілері Солтүстік Қазақстан жағдайында
суыққа төзімді сорттарды шығару бойынша селекциялық бағдарламаларға енгізу үшін
ұсынылады.
Достарыңызбен бөлісу: