Уюметп хальщтьщ казынасын шашып

Уюметп хальщтьщ казынасын шашып, 
урлауга жол бергеш ушш сынаймын
Когамдык-саяси б1рлестжтер шын мэншде ез децгешнде 
эрекет ететш болса мемлекеттщ ныгаюына кемектеседг 
Демократпяландыруга се m i пн тштзедг Экономикалык рефор- 
маныц осал тустарын сынай отырып, билж басындагылардын 
ез багдарламасына соны кезкараспен карауын талап етедг 
казакстан Республикалык партиясыныц терагасы Сэбетказы 
Акатаймен осы мэселелер тургысында сухбаттаскан едж.
- Ел\м1здег1 экономикалыц дагдарысты пайдаланып oasoip 
цогамдыц уйымдардыц басшылары наразылыц uiepyi арцылы 
билж басындагыларга цысым жасагысы келедг. Ci3 бул 
эрекетке цандай бага береЫз?
— Хальщтыц экономикалык-элеуметтж жагдайыныц даг- 
дарыска т1релу1 кайсыб1р когамдык уйым басшыларын да ой- 
ландырса керек-Ti. 
BipaK, 
дагдарыска байланысты кешеге аттан- 
дап шыгып, журтты карсылыкка ундеу жаксылыкка апармай- 
ды. Билж 
Keineri 
кецестж еюмет колында болса, 6ip баска едг 
Онда осылай жасауга болатын-ды. Ал бугшгл республикадагы 
экономикалык-элеуметтж 
дагдарыска 
жауап 
беретш 
ез 
yKi метл Mi s. Сол себептл ез мемлекетше халыкты карсы кою 
жай бисауаттык емес, ол азамальщ-саяси тургыдан алганда да 
кылмыс болар едг
- Наръщтыц агынына царсы жузе алмай келе жатцандар 
алдымен билгк басын устагандарды ктэлайды. Осы пш рге 
алып-цосарыцыз бар ма?
— “Жалга бар, жат елге кет, мал тауып кел” деген Абай. Осы 
сынды дуниеде б1рде-б1р мемлекет ел-журтын асырамайды. Тек 
мемлекет ел-журтыныц карекетше, ецбек етуше жол ашады. 
Егер мен уюмегп сынайтын болсам, халыктыц, елдщ колындагы 
мулкш шашып, урлап, элде урлауга жол берш, карекет етуге 
мумкшдж бермедщ деп сынар ед1м. Осыныц езше уюмет баста- 
машы, уйыткы бола бшсе калган т1рлжтщ esi 1зд1-1з1мен орны­
на келер едг Эйтпесе, бурынгы психологпядагы “мемлекет асы- 
райды” дегеннщ куш элдекашан бйкен.
374

Ауылда кункорштщ непзп озегше айналган малдыц басы 
курт азайып келедг Демек, олардыц ociMiH турактандыру упин 
жеке фермерлерге, кожальщтарга несиеге мал, техника, курал- 
жабдьщтар непзшде комек беру керек. Бул урдю Кытайда 
экономикалыц реформаны жузеге асыру кезшде тшмд1 пайда- 
ланылды. Реформа козшде онда 
“TeMip-кой ” , “TeMip-ж ы лкы ” 
деген несие туршде сомасы шыгарылып, 500 кой бершедг Осы 
мерз1м аралыгында одан с алы к алынбайды. Ал уш жылдык 
мерз1м бйкен соц 500 кой ую метке кайтарылып, оны келес1 
кезектеп шару a neci оз максатына пайдаланады. Ал уш жыл 
бойгы 500 койдан алган пайда мен тушм шаруаныц озшде 
калады. Сойтш, элеуметтж экономикалыц жагынан шаруаныц 
аягынан турып кетуше улкен демеу болады.
- Эдетте оппозициялыц птрдегтердщ айтатыны: билж 
басындагылар цызметтен 
Kemyi 
керек деген талап туршде 
келед
i. 
Экономиканыц вркендеу! mi кел ей осыган цатысты деп 
ойлайсыз ба?
-  Басшыны орнынан кетлрсек, жагдай жонделед1 деген- 
ге сенбеймш. 
Bis 
мунът кунделжт1 ом1рден корш отырмыз. 
Экономикалыц реформага тжелей жауап беретш премьерлердщ 
кызметтен кеткешмен, оныц орнына келгендер жарылкады 
ма? Мэселеш булай шешу тшмд1 деп айту киын. 
BipaK 
гэптщ 
TOpKiHi баскада. Уюмет аткарып отырган icTeH халыцтын 
кулагдар болып отыруы Tnic. Сонда гана оз уюметшщ шынайы 
жауапкершшкпен жузеге асырып отырган шараларынан хабар- 
дар журтшылык оны ой таразысына тартып отырады. Кажет 
десе, кемшшктерше де кеппр1ммен карайды. Ойткеш э деген- 
нен жумак орнамайтынын халыц та тусшедг Тек тусшбейши 
уюметтщ копттллжтен “купия” устагысы келетш деректер1 гана. 
Осы мэселеге келгенде елде абыржушылык басталады.
- Республикада арак id iK болса да кездесетш наразылыц 
талаптардан кейш, олардыц жарым-жартылай болса да 
усыныстары орын дал ып жатады. Сонда талап цоюшылардыц 
цaжemmi, цуцылы, кетлЫ ецбекацы мен зейнетацыларын алу 
ушш Mindemmi турде наразылыц шерут уйымдастыруы ке­
рек пе?
375

- Ipi калалардагы халык наразылык inepyi аркылы 
карсылыгын бщцрш, талаптарын кояды. Сойтш, аркасында 
жалакысын да, зейнетакысын да беруге мэжбур етедг 
BipaK, 
юмнщ есебшен? ¥рандатып, наразылык корсетпейин киырдагы 
ауылдыц есебшен. Оныц устше кала тургы ндары ныц денш 
кай улт окшдер1 курайтыны тагы белгш. Сондыктан тнесш
каржысын Караганды, Оскемен каласыныц журтшылыгы ала- 
ды. Есесше Кар кар алы мен Мойынкум халкыныц тоз1мдшк та- 
нытуына тагы да тура келедг Ец алдымен ауылга карайласу ке­
рек дейин кагнда осындай себептерден туындайды.
—Б1здщ Kcisipzi угымымыз цызъщ. Алысца кеткен агайынымыз 
келт, царжы болт, турмысымызды жацсартып береттдей 
умш пен куй кешт отырмыз...
-  Тэуелшздж алган алты жылдыц шецбершде улттыц, 
хальщтыц жагдайы будан артык болмайды. Болуы да мумкш 
емес. ¥лтымыздыц болмыс сипаты кандай? Мемлекет1м1здщ 
де сипаты солай болмак. Шеттен келш жарылкайды деу 
эбестж. Абай айтады: “Озще сен, озщд1 алып шыгар, акылыц 
кайратыцмен ею жактап”. Абайдан казакты артык бшетш адам 
жок. Ендеше, казактыц 

жүктеу/скачать 5.74 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: