ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ
ҒЫЛЫМ ЖӘНЕ БІЛІМ МИНИСТІРЛІГІ
ШӘКӘРІМ атындағы
СЕМЕЙ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
|
3 деңгейлі СМЖ құжаты
|
ПОӘК
|
Е ПОӘК 042-14-4-05.
1.20.01.- 2013 ж.
|
ПOӘК
«Еңбек қорғау және тіршілік әрекетінің қауіпсіздігі» пәннінің студенттерге арналған оқу жұмыс бағдарламасы
|
«__»____ 200__ ж.
№ ___ басылым
|
ЕҢБЕК ҚОРҒАУ ЖӘНЕ ТІРШІЛІК ӘРЕКЕТІНІҢ ҚАУІПСІЗДІГІ
ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
Барлық мамандығына арналған
ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН ПӘННІҢ ОҚУ ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ
Семей
2013
Кіріспе
1. ҚҰРАСТЫРУШЫ
Құрастырушы: техника ғылымдарының кандидаты, доцент, Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университетінің «Экология және қоршаған ортаны қоргау» кафедрасының профессор м.а.
Сарсембенова О.Ж. ____________ « _ » 2013 ж.
2 ТАЛҚЫЛАНДЫ
2.1. Шәкәрім атындағы Семей Мемлекеттік Университеті «Экология және қоршаған ортаны қорғау» кафедра отырысында
« 4 » 09 2013 ж. № 1 хаттама
Кафедра меңгерушісі, доцент м.а. ____________ Кабышева Ж.К.
2.2. Аграрлық факультетінің оқу-әдістемелік бюро отырысында
« 18 » 09 2013 ж. № 1 хаттама
АФ ОӘБ төрағасы _________ доцент м.а. Тлеубаева А.В.
3 БЕКІТІЛДІ
Университеттің Оқу-әдістемелік кеңесі мақұлдап басып шығаруға ұсынады
Хаттама № 1 «_19__» _____ 2013ж.
Оқу- әдістемелік кеңестің төрағасы,
оқу-әдістемелік жұмысы бойынша проректор профессор Искакова Г.К.
4 №2 басылым 30.09.2009 ж. ауыстыруға кіргізілді. Кешен Қазақстан республикасының Мемлекеттік жалпыға бірдей білім стандарты МЖБС негізінде жаңартылған 5.04.019.-2011. Бакалавриат.
Мазмұны
1
|
Қолдану саласы .................................................................................................
|
5
|
2
|
Нормативтік сілтемелер....................................................................................
|
5
|
3
|
Жалпы ережелер….............................................................................................
|
5
|
4
|
оқытушыға арналған пәннің оқу жұмыс бағдарламасы мазмұны................
|
|
5
|
Студенттердің өздік жұмысына арналған тақырыптардың тізімі.................
|
|
6
|
Пән бойынша оқу-әдістемелік карта…............................................................
|
|
7
|
Оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз етудің картасы..............................
|
|
8
|
Әдебиет...............................................................................................................
|
|
1 ҚОЛДАНУ АЙМАҒЫ
«Еңбек қорғау және тіршілік әрекетінің қауіпсіздігі» пәнінің оқу-әдістемелік кешені 050712 «Машина жасау» мамандығының студенттеріне арналған. Бұл студенттерді курс мазмұнымен, курстың политикасымен, оқу-әдістемелік кешен пәнді оқытудың негізгі құжаты болып есептеледі
2 НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР
«Еңбек қорғау және тіршілік әрекетінің қауіпсіздігі» осы пәндердің оқу-әдістемелік кешені келесі құжаттардың ұсынымдарынымен және талаптарына сәйкес берілген пән бойынша оқу процесін ұйымдастыру тәртібін белгілейді және жасайды:
050712 - «Машина жасау» мамандықтағы мемлекеттік жалпы міндетті білім стандарты ҚР МЖБС Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігінің жылғы, бұйрығы бойынша әрекетке еңгізілді және бекітілді
3 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
3.1 «Еңбек қорғау және тіршілік әрекетінің қауіпсіздігі» пәннің мақсаты мен даму сатылары.
3.2 Пәннің мақсаты:
Пәндi оқыту мақсаты: - өнеркәсіп санитария мәселері бойынша, биологиялық, химиялық және физикалық, психофизикалық факторлардың жұмыс істейтіндер мен адам организмдеріне әсерін студенттерге практикалық және физикалық дайындықтарға үйрету.
-
Пәннің міндеті:
Осы пәнді оқығанның нәтижесінде студенттер келесіні білуге тиісті:
жалпы сипаттамаларды, құрылымдар мен ерекшеліктерді биологиялық, химиялық, физикалық адам денсаулығына негативті әсерлер көрсететін, қоршаған ортаның ластану факторлары мен тіршілік әрекеті қауіпсіздігі, сонымен қатар талданатын объектлердің баға критерийлері;
істеп білу керек:
өнеркәсіп санитария көзқарастарымен зерттелетін объектілердің эксперттіөаналитикалық бағаларын орындау, олардың қатарына қоршаған орта мен адамдар үшін олардың қауіпсіздігінің дәреже талдаулары жатады.
3.4 Курстың пререквизиттері:
3.5 Курстың постреквизиттері:
жоқ
Кесте 1 – Жұмыс оқу жоспарынан көшірме
Курс |
Семестр
|
Кредитер
|
Дәріс
(сағ.)
|
ЗС
(сағ.)
|
ОСӨЖ
(сағ.)
|
СӨЖ
(сағ.)
|
Барлығы (сағ.)
|
Қорытынды бақылау формасы
|
4
|
7
|
3
|
30
|
15
|
45
|
45
|
135
|
емтихан
|
4 ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН ПӘНІҢ ОҚУ ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫНЫҢ МАЗМҰНЫ
Кесте 2 - Пәннің мазмұны. Сабақ түрлері бойынша сағаттарды бөлу
Тақырыптың атауы
|
Сағат саны
|
ДС
|
ЛС
|
ПС
|
ОСӨЖ
|
СӨЖ
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
Кіріспе. Еңбек қорғау және тірішілік әрекетінің қауіпсіздігі курсының мәні және мазмұны. Курс мақсаты мен тапсырмалары.
|
4
|
-
|
-
|
1
|
2
|
Еңбек қорғаудың құқықтық және ұйымдастырушылық мәселелері. Еңбек қорғауды басқару жүйесі.
Еңбек қорғау бойынша негізгі заңды актілер және нормативтік құжаттар. Еңбек туралы заңды, еңбек қорғау бойынша ережелер мен нұсқауларды бұзғаны үшін жауаптылық.
Еңбек етудің қауіпсіз тәсілдеріне үйрету. Келенсіз оқиғалар мен апаттарды тергеу және есепке алу. өндірістік жарақаттанушылық пен кәсіптік ауруларды талдау әдістері.
|
8
|
|
|
2
|
2
|
Ауадағы зиянды заттардан қорғау. Ауаның шаңданғандығын анықтау
|
|
4
|
|
|
2
|
Жұмыс аймағы ауасында зиянды газдардың шоғырлануын анықтау
|
|
4
|
|
|
2
|
Шу мен дірілден, зиянды заттар мен сәуле шығарудан қорғау
|
2
|
|
|
2
|
3
|
Электрқауіпсіздігі.
|
2
|
|
|
2
|
3
|
Қауіпсіздік техникасы негіздері
|
2
|
|
|
2
|
3
|
Өндірістік санитария және еңбек гигиенасы. Өндірістік ортаның метеорологиялық жағдайлары.
Метеорологиялық факторлардың адам ағзасына және еңбек қауіпсіздігіне әсер етуі.
Еңбектің нормативтік метеорологиялық жағдайларын жасау тәсілдері.
|
4
|
4
|
|
2
|
2
|
Өндірістік жарықтандыру.
Өндірістік жарықтандыру – нормалау, есептеу, жарық беру аспаптары, жұмыс орындарының жарықтанғандығын бақылау.
|
2
|
|
|
2
|
3
|
Өрт қауіпсіздігі негіздері
|
1
|
|
|
1
|
2
|
Өрт қауіпті, жарылыс қауіпті жағдайлардың жабдықтары
|
1
|
|
|
2
|
2
|
Үймереттер мен ғимараттарды найзағадан қорғау
|
|
|
|
2
|
2
|
Тіршілік әрекеті қауіпсіздігінің ұйымдастырушылық және теориялық негіздері
|
|
|
|
1
|
3
|
Төтенше жағдайлар
|
2
|
|
|
|
2
|
Мекендеу ортасының қауптіліктері
|
|
|
|
1
|
2
|
Техногенді қауіптіліктер және олардан қорғау
|
|
|
|
1
|
2
|
Тұрғындарды қорғау
|
1
|
|
|
|
2
|
Зардап шеккендерге дәрігерге дейінгі көмек көрсету әдістерін зерделеу
|
|
3
|
|
|
2
|
Өнеркәсіптік объектілер жұмысының тұрақтылығы
|
|
|
|
1
|
2
|
Зақымдану ошақтарындағы құтқару және басқа шұғыл жұмыстар
|
1
|
|
|
0.5
|
2
|
Коллоквиум
|
|
|
|
|
|
Барлығы
|
30
|
15
|
|
22.5
|
45
|
Кесте 3 - Зертханалық практикум тақырыптарының тізімі
№№
|
Зертханалық практикум тақырыптарының тізімі
|
Сағат саны
|
1
|
Ауаның шаңданғандығын анықтау
|
4
|
2
|
Жұмыс аймағы ауасында зиянды газдардың шоғырлануын анықтау
|
4
|
3
|
Микроклимат параметрлерін зерттеу
|
4
|
4
|
Зардап шеккендерге дәрігерге дейінгі көмек көрсету әдістерін зерделеу
|
3
|
|
Барлығы
|
15
|
5 СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫНА АРНАЛҒАН ТАҚЫРЫПТАРДЫҢ ТІЗІМІ
Кредитттiк жүйеде оқу студентттердiң өз бетiмен жұмыс iстеуге, сонымен қатар үй жұмысын орындауда бiлiм сапасын жетiлдiредi.
Студенттiң оқытушымен жасаған жұмысы – кредиттiк жүйеде оқу формасының бiр түрi. Студенттiң өзiндiк жұмысы және оқытушымен бiрiгiп жасайтын жұмыс жоспары 4 кестеде көрсетiлген.
СОӨЖ және СӨЖ жоспары
4- кесте
СОӨЖ
|
СӨЖ
|
Аудиторлық
|
Аудиторлықтан тыс
|
Еңбекті қорғау және тіршілік қауіпсіздігі туралы негiзiгi түсiнiктемелер мен анықтамалар.
|
Өндірістік санитариядағы негiзiгi түсiнiктемелер мен анықтамалар (метеорологиялық жағдайлар, жұмыс орны және т.б.).
|
Конспект
|
Еңбек қорғауды басқару жүйесі (ЕҚБЖ) – еңбек қорғау (ЕҚ) бойынша заң актілері және нормативтік-техникалық құжаттама;
|
ЕҚ бойынша ұйымдастыру, үйлестіру және жұмыстарды
жоспарлау. ЕҚ есепке алу, талдау және бағалау;
|
ЕҚБЖ психофизиологиялық негіздері.
|
Өндірістік санитария және еңбек санитариясы - өнеркәсіптік объектілерге қойылатын санитарлық талаптар
|
Өндірістік микроклимат және жарықтандыру.
|
Шуылдан және дірілден, зиянды заттардан және сәулеленуден қорғау.
|
Электрқауіпсіздігі
|
Электрқауіпсіздігі.
|
Конспект
|
Қауіпсіздік техникасының негіздері.
|
Қауіпсіздік техникасының негіздері - өндірістік процесстер мен жабдықтарға қойылатын кауіпсіздік талаптары, электр қауіпсіздігі, көтергіштасымал жұмыстардың қауіпсіздігі, қысыммен жұмыс істейтін ыдыстар мен жүйелерді пайдалану қауіпсіздігі.
|
Конспект
|
Өрт-жарылыс қауіпсіздігінің негіздері – жану және өрт туралы жалпы мағлуматтар, өрттерді болдырмау және өрттен қорғау жүйелері.
|
Өрт-жарылыс қауіпсіздігінің негіздері – жану және өрт туралы жалпы мағлуматтар, өрттерді болдырмау және өрттен қорғау жүйелері
|
Конспект
|
Үймереттер мен ғимараттарды найзағадан қорғау
|
Үймереттер мен ғимараттарды найзағадан қорғау
|
Конспект
|
Тіршілік әрекетінің қауіпсіздігі. Тіршілік әрекеті қауіпсіздігінің ұйымдастырушылық және теориялық негіздері. Бейбіт және соғыс кезіндегі азаматтық қорғаныстың ролі және міндеттері.
|
Адамның мекендеу ортасының қауіптілігі.
|
Конспект
|
Мекендеу ортасының қауптіліктері
|
Мекендеу ортасының қауптіліктері
|
Конспект
|
Техногенді қауіптіліктер және олардан қорғау
|
Техногенді қауіптіліктер және олардан қорғау
|
Конспект
|
Өнеркәсіптік объектілер жұмысының тұрақтылығы
|
Өнеркәсіптік объектілер жұмысының тұрақтылығы
|
Конспект
|
Төтенше жағдайлар ТЖ. Алапаттар теориясы. Зақымдану ошақтары. Халықты ТЖ зақымдаушы факторларынан қорғау.
|
Зақымдану ошақтары.
|
Алапаттар теориясы. Зақымдану ошақтары. Халықты ТЖ зақымдаушы факторларынан қорғау.
|
Зақымдану ошақтарындағы құтқару және басқа шұғыл жұмыстар. ТҚ бойынша ұйымдастыру жұмыстары. Радиациялық, химиялық барлау түрлері.
|
Істен шығуды тексеру әдістері. Машиналар бөлшектерінде ақауларды байқау әдістері. Тозған бөлшектерді қалпына келтіру технологиясы. Жөндеуді ұйымдастыру. Жөндеуді жосппарлау және есепке алу. Жөндеуді инженерлік қамтамасыз ету. Жөндеу технологиясы және механикаландыру.
|
Технологиялық машиналар мен жабдықтарды жөндеу өндірісі. Жөндеу-пайдалану материалдарын өндіру және сақтау
|
6 ПӘН БОЙЫНША ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КАРТА
Кесте 5 – Пән бойынша оқу-әдістемелік карта
Тақырыбы
|
Көрнекі құралдар, ОТҚ, плакаттар, зертханалық тақталар
|
Өз бетімен оқып үйренуге арналған сұрақтар
|
Бақылау нысаны
|
дәріс
сабақтар
|
Практи-калық сабақтар
|
Зертхана-лық сабақтар
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
Кіріспе. Курсының мәні және мазмұны. Курс мақсаты мен тапсырмалары.
|
|
|
плакаттар
|
|
ауызша сұрау
|
ҚР негізгі құқықтық актілері. Еңбек қорғаудың құқықтық және ұйымдастырушылқ мәселелері.
негiзiгi түсiнiктемелер мен анықтамалар.
|
|
|
глоссарий
|
|
ауызша сұрау
|
Ауадағы зиянды заттардан қорғау.
|
Шаңдарды дисперсті құрамдарын зерттеу әдістері (Жұмыс орындарында ауа құрамындағы улы газдар мен буларды жедел анықтау жолдары).
|
|
Газ-сараптағыш –УГ-2, плакаттар, әдістемелік нұсқау
|
|
Есеп беру, уызша сұрау
|
Жұмыс аймағы ауасында зиянды газдардың шоғырлануын анықтау
|
Өндіріс орындарында ауаның шаң-тозаның анықтау
|
|
Сүзгі, ауа сорғыш, аналитикалық таразы, аллонж, плакаттар, әдістемелік нұсқау
|
|
Зерт. жұмыстың есебі, ауызша сұрау
|
Шу мен дірілден, зиянды заттар мен сәуле шығарудан қорғау.
|
|
|
плакаттар
|
|
ауызша сұрау
|
Электрқауіпсіздігі
|
|
|
плакаттар
|
|
ауызша сұрау
|
Қауіпсіздік техникасы негіздері
|
|
|
плакаттар
|
|
ауызша сұрау
|
Өндірістік ортаның метеорологиялық жағдайлары.
Жұмыс орындары микроклиматының параметрлері, олардың организмге әсер етуі, қолайлы метеожағдайлар жасау әдістері.
|
Әр түрлі микроклиматтық шарттардың әсері кезіндегі физиологиялық жылжулар бағаларының әдістері (жұмыс орындағы метеожағдайды зерттеу)
|
|
Анемометр, кататермометр, психрометр, термометр, термограф, секундомер, плакаттар, әдістемелік нұсқау
|
|
Есеп беру, уызша сұрау
|
Өндірістік жарықтандыру.
Өндірістік жарықтандыру – нормалау, есептеу, жарық беру аспаптары, жұмыс орындарының жарықтанғандығын бақылау.
|
|
|
плакаттар
|
|
Тесттік бақылау
|
Өрт қауіпсіздігі негіздері
|
|
|
плакаттар
|
|
ауызша сұрау
|
Өрт қауіпті, жарылыс қауіпті жағдайлардың жабдықтары
|
|
|
плакаттар
|
|
ауызша сұрау
|
Төтенше жағдайлар
|
|
|
Плакаттар
|
|
|
Тұрғындарды қорғау
|
|
|
Плакаттар
|
|
|
Зардап шеккендерге дәрігерге дейінгі көмек көрсету әдістерін зерделеу
|
|
|
Бинттер, плакаттар, әдістемелік нұсқау
|
|
Тапсырма орындау
|
Өнеркәсіптік объектілер жұмысының тұрақтылығы
|
|
|
Плакаттар
|
|
ауызша сұрау
|
Коллоквиум
|
|
|
|
|
Тесттік бақылау
|
7 ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТПЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУДІҢ КАРТАСЫ
Кесте 6 - Оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз етудің картасы
Оқулықтардың, оқу-әдістемелік құралдардың атауы | Даналардың саны | Студенттердің саны | Қамтамасызетулі
пайызы
| 1 | 2 | 3 | 4 | Белова С.В. Безопасность жизнедеятельности. Москва: Высшая школа, 1999.- 448 с. | | | | Загрязнение воздуха в жилых и общественных зданиях/ Пер.с англ.Р.А.Уадди,Р.А.Щефф.-М.: Стройиздат, 1987.-154с. | |
| | Контроль за выбросами в атмосферу и работой газоочистительных установок на предприятиях машиностроения.-М.:Машиностроение,1984. | |
| | Методы определения вредных веществ в воздухе и других средах /Под ред.О.Д.Хализовой.-М.:Химия, 1960.Ч.1.-317с. | |
| | Новиков Ю.В., Ласточкина К.О., Болдина З.Н. Методы исследования качества воды водоемов.-М.:Медицина,1990.-399с. | |
| | Руководство к практическим знаниям по гигиене труда /Под ред.З.И.Израельсона.-М.:Медицина, 1973.-479с. | |
| | Голубовская Э.К.Биологические основы очистки воды.-М.:1978.-120с. | |
| | Роль микроорганизмов в круговороте газов в природе.-Сб.докл.-М.: Наука, 1979.-89с. | |
| | В.В.Беляев. Охрана труда на предприятиях ММП.-М.:Легкая промыш-ть, 1982.-287с. | |
| | Санитарные нормы и правила | |
| |
8 ӘДЕБИЕТ
8.1 Негізгі
8.1.1. Белова С.В. Безопасность жизнедеятельности. Москва: Высшая школа, 1999.- 448 с.
8.1.2. Загрязнение воздуха в жилых и общественных зданиях/ Пер.с англ.Р.А.Уадди,Р.А.Щефф.-М.: Стройиздат, 1987.-154с.
8.1.3 Контроль за выбросами в атмосферу и работой газоочистительных установок на предприятиях машиностроения.-М.:Машиностроение,1984.-128с.
8.1.4 Методы определения вредных веществ в воздухе и других средах /Под ред.О.Д.Хализовой.-М.:Химия, 1960.Ч.1.-317с.
8.1.5 Новиков Ю.В., Ласточкина К.О., Болдина З.Н. Методы исследования качества воды водоемов.-М.:Медицина,1990.-399с.
Руководство к практическим знаниям по гигиене труда /Под ред.З.И.Израельсона.-М.:Медицина, 1973.-479с.
-
Қосымша әдебиеттер
8.2.1 Голубовская Э.К.Биологические основы очистки воды.-М.:1978.-120с.
8.2.2 Роль микроорганизмов в круговороте газов в природе.-Сб.докл.-М.: Наука, 1979.-89с.
8.2.3.В.В.Беляев. Охрана труда на предприятиях ММП.-М.:Легкая промыш-ть, 1982.-287с.
8.2.4.Санитарные нормы и правила
Достарыңызбен бөлісу: |
