Әдістемелік нұсқаулықтың титул беті

Әдістемелік нұсқаулықтың титул беті

Нысан Ф СО ПГУ 7.18.3/40

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі

С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті

5В050400 – «Журналистика» мамандығының студенттеріне арналған «Баспа ісінің спецификасы» пәнінен

Павлодар
1 Пәннің мақсаты

- студенттерді заманауи аппаратты редакциялық-баспалық құралдармен және бағдарламалық қамтылумен таныстыру;

- полиграфияда қолданылатын базалық технологиялардың мазмұндамасы; - баспалық БАҚ-ын құру саласында студенттердің практикалық дағдысын қалыптастыру;

- түрлі сандық тасығыштар мен байланыс каналдарын қолдана отырып, студенттерге ақпаратты сақтаудың жолдарын көрсету;
- баспалық бұқаралық ақпарат құралдарының редакциялық жұмысында қолданылатын қазіргі техника, кітап баспасының тарихымен таныстыру;

- баспа ісін экономикалық тұрғыдан ұйымдастырудың негіздерін оқу.

- студенттерге баспалық БАҚ құрудың практикалық дағдыларын қалыптастырудың, газет-журналдардың сапасын бағалай білу жолдарын көрсету;

- оларға баспалық БАҚ шығару жөнінде икем-дағдыларын игерту;

- баспа үдерісіндегі редактордың орны мен қазіргі баспа орындарының құрылымы туралы ұғымдарын қалыптастыру;

- қазіргі баспа өндірісінің механизмі іспетті маркетинг пен менеджменттің негізгі элементтері жайлы қажетті білім көлемін беру;

- ақпараттық технологияларды қолдана отырып, студенттерге қоғамдық типтегі мамандық болып табылатын баспа ісінің негіздерін игерту.

- баспалық БАҚ құруға арналған полиграфиядағы технологиялар туралы; - қазіргі кітап өндірісінің масштабы туралы, оның дамуының қарқыны мен үрдісі туралы;

- әлем бойынша және жеке елдер бойынша шығарылатын баспа өнімдерінің көлемі туралы.

Студенттер білуі тиіс:

- жаңа ақпараттық технологияны қолдану негізіндегі журналистік өнімдердің шығарылу және таралуының даму жағдайы мен үрдістерін;

- баспа өнімдерінің қызмет ету ерекшеліктерін;

- қазіргі редакцияның техникалық құрылымының ерекшеліктерін;

- баспа ісіндегі заманауи ақпараттық жүйелер;

- баспагер-маман арсеналындағы техникалық құралдар;

- полиграфиялық техника мен полиграфиялық үдерістер;

- қазіргі электронды редакциялық-баспа техникасын;

- баспа тиражының версткасы мен басылуы;

- басып шығарудың негізгі технологиялық схемасы;

- фотографияның фотографиялық техникасын және бейнелеу құралдарын

Студенттер істей алуы тиіс:

- жол форматын, жолдан түсіру параметрлерін дұрыс қою;

- макетке сәйкес дәлдікпен «жасалған түр бойынша» верстка жасай алу;

- қандай да бір баспаның ерекшеліктеріне сәйкес мәтіндік және графикалық ақпаратты орналастыру;

- буклет, журнал, газет, кітаптар және т.б. версткаларын орындау;

- өнімнің көркемділігін жоғарылатуға арналған спецэффектілерді қолдану;

- баспаға дейінгі дайындықты жасау және басылымды бақылау, баспа параметрлерін тиісті қалыпқа келтіру;

- редакциялық ұжымда жұмыс істеу

Журналистикалық шеберлік, Журналистика менеджменті мен маркетингі, Этика, заңнама және БАҚ, Медиадизайн

Журналистика бойынша мастер класс, Газет, журнал, телерадиобағдарлама шығару

1 «Баспа ісінің спецификасы» пәнінің мазмұны.

2 Пәнді оқыту мақсаттары, теориялық білім мен практикалық дағдыларын, біліктіліктерін қалыптастыру.

3 Ғылыми-техникалық төңкеріс пен нарықтық экономика жағдайында жұмыс істейтін қазіргі редактор – баспагердің кәсіби қалыптастыратын пәндердің ішіндегі аталған пәннің орны.

1 Баспа ісі саласындағы негізгі заңнамалық актілердің сипаттамасы.

2 Заңнамалық актілерге сүйенетін басқа да заңдардың сипаттамасы: «Авторлық құқық және қосалқы құқықтар туралы», «Құжаттардың міндетті даналары туралы» және т.б. РФ Заңдары.

3 Қазақстан Республикасы Үкіметінің кітап баспасы ісін дамытуға және демеуге бағытталған Қаулысы және басқа да нормативтік құжаттары

4 Баспагердің мемлекетен екіжақты байланысы: біріншіден – баспагердің мемлекетке тәуелділігінен құтылуға тырысуы, екіншіден – мемлекет тарапынан көмекке мүдделену, заңдық, экономикалық және ұйымдастырушылық сұрақтарды шешу бойынша мемлекет тарапынан көмек алу.

3-тақырып. Қазіргі баспа орнындағы редактор

1 Нарықтық экономика жағдайындағы редактор рөлінің жоғарылауының объективті заңдылықтары

2 Редактор баспа орнының шығармашылық басылымдылықтарын қалыптастыратын, тақырыптық басты жоспарды анықтайтын, редакциялық-баспа үдерістерінің даму перспективасын анықтайтын басты тұлға іспетті.

4-тақырып Баспа орнының автормен қарым-қатынасы

1 Авторлық құқықтың негізгі ережелері және типтік авторлық келісімшарттар.

2 Әдеби, публицистикалық, журналистік шығармаларға келісімшарттар.

3 Бейнелеу өнері туындыларына келісішарттар.

1 Кітап баспа ісінің тууы

2 Жоғары баспа

3 Теру үдерістерінің механикаландырылуы мен автоматтандырылуы

4 Баспа түрлері

6-тақырып БАҚ қазіргі редакциясының құрылымы мен қызмет етуі

1 Қазіргі баспалық БАҚ редакциясының құрамы

2 Мерзімді басылымдардың шығарылу кезеңдері

3 Қазіргі редакторлық-баспа ісіндегі Интернеттің орны.

1 Редакциялық-баспа үдерісінің мәні мен мазмұны

2 Автормен келісімшарттар жасасу

3 Автор туындысын баспа орнының қабылдауы

1 Ақпаратты енгізу және беру қондырғылары

2 Ақпаратты енгізуге арналған бағдарламалық қамтылулар: теру бағдарламалары, мәтінді оптикалық тану жүйелері .

3 Дауысты қабылдау жүйелері

4 Базалық кешен: компьютер, монитор, сканер, принтер

5 Модемдер, персоналды коммуникаторлар

6 Мәтіндік ақпаратты енгізуге арналған қазіргі компьютерлік платформалардың салыстырмалы анализі, платформааралық сәйкестіктер.

7 Сандық фотоаппараттар. Оны БАҚ қолдану мәнісі, даму перспективасы.

8 Растр, оның тағайындамасы, линиатура

9 Көркем түпнұсқаларды дәстүрлі фотохимиграфиялық және заманауи электронды тәсілдермен өңдеудің салыстырмалы сипаттамасы: технологиялық схемалар, мүмкіндіктері, алғышарттары

1 Газет құрамы

2 Типтік макеттер

3 Газеттің мәтіндік және графикалық материалдарының өңделу ерекшеліктері

4 Журнал құрамы

5 Типтік макеттер

6 Бір басылымда бірнеше макетті құруға арналған мастер-шаблондарды қолдану

7 Модульдік торапты құру

8 Көпқатарлы верстка

9 Кітап элементтері

10 Кітап өнімдерінің типтік форматтары

11 Стиль және мастер-шаблондарды қолдану арқылы кітап версткасын жасау

1 Брошюралау үдерістері: парақтарын беттестіру, қиюластыру, фальцовка,блоктарды комплектілеу, дәптерлерді сығымдап бекіту, мұқабаның жасалуы

2 Өңдеу үдерістері: лактау, үлдірлеу, фольгамен сығымдау

11-тақырып. Баспа ісіндегі интернет – технологиялар

1 Интернет мүмкіндіктері

2 Қазіргі редакторлық-баспа қызметіндегі Интернеттің маңызы

3 Замануи редакцияның техникалық құрылымының ерекшеліктері

1 Қазіргі баспа өнеркәсібіндегі механизм ретіндегі маркетинг пен менеджменттің басты элементтері

2 Баспа өнеркәсібі қызметінің тиімді нәтижесін көру мақсатында маркетинг, менеджмент және нарықтық шаруашылықтың басқа да механизмдерінің элементтерін қолдану.
Әдебиеттер тізімі:

Негізгі

2) Мжельская Е. Л. Редакторская подготовка фотоизданий: учеб. пособие для студ. вузов/Е. Л. Мжельская. - М.: Аспект Пресс.-2005 г., 112 с.;

3) Cикорский Н. М. Теория и практика редактирования: учебник для студентов вузов обучающихся по спец. "журналистика". - М.: Высшая школа, 1971 г., 367 с.;

4) Мильчин А. Э. Методика редактирования текста. - М.: Книга, 1980 г., 320с.;

5) Справочная книга редактора и корректора: Редакционно-техническое оформление издания/Сост. и общ. ред. А.Э.Мильчина. - 2-е изд., перераб. и доп. - М.: Книга, 1985 г., 576 с.;

6) Смирнова Е. В. Издательская деятельность в современном вузе:Организационные основы и особенности редакционного процесса: учеб.-метод. пособие для системы повышения квалификации рук. и спец. ред.-изд. подразделений вузов/Е.В.Смирнова, З.Н.Федотова. - М.: Логос:МГУП, 2001 г., 183 с.;

7) Межгосударственный стандарт библиотечная статистика: Система стандартов по информации, библиотечному и издательскому делу//Кiтапхана, 2004 г., N5-6, С.54-59

Қосымша

9) Гречихин А. А. Вузовская учебная книга: Типология стандартизация, компьютиризация: Учеб.-метод. пособие в помощь авт. и ред. - М.: Логос, 2000 г., 255 с.;

10) Эриашвили Н. Д. Книгоиздания: Менеджмент и маркетинг: Учеб. пособие для вузов, 2-еизд. перераб. и доп. - М.: ЮНИТИ-ДАНА, 2001 г., 304 с.;

11) Вильберг Г. П. Азбука книжного дизайна/Пер. с нем. В. Г. Еременко. - СПб.: Изд-во СПбГПУ, 2003 г., 109 с.;

12) Касымов Е. Д. У истоков казахского книгоиздания/Е. Д. Касымов. – Алматы, 1998 г., 23 с.;

13) Феллер М. Д. Социальный прогресс и прикладные исследования в области издательского дела//Книга: Исследования и материалы. - М.,1985 г., С. 29-46;