Ф СО ПГУ 7.18.1/02
С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті
Қазақ филологиясы кафедрасы
«Көркем мәтінге лингвистикалық талдау» пәні бойынша 050117-«Қазақ тілі мен әдебиеті», 050205 «Филология: қазақ филологиясы» мамандықтарының студенттеріне арналған
ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ
Павлодар
Ф СО ПГУ 7.18.1/09
БЕКІТІЛДІ
ОЖ проректоры
________________ Н.Э. Пфейфер
«___»_____________2006 ж.
Құрастырушылар: ф.ғ.к., аға оқытушы Г.К. Қажыбаева__________
оқытушы А.О. Кәріпжанова _____________
Қазақ филологиясы кафедрасы
ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ
Жұмыс бағдарламасы 050117-«Қазақ тілі мен әдебиеті», 050205-«Филология: қазақ филологиясы» мамандықтарының студенттеріне арналған
Жұмыс бағдарламасы 050117-«Қазақ тілі мен әдебиеті», 050205-«Филология: қазақ филологиясы» мамандықтары бойынша элективті пәндер каталогы негізінде дайындалды және С.Торайғыров атындағы ПМУ Ғылыми кеңесінің мәжілісінде бекітілді.
Кафедра мәжілісінде ұсынылды. «___»_________________2007ж.
№_____хаттама.
Кафедра меңгерушісі_______________________Қ.П.Жүсіп
Филология, журналистика және өнер факультетінің әдістемелік кеңесінде мақұлданды.
«_____»______________2007 ж. №____хаттама.
ӘК төрайымы____________________ С.Ќ.Шаймарданова
КЕЛІСІЛДІ Факультет деканы __________Ж.Т.Сарбалаев. «____»_____________2007 ж.
ОӘБ МАҚҰЛДАДЫ
ОӘБ бастығы______________Л.Т.Головерина «____»_____________2007 ж.
Пәннің мақсаты мен міндеттері: Мәтін туралы ілім-мәтіннің мағыналық және құрылымдық жақтарын зерттейтін тіл білімінің іргелі саласы туралы түсінік беру.
Пәнді оқыту мақсаты:
- Пәнде өтілетін тақырыптар ауқымы мәтін құрушы тұлға бірліктерді және олардың қызмет ету ерекшеліктеріне басты назар аударуы.
- Мәтін талдаудың әдебиеттануда қалыптасқан түрі, троптардың мәтіндегі қызметін анықтау, тілдік талдауды жүзеге асыру.
- Сөйлемді грамматикалық, синтаксистік зерттеу, тілдік единицалардың мәтін түзудегі орны, жүйесі, бірлігі, зерттелуі.
Пәннің міндеттері:
-
негізгі ѓылыми жєне оќу єдебиеттерін білу;
-
ѓылымныњ негізгі теориялыќ жаќтарын мењгерту;
-
сабаќтыњ наќты єдістемелік маќсатына сєйкес келу ‰шін тілдік материалдыњ мµлшерін білу.
Студенттер білуі тиіс:
-
Студенттер өз беттерімен мәтін түрлерін құрастыра білуі тиіс.
-
Троп түрлерін ажырата білуі тиіс.
-
Шығарманың идеялық, эстетикалық мазмұнын аша білуі тиіс.
-
Тілдік сөз формаларын, олардың мәтін талдаудағы орны мен әрекеттестігін білуі тиіс.
-
Түрлі жанрдағы мәтін түрлерін талдауда лингвистиклық, лингвостилистикалық жақтарын меңгеруі тиіс.
Студенттер істей білуі тиіс:
-
Студенттер өз беттерімен мәтін түрлерін құрастыра біледі.
-
Троп түрлерін ажырата алады.
-
Шығарманың идеялық, эстетикалық мазмұнын аша білуге дағдыланады.
-
Тілдік сөз формаларын, олардың мәтін талдаудағы орны мен әрекеттестігін біледі.
-
Түрлі жанрдағы мәтін түрлерін талдауда лингвистиклық, лингвостилистикалық жақтарын меңгереді.
Пререквезиттер: тіл біліміне кіріспе, әдебиетануға кіріспе, әдебиет тарихы.
Ф СО ПГУ 7.18.1/13
ПӘННІҢ ТАҚЫРЫПТЫҚ ЖОСПАРЫ
|
№
|
Тақырып
|
Сағат саны
|
Дәріс
|
Тәжір.
|
СӨЖ
|
1
|
2
|
3
|
4
|
6
|
1
|
Көркем мәтінді лингвистикалық талдаудың әдістері мен әдістемелері
|
1,5
|
1,5
|
5
|
2
|
Синхронды талдау әдістерінің мәтіндегі бірлігі
|
1
|
1
|
4
|
3
|
Диахронды талдау әдістерінің мәтіндегі бірлігі
|
1
|
1
|
4
|
4
|
Көркем мәтіндегі троптың түрлері
|
1
|
1
|
4
|
5
|
Мәтін ішіндегі туындының мазмұндық тақырыбын ашу
|
1
|
1
|
4
|
6
|
Мәтін талдаудағы стилистикалық ерекшеліктер
|
1
|
1
|
4
|
7
|
Баяндаудың түрлері. Кейіпкер тілі
|
1
|
1
|
5
|
Барлығы: сағат
|
7,5
|
7,5
|
30
|
Аудиторлыќ сабаќтардыњ мазм±ны
Дєріс сабаќтарыныњ мазм±ны
№
|
Тақырып
|
Мазмұны
|
1
|
Көркем мәтінді лингвистикалық талдаудың әдістері мен әдістемелері
|
Лингвистикалық талдаудың әдістері мен әдістемелерін анықтау. Оның методологиясы мен басты аспектілерін қарастыру, талдау, қолдануын қарастыру.
|
2
|
Синхронды талдау әдістерінің мәтіндегі бірлігі
|
Мәтіннің бірліктері туралы түсінік. Көркем мәтінді талдаудың әдістері. Синхронды әдістің маңыздылығы. Басқа талдау әдістерінен айырмашылығы мен ұқсастықтары. Салыстырулар.
|
3
|
Диахронды талдау әдістерінің мәтіндегі бірлігі
|
Диахронды талдау әдісінің маңыздылығы. Басқа талдау әдістерінен айырмашылығы мен ұқсастықтары.
|
4
|
Көркем мәтіндегі троптың түрлері
|
Көркем мәтіндегі троптың түрлері: метафора, теңеу, эпитет, метонимия, т.б.. Троптың түрлерінің мәтін түзудегі ерекшеліктері.
|
5
|
Мәтін ішіндегі туындының мазмұндық тақырыбын ашу
|
Мәтін ішіндегі немесе көркем туындының мазмұндық тақырыбын ашу үшін алынған фондық лексикалардың табиғаты. Фонетика, морфология және синтаксистегі нормадан ауытқушылық факторларын анықтау.
|
6
|
Мәтін талдаудағы стилистикалық ерекшеліктер
|
Мәтін талдаудағы стилистикалық ерекшеліктерді айқындау. Көркем мәтін материалдарын лингвистикалық басқа да талдау түрлері, лингвистикалық принциптер мен әдістер арқылы жүзеге асырылуы.
|
7
|
Баяндаудың түрлері
|
Баяндаудың түрлері: хабарлау /әңгімелеу/, суреттеу, пайымдау, диалог түсініктері. Пайымдау мен суреттеудің шығарма оқиғасын баяндаудағы көмекші қызметі.
|
Тєжірибешілік сабаќтардыњ мазм±ны
ТӘЖІРИБЕШІЛІК САБАҚТАРДЫҢ МАЗМҰНЫ МЕН ОРЫНДАЛУ КЕСТЕСІ
|
№
|
Тақырып
|
Мазмұны
|
Бақылау түрі
|
Орындалу мерзімі (апта бойынша)
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
1.
|
Көркем мәтінді лингвистикалық талдаудың әдістері мен әдістемелері
|
Лингвистикалық талдаудың әдістері мен әдістемелерін анықтау. Оның методологиясы мен басты аспектілерін қарастыру, талдау, қолдануын қарастыру.
|
Ауызша
|
2-апта
|
2.
|
Синхронды талдау әдістерінің мәтіндегі бірлігі
|
Мәтіннің бірліктері туралы түсінік. Көркем мәтінді талдаудың әдістері. Синхронды әдістің маңыздылығы. Басқа талдау әдістерінен айырмашылығы мен ұқсастықтары. Салыстырулар.
|
Ауызша
|
2-апта
|
3.
|
Диахронды талдау әдістерінің мәтіндегі бірлігі
|
Диахронды талдау әдісінің маңыздылығы. Басқа талдау әдістерінен айырмашылығы мен ұқсастықтары.
|
Ауызша
|
4-апта
|
4
|
Көркем мәтіндегі троптың түрлері
|
Көркем мәтіндегі троптың түрлері: метафора, теңеу, эпитет, метонимия, т.б.. Троптың түрлерінің мәтін түзудегі ерекшеліктері.
|
Ауызша
|
6-апта
|
5
|
Мәтін ішіндегі туындының мазмұндық тақырыбын ашу
|
Мәтін ішіндегі немесе көркем туындының мазмұндық тақырыбын ашу үшін алынған фондық лексикалардың табиғаты. Фонетика, морфология және синтаксистегі нормадан ауытқушылық факторларын анықтау.
|
Ауызша
|
10-апта
|
6
|
Мәтін талдаудағы стилистикалық ерекшеліктер
|
Мәтін талдаудағы стилистикалық ерекшеліктерді айқындау. Көркем мәтін материалдарын лингвистикалық басқа да талдау түрлері, лингвистикалық принциптер мен әдістер арқылы жүзеге асырылуы.
|
Ауызша
|
10-апта
|
7
|
Баяндаудың түрлері
|
Баяндаудың түрлері: хабарлау /әңгімелеу/, суреттеу, пайымдау, диалог түсініктері. Пайымдау мен суреттеудің шығарма оқиғасын баяндаудағы көмекші қызметі.
|
Ауызша
|
16-апта
|
С¤Ж мазм±ны
№
|
С¤Ж т‰рі
|
Есеп беру формасы
|
Баќылау т‰рі
|
Саѓат кµлемі
|
1
|
Дєріс сабаќтарын өңдеу
|
|
Сабаќќа ќатысу
|
3,5 (0,5х7)
|
2
|
‡й тапсырмасын орындау
|
Ж±мыс дєптері
|
Сабаќќа ќатысу
|
3,5(0,5х7)
|
3
|
Ќосымша материалдарѓа дайындыќ
|
Конспект
|
Коллоквиум
|
7
|
4
|
Семестрлік тапсырманы орындау
|
Реферат
|
Семестрлік тапсырманы ќорѓау
|
6,5
|
5
|
Баќылау шараларына дайындыќ
|
|
РК 1, РК 2
|
2
|
Барлыѓы
|
22,5
|
Студенттерге µздігінен оќуѓа берілетін таќырыптар
-
Өлең мәтіндеріндегі синтаксистік құрылым, мүшелену. Өлең мәтініндегі синтаксистік құрылым, олардың синтаксистік мүшеленуі. Синтаксистік құрылым сыңарларының орын тәртібі. Өлең мәтініндегі автор сөзінің әр түрлі адресаттарға бағытталуы. Поэтикалық контекс.
¦сынылатын єдебиет: [5], 1-60 беттер; [13], 1-75 беттер.
-
Көркем прозаны зерттеу. Көркем прозаны зерттеу: таза тілдік-шығарма тілі, тілдік норма, грамматикалық амал-тәсілдер, т.б.; стилистикалық талдау; көркем эстетикалық талдау; шығарма тілі-эстетикалық категория; шығарманың идеялық мазмұнына қатысты.
¦сынылатын єдебиет: [2], 1-110 беттер; [3], 1-150 беттер.
-
Автор бейнесін табу, шығарманың композициялық құрылымы «Автор бейнесі»: көркем шығармадағы автордың өзіндік таным болмысы, көркем тілмен оқиғаның 1-жақ немесе 3-жақта жеткізілуі, автрдың ішкі дауыс реңкі. Автор бейнесі мен шығарманың композициялық стилистикалық құрылымындағы баяндау. Шығармадағы қос үнді сөз табиғаты.
¦сынылатын єдебиет: [3], 1-100 беттер; [8], 1-90 беттер.
050117-«Қазақ тілі мен әдебиеті» және 050205-«Филология: қазақ филологиясы» мамандықтарының оқу жұмыс жоспарынан көшірме
Пәннің атауы Көркем мәтінге лингвистикалық талдау
Оқу түрі
|
Бақылау формасы
|
Студент жұмысының көлемі
|
Сағаттың курс және семестр бойынша бөлінуі
|
Емт.
|
сынақ
|
К.ж
|
К.жұм.
|
ЕГЖ
|
бақ.жұм
|
Барлығы
|
Дәріс
|
Тәжірибе
|
ОС¤Ж
|
СӨЖ
|
Дәріс
|
Тәжірибе
|
ОС¤Ж
|
СӨЖ
|
жалпы
|
Аудитор.
|
СӨЖ
|
Күндізгі
ОЖБ негізін
де
|
5
|
|
|
|
|
|
45
|
15
|
30
|
семестр
|
семестр
|
7,5
|
7,5
|
7,5
|
22,5
|
|
|
|
|
«Көркем мәтінге лингвистикалық талдау» пәні бойынша қолданылатын әдебиеттер
Негізгі:
-
Балақаев М. «Қазақ әдеби тілі».-Алматы, 1987
-
Жанпейісов Е. «Қазақ прозасының тілі».-Алматы, 1968
-
Жүсіп Қ.П. «Көркем сөздің құдіреті». Павлодар, 2000
-
Сыздықова Р. «Сөздер сөйлейді».-Алматы,1998
-
Сыздықова Р., Шалабаев Б. «Көркем тексті лингвистикалық талдау».-Алматы, 1989
-
Смағұлова Г. «Мәтін лингвистикасы».-Алматы, 2002
-
Шалабай Б. «Қазақ көркем прозасының тілін зерттеудің ғылыми теориялық негіздері».-Алматы,1998
-
Серғалиев М., Нургожина Ш. «Эмоционально-экспрессивная лексика казахского разгаворного языка».-Алматы, 1995
Қосымша:
-
Аханов К. «Тіл білімінің негіздері».-Алматы, 1992
-
Болғанбайұлы Ә., Қалиұлы Ғ. «Қазақ тілінің лексикологиясы мен фразеологиясы».-Алматы,1998
-
Қайдар Ә. «Қазақ тілінің өзекті проблемалары».-Алматы, 1998
-
Момынова Б. «Қазақ әдеби тілі тарихын зерттеу жұмысы».-Алматы, 2001
-
Сералиев М. «Синтаксис және стилистика».-Алматы, 1992
Достарыңызбен бөлісу: |
