Геометрияның негізгі ұғымдары



Дата04.09.2024
өлшемі0.58 Mb.
#503346
геометрия ұғымыx

Геометрияның негізгі ұғымдары

Геометрия- фигуралардың қасиеттерін зерттейтін ғылым.

  • «гео»- жер, «метрео»- өлшеймін деген сөздерінен шыққан

Геометрия ғылымының дамуында ерекше рөл атқарған ғалымдар:

Геометрияның қолданысы

  • Өмірге байланысы бар есептерде;
  • Қоршаған ортаны тануда;
  • Логикалық ойлау қабілетін дамытуда;
  • Көптеген маңызды мамандықтардың негізі болып табылады Мысалы: Архитектура, құрылыс инженериясында, скульптор т.б.

Геометрияның салалары


Жазықтықтағы фигураларды зерттейтін бөлім (көлемсіз геометриялық фигуралар)
Кеңістіктегі фигураларды зерттейтін бөлім (көлемі бар геометриялық фигуралар)
Фигура дегеніміз- нүктелер жиыны

Геометриялық есептер мынадай түрлерге бөлінеді:


Геометриялық есептерді шығару үшін анықтамаларды, аксиомаларды және теоремаларды білу қажет

Анықтама

  • Жаңа ұғымдардың мағынасын бұрыннан белгілі ұғымдар арқылы түсіндіретін сөйлемді анықтама деп атаймыз.
  • Мысалы: үшбұрыштың анықтамасы

Негізгі ұғымдар

  • Анықтамасыз қабылданатын ұғымдар негізгі ұғымдар деп аталады.

Нүкте

  • Нүкте- өте кішкентай нысандар бейнесі.

А
Нүкте латынның бір бас әріпімен белгіленеді

Түзу

  • Евклид түзуді ені жоқ ұзындық ретінде қарастырған.

А
В
d

Жазықтық

  • Жазықтық судың, тақтаның, айнаның және т.б. тегіс беттің бейнесі болады.
  • Грек әріптері
  • α (альфа), β (ветта), γ (гамма) т.б.

β
α

Дәлелдеу


Берілген тұжырымдаманы ретімен талдау арқылы ақиқаттығына
көз жеткізуді дәлелдеу деп атаймыз.

Аксиома

  • Ақиқаттығы дәлелдеусіз қабылданатын сөйлем аксиома деп аталады.

Нүкте мен түзудің өзара орналасуы


а
М
N
Оқылуы: М нүктесі а түзуінде жатады немесе М нүктесі а түзуіне тиісті.
N нүктесі а түзуіне тиісті емес немесе N нүктесі а түзуінен тыс жатыр.
Белгіленуі: М ϵ а
N ϵ а

Жазықтықтағы нүктелер мен түзулердің бір-біріне тиісті болатыны туралы қасиеттерге тоқталайық. Олар геометрияда тиістілік аксиомалары деп аталады.

  • І.І Қандай түзуді алсақ та, ол түзуге тиісті нүктелер де, оған тиісті емес нүктелер де бар болады.
  • І.ІІ Кез келген екі нүкте арқылы бір ғана түзу жүргізуге болады.

С
Д

Достарыңызбен бөлісу:




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет