Геотехнологиялық даму әдістеріндегі экологиялық аспектілер
Жер үсті және жер асты суларының әсерін азайту, қорғау және ұтымды пайдалану жөніндегі іс-шаралар
жүктеу/скачать 20.64 Kb.
|
| 6.2 Жер үсті және жер асты суларының әсерін азайту, қорғау және ұтымды пайдалану жөніндегі іс-шаралар
Су ресурстарына әсер етудің ықтимал көздері үйінді сілтілеу қондырғылары болып табылады. Су бассейніне теріс әсерді азайту мақсатында жобалық шешімдермен су ресурстарын сарқылудан және ластанудан ұтымды пайдалану және қорғау жөніндегі мынадай негізгі іс шаралар көзделуге тиіс: -қолданыстағы су қабылдағыштарды шаруашылық-тұрмыстық сумен жабдықтау үшін пайдалану; - техникалық сумен жабдықтау үшін Карьер суларын оңтайлы пайдалану; - өндірістік сарқынды сулардың төгінділерін болдырмау үшін үймелі сілтілеу қондырғыларында тұйық су айналымы жүйесін пайдалану; - коммуналдық-тұрмыстық сарқынды суларды кейіннен санэпидқадағалау органдарымен келісілген орындарға әкете отырып, герметикалық септиктерге бұру; - үймелі сілтілеу учаскелерінің алаңдарынан нөсер тоқтарын ұйымдасқан түрде бұру мақсатында Аумақты жоспарлау; - қоршаған ортаның жай-күйіне мониторинг жүргізуді ұйымдастыру. Алтынды үймелі сілтілеу технологиясын енгізудегі негізгі проблема жер үсті және жер асты суларын цианидтермен ластанудан қорғау болып табылады. Химиялық қасиеттеріне байланысты натрий цианиді қоршаған орта объектілеріндегі тұрақсыздықпен сипатталады (топырақ, жер үсті және жер асты сулары, атмосфералық ауа) және салыстырмалы түрде тез ыдырап, аз уытты қосылыстар түзеді. Үймелі сілтілеу қондырғысының қоршаған табиғи орта объектілеріне әсері мынадай технологиялық және табиғат қорғау іс шаралары орындалған жағдайда барынша азайтылуы мүмкін: - үйінді сілтілеу учаскесінің орнын дұрыс таңдау; - қатардың бетіне қалыңдығы кемінде 1 м полиэтилен дәнекерленген пленканы немесе жыныстың қорғаныш қабатын бүрку құбырларының үстіне қою, бұл цианидтердің қоршаған ортаға әсерін едәуір төмендетеді; - жергілікті су бассейндеріне ерітінділерді төгудің болмауы; - кен қатарының астында арнайы дайындалған гидрооқшаулағыш негіз жасау; - кен қатарының периметрі бойынша қорғаныс білігін құру; - технологиялық ыдыстарды гидроизоляциялау және оларды үйіп тастау; -рН 10,5-11,0 шегінде сілтілеу ерітіндісінің деңгейін ұстап тұру; - артық сілтілеу ерітіндісін ағызу үшін коллектор төсеу арқылы; - - гидрооқшаулағыш негізі және үйіндісі бар авариялық тоған құрылғысы; - ерітінді өткізгіш құбырларды төсеу кезінде Сазды су өткізбейтін негіздердің құрылымымен; - автоматтандырылған және сигналдық бақылау жүйелерін орнату арқылы; - - пайдаланылған кен қатарын зарарсыздандыру. Үймелі сілтілеу учаскесінің орналасқан жерін таңдау үймелі сілтілеу алаңының аумағынан тыс цианидтердің таралуын қамтамасыз ететін техногендік жүктемелерге төзімді аумақта жүргізіледі. Кен қатарының астындағы полиэтилен пленкасынан арнайы дайындалған негіздің болуы үймелі сілтілеу алаңының аумағынан тыс цианидтердің таралуының болмауын қамтамасыз етеді. Жобада технологиялық процестің бірінші кезеңі болып табылатын кен қатарына арналған алаңның негізін дайындау көзделеді. Гидрооқшаулағыш негіз саздың алдын-ала тығыздалған қабатына қойылады. Сонымен қатар, алаңның периметрі бойынша барлық тасқын суларды қабылдауды ескере отырып, балшық білігінің құрылысы қарастырылған, бұл ерітінділер мен жаңбыр суларының үймелі сілтілеу учаскелерінен тыс ағып кетуіне жол бермейді. Арнайы ыдыстарда ерітінділерді жинау және сақтау үшін орындар жасалады. Барлық технологиялық сыйымдылықтарды жобалау кезінде сүзгіге қарсы экрандары бар негіздерді орнату көзделеді. Технологиялық ерітінділер тоғанының периметрі бойынша сазды материалдан жасалған үйінділер көзделеді. Технологиялық ыдыстарды гидроизоляциялау жер асты суларын ластанудан қорғауды қамтамасыз етуі керек, бұл топыраққа сүзуді болдырмайды. Жобада үймелі сілтісіздендіру өнеркәсіп алаңының аумағынан жер үсті су айдындарына сарқынды суларды ағызуды болдырмайтын және аумақтың жер асты және жер үсті суларын цианидтермен ластанудан қорғауды қамтамасыз ететін су айналымының тұйық технологиялық схемасын ұйымдастыру көзделеді. Су айналымына қатысатын сілтілендіргіш ерітіндінің сілтілік реакциясы РН 10,5-11,0 деңгейінде сақталады, бұл цианидтің гидролитикалық ыдырауының болмауын қамтамасыз етеді және ауаның цианид сутегімен ластануын болдырмайды. Ерітінділердің рН деңгейін, ерітінді бактарындағы деңгейін, банктердегі және тоғандардағы, коллекторлық тоғандар мен су бар резервуарлардағы деңгейін бақылау үшін автоматтандырылған және сигналдық бақылау жүйелері мен суды есепке алу аспаптарын орнату көзделеді. Кен орнының кен қорларын толық пысықтағаннан кейін, кен қатарын сілтілеу процесі аяқталғаннан кейін және үймелі сілтілеу учаскелерінің жұмыс істеуі аяқталғаннан кейін қалдық қоймаға төгу алдында дренаждық ерітінділердегі цианидтерді залалсыздандыру жүргізіледі. Пайдаланылған кен қатары кальций гипохлоритімен және сумен жуу арқылы құрамындағы цианид ерітінділерінен залалсыздандырылады. Қатарды жуу ШРК – 0,1 мг/л дейін цианидтің қалдық құрамының жуылған судағы концентрациясына дейін жүргізіледі. жүктеу/скачать 20.64 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|