8 « »сынып-------------------------------------------------------------- --------------------ІІ- тоқсан бойынша жиынтық бағалау
I –нұсқа
І. Тыңдалым
1. Мәтінде айтылған 1 дұрыс мәліметті анықтаңыз.
А) Жолдас, дос кез келген адамдар
В) Жолдас адамның өзіңе лайық болу керек
С) Жолдас сені таңдап алады
Д) Жолдасты кез келген уақытта айырбастауға болады. [1]
2. Адамды қалай тануға болды?
А) Кез келген адамның ата-анасы арқылы
В) Адамның туысқандары арқыл ы
С) Жақсы көршілері арқылы
Д) Досын көріп, білу арқылы [1]
3. Сөйлемдегі бос орынға қажетті сөзді қойып жазыңыз.2 сөзден артық жазбаңыз.
Жолдас деген басыңа күн туғанда – _____________ , ауырғанда – _________.
[1]
4. Мәтіндегі мақалдың мағынасын ашып, жазыңыз.
[1]
5. Мәтін бойынша жолдас туралы негізгі ойды жазыңыз.
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
[1]
ІІ. Оқылым
Теңіз жағасында екі адам жүр. Бірі – Курнос, бірі – Андрей. Кенет ышқынып, жел гулеп кетті. Қамыстар құлап, топырақ борап, дүние алай - дүлей борап кетті. Андрей бұл сұмдықты көрді: қатты соққан қара дауыл мұзды қақ жарып, ашып жіберді. Сіресіп жатқан мұз алға қарай жылжыды. Теңіз үсті түтігіп кетті. Андрей Курносты жаға қайыққа қарай сүйрей жөнелді. Иван:
Есің дұрыс па? – деп айқайлады.
Әне, балықшылар ығып барады.
Подумаешь! Ықса, барсын!
Андрей не істерін білмей, сергелеңге түсті. Жанына Жалмұрат жүгіріп келді. Екеуі қайықты суға түсіріп мінді. Жел қайықты ұшырып ала жөнелді. Олар жағадан ұзап кетті. Теңіз үстінің дауылы өте қатты, үйдей толқындар. Жалмұраттың зәресі ұшты. Басы айналды. «Құдай-ай сақтай көр!» - деп жалбарынды. Андрей қайықты есті. Мұзда ыққан қайықшыларға жете алмай, өздері адасты. Қараңғы түнде қайықты үлкен сең соқты. Қайық быт-шыт болды. Екеуі мұздың үстінде қалды.
Ал балықшылар теңізге шыққан соң, жұқа мұз быт-шыт болып жарылды. Олар жан-жаққа ығып кетті. Балықшылардың біреуі суға құлап, үшеуі үсіп өлді. Біреуі шалажансар. Еламан, Кәлен, Мөңке, Дос, Рай ғана қалды.
Таң атты. Дауыл басылды. Бұлар ыққан үлкен мұз шыңға тірелді. Балықшылар: «Қаратүпті қара! Біз Қаратүптен шығыппыз», - деп шулады. Сақал- мұрты – қырау, беттерін үсік шалған. Осы жерде балықшылар Жалмұрат пен Андрейдің денесін көрді. Өздерін іздеп шыққандарын түсінді. Андрейдің тырнақтары жұлынған. Мұз үсті – қан. Өмір үшін жан аласқан. Жерді тырнағымен тырнаған. Андрей ақкөңіл еді. Промсолда балықшыларға жаны ашитын жалғыз адам еді.
Достарыңызбен бөлісу: |