Issn 2226-3551 Қазақстан Республикасының Валеология Академиясы
ОБЗОРЫ И ПЕРЕДОВЫЕ СТАТЬИ
жүктеу/скачать 3.45 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Сурет 1. ADAM33 генінің молекулалық құрылысы.
| ОБЗОРЫ И ПЕРЕДОВЫЕ СТАТЬИ
10 сында тығыз корреляция анықталды. Осыған ұқсас деректер егеуқұйрыққа тәжірибе жасағанда алын- ды. ММП – 8 қолдану егеуқұйрықта бауыр церро- зының дамуына әкеледі [11]. In vitro и in vivo жағдайында ММП ісік транс- формациясында, сонымен қатар инвазия және ме- тастаздану процесінде қатысатыны дәлелденді. Жасушаға сигнал беруге әсер ете отырып, ММ негізгі компоненттері жасушааралық әрекеттесу сонымен қатар әртүрлі биологиялық белсенді мо- лекулаларды өндіре отырып, металлопротеазалар канцерогенез процесіне қатысатыны анықталды [12]. Бронхоальвеолярлық карциномамен ауыра- тын науқастардың ісік жасушаларында ММП-2, 9 экспрессия деңгейінің жоғары екені анықтал- ды, ол ісіктің қозғалуына және инвазиясына алып келеді [13]. ММП-9 жоғарғы белсенділігі асқазан ісігінде байқалды. Сонымен қатар ММП-9 асқа- занның ісік жасушалары ММП-2 экспрессиялайды ол қалыпты ұлпада мүлдем байқалмайды. аРНҚ деңгейі ісік формаларында айтарлықтай төмен маманданған [14]. Металопротеазалардың келесі түрі ADAM кон- сервативті серин және нәруыздарға тән домендер- ден тұрады: N-терминальдық бірізділігі pro-домен- мен байланысады, металлопротеаздық доменнен, дизинтегрин доменінен, цистеинге бай бөліктен EGF-LIKE DOMAIN, трансмембраналық домен- нен және цитоплазмалық доменнен тұрады [16]. Сурет 1. ADAM33 генінің молекулалық құрылысы. Жақында 20p13 орналасқан бронх демікпесінің клондалған гені ADAM33 сипатталды. Алынған 135 бірнуклеотидтік полиморфизимдердің сарапта- масы бойынша соның ішінде 23, өкпе фибробласта- рында бронхылардың тегіс бұлшық етінде маңыз- ды рөл атқаратын металопротеазаларды кодтайтын ADAM33 генінің ауру кезінде айтарлықтай ассоци- ациясы байқалды. Қазіргі кезде осы генетикалық вариациялар өкпе демікпесіне сезімтал екендігін Қытайда және Сауд Арабиясында дәлелденді. ADAM 33 нәруызы адгезивті және протеаздық белсенділіктен және бірнеше домендерден тұра- ды: N-ұшы сигналдық бірізділіктен, ішкі (продо- меннен), каталитикалық, дизинтегриндік, цистей- нге бай бөліктен, эпидермальдық өсу факторынан, трансмембрандық және цитоплазмалық домендер- ден тұрады [Сурет 1]. ADAM33 тегіс бұлшықетте және тыныс алу жолдарының фибробластарында экспрессияла- нып, осы геннің тыныс алу жолдарының қайта қалпына келуінде маңызды рөл атқаратындығын көрсетеді. |