Жамбыл облысын дамытудың 2011-2015 жылдарға арналған бағдарламасын



бет1/22
Дата01.07.2016
өлшемі1.9 Mb.
#171301
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   22







1 қосымша



Жамбыл облысын дамытудың 2011-2015 жылдарға арналған бағдарламасын

жүзеге асыру бойынша есептілік


Есепті кезең

2015 жыл

Іске асыру кезеңі

2015 жыл

Мемлекеттік орган атауы

Жамбыл облысы әкімдігінің экономика және бюджеттік жоспарлау басқармасы


  1. Мақсаттарға, мақсатты индикаторларға, міндеттерге, нәтиже көрсеткіштеріне қол жеткізу және іс- шаралардың орындалуы




Атауы

Өлшем бірлігі.

Ақпарат

көзі


Жауапты орындаушылар

2015 жыл жоспар


2015 жыл нақты көрсеткіштер

Қаржыландыру, млн.теңге


Орындалуы туралы ақпарат




бекі-тілген жоспар

нақтыланған

жоспар


нақты

қаржыландыру көзі

бюджеттік бағдарлама коды




1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12




Бағыт 1. «Жоғары инновациялық технологияларды ендіру негізінде өңір экономикасының жеделдетілген дамуы»




Мақсат 4.1.1.: Экономиканың тұрақты өсімін және халық санының ұлғаюын қамтамасыз ету




ЖӨӨ НКИ, % алдыңғы жылға

%

Жамбыл облысының статистика департаментінің мәліметтері

Облыс әкімдігінің басқармалары, аудандар мен Тараз қаласының әкімдері

101,6

99,2

(қаңтар-қыркүйек)





х

х

х

х

х

ҚР ҰЭМ статистика бойынша Комитетінің 2015 жылдың 9 айындағы жедел мәліметтері. ҚР ҰЭМ СК статистикалық жұмыс жоспарына сәйкес 2015 жылдың қорытындысы бойынша алдын-ала мәлімет - 2016 жылдың 29 сәуірінде, ал жылдық соңғы мәлімет - 2016 жылдың 22 тамызында жарияланады.




2009 жылғы деңгейге ЖӨӨ НКИ (жоспар)

%

Жамбыл облысының статистика департаментінің мәліметтері

Облыс әкімдігінің басқармалары, аудандар мен Тараз қаласының әкімдері

145,9

-

х

х

х

х

х

ҚР ҰЭМ СК статистикалық жұмыс жоспарына сәйкес ЖӨӨ 2015 жылдың қорытындысы бойынша алдын-ала мәлімет - 2016 жылдың 29 сәуірінде, ал жылдық соңғы мәлімет - 2016 жылдың 22 тамызында жарияланады.

ЖӨӨ НКИ 2009 жылға 2014 жылы 138,0% құрады.






Халық санының өсуі/азаюы

%

Жамбыл облысының статистика департаментінің мәліметтері

Жамбыл облысы әкімдігінің экономика және бюджеттік жоспарлау басқармасы

101,2

101,1

х

х

х

х

х

Орындалмады.

Халықтың табиғи өсімі деңгейінің төмендеуі есебінен.






Міндет 4.1.1.1. ЖӨӨ жыл сайынғы нақты өсімін қамтамасыз ету




1.1. ЖӨӨ көлемі

млрд. теңге

Жамбыл облысының статистика департаментінің мәліметтері

Жамбыл облысы әкімдігінің басқармалары, аудандар мен Тараз қаласының әкімдері

987,6

698,2

(қаңтар-қыркүйек)





х

х

х

х

х

ҚР ҰЭМ статистика бойынша Комитетінің 2015 жылдың 9 айындағы жедел мәліметтері. ҚР ҰЭМ СК статистикалық жұмыс жоспарына сәйкес 2015 жылдың қорытындысы бойынша алдын-ала мәлімет - 2016 жылдың 29 сәуірінде, ал жылдық соңғы мәлімет - 2016 жылдың 22 тамызында жарияланады




1.2.Экспорт

%

ҚР Қаржы министрлігі Кедендік бақылау комитетінің мәліметтері

Жамбыл облысы әкімдігінің кәсіпкерлік және индустриалды-инновациялық дамыту басқармасы (КИИДБ)

80,0

80,0

х

х

х

х

х

Көрсеткіш минералды өнімдер экспортының 1,3 есеге, оның ішінде отын-энергетикалық тауарлардың – 5,5 есеге; ағаштың, орман материалдары мен целлюлозалық-қағаз бұйымдардың – 2,3 есеге артуы есебінен орындалды.




1.3.Импорт

%

ҚР Қаржы министрлігі Кедендік бақылау комитетінің мәліметтері

КИИДБ

85,5

50,3

х

х

х

х

х

Металдар мен олардан жасалған бұйымдар импортының 77,6%-ға; былғары шикізаты, аң терісінің – 68,6%-ға; машиналар мен жабдықтардың – 61,5%-ға; тоқыма және одан жасалған бұйымдардың – 58,0%-ға (сұраныстың азаюы) төмендеуіне байланысты көрсеткіш орындалмады.




Инфляция деңгейі

%

Жамбыл облысының статистика департаментінің мәліметтері

Облыс әкімдігінің басқармалары, аудандар мен Тараз қаласының әкімдері

106-108

112,9

х

х

х

х

х

Инфляция деңгейінің өсуі азық-түлік тауарларына бағаның 9,9%-ға, азық түлік емес тауарларына - 20,7%-ға, ақылы қызметтерге - 9,1%-ға қымбаттауына байланысты.




Номиналды ақшалай табыс индексі

%

Жамбыл облысының статистика департаментінің мәліметтері

Жамбыл облысы әкімдігінің жұмыспен қамтуды үйлестіру және әлеуметтік бағдарламалар басқармасы

(ЖҚҮӘБ)


106,0

104,9

(3

тоқсан)



х

х

х

х

х

2015 жыл қорытындысы бойынша статистикалық деректер 2016 жылдың 2 тоқсанында ұсынылады




Орташаайлық еңбекақының номиналды өсімі

%

Жамбыл облысының статистика департаментінің мәліметтері

ЖҚҮӘБ

108,9

103,4

(қаңтар - қыркүйек)



х

х

х

х

х

2015 жыл қорытындысы бойынша статистикалық деректер 2016 жылдың 2 тоқсанында ұсынылады




Мақсат 4.1.2.: Жамбыл облысының өнеркәсіптік әлеуетін арттыру




Өнеркәсіп өнімінің нақты көлем индексі

%

Жамбыл облысы статистика

департаментінің мәліметтері



КИИДБ, аудандар мен Тараз қ. әкімдіктері,

облыс кәсіпорын-дары



100,0

91,3

х

х

х

х

х

Кен өндіру (НКИ-84,8%), өңдеу өнеркәсібі (НКИ-88,6%) көлемдерінің төмендеуі есебінен индикатор орындалмады.




Өңдеу өнеркәсібіндегі өнімнің жалпы қосылған құнын арттыру

млрд. теңге

ҚР ҰЭМ статистика комитетінің

мәліметтері



КИИДБ, аудандар мен Тараз қаласы әкімдіктері

116,0

80,0

(қаңтар-қыркүйек)



х

х

х

х

х

Статистикалық жұмыстардың жоспарына сәйкес 2015 жылғы алдын-ала мәліметтер статистикамен 2016 жылдың сәуірінде ұсынылады.




Өңдеу өнеркәсібіндегі өнім шығарудың нақты көлем индексі

%

ҚР ҰЭМ статистика комитетінің

мәліметтері



КИИДБ, аудандар мен Тараз қаласы әкімдіктері

87,0

88,6

х

х

х

х

х

Резеңке және пластмасса бұйымдарын өндіру көлемін – 9,4%-ға, өзге металл емес минералдық өнімдерді – 6,4%-ға, металлургия өнеркәсібі өнімдерін – 25,1%-ға арттыру есбінен жоспарлы индикатор орындалды.




Ішкі өңірлік өнімнің энергия сыйымдылық көрсеткіші

2000 жылғы бағамен мың АҚШ доллары тнэ

ҚР ҰЭМ статистика комитетінің

мәліметтері



КИИДБ, аудандар мен Тараз қаласы әкімдіктері

0,02

-

х

х

х

х

х

Жылдық есептілік көрсеткіш. 2015 жылғы деректер ҚР ҰЭМ статистика комитетімен 2016 жылдың қарашасында ұсынылады.





Міндет 4.1.2.1. Өнеркәсіптің басымды секторларын дамыту




Металл кендерін өндірудің нақты көлем индексі

%

Жамбыл облысы статистика

департаментінің мәліметтері



КИИДБ, аудандар мен Тараз қаласы әкімдіктері

75,0

60,5

х

х

х

х

х

Көрсеткіш орындалмады.

2015 жылы метал рудаларының негізгі өндірушісі «Казполиметалл» ЖШС тоқтап тұрды.

Тоқтау себебі – өнімге сұраныстың болмауы.





Өңдеу өнеркәсібіндегі еңбек өнімділігі


мың АҚШ долл./адам

ҚР ҰЭМ статистика комитетінің

мәліметтері



КИИДБ, аудандар мен Тараз қаласы әкімдіктері

42,0

29,9

х

х

х

х

х

«ҚР индустриалдық-инновациялық дамыту жөніндегі 2015-2019 жылдарға арналған Мемлекеттік бағдарламаның көрсеткіштері» статбюллетенінің қосымшасына сәйкес көрсетікіш жедел болып табылады. Жоспарлы көрсеткіш АҚШ доллларының теңгеге шаққандағы бағасының өзгеруіне байланысты орындалмады, бұл.

1:185,95$. бағасы кезінде қалыптасқан.






Өңдеу өнеркәсібіндегі еңбек өнімділігінің өсуі

%

ҚР ҰЭМ статистика комитетінің

мәліметтері



КИИДБ, аудандар мен Тараз қаласы әкімдіктері

95,0

105,8

х

х

х

х

х

Көрсеткіш металлургия өнеркәсібі (НКИ- 125,1%) және өзге металл емес минералдық өнім көлемінің (НКИ- 106,4%) өсуіне байланысты орындалды.




Ел экспортының жалпы көлеміндегі шикізат емес тауарлардың көлемін экспорттау үлесі

%

Есепті мәліметтер

КИИДБ, аудандар мен Тараз қаласы әкімдіктері

70,0

90,5 (қаңтар-қараша)

х

х

х

х

х

Көрсеткіш орындалы.

2015 жылдың қаңтар-қарашасындағы жедел есепті мәліметтер.






Іс-шаралар





































ИИДМБ-ның шеңберінде іске қосылған өндірістердің жоспарлы қуатына шығуына мониторинг

х

х

КИИДБ, аудандар мен Тараз қаласы әкімдіктері

х

х

Қаржыландыруды қажет етпейді


-

-

ИИДМБ аясында 2015-2019 жылдары 27 инвестжобаның 2015 жылы инвестиция көлемі 30,5 млрд. теңгені құрайтын 6 жобасы іске қосылып, олармен 3,1 млрд. теңгенің өнімі өндірілді.




Жұмыс істеп тұрған кәсіпорындардың өнім шығару көлемі бойынша жоспарлы көрсеткіштерінің ай сайынғы мониторингін жүргізу

х

х

КИИДБ, аудандар мен Тараз қаласы әкімдіктері

х

х

Қаржыландыруды қажет етпейді

-

-

Апта сайын облысымыздың ірі және орта өнеркәсіп кәсіпорындарының көрсеткіштеріне (өнім көлемі табиғи және ақшалай тұрғыда) мониторинг жүргізіледі




Индустрияландыру Картасының шеңберінде іске қосылған өндірістердің толық жоспарлы қуатына шығуды қамтамасыз ету үшін ықпал жасау

х

х

КИИДБ, аудандар мен Тараз қаласы әкімдіктері

х

х

Қаржыландыруды қажет етпейді

-

-

Индустрияландыру Картасы жобаларының жоспарлы қуатының игерілуін мониторингілеу жобалардың арнайы әзірленген кестесіне сәйкес жүргізіледі.




Индустрияландыру Картасының пробмлемалы жобаларын қолдау бойынша, жоба бастамашыларымен келісілген Іс-шаралар жоспарын қабылдау

х

х

КИИДБ, аудандар мен Тараз қаласы әкімдіктері

х

х

Қаржыландыруды қажет етпейді

-

-

Индустрияландыру Картасында проблемалы жобалар жоқ.




Нәтиже көрсеткіштері




Химия өнеркәсібінің нақты көлем индексі

%

Жамбыл облысы статистика

департаментінің мәліметтері



КИИДБ, аудандар мен Тараз қаласы әкімдіктері

100,0

84,4

х

х

х

х

х

Саланың негізгі өндірушісі «Казфосфат» ЖШС-де өнім өткерудің төмендеуіне байланысты жоспарлы көрсеткіш орындалмады.

Сары фосфор өндірісі 15,5%-ға, фосфор қышқылы-35,8%-ға, натрий үшполифосфаты 48,4%-ға төмендеген.






Химия саласындағы еңбек өнімділігі

мың АҚШ долл./адам.

ҚР ҰЭМ статистика комитетінің

мәліметтері



КИИДБ,

аудандар мен Тараз қаласы әкімдіктері



71,0

49,4

х

х

х

х

х

Жоспарлы көрсеткіш химия өнімі өндірісінің 15,6%-ға төмендеуіне және доллар бағамының теңгеге шаққанда күрт өсуіне байланысты орындалмады.




Химия саласындағы еңбек өнімділігінің өсімі

%

ҚР ҰЭМ статистика комитетінің

мәліметтері



КИИДБ,

аудандар мен Тараз қаласы әкімдіктері



98,5

94,3

х

х

х

х

х

Көрсеткіш саланың негізгі өнімдері (сары фосфор, фосфор қышқылы, натрий үшполифосфаты) өндірісінің төмендеуіне байланысты орындалмады.




Іс-шаралар




Полиэтилен пленкаларын өндіру зауыты және жылыжай кешені

млн. тенге

х

КИИДБ, Тараз қаласының әкімдігі, «Полителен - Агро» ЖШС

х

х

381,2

381,2

381,2

Жеке және қарыз қаражат

х

Жоба 30.06.15 жылы пайдалануға берілді. Жоспарлы қуатын игеру 100%.




Жаңғырту жөніндегі жобаларды іске асыру арқылы «Қазфосфат» ЖШС-нің өндіріс көлемін артыру

х

х

КИИДБ,

«Казфосфат» ЖШС



х

х

Қаржыландыру қажет етпейді

-

-

«Казфосфат» ЖШС фосфор өнімінің ірі операторы болып табылады. Өндірілген өнім көлемін ұлғайту үшін 2012 жылдан бастап өндірісті жаңғыртуға және қайта құруға кәсіпорынмен 75,7 млрд. теңге салынды, 2010-2015 жылдары 11 инвестициялық жобалар іске асырылды. 2015 жылдың қорытындысы бойынша сары фосфор, фосфор қышқылы өндірістерінің (нарықтағы жағдайға байланысты сату көлемдерінің төмендеуінен), натрий үшполифосфаты өнідірісінің азаюына (GPS EC Қазақстанның бенефициар деңгейін жоғалтуы, темір жол және «KEGOC» қызметіне тарифтердің өсуіне) байланысты «Казфосфат» ЖШС (НДФЗ) химия өнімі өндірісінің көлемі 61,0 млрд. теңгені құрап, 2014 жылмен салыстырғанға 4,6 млрд. теңгеге төмендеді. Жыл басынан «Казфосфат» «Минералды тыңайтқыштар» ЖШС минералды тыңайтқыштар өндірісінде өсу қарқыны байқалады, есепті кезеңде өндіріс көлемі 13,3 млрд. теңгені құрады, бұл 2014 жылдан 1,5 млрд. теңгеге артық.




«Казфосфат» ЖШС – нің «Минералды тыңайтқыштар» филиалында (ЭФҚ-1) өндірісінің технологиялық жүйесін қайта құру, Р2О5 жылына 220 мың тоннаға дейін қуатына жеткізу

(1кезең)


млн. тенге

х

КжИИДБ ,

«Казфосфат» ЖШС



х

х

4200,0

8200,0

2706,0

жеке қаражат

-

Жобаны 2016 жылы іске асыру жоспарлануда, құрылыс монтаждау жұмыстары 70%, жабыдықтау бойынша 40% игерілді.




Нәтиже көрсеткіштері




Өзге де металл емес минералдық өнімдердің нақты көлем индексі

%


Жамбыл облысы статистика

департаментінің мәліметтері



КИИДБ,

аудандар мен Тараз қаласы әкімдіктері



90,0

106,4

х

х

х

х

х

Көрсеткіш портландцемент өндірісінің 23,1%-ға, керамикалық кірпіштің - 9,1%-ға өсуі есебінен орындалды.




Өзге металл емес минералдық өнімдер өндірісіндегі еңбек өнімділігі

мың АҚШ долл./адам

ҚР ҰЭМ статистика комитетінің

мәліметтері





КИИДБ,

аудандар мен Тараз қаласы әкімдіктері



75,0

39,8

х

х

х

х

х

Доллар бағамының теңгеге шаққанда күрт өсуіне байланысты жоспарлы көрсеткіш орындалмады.




Өзге металл емес минералдық өнімдер өндірісіндегі еңбек өнімділігінің өсімі

%

ҚР ҰЭМ статистика комитетінің

мәліметтері




КИИДБ,

аудандар мен Тараз қаласы әкімдіктері



92,8

107,0

х

х

х

х

х

Көрсеткіш салада өнім өндіру көлемінің 6,4%-ға өсуі есебінен орындалды.




Іс-шаралар




№3 зауыттың құрылысы. өндірісті кеңейту және жетілдіру - жаңа цех құырылысы және қолда бар цехтарды жаңғырту

млн. теңге

х

КИИДБ, Тараз қ. әкімі, «Жамбылгипс» АҚ

х

х

1715,0

1715,0

924,0

Жеке және қарыздық қаражат

-

Жобаны 2016 жылы іске асыру жоспарлануда, құрылыс монтаждау жұмыстары 50%, жабыдықтау бойынша 15% игерілді.




М400, М500 маркалы цемент өндіретін зауыттың құрылысы

млн. теңге

х

КИИДБ, Талас ауданының әкімі, "Жамбыл Недр" ЖШС

х

х

1600,0

1600,0

1600,0

Жеке және қарыздық қаражат

-

Жоба 24.12.2015 жылы пайдалануға берілді, жоспарлы қуатын игеру 2016 жылдың 3 тоқсанында қарастырылған.




Құрылысқа арналған құм, ұсақталған тас, құм-шағал қоспалары, оңтайлы шағал қоспалары және асфальттық-бетон қоспасын өндіру бойынша зауыты

млн. теңге

х

КИИДБ, Сарысу ауданының әкімі, "Тараз-көлік жолы" ЖШС

х

х

250,0

250,0

250,0

Жеке және қарыздық қаражат

-

Жоба 29.06.2015 жылы пайдалануға берілді, кәсіпорын маусымдық сипатта.




Нәтиже көрсеткіштері




Металлургия өнеркәсібінің нақты көлем индексі

%

Жамбыл облысы статистика

департаментінің мәліметтері



КИИДБ,

аудандар мен Тараз қаласы әкімдіктері



101,0

125,1

х

х

х

х

х

Көрсеткіш қара металлургия өнімі өндірісінің 37,6%, бағалы және түсті металл - 25,9% өсуі есебінен орындалды.




Металлургия саласындағы еңбек өнімділігі

мың АҚШ долл./адам

ҚР ҰЭМ статистика комитетінің

мәліметтері



КИИДБ,

аудандар мен Тараз қаласы әкімдіктері



30,0

24,1

х

х

х

х

х

Доллар бағамының теңгеге шаққанда күрт өсуіне байланысты жоспарлы көрсеткіш орындалмады.




Металлургия саласындағы еңбек өнімділігінің өсімі

%




КИИДБ,

аудандар мен Тараз қаласы әкімдіктері



100,3

171,8

х

х

х

х

х

Көрсеткіш салада өнім өндіру көлемінің 25,1%-ға өсуі есебінен орындалды.




Іс-шаралар




Құрамында алтыны бар кендерді өндеу фабрикасының құрылысы

млн. теңге

х

КИИДБ, Т. Рысқұлов ауданының әкімі, «Golden Compass Capital» АҚ

х

х

3000,0

3000,0

3000,0

Жеке және қарыздық қаражат

-

Жоба 28.12.2015 жылы пайдалануға берілді, жоспарлы қуатын игеру 2016 жылдың 2 тоқсанында қарастырылған.




Құю цехын жаңғырту

млн. теңге

х

КИИДБ, Тараз қаласының әкімі,"Kisc" ЖШС

х

х

1870,0

1870,0

1590,0

Жеке және қарыздық қаражат

-

«Kisc» ЖШС-ң хатына сәйкес, кәсіпорын басшысы валюта бағамының тұрақсыздығына байланысты жобаны іске асыру мерзімін 2017 жылға ауыстыруды сұрауда.




Жаңа пештерді енгізу есебінен өңдеу өнеркәсібінде металлургия саласында ферроқорытпалар өндіріс көлемін арттыру

х

х

КИИДБ,

«SAT energy» ЖШС

( «ТМЗ» ЖШС)


х

х

Қаржыландыруды қажет етпейді

-

-

2015 жылы қара металлургия өндірісінің 1,4 есеге өсуі есебінен металлургия саласында өнім өндірісінің көлемі 1,2 есеге артты.




Нәтиже көрсеткіштері




Жеңіл өнеркәсібінің нақты көлем индексі

%

Жамбыл облысы статистика

департаментінің мәліметтері



КИИДБ,

аудандар мен Тараз қаласы әкімдіктері



100,0

40,8

х

х

х

х

х

Жоспарлы көрсеткіштің орындалмауы былғары өндірісі көлемінің (НКИ-29,4%), тоқыма бұйымдарының (НКИ-51,2%), кимдердің (НКИ-66,6%) төмендеуінен.

Салада өнім көлемінің төмендеуінің негізгі себебі жеңіл өнеркәсіп өнімі өндірісінде – «ТаразБылғарыАяқ киім» ЖШС-де тапсырыстың және «Фабрика ПОШ Тараз» ЖШС-де өнім өткерудің болмауы.






Жеңіл өнеркәсібіндегі еңбек өнімділігі

мың АҚШ долл./адам

ҚР ҰЭМ статистика комитетінің

мәліметтері



КИИДБ,

аудандар мен Тараз қаласы әкімдіктері



25,0

6,5

х

х

х

х

х

Жоспарлы көрсеткіш доллар бағамының теңгеге шаққанда күрт өсуіне және салада өндіріс көлемінің 59,2%-ға төмендеуіне байланысты орындалмады.




Жеңіл өнеркәсібіндегі еңбек өнімділігінің өсімі

%

ҚР ҰЭМ статистика комитетінің

мәліметтері



КИИДБ,

аудандар мен Тараз қаласы әкімдіктері



76,0

21,3 есе

х

х

х

х

х

Көрсеткіш орындалды




Машиналар мен жабдықтардан басқа дайын металл бұйымдарын жасаудың нақты көлем индексі

%

Жамбыл облысы статистика

департаментінің мәліметтері



КИИДБ,

аудандар мен Тараз қаласы әкімдіктері



80,0

80,5

х

х

х

х

х

Көрсеткіш «ЖЗМК «Имсталькон» ЖШС және «Металл конструкциялары және резервуарлар зауыты» ЖШС жоспарлы міндеттемелерін орындау есебінен орындалды.




Машина жасау өнеркәсібінің нақты көлем индексі

%

Жамбыл облысы статистика

департаментінің мәліметтері



КИИДБ,

аудандар мен Тараз қаласы әкімдіктері



85,0

67,3

х

х

х

х

х

Көрсеткіш «Шу локомотив жөндеу» зауытында жылжымалы құрамдарды жөндеуге тапсырыстардың азаюына байланысты орындалмады.




Іс-шаралар




Халал стандартына сай жоғары технологиялы ет өнімдері өндірісін құру

млн. тенге

х

КИИДБ, Жамбыл ауданының әкімі,

«Оңтүстік Халал Тағамдары» ЖШС



х

х

2560,0

2560,0

2176,0

Жеке және қарыздық қаражат

-

Жобаны 2016 жылы іске асыру жоспарлануда, құрылыс монтаждау жұмыстары - 90%, жабдықтау бойынша - 80% игерілді.




Құс фабрикасын қайта құру және өндірісті жаңғырту

млн. тенге

-

КИИДБ, Байзақ ауданының әкімі,

«Әулиө-ата феникс» ЖШС



х

х

1923,4

2065,0

2065,0

Жеке және қарыздық қаражат

-

Жоба 04.12.2015 жылы пайдалануға берілді, жоспарлы қуатын игеру 2016 жылдың 3 тоқсанынан бастап қарастырылған.





Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   22




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет