Жұмыс бағдарламасына келесі өзгертулер енгізіледі *: 1 Өзгеріс енгізілген жоқ

Жұмыс бағдарламасы Ф СО ПГУ 7.18./05

Қазақстан Республикасының оқу және білім министрлігі

С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті

Мал шаруашылығы өнімдерін өңдеу технологиясы

050802 Зоотехния мамандығы студентеріне арналған

Павлодар

Мемлекеттік жалпыға міндетті мамандықтың білім станадрты мен типтік бағдалама негізінде әзірленген пәннің жұмыс бағдарламасына бекіту парағы

ПМУ ҰСН 7.18.1/06

БЕКІТЕМІН

ОЖ жөніндегі
_____________________ Н.Э.Пфейфер

«___»_____________2009ж.
Кұрастырушы: аға оқытушы Абельдинов Р.Б.

Агротехнология кафедрасы

Кафедра мәжілісінде ұсынылған 2009ж. . №

Агротехнология факультетінің оқу - әдістемелік кеңесімен мақұлданған 2009ж.

. . № хаттама

ОӘҚ төрайымы_________________________Жагипарова М.Е.

КЕЛІСІЛГЕН

Факультет деканы______________________ Бексеитов Т.К.

«____»___________2009ж.

ЖжӘҚБ бастығы__________________Варакута А.А.

«____» ___________2009ж.
1 Пәнің оқу үрдесіндегі мақсаты мен міндеті

Пәнің мақсаты:

Еліміздің қазіргі жағдайында өндірісті жақсарту негізі – мал шаруашылығын технологиялық жаңарту, өнім өңдеудің ұлттық ерекшеліктерін нығайту болып табылады. Бұл мәселені шешу өндірістің бәсекелестік деңгейін, оның пайдалылығын және нарық жағдайында, озық болуын қамтамасыз етеді.

Осы жағдайда ауыл шаруашылығы өнімдерін өңдеудің кіші және орта өнеркәсіп жүйесін дамытуға келесі шешім қабылдау керек. Ол үшін өнімдері неғұрлым тереңдете өңдеуге, өнімді дайындауға, бірден пайдалануға жағдай жасау керек. Осындай жүйені енгізу дайын өнімнің көбірек алынуына және ауыл шаруашылығы шикізаттарының бір өлшеміне өнімнің шығу мүмкіндігінің жоғары болуын, айналым қаржысын тез толтыруға мүмкіндік берер еді.

Пәнің оқу барысында студенттер білулер керек :

• 
  сүтті кешенді түрде терең де тиімді өңдеуді;
  
• 
  сүтті санитарлық-гигиеналық жағдайда сай өндіру, сақтау және өңдеуді;
  
• 
  сүт және сүт тағамдар сапасын тексеру және стандарттауды;
  
• 
  сойыс малдары мен құстарын және қосымша шикізаттарын кешенді түрде өңдеу, ет өнімдерін сақтаған кезде ысырап болу жолдарын азайтыду;
  
• 
  тағамдық және биологиялық бағалығы жоғары ет тағамдарын жасау технологиясы негіздерін;
  
• 
  оралған және қалыпқа салынған ет тағамдарын шығаруды;
  
• 
  мал шикізаттары мен өңделген өнім стандарттарын;
  
• 
  ара шаруашылығы өнімдерін өңдеу және сапасын тексеру тәсілдерін.
  

• 
  фермадағы сүттің сапа сипатын, сақтау параметрлерін анықтау және алғашқы өңдеуді;
  
• 
  сүт және сүт тағамдарын алу технологиясы;
  
• 
  малдар, құстар қоңдылығын анықтау, союды, алғашқы өңдеу, ұщаны бағалау, тері және қосымша шикізаттарды тексеру, шұжық, консерві, жартылай өнімдер технологиясын;
  
• 
  ұзақ мерзімге сақталатын еттерді консервілеу тәсілдерін меңгеруді;
  
• 
  рецепт бойынша дайын ет тағамдарын дайындауды.
  

- Химия.

- Жануарлар морфологиясы

-Мал шикізатының тауартануы және сараптамасы

- Жануарлар физиологиясы

- Жануарлар биохимиясы.

Пәннің тақырыптық жоспары ПМУ ҰСН 7.18.2/07



3 Пәннін мазмұны

Пән мазмұны мен маңызы. Сүт және сүт тағамдары ет және ет тағамдары, былғары шикізаты, құс, ара және балық шаруашылығы өнімдерінің тұтыну қасиеттері.

Қазақстан Республикасы мен шет елдердегі өңдеу өнеркәсіптері, шикізат базасы, қазіргі жағдайы және келешектегі дамуы.

Сүт ісі, пайда болу тарихы және өркендеуі, белгілі ғалымдар.

Сүт, сойыс өнімдерін өңдеу, мал, балық, құс шаруашылықтарының өнімдерінің қазіргі жағдайы және даму бағыты.

Сүт және сүт өнімдері, ауыл шаруашылық малдарының сойыс өнімдері, былғары шикізаты, құс және ара шаруашылықтары өнімдері. Нарық талабы.

Фермерлік, ұжым, шаруа қожалығы және т.б. шаруашылықтарда өнім өндіру, өңдеу, стандарттау, сараптау, сату және біртекті технологиялық жүйемен қамтамасыз етуде мал шаруашылығы менеджерінің атқаратын міндеті.

1. Тақырып. Сүт өндеу технологиясы

1.1 Сүттің құрамы

Су. Судың полидисперсиялық орта ретіндегі маңызы.

Май. Сүттегі жағдайы, құрамы (глицерин және май қышқылдары). Сүт майының физикалық-химиялық көрсеткіштері, басқа майлардан айырмашылығы. Май тәріздес заттар (фосфатидтер, стериндер).

Ешкі, қой, бие, түйе және басқа жануарлар сүттерінің өнімділігі, құрамы, физикалы-химиялық және технологиялық қасиеттері, тағамдық маңызы, өндірілетін сүт тағамдары, экономикалық тиімділігі.

Тұқымы, сауу мерзімі, жасы, түрлері, денсаулығы, қоңдылығы, жекелей ерекшелігі, азығы, азықтандыру деңгейі, күтімі, күн тәртібі, жыл мерзімі, сауу кезеңі, сауылу уақыты, сауу тәсілі және толықтығы.

Сүт құрамының сүтке басқа заттар қосқанда сапасының өзгеруі.Сүт өнеркәсібі (ішетін сүт, сармай, ірімшік) талаптарына байланысты сиырларды асылдандыру жұмысын жүргізу ерекшеліктері.

1.5 Сүт алу, сақтаудағы санитарлық-гиигеналық талаптар

Сиыр сүт шикізаты. Сатып алудағы талаптар. Мемлекеттік стандарт. Жаңа стандарттың сүт дайындау және оны өңдеуде сапасын жоғарлатудағы маңызы. Сүттің-санитарлық гигиеналық жағдайын сипаттайтын көрсеткіштер. Сүтпен адамға тарайтын аурулар. Желінсаумен ауыратын сиыр сүті, оның жасырын түрін анықтау. Сау және ауру сиырлардан сүт алудың санитарлық және малдәрігерлік ережелері.

Сүт ақаулары. Сүт құрамында сапасыз азықтар мен дәрілер, радиоактивті, жуғыш, дезинфекциялаушы заттар, улы химикаттар, микробтар қалдықтарының пайда болуы. Болдырмау шаралары. Сүттің микробтармен ластану жолдары. Сүт тазалығы мен бактерия санының арасындағы байланыс. Жұмысшылардың жеке гигиенасы. Сауудың санитарлық және малдәрігерлік талаптары. Сиырды саууға дайындау. Сауу тәсілдері, жиілігі, жылдамдығы. Машинамен сауу ережесі. Қолмен сауу. Сауғаннан кейін желінді күту. Фермерлік, малдәрігерлік, кооперативтік және т.б. шаруашылықтарда сүт өндірудегі еңбек ұйымдастыру ерекшеліктері.

1.6 Сауын аппараттары мен сүт жабдықтарын күту

Сүт ыдыстары мен жабдықтарға қойылатын талаптар. Жуатын және дезинфекциялайтын заттар, жіктелуі, қойылатын талаптар, оларды дайындау, сақтау, пайдалану тәртіптері мен тиімділігі. Суға қойылатын талаптар. Жуу. Сүт қондырғылары, жабдықтары мен сауу аппараттарының санитарлық жағдайын, дезинфекциялануын тексеру.

Қабылдау, тазадау, салқындату, жылумен өңдеу, сақтау және тасымалдау. Сүт өндіруге арналған жабдықтар, олардың жұмыс принциптері. Тазалаудың әр түрлі тәсілдері, бағалау, салқындату, жылумен өңдеу, мүт сақтау және тасымалдау. Қоғамдық орындарда (асхана, балабақша, сату орындары) тамақтандыруға арналған сүт өңдеуді ұйымдастыру. Ауру малдардан алынған сүтті өңдеу ерекшеліктері.

Ферма сүтханасы, міндеттері. Сүт өңдеу жабдықтары, түрлері. Ферма сүт зертханасы. Сүт-сауын блоктары. Фермада сүт өлшеу, есептеу-ақпарлау құжаттары. Сүт өңдеу орнын жобалау. Ысырапсыз сүт сауу. Салқындатудың маңызы, алу жолдары. Мұз дайындау жолдары және оны ұйымдастыру. Лабораториялық жабдықтарды таңдау және орналастыру. Бумен, ыстық және салқын сумен, дезинфекциялайтын заттармен қамтамасыз ету.

Сүт сату, маркетинг. Сүттің майлылығы, ақуызы, сүт қанты олардың мөлшеріне байланысты баға тағайындау.

Тікелей байланыс: ферма – сату орны. Малдәрігерлік, жалдамалы, жеке шаруашылық ұйымдастыру. Фермерлік шаруашылықтарда сүт дайындауды, өңдеуді ұйымдастыру.

Пастерленген сүт, мемстандарттары. Ішетін сүт түрлері және оған қойылатын талаптар. Ішетін сүт өндіру технологиясы. Сүтті механизациялық жолмен, жылумен өңдегенде, сақтағанда, тасымалдағанда болатын физикалық-химиялық өзгерістер.

Арнаулы шаруашылықтарда, сүт кешендерінде, жеке, кооперативтік шаруашылықтарда ішетін сүт өндіру ерекшеліктері.

Кілегейге қойылатын қалыптық, техникалық, құжаттық талаптар. Кілегей алу технологиясы. Сепаратор құрылысы. Сүт айыру. Сүт айырудағы есептер. Сүттің бөлінуіне тигізетін әсерлер.

Ашытылған сүт тағамдары жіктелуі, емдік, диеталық және тағамдық қасиеттері. Ашытылған сүт өндірудің биохимиялық негіздері – дайындалған кезде жүретін физикалық, микробиологиялық үрдістер. Термостаттық, құбырлық әдіспен ашытылған сүт өнімдерін (кефир, ацидофилин өнімдері, айран т.б.) дайындау технологиясы.

Ақуызды (сүзбе, құрт т.б.) ашытылған сүт тағамдарын дайындау. Майлы, майсыз, сүзбе, сүзбе алу. Сүзбе тәріздес сүт тағамдарын алу ерекшеліктері.

Қаймақ, қымыз, шұбат алу технологиясы. Ашытылған сүт өнімдерін алудың қалыптық-техникалық құжаттары. Мал шаруашылығында ашытылған сүт өнімдерін профилактикалық және емдеу үшін пайдалану.

Мемлекеттік стандарт, жіктелуі. Сармай алуға арналған сүт сапасына қойылатын талаптар. Тәтті сарымай алу технологиясы: кілегейді сорттау, стандарттау, пастерлеу, салқындату, физикалық, биохимиялық жетілдіру. Кілегейдегі майдың, сармайдың шығуына тиетін әсерлер. Май түзілу теориясы. Май шайқау әдістері. Өңдеу, қалыптау, сақтау. Майдың басқа түрлерін өндіру ерекшеліктері (қышқылды сарымай, вологод, әуесқой, шаруа, тортасын айырған және т.б. сарымайлар). Жоғары майлылықты кілегейді қайта өңдеу арқылы сарымай алу. Сарымайдың құрылымдық-механикалық қасиеті. Май теңдігі. Май сапасын бағалау. Сақтаған кезде май құрамында болатын өзгерістер. Май ақаулары, болдырмау жолдары.

Ірімшіктің жіктелуі. Мемстандарт талаптары. Ірімшік жасауға арналған сүтке қойылатын талаптар. Ірімшік жасауға жарамды сүт, сүттің кейбір ақауларын түзету. Мәйекті қатты ірімшік жасау технологиясы: ұйытуға дайындау; ұйыту, сүтті мәйекпен ұйыту технологиясы, ұйытындыны алу, ірімшік түйіршіктерін өңдеу, қалыпқа салу, нығыздау, тұздау, жетілуі, қалыптау, сақтау, тасымалдау. Ірімшікті соңғы жетістіктермен дайындау. Өндірісті бақылау. Ірімшік сапасын бағалау. Ірімшік түрлерін (жұмсақ, сүт қышқылды, тұзды, балқытылған т.б.) дайындау ерекшеліктері.

Сүт консервісі (қойылтылған, пастерленген т.б.), құрғақ сүт (майы алынған құрғақ сүт, құрғақ көк сүт, май суы т.б.) туралы түсінік. Айыстырылған майлы сүт. Құрғақ сүт түрлерінің құрамы, алу технологиясы.

Қалдықсыз сүт өңдеу технологиясының өнімдері (көк сүт, май суы, сарысу т.б.) құрамы, қасиеті, тағамдық бағалығы, үнемді және дұрыс пайдалану жолдары.

2 Тақырып. Сойыс малдарының өнімдерін өндеу технологиясы

2.1 Ауыл шаруашылық малдарын шикізат ретінде өңдеу

Ауыл шаруашылық малдары шикізатын өңдеу өнеркәсібі. Сойыс малдары ет өнімділігінің сипаттамасы. Біздің еліміздегі қазіргі кездегі қойылатын талаптар. Еліміздегі мал түрлерінің ет дайындаудағы үлес салмағы. Жылқы, үй қояны, саз құндызы шаруашылықтарын ет өндіруді және ет тағамдары түрлерін көбейтуде тиімді пайдалану. Сойыс малдарын сатып алу тәртібі. Ет өнеркәсібімен тікелей байланысты өркендету, дайындау түрлерін жетілдіру, маркетинг. Сойыс малдарына баға белгілеу.

Малдарды және құстарды тасымалдауды ұйымдастырудағы негізгі міндеттер. Малдарды сою орындарына шығынсыз жеткізуге тигізетін әсерлер. Тасымалдау түрлері, үлесі, экономикалық тиімділігі.

Тасымалдау құжаттары, маңызы. Тасымалдауды ұйымдастырудағы малдәрігерлік және шаруашылық шаралары. Тасымалдауды ұтымды пайдалану – ет сапасын, тірідей салмағын, қоңдылығын сақтау. Стресс болдырмау, тасымалдау құжаттары. Мал айдайтын жолдар мен трассаға қойылатын талаптар. Гурт құру тәртібі. Мал айдау және семірту кестесі. Мал айдап тапсырудағы ветеринарлық-санитарлық талаптар.

2.3 Сойыс малдарын қабылдау және тапсыру. Сапасын бағалау

Тірідей салмағы бойынша малды, құстарды қабылдау және тапсыру. Малдың тірідей және қабылдау салмағы туралы түсінік. Малдарды, құстарды тапсырғанда тірідей салмағынан алынатын түсірім мөлшері, малдарды жынысына, жасына, қоңдылығына қарай сорттау. Мал қоңдылығын анықтау тәсілі, қоңдылық дәрежесі. Малдарға, құстарға және үй қояндарына қойылатын мемстандарт талаптары. Әр түрлі тапсыру-қабылдау ережесі. Сезікті немесе ауру малдарды қабылдау тәртібі. Шарасыз сойылған мал етін қабылдау.

Ет өңдейтін өнеркәсіп орындары түрлері. Малды сояр алдында ұстаудың маңызы. Малдарды сояр алдында малдәрігерлік тексеру. Малдарды сою және өңдеу тәсілдері (сиыр, қой, ешкі, шошқа, жылқы, түйе т.б.). Ет комбинаты, фермерлік мал сою пунктерінде сиыр, қой, ешкі, шошқа, жылқы, түйе т.б. малдарды сою тәсілдері. Әр түрлі мал ұшаларының тауартануы. Сойыс өнімдерінің шығымдылығы.

Құс, үй қояны, саз, құндызды сою, алғашқы өңдеу ерекшеліктері. Мал сою кезінде қауіпсіздік ережесін сақтау. Қасапхана, мал сою орындарына қойылатын ветеринарлық-санитарлық талаптар. Жабдықтар және жұмыс жағдайы. Сумен қамтамасыз ету, ағынды суды тазарту, залалсыздандыру. Қоршаған ортаны сақтау шаралары. Алғашқы өңдеу ережелері.

2.5 Еттің құрамы мен сапасын сараптау

Еттің жалпы тағамдық қасиеттері. Еттің морфологиялық және химиялық құрамы. Еттің тағамдық бағалылығына тигізетін әсерлер. Еттің морфологиялық құрамына тигізетін әсерлер.

Еттің тағамдық қасиетіне құрамындағы әрбір заттың тигізетін әсері. Ұшаны сортқа бөліп шабу, оны негіздеу жүйесі. Еттің жынысына, жасына және қоңдылығына байланысты жіктеу.

Етке қойылатын мемстандарт талаптары. Сиыр, қой, шошқа, жылқы, бұғы, үй жануарлары және үй құстары еттері сипаттамасы және ерекшеліктері.

Сойғаннан кейін етте болатын өзгерістер, мәні. Еттің жетілуі, ферменттік үрдістердің жүйелі түрде жүруі, оның маңызы. Жетілуі үрдісіне әсер ететін жағдайлар. Ет жетілуінің санитарлық және гигиеналық маңызы. Ауру, шаршаған малдан алынған еттердің жетілу белгісі.

Ет сапасына әсер ететін жағдайлар. Еттің тағамдық, қуаттық, биологиялық, технологиялық, ылғалдығы туралы түсінік, оны анықтау тәсілдері. Еттің негізгі физикалық-химиялық қасиеттері (түсі, дәмі, иісі, жұмсақтығы, шырындылығы, ылғал ұстау қасиеті т.б.). Ет сапасын жан-жақты бағалау. Ет сапасына мал тұқымының, ет өнімділігінің, жынысының, жасының, қоңдылығының, денсаулығының, азықтандыру, күтім жағдайлары, азық сапасы, тасымалдау, сояр алдында ұсату, алғашқы өңдеу, етті сақтау, өткізу және етке тән емес заттардың (пестицид, антибиотик т.б. химиялық заттар) тигізетін әсері. Ет сапасын жоғарлатуды ұйымдастыру жүйесі, стандарттаудың ролі. Ет сапасын арттырудағы ғылым мен тәжірибенің орны.

Сақтаған кездегі етте жүретін өзгерістер. Етті сақтағанда болатын жағымсыз өзгерістер: иістену, көгеру, шырындану, зеңдену. Олардың пайда болу жағдайы, себептері, болдырмау жолдары, етті санитарлық бағалау.

Еттің шіруі, пайда болуы. Еттің жастығын анықтау және санитарлық бағалау. Жағымсыз өзгерістерді болдырмау үшін ет сақтау орындарында жүргізілетін шаралар. Ауру, өлген мал еттерін анықтау тәсілдері.

Мал сойғанда мал дәрігерлік-санитарлық бақылаудың маңызы. Сойыс өнімдерін адамдар мен малдар арасында ауру тарататын негізгі көзі ретінде тану, мал еттерін санитарлық сараптау туралы түсінік. Ауру мал, өртте өлген, суға кеткен, жай түскен және т.б. жағдайда өлген малдар еттерін пайдалану тәртібі. Жануар тектес мал азығын өндіру технологиясы. Ауытқу белгісі бар етті бағалау (арық, әлсіреген, түсі өзгерген, иісі, дәмі бар және т.б.)

Етті сақтау үшін консервілеу негіздері маңызы. Етті температуралық өңдеуі бойынша жіктеу (жылы, суытылған, салқындатылған, мұздатылған, қатырылған, жібітілген).

Етті төменгі температурамен сақтау. Тоңазытқыштар құрылысы және түрлері. Салқында машиналармен өндіру (құрғақ мұз). Тоңазытқыштар мен тоңазытқыш камералары, ет сақтау ережелері. Етте болатын өзгерістерге тигізетін әсерлер (температура, ылғалдық, желдету және т.б.).

Етті салқындату тәсілдері, жағдайы, етті мұздату, қатыру тәсілдері (1-2 фазалы, жай, тез, блокта және т.б.). Етті салқандатқанда және қатырғанда болатын өзгерістер. Табиғи азаю. Сақтау гигиенасы, мерзімі.

Етті еріту. Ет тұздау. Мәні, тәсілдері, бағалау. Тұздық құрамы. Тұздағанда болатын өзгерістер. Шаруашылықта, үй тұрмысында ет тұздауды ұйымдастыру.

2.8 Жартылай дайын ет өнімдерінің технологиясы

Жіктелуі, технологиялық жүйесі, өндіру ерекшеліктері, сақтау сапасын анықтау.

Жіктелуі. Шұжық жасауға қажетті негізгі және қосымша шикізаттар. Шұжық жасаудың негізгі технологиялық үрдістері және жүйесі. Шикізаттарды алдын-ала өңдеу. Шикізаттарды майдалау, турау, шұжық айналдыру. Шұжықты ыстықпен өңдеу. Әр түрлі шұжық жасау ерекшеліктері (піскен шұжық, шұжықша, туралға, жартылай ысталған, ысталған, қосымша өнімдік және т.б. шұжықтар, сілікпелер). Шұжық сапасын анықтау. Ұлттық тағамдар технологиясы және ерекшеліктері.

Жіктелуі. Шикізаттар мен жабдықтар. Банкадағы консерві жасау технологиясы, ерекшеліктері. Консерві сапасын анықтау. Ет шикізаттарын қалдықсыз өңдеу технологиясы.

Қосымша өнімдер. Жіктелуі, өңдеу, сақтау, пайдалану. Қосымша өнімдердің тағамдық бағалығы. Ішек шикізаттары. Қан өңдеу. Мал майының жіктелуі. Мал май шикізатын өңдеу технологиясы. Тағамдық майлар сапасын анықтау және тауартану. Майды консервілеу. Майдың физикалық-химиялық қасиеттері. Тері шикізаты. Жіктелуі, алғашқы өңдеу, консервілеу, сорттау, ақаулары, өңдеу орындары. Эндокринді-ферментті шикізаттар.

Тағамдық жұмыртқа. Жұмыртқаның морфологиялық-химиялық құрамы. Жұмыртқа жіктелуі және тауартануы. Жұмыртқа ақаулары, сақтау, белгілеу, ыдысқа салу, тасымалдау. Жұмыртқа қоспасын, ұнтағын жасау технологиясы.

Балық өңдеу технологиясы ерекшеліктері. Балық өнімдерінің түрлері. Сақтау. Дайын өнімдер сапасын анықтау.

Бал, жіктелуі. Химиялық құрамы, қасиеті, тағамдық бағалығы. Құрамын зерттеу. Ыдысқа салу, сақтау. Қазақстандағы бал өндірудің болашағы. Ара шаруашылығындағы қосымша өнімдер: балауыз, аналық сүт т.б. алынатын дәрі-дәрмектер.

Мәйек ферментін өндіру технологиясы. Бұзау, қозы, ұлтабарын жинау, консервілеу. Мәйекті сүт өндірісінде пайдалану. Пепсин өндіру шикізаттары. Қан. Қанды өңдеу, қалқанша, қалқанша маңы, асқазандық, бүйрек үсті безі, жұмыртқалық, ен, көпіршік, гипофиз, ми арты без, өт. Іш фермент бездері шикізаттары консервілеу, сақтау, сапасын сараптау.

№	СӨЖ түрі	Есеп беру түрі	Бақылау түрі	Сағат көлемі
1	Дәріс, уй жұмысына дайындық	Жұмыс дәптері	Сабаққа қатысу	0,5*22,5=11,25
2	Тәжіриебелік сабаққа дайындық	Жұмыс дәптері	Ауызша	0,5*22,5=11,25
3	Қосымша материалдарға дайындалу	Жұмыс дәптері	Жазбаша	59,5
4	Бақылау іс шараларға дайындық		РК 1, РК 2,.	8
Барлығы				90

2.Сүт туралы түсінік. Сүттің органолептикалық көрсеткіші (түсі, иісі, дәмі, консистенциясы). Құрамы мен қасиеті.

3.Сиырдан басқа ауыл шаруашылығы малдарының сүті, өнімділігі, құрамы, қасиеті, тағамдық сапасы және экономикалық тиімділігі, ешкі, қой, бие, түйе сүттерін тиімді пайдалану.

4.Сүттің құрамы мен қасиетіне тиізетін факторлар: тұқымы, сауын айы, жасы, денсаулығы, қоңдылығы, жекелей ерекшеліктері, азықтану деңгейі, күтімі, күн тәртібі, жыл мерзімі, ауа-райы, сауу жиілігі, сауу тәсілі және жылдамдылығы, иіндіру, сауу толықтығы, сауыншының шеберлігі.

5.Сүт ақаулары, болу жағдайы, сапасыз азықпен азықтандыру, емдеу, радиоактивті, жуу-дезинфекциялайтын заттар, улы химикаттардың сүтке түсуі т.б.

6.Сүтке микробтардың түсу жолдары. Сүттің тазалық деңгейінің бактериялық тазалықпен байланысты.

7.Күтуші жұмысшылардың жеке гигиенасы: сиыр сауудағы санитарлық және ветеринарлық талаптар.

8.Сиырды машинамен сауу тәртібі.

9.Сүт сауу аппараттарын, қондырғыларын, басқа сүт жабдықтарын жуу және күту, дезинфекциялау.

10.Жуатын және дезинфекциялайтын заттар. Дайындау, сақтау, пайдалану ережесі және тиімділігі.

11.Ферма сүтханасының атқаратын жұмысы. Ферма сүтханасындағы жабдықтар мен сүт лабораториясы. Салқындатудың сүт шаруашылығындағы маңызы. Сүтті сүт зауытына жеткізу тәсілдері.

ПМУ ҰСН 7.18.2/10

жоспарынан көшірме

1. 
   Барабанщиков Н.В. “Молочное дело”- М.: Колос, 1993г.
   
2. 
   Барабанщиков Н.В., Кугенев Е.Ф. ”Практикум по молочному делу”- М.: Колос, 1998г.
   
3. 
   Молоко, молочные продукты и молочные консервы. – М.: Госстандарт, 1984г.
   
4. 
   Мясо и мясопродукты – М.: Госстандарт, 1986г.
   
5. 
   Рогов И.А. “Технология мяса и мясопродуктов” – М.: Агропромиздат, 1988г.
   
6. 
   Смагулов А.К., Лисенков А.А. “ Технология переработки продуктов животноводства”- учебное пособие Алмата, 1998г.
   
7. 
   Твердохлеб Г.В., Диланян З.Х., Чекулаева Л.В. “ Технология молока и молочных продуктов”- М.: Агропромиздат, 1991г.
   
8. 
   Смагулов А.К. Физико-химические и биохимические основы технологии молока. Алмата, 1998г.
   

1. 
   Кузнецов В.А., Шлипаков Я.П. “Технология переработки мяса и других продуктов убоя животных” – М.: Колос, 1975г.
   
2. 
   Макаров В.А., Фролов Б.П., Шуклин Н.Ф.“Ветеринарно-санитарная экспертиза с основами технологии переработки продуктов животноводства” – М.: Колос, 1981г.
   

3. 
   Мясо и мясопродукты – М.: Агропромиздат, 1986г.
   
4. 
   Стандарты на рыбу и рыбопродукты – М.:Госстандарт, 1986г.
   
5. 
   Скот для убоя. ГОСТ 16020-70-М.: 1976г.
   
6. 
   Хлудеев К.Д. “Товароведение и технология кожевенного сырья”- М.: 1984г.