«Журналистика және практикалық қазақ тілі» кафедрасының доценті Кеңесбаева Ш. С

СЕМЕЙ

1 ҚҰРАСТЫРҒАН

«Журналистика және практикалық қазақ тілі» кафедрасының доценті Кеңесбаева Ш.С.
2 КЕЛІСІЛДІ

2.1 Журналистика және практикалық қазақ тілі кафедрасының отырысында қаралып, талқыланды.

Хаттама №___ «___» ___________2015 ж.
Кафедра меңгерушісі _______________ Жұмағұлова Ә.М.

2.2 Экономика, құқық және гуманитарлық ғылымдар факультетінің оқу- әдістемелік бюросында талқыланып, бекітілді.

Хаттама №___ «___» ___________2015 жыл.
Төраға_________________Тойкин С.Х.

3 БЕКІТІЛДІ

Университеттің оқу-әдістемелік бюросында бекітілді.

Хаттама №___ «___» ___________2015 жыл.

Бірінші проректор_________________Искакова Г.К.

ЕКІНШІ БАСЫЛЫМЫ

Мазмұны

2 Нормативтік сілтемелер

3 Жалпы ережелер

4 Оқу пәнінің мазмұны

5 Студенттің өздік жұмысының тақырыптары

6 Пәннің оқу-әдістемлік картасы

7 Оқу-әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз етілу картасы

8 Әдебиеттер

Осы «Әлем тележурналистикасының тарихы» пәнінің оқытушыға арналған жұмыс бағдарламасы берілген пән бойынша оқу үрдісін ұйымдастырудың тәртібін төмендегі нормативтік құжаттар негізінде жүзеге асырады:

- Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігінің бекітілген және қолданысқа енгізілген ҚР МЖМБС 3.08.275-2006 Мемлекеттік білім беру стандарты;

- 5 В 050400 «Журналистика» мамандығының _________ бекітілген элективті пәндер каталогы;

- СТУ 042-ГУ-4-2014 «Пәннің оқу-әдістемелік кешендерін әзірлеуге және ресімдеуге қойылатын жалпы талаптар» университет стандарты;

- ДП 042-1.01-2014 «Пәннің оқу-әдістемелік кешенінің мазмұны мен құрылымы» құжаттық іс-жосығы.

Әлем тележурналистикасындағы халықаралық тақырыпта жазылған журналистік материалдарға баға бере білуі керек. Халықаралаық тақырыптағы ақпараттық материалдарды іріктеу мен талдауға тәжірибе жинақтау. Бұл курсты оқыту студенттерге болашақта шетелдік БАҚ-тың тәжірибесін өз жұмысында пайдалануға мүмкіндік береді. Курстың негізгі теориялық базасы БАҚ саласындағы халықаралық заңдылықтар мен нормативтік құжаттар, сондай-ақ, әлемнің телевизиялық ұйымдарының ақпараттық және талдамалы материалдары, шетелдік телебағдарламалары болып табылады.

Пәннің қысқаша сипаттамасы: Қазіргі заманғы журналистің ең басты міндет әлемдік ақпараттың өзгерістерге, оқиеаларға кәсіби дайын болуы, ол үшін тележүйелердің қызмет ерекшелігін, тележурналист жұмысының ерекшелігін, қоғамдағы билік пен БАҚ арасындағы заң негіздерін білуі маңызды. Курстың негізі – телехабарлардың шетелдік теориясы мен тәжірибесін оқып-үйрену болып табылады
3.2 Пәнді оқыту мақсаты:

Пәнді игеру барысында «Әлем тележурналистикасының тарихы» курсы «журналистика» мамандығының студенттеріне арнап оқытылады. Мақсаты – студенттерді Еуропа, Шығыс, Азия, Африка, Американың тележурналистика саласындағы жүйелермен, қазіргі үлгі етерлік жағдайлармен таныстыру; қазіргі ақпараттық қоғамдағы олардың даму жағдайының негізгі бағыттарын түсіндіру; электронды БАҚ-тың бүгінгі таңда қоғамда алатын орны мен әсер етуші негізгі факторларды талдау арқылы әлем тележурналистерінің кәсіби шеберлігі туралы түсінік қалыптастыру.

Оқытылатын пәннің негізгі міндеті – элективті пән ретіндегі «Әлем тележурналистикасының тарихы» курсының басты мақсаты – болашақ журналист мамандарын халықаралық деңгейдегі тележурналистика саласының журналистері тәжірибелерімен таныстыру.

Курстың міндеті: – студенттерде шетелдердің телевидениесінің даму заңдылықтары жайлы түсінік қалыптастыру; – теле ұйымдарының шетелдік модельдерінің типтік құрылымының ерекшелігін көрсету; – шетелдердің экономикалық, саяси, мәдени және әлеуметтік тұрмысындағы БАҚ-тың рөлін таныту; – студенттерге әр түрлі шетелдердегі журналист кәсібі туралы жан- жақты ақпарат беру; – интернеттен шетелдік ірі ақпарат агенттіктері материалдарымен жұмыс істей білуге үйрету; – болашақта өз тәжірибелерінде шетелдік БАҚ-тың кәсіби жұмысының әдіс-тәсілдерін пайдалануды үйрету.
3.4 Оқыту нәтижелері:

Пәнді оқыту нәтижесінде студент мыналарды білуі керек:

- Алған білімдерін практикада қолдана білу;

- Теориялық талдау жасай алу;

- Әлем тележурналистикасының тарихы және халықаралық журналистер тәжірибесін білу, меңгеру;

- Өзіндік пікір айта алу;

- Негізделген және қалыптасқан теориялық білімдерін жинақтай білу.

- шетелдік электронды БАҚ дамуының қазіргі жағдайы туралы түсінік қалыптасу;

- бұқаралық коммуникация саласындағы шетелдік ғалым, зерттеушілердің теориялық еңбектерін, сондай-ақ әлемнің ақпараттық телеагенттіктер мен телерадио компанияларды туралы білу;

- шетелдердің БАҚ туралы заңдылықтарының негізгі ережелерін білу; - шетелдік танымал тележүргізушілер, репортерлер мен олардың творчествосы туралы білу;

Шетел журналистикасы

Әлем баспасөзінің тарихы
3.6 Курстың постреквизиті:

Бұқаралық коммуникацияның тілі мен стилі

Әдеби редакциялау

3.7 Оқу жұмыс жоспарынан көшірме:
1 кесте

Бұқаралық ақпарат құралдары дамушы елдердің ақпараттық қоғамға ену кезеңінде, жаһандық және ұлттық сипат факторларының ақпараттық қоғамның қалыптасуына ықпалы.

Бұқаралық ақпарат құралдары туралы заңдылықтар: жалпы принциптері, жекелеген елдердегі ерекшеліктері. Дыбыстық, бейне саласына мемлекеттік бақылау. АҚШ пен Батыс Еуропа елдеріндегі бұқаралық ақпарат құралдарына қатысты ұлттық заңдылықтардың ерекшелігі.

Ұсынылатын әдебиет: 10, 13, 3

5.3 Бұқаралық ақпарат құралдары демократиялық қоғамның

институты ретінде.

Саяси партиялар мен журналистика. Дамыған Батыс Еуропа елдерріндегі партиялық баспасөздің экономикалық және әлеуметтік дағдарысы.

Бұқаралық ақпарат құралдары және саясат. БАҚ және ұлтаралық қақтығыс. Ұсынылатын әдебиет: 8, 10, 15

5.4 Шетелдік БАҚ қызмеінің кәсіптік аспектілері.

Шетел журналистикасының ақпараттық жанрлары. «Адамды қызықтырушылық» тақырыбы мен жаңалықтары. Ақпараттық материалдардың құрылымы. Мерзімді баспасөздің жанрлары. Телевизиялық журналистиканың негізгі жанрлары (жаңалықтар, сериалдар, көңіл көтеру бағдарламалары). Радиожурналистиканың жанрлары.

Ұсынылатын әдебиеттер: 6, 7, 8

5.5 Аудиторияа ақпараттық әсер етуің әдіс-тәсілдері.

Топтық журналистика. Материал дайындау. Репортер – зерттеушілер. Журналистің өз пікірін білдіру мүмкіндігі.

5.6 Комментаторлық репортаж. Фактілерді беру тәртібі. Қыстырма сөз, жаргондарды пайдалану. Журналистің насихаттық қызметі.

5.7 Зерттеушілік журналистика. Статистикалық деректер мен фактілерді зерттеудегі компьютерлік бағдарламалар. Журналистік зерттеудің социологиялық әдістері.

Ұсынылатын әдебиеттер: 13, 4, 2

5.8 БАҚ-тың шоғырлануы үрдісінің ғаламдық сипаттамасы.

Әлемнің ірі медиамагнаттары мен журналистері: медиатрестер, шығармашылық пен кәсіпкерлік. Руперд Мэрдок – жетістіктің құпиялары. Опра – танымалдыққа жол. Сильвио Берлускони – Италияның медиамагнаты. Ларри Кинг – репортер және жүргізуші. Германиядағы Лео Кира. Оңтүстік Африкадағы Иохан Руперд.

Ұсынылатын әдебиеттер: 7, 8, 15, 16, 17.


4 апта

1. Ресей тележурналистикасының тарихына шолу

2. Ресейдің мемлекеттік және авторлық бағдарламалары

3. Ресей тележурналистері, бағдарламалары

1. Монғолия тележурналистикасы. Белгілі телебағдарламалар, тележурналистер шығармашылығы.

2. Австралия және мұхит жағалауы елдері тележурналистикасы.

6 апта

1. Жапонияның тележурналистикасы.

2. Жапония сандық телевидениесінің болашағы.

3. Жапонияның ірі компаниялары.

4. Жапония тележурналистері.

талдау жасаңыз.

1. Әлемдік теледидардың қазіргі заманғы сипаты.

2. Латын Америкасы тележурналистикасының ерекшеліктері.

12 апта

1. Әлемнің ірі медиамагнаттары мен журналистері: медиатрестер, шығармашылық пен кәсіпкерлік.

2. Руперд Мэрдок (АҚШ) – жетістіктің құпиялары.

3. О́пра Гэйл Уи́нфри (АҚШ) – танымалдыққа жол.

4. Ларри Кинг – репартер және жүргізуші

14 апта

1. Сильвио Берлускони – Италия медиамагнаты.

2. Германиядағы Лео Кира.

3. Оңтүстік Африкадағы Иохан Руперд

4-Кесте

Оқулықтардың, оқу құралдарының атауы	Саны	Студенттердің саны	Қамтамасыз ету пайызы
1	2	3	4
1. Шамақайұлы Қ. Әлем журналистикасының тарихы. – Алматы: Эверо, 2015. – 334 б.	2	12	20%
2. Шындалиева М. Шетел журналистикасы. – Астана: Фолиант, 2013. – 334 б.	2	12	20%
3. Материалы о зарубежных средствах массовой информации в 1990-2000. // Вестник МГУ. Серия Журналистика. 1991-2003. № 4-6.	12	12	100%
4. Землянова Л.М. Современная американская коммуникацивистика. Теоритические концепций, проблемы, прогнозы. М., 1995.	1	12	10%
5. Вартанова Е.Л. К чему ведет конвергенция СМИ? // Информационное общество. 1999, № 6.	1	12	10%
6. Дэнис Э., Мэррил Д. Беседы о Масс-Медиа. М., 1997.	1	12	10%

7 ӘДЕБИЕТТЕР

7.1 Негізгі әдебиеттер

7.1.1 Беглов С.И. Британская печать на исходе века. М., 1995

7.1.2 Вартанова Е.Л. Европейский союз в поисках информационного общества // Вестник МГУ, серия Журналистика. 1998, № 2,3.

7.1.3 Вартанова Е.Л. К чему ведет конвергенция СМИ? // Информационное общество. 1999, № 6.

7.1.4 Засуракий Я.Н. Информационное общество в рамках международного сотрудничества // Информационное общество. 2000, № 1.

7.1.5 Землянова Л.М. Современная американская коммуникацивистика. Теоритические концепций, проблемы, прогнозы. М., 1995.

7.1.6 Дэнис Э., Мэррил Д. Беседы о Масс-Медиа. М., 1997.

7.1.7 Журналистика в буржуазком обществе. / ред. Я.Н. Засурского. М., 1976.

7.1.8 Материалы о зарубежных средствах массовой информации в 1990-2000. // Вестник МГУ. Серия Журналистика. 1991-2003. № 4-6.

7.1.9 Шиллер Г. Манупуляторы сознанием. М., 1983.

7.1.10 Законы и практика средств массовой информации в Европе, Америке и Австралии. Сравнительный анализ. Артикль ХІХ. М., 1996.

Мицкевич Э., Файерстоун Ч. Телевидение и выборы. М.,1993.

7.1.11 Сегела Ж. Национальные особенности охоты за голосами: Так делают президентов. М., Вагриус. 1999.

7.1.12 Средства массовой информации и выборы. Справочные издания. Под ред. Я.Ланче и Э.Палмера. Европейскии институт СМИ. 1995.

7.1.13 Майн Х. Средства массовой информайии в Федеративной Республике Германии. Германия. «Коллоквиум» 1995.

7.1.14 На службе монополий: Информационно пропагандистский комплекс стран капитала. Под ред. проф. Я.Н. Засурского. М.,1997.

7.1.15 Урина Н.В. Итальянская журналистика в 1945-1990 гг. М., 1999.

7.1.16 Шарончикова Л.В. Печать франции (1980-90-е гг.). М., 1995.

7.1.17 Шамақайұлы Қ. Әлем журналистикасының тарихы. – Алматы: Эверо, 2015. – 334 б.

7.1.18 Шындалиева М. Шетел журналистикасы. – Астана: Фолиант, 2013. – 334 б.

7.2.1 Засуракий Я.Н. Информационное общество и средства массовой информации // Информационное общество. 1990. № 1.

7.2.2 Франция: Общие сведения о праве по вопросам печати. Россиско – французская серия «Информацинные и учебные материалы». М., 1995.

7.2.3 Совещание по безопасности и сотруднечеству в Европе: Заключительный акт. Хельсинки. 1995. Раздел П. Информация.