Калий нитратының алынуы
Конверциялық тәсілмен KNO3 алу схемасы
1-реактор;2-сүзгі;3-калий нитраты ерітінділерінің қабылдау багы;4-орталықтан тепкіш сорғылар;5-қысымды бак;6-10- каталлизаторлар;7-12- центрафугалар;8-бірінші аналық ерітіндіні жинауға арналған;11-сүзгі престері;9-булауға арналған аппарат;13-кептіру барабаны.
Материалдық баланс
Зат атауы
|
Кіріс
|
Шығыс
|
Технологиялық жоғалтулар
|
NaNO3
|
21881т
|
17504т
|
4376 т
|
KCL
|
19306т
|
15444т
|
3862т
|
KNO3
|
14930т
|
11944т
|
2986т
|
NaCl
|
26000т
|
20800 т
|
5200т
|
ЖЫЛУ БАЛАНС КЕСТЕСІ
Реакцияға қажетті заттар
| | |
KNO3
|
-494,5
|
132,9
|
NaNO3
|
-466,70
|
116,50
|
KCL
|
-419,35
|
157,47
|
NaCl
|
-411,41
|
72,13
|
Реакцияға қажетті заттар
| | |
KNO3
|
-494,5
|
132,9
|
NaNO3
|
-466,70
|
116,50
|
KCL
|
-419,35
|
157,47
|
NaCl
|
-411,41
|
72,13
|
Калий нитраты (KNO3) табиғатта нитрокалит минералы түрінде кездеседі. Оның ең үлкен кен орны Үндістанда. Сондықтан қосылыстың екінші атауы - үнді селитрасы. Минерал құрамында азот бар заттардың ұзақ ыдырау процесі нәтижесінде түзіледі, ал бөлінген аммиак арнайы нитробактериялармен байланысады. Бұл реакция ауаның жоғары температурасында жүреді, бұл осы минералдың ыстық климаты мен ылғалдылығы жоғары елдерде таралуын анықтайды.
Калий нитраты (формула KNO3) өте күшті тотықтырғыш болып табылады. Ұсақталған күйде ол өте белсенді, кейде жарылыспен, жанғыш материалдармен және кейбір тотықсыздандырғыштармен әрекеттеседі. Кейбір органикалық қосылыстардың қатысуымен жүретін реакцияларда ол оларды да тұтандыруға қабілетті. Селитра өте тұрақсыз және температура әсер еткенде нитриттер мен оттегі түзу үшін ыдырайды. Калий нитраты ерекшелік емес (теңдеу: 2KNO3 → 2KNO2 + O2↑). Қосылыстың бұл қасиеті оның өте жоғары өрт қаупін көрсетеді, бұл арнайы сақтау ережелерін сақтауды талап етеді.
Калий нитраты – орта ғасырлардан бері өндірілетін тұз. Ол үшін ірі компост немесе көң үйінділері пайдаланылды, олар селитра деп аталды. Оларды оттегімен қамтамасыз ету үшін әктас, әртүрлі құрылыс қоқыстары, қылшық ағаштар мен сабан қабаттары қолданылған. Жоғарыдан, барлық бөлінген газдар ішінде сақталуы үшін, олар шыммен тығыздалған. Органикалық заттар белсенді түрде ыдырап, шіри бастаған кезде аммиак бөлініп шықты, ол сыртқа шықпай, қылшық пен сабан қабаттарында қалып, біртіндеп нитрификация және алдымен азотқа, содан кейін азот қышқылына айналу процесінен өтеді. Ол, өз кезегінде, компост үйіндісінде орналасқан әктаспен химиялық әрекеттестікке түсіп, нәтижесінде кальций нитратын берді. Содан кейін оны кәдімгі күлмен (калий) шайды. Бұл жағдайда кальций карбонаты тұнбаға түсіп, калий нитратының ерітіндісі алынды. Ол негізінен мылтық жасау үшін пайдаланылды. Бұл келесі реакция арқылы көрінеді: Ca(NO3)2 + K2CO3 → 2 KNO3 + CaCO3 (тұнбаға түсу үшін).
Достарыңызбен бөлісу: |