Күндізгі оқу бөлiмi

Дипломдық жұмыс, ААҚ Ақтөбе Мемлекеттік әуежайының жағар-жанармай қоймасының өртке қарсы қорғанысының технологиялық процесін қарастырады.

Осы жобада өндіріс құрылғыларын сақтау барысында мұнай өнімдерін ауыстыра құю мен құю төгу барысында қауіп- қатерлер көптеп туындайтыны анықталды. Өрттің шығу себептері анықталып, соларға қарсы алдын-алу шаралар жүргізілді. Мұнай базасының өртке және жарылысқа қарсы алдын алумен құрылғылардың параметрлері анықталды.

Технологиялық анализ барысында жағар-жанармай қоймасында қауіпті жағдайларды төмендету үшін келесі іс-шараларды орындап отырған дұрыс Мұнай базасы аймағының аса қауіптісінің бірі құйылыс пен мұнай өнімдерінің құйылуын шығаратын төгу-құю эстакадасы. Осы мұнай базасында мұнай өнімдерінің құйылу мен құйылыстың жабық түрін қолданады. Сызбада теміржол төгу-құю эстакадасындағы ашық мұнай өнімдерінің құйылысының орындалуының технологиялық процессінің операциясы. Мұнай өнімдерінің құйылыс пен құйылудың өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін келесі шараларды қолдануды ұсынады: теміржол төгу-құю эстакадасын ашық мұнай өнімдерінің төменгі құйылыс.

Орнатылғандар мұнай құятын станциялардағы мұнай базасының теміржол вагон-цистерналарының ашық мұнай өнімдерінің төменгі құйылысын қамтамасыз ету үшін арналған.

Сонымен қатар,ТҚҚ-мен (төгу-құю қондырғысы) бірге мұнай және мұнай өнімдерінің жылжымалы жоғарғы құйылысын ЖҮҚҚ – 80 (жылжымалы үстінгі құю қондырғысы) орнату ұсынылады.

– ЖҮҚҚ – 80 қондырғысы мұнай құятын станциялардағы мұнай базасының бұзылған теміржол вагон-цистерндағы агрессивті сұйықтықтар мен мұнай және мұнай өнімдерінің жоғарғы құйылысы үшін арналған.

– ЖҮҚҚ – 80 қондырғысы құйылыспен бірге ТҚҚ эксплуатицияланады. ЖҮҚҚ – 80 қондырғысы герметикалық біріктіру қамтамасыз ететін, ТҚҚ типінің қондырғысының құрылуына сәйкес келетін байланыспен қамтылған.

-Қондырғылар жеткізілім комплектте келетін қол насоспен, немесе сорғыш станциясының құрамына кіретін вакуумды насоспен эксплуатацияланады.

Келесі өрт қауіпі бар аймақ болып авто-құйылыс эстакадасы болып табылады. Құйылыс-құйылыс автокөлік эсткадасы мен автоцистерналарды қауіпсіздік техникалық жүйесімен қамтасыз ету ұсынылады. Автоцистерналардағы төменгі слив кезіндегі төгілуді алдын алу үшін, пневматикалық басқару блогынан, дон клапанды пневмобасқарғыштан , тыныс клапанды пневмобасқарғыштан, өнім деңгейіндегі пневматикалық датчиктан тұратын төгілуді алдын алу жүйесі қажет. Жүйе автономды түрде жұмыс жасап, тапсырылған дәрежеге жеткеннен кейін дон клапаны жабылу қажет.

Мұнай өнімдерін құбырлар арқылы тасымалдау барысында, құбыр тесіліп ағуы әбден мүмкін, осы кезде тұтану көздерінің әсерінен өртке әкеліп соғуы мүмкін.

Газды теңдеуіш жүйесі – ол газды құбырлардың жүйесі, бір сортты мұнай өнімдерін сақтауға арналған резервуарлар арасындағы газды жүйені байланыстыруға арналған. Бір уақытта газды орағышпен қатар газды орағыш жүйесінің құбырларына қосылып тұрған арнайы газды жинағын қолдануға болады. Газды орағыш тұйық контур арқылы бу-ауалы қоспалардың айналымын камтамасыз етеді, сол себептен атмосфераға мұнай өнімдерінің буларын кетуін болдырмайды және бір ыдыстан басқа ыдысқа құю кезінде мұнай өнімінің шығынын төмендетеді

Дипломдық жобаны орындау барысында обьектінің экономикалық шығыны есептелген болатын, экономикалық әсерден келетін шығын 10190894 теңгені құрады.

Осы өңделген дипломдық жобаны енгізу, әртүрлі көлемдегі мұнай базаларындағы өрт оқиғасының алдын алуға көмектеседі.

1. 
   Алексеев М.В. Основы пожарной профилактики в технологических процессах производств. М.:1972 г.
   
2. 
   Клубань В.С., Петров А.П., Рябиков В.С. Пожарная безопасность предприятий промышленности и агропромышленного комплекса. М.: Стройиздат, 1987 г.
   
3. 
   Волков О.М., Проскуряков Г.А. Пожарная безопасность на предприятиях транспорта и хранения нефти и нефтепродуктов. М.: «Недра», 1981 г.
   
4. 
   Веревкин В.Н. Исследование разрядов статического электричества при обращении с нефтепродуктами. – В кн.: «Пожарная профилактика», вып.9. М., Стройиздат, 1974 г.
   
5. 
   Волков О.М. Расчет наружных взрывоопасных зон в резервуарных парках. – РНТС, сер. «Транспорт и хранение нефти и нефтепродуктов». М., изд. ВНИИОЭНГ, 1972, №2, с.25-26.
   
6. 
   Волков О.М. Пожарная профилактика и тушение пожаров в нефтяной и газовой промышленности. – В кн.: «Итоги науки и техники», сер. «Пожарная охрана», т.2. М., изд. ВИНИТИ, 1977 г.
   
7. 
   Горячев С.А., Клубань В.С. Задачник по курсу «Пожарная профилактика в технологических процессах». М.,1996 г.
   
8. 
   Баратов А.Н. Справочник. Пожаровзрывоопасность веществ и материалов и средства их тушения. 1,2 т. М., «Химия», 1990 г.
   
9. 
   СНиП 2.11.03-93 «Склады нефти и нефтепродуктов. Противопожарные нормы». М., 1993 г.
   
10. 
    Техникалық регламент «Өрт қауіпсіздігіне қойылатын жалпы талаптар» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2009 жылғы 16 қаңтардағы N 14 Қаулысы.
    
11. 
    Черкасов В.Н. Защита взрывоопасных зданий и сооружений от молнии и статического электричества. М., Стройиздат, 1984 г.
    
12. 
    Аболенцев Ю.И. Экономика противопожарной защиты. М., 1985 г.
    
13. 
    Алексеев М.В., Волков О. М., Шатров Н.Ф. Пожарная профилактика технологических процессов. - М.: ВИПТШ, 1986. - 367 с.
    
14. 
    Шишкин Г.В. Справочник по проектированию нефтебаз. - Л.: Недра.
    

16. Монахов В.Т. Методы исследования пожарной опасности веществ.-М.: Химия, 1979.