môtulôð ñvañurôð pautrôð syôlôð saübandhinas tathô ||
35. etôn na hantum icchômi ghnato ’pi Madhusãdana |
api trailokyarôjyasya hetoð kiü nu mahøkête ||
36. nihatya Dhôrtarôûårôn nað kô prøtið syôj Janôrdana |
pôpam evôñrayed asmôn hatvaitôn ôtatôyinað ||
37. tasmôn nôrhô vayaü hantuü Dhôrtarôûårôn svabôndhavôn* |
svajanaü hi kathaü hatvô sukhinað syôma Môdhava ||
38. yady apy ete na pañyanti lobhopahatacetasað |
kulakûayakêtaü doûaü mitradrohe ca pôtakam ||
39. kathaü na jèeyam asmôbhið pôpôd asmôn nivartitum |
kulakûayakêtaü doûaü prapañyadbhir Janôrdana ||
40. kulakûaye praòañyanti kuladharmôð sanôtanôð |
dharme naûåe kulaü kêtsnaü adharmo ’bhibhavaty uta ||
41. adharmôbhibhavôt Kêûòa praduûyanti kulastriyað |
strøûu duûåôsu Vôrûòeya jôyate varòasaükarað ||
42. saükaro narakôyaiva kulaghnônôü kulasya ca |
patanti pitaro hy eûôü luptapiòâodakakriyôð ||
43. doûair etaið kulaghnônôü varòasaükarakôrakaið |
utsôdyante jôtidharmôð kuladharmôñ ca ñôñvatôð ||
44. utsannakuladharmôòôü manuûyôòôü Janôrdana |
narake niyataü vôso bhavatøty anuñuñruma ||
45. aho bata mahatpôpaü kartuü vyavasitô vayam |
yad rôjyasukhalobhena hantuü svajanaü udyatôð ||
46. yadi môm apratøkôram añastraü ñastrapôòayað |
Dhôrtarôûårô raòe hanyus tan me kûemataraü bhavet ||
SAЬJAYA UVФCA
47. evam uktvôrjunað saükhye rathopastha upôviñat |
visêjya sañaraü côpaü ñokasaüvignamônasað ||
iti Ñrømad Bhagavadgøtôs Ãpaniûatsu Brahmavidyôyôü yogañôstre
ñrø Kêûòôrjuna-saüvôde Arjunaviûôdayogo nôma prathamo ’dhyôyað
II
SAЬJAYA UVФCA
1. taü tathô kêpayôviûåam añrupãròôkulekûaòam |
viûødantam idaü vôkyam uvôca Madhusãdanað ||
СRШBHAGAVФN UVФCA
2. kutas tvô kañmalam idaü viûame samupasthitam |
anôryajuûåam asvargyam akørtikaram Arjuna ||
3. klaibyaü mô sma gamað Pôrtha naitat tvayy upapadyate |
kûudraü hêdayadaurbalyaü tyaktvottiûåha paraütapa ||
ARJUNA UVФCA
4. kathaü Bhøûmam ahaü saükhye Droòaü ca Madhusãdana |
iûubhið pratiyotsyômi pãjôrhôv arisãdana ||
5. gurãn ahatvô hi mahônubhôvôn
ñreyo bhoktuü bhaikûam apøha loke |
hatvôrthakômôüs tu gurãn ihaiva
bhuèjøya bhogôn rudhirapradigdhôn ||
6. na caitad vidmað kataran no garøyo
yad vô jayema yadi vô no jayeyuð |
yôn eva hatvô na jijøviûômas
te ’vasthitôð pramukhe Dhôrtarôûårôð ||
7. kôrpaòyadoûopahatasvabhôvað
pêcchômi tvôü dharmasaümãâhacetôð |
yac chreyað syôn niñcitaü brãhi tan me
ñiûyas te ’haü ñôdhi môü tvôü prapannam ||
8. na hi prapañyômi mamôpanudyôd
yac chokam ucchoûaòam indriyôòôm |
avôpya bhãmôv asapatnam êddhaü
rôjyaü surôòôm api côdhipatyam ||
SAЬJAYA UVФCA
9. evam uktvô Hêûøkeñaü Guâôkeñað paraütapa |
na yotsya iti Govindam uktvô tãûòøü babhãva ha ||
10. tam uvôca Hêûøkeñað prahasann iva Bhôrata |
senayor ubhayor madhye viûødantam idaü vacað ||
СRШBHAGAVФN UVФCA
11. añocyôn anvañocas tvaü prajèôvôdôüñ ca bhôûase |
gatôsãn agatôsãüñ ca nônuñocanti paòâitôð ||
12. na tv evôhaü jôtu nôsaü na tvaü neme janôdhipôð |
na caiva na bhaviûyômað sarve vayam atað param ||
13. dehino ’smin yathô dehe kaumôraü yauvanaü jarô |
tathô dehôntaraprôptir dhøras tatra na muhyati ||
14. môtrôsparñôs tu Kaunteya ñøtoûòasukhaduðkhadôð |
ôgamôpôyino ’nityôs tôüs titikûasva Bhôrata ||
15. yaü hi na vyathayanty ete puruûaü puruûarûabha |
samaduðkhasukhaü dhøraü so ’mêtatvôya kalpate ||
16. nôsato vidyate bhôvo nôbhôvo vidyate satað |
ubhayor api dêûåo ’ntas tv anayos tattvadarñibhið ||
17. avinôñi tu tad viddhi yena sarvam idaü tatam |
vinôñam avyayasyôsya na kañcit kartum arhati ||
18. antavanta ime dehô nityasyoktôð ñarøriòað |
anôñino ’prameyasya tasmôd yudhyasva Bhôrata ||
19. ye enaü vetti hantôraü yañ cainaü manyate hatam |
ubhau tau na vijônøto nôyaü hanti na hanyate ||
20. na jôyate mriyate vô kadôcin nôyaü bhãtvô bhavitô vô na bhãyað |
ajo nityað ñôñvato ’yaü purôòo na hanyate hanyamône ñarøre ||
21. vedôvinôñinaü nityaü ya enam ajam avyayam |
kathaü sa puruûað Pôrtha kaü ghôtayati hanti kam ||
22. vôsôüsi jøròôni yathô vihôya navôni gêhòôti naro ’parôòi |
tathô ñarørôòi vihôya jøròany anyôni saüyôti navôni dehø ||
23. nainaü chindanti ñastrôòi nainaü dahati pôvakað |
na cainaü kledayanty ôpo na ñoûayati môrutað ||
24. acchedyo ’yam adôhyo ’yam akledyo ’ñoûya eva ca |
nityað sarvagatað sthôòur acalo ’yaü sanôtanað ||
25. avyakto ’yam acintyo ’yam avikôryo ’yam ucyate |
tasmôd evaü viditvainaü nônuñocitum arhasi ||
26. atha cainaü nityajôtaü nityaü vô manyase mêtam |
tathôpi tvaü mahôbôho nainaü ñocitum arhasi ||
27. jôtasya hi dhruvo mêtyur dhruvaü janma mêtasya ca |
tasmôd aparihôrye ’rthe na tvaü ñocitum arhasi ||
28. avyaktôdøni bhãtôni vyaktamadhyôni Bhôrata |
avyaktanidhanôny eva tatra kô paridevanô ||
29. ôñcaryavad pañyati kañcid enam ôñcaryavad vadati tathaiva cônyað |
ôñcaryavac cainam anyað ñêòoti ñrutvôpy enaü veda na caiva kañcit ||
30. dehø nityam avadhyo ’yaü dehe sarvasya Bhôrata |
tasmôt sarvôòi bhãtôni na tvaü ñocitum arhasi ||
31. svadharmam api côvekûya na vikampitum arhasi |
dharmyôd dhi yuddhôc chreyo ’nyat kûatriyasya na vidyate ||
32. yadêcchayô copapannaü svargadvôram apôvêtam |
sukhinað kûatriyað Pôrtha labhante yuddham ødêñam ||
33. atha cet tvam imaü dharmyaü saügrômaü na kariûyasi |
tatað svadharmaü kørtiü ca hitvô pôpam avôpsyasi ||
34. akørtiü côpi bhãtôni kathayiûyanti te ’vyayôm |
saübhôvitasya côkørtir maraòôd atiricyate ||
35. bhayôd raòôd uparataü maüsyante tvôü mahôrathôð |
yeûôü ca tvaü bahumato bhãtvô yôsyasi lôghavam ||
36. avôcyavôdôüñ ca bahun vadiûyanti tavôhitôð |
nindantas tava sômarthyaü tato duðkhataraü nu kim ||
37. hato vô prôpsyasi svargaü jitvô vô bhokûyase mahøm |
tasmôd uttiûåha Kaunteya yuddhôya kêtaniñcayað ||
38. sukhaduðkhe same kêtvô lôbhôlôbhau jayôjayau |
tato yuddhôya yujyasva naivaü pôpam avôpsyasi ||
39. eûô te ’bhihitô sôükhye buddhir yoge tv imôü ñêòu |
buddhyô yukto yayô Pôrtha karmabandhaü prahôsyasi ||
40. nehôbhikramanôño ’sti pratyavôyo na vidyate |
svalpam apy asya dharmasya trôyate mahato bhayôt ||
41. vyavasôyôtmikô buddhir ekeha Kurunandana |
bahuñôkhô hy anantôñ ca buddhayo ’vyavasôyinôm ||
42. yôm imôü puûpitôü vôcaü pravadanty avipañcitað |
vedavôdaratôð Pôrtha nônyad astøti vôdinað ||
43. kômôtmônað svargaparô janmakarmaphalapradôm |
kriyôviñeûabahulôü bhogaiñvaryagatiü prati ||
44. bhogaiñvaryaprasaktônôü tayôpahêtacetasôm |
vyavasôyôtmikô buddhið samôdhau na vidhøyate ||
45. traiguòyaviûayô vedô nistraiguòyo bhavôrjuna |
nirdvandvo nityasattvastho niryogakûema ôtmavôn ||
46. yôvôn artha udapône sarvatað saüplutodake |
tôvôn sarveûu vedeûu brôhmaòasya vijônatað ||
47. karmaòy evôdhikôras te mô phaleûu kadôcana |
mô karmaphalahetur bhãr mô te saþgo ’stv akarmaòi ||
48. yogasthað kuru karmôòi saþgaü tyaktvô Dhanaüjaya |
siddhyasiddhyoð samo bhãtvô samatvaü yoga ucyate ||
49. dãreòa hy avaraü karma buddhiyogôd Dhanaüjaya |
buddhau ñaraòam anviccha kêpaòôð phalahetavað ||
50. buddhiyukto jahôtøha ubhe sukêtaduûkête |
tasmôd yogôya yujyasva yogað karmasu kauñalam ||
51. karmajaü buddhiyuktô hi phalaü tyaktvô manøûiòað |
janmabandhavinirmuktôð padaü gacchanty anômayam ||
52. yadô te mohakalilaü buddhir vyatitariûyati |
tadô gantôsi nirvedaü ñrotavyasya ñrutasya ca ||
53. ñrutivipratipannô te yadô sthôsyati niñcalô |
samôdhôv acalô buddhis tadô yogam avôpsyasi ||
ARJUNA UVФCA
54. sthitaprajèasya kô bhôûô samôdhisthasya Keñava |
sthitadhøð kiü prabhôûeta kim ôsøta vrajeta kim ||
СRШBHAGAVФN UVФCA
55. prajahôti yadô kômôn sarvôn Pôrtha manogatôn |
ôtmany evôtmanô tuûåað sthitaprajèas tadocyate ||
56. duðkheûv anudvignamanôð sukheûu vigataspêhað |
vøtarôgabhayakrodhað sthitadhør munir ucyate ||
57. yað sarvatrônabhisnehas tat tat prôpya ñubhôñubham |
nôbhinandati na dveûåi tasya prajèô pratiûåhitô ||
58. yadô saüharate côyaü kãrmo ’þgônøva sarvañað |
indriyôòøndriyôrthebhyas tasya prajèô pratiûåhitô ||
59. viûayô vinivartante nirôhôrasya dehinað |
rasavarjaü raso ’pyasya paraü dêûåvô nivartate ||
60. yatato hy api Kaunteya puruûasya vipañcitað |
indriyôòi pramôthøni haranti prasabhaü manað ||
61. tôni sarvôòi saüyamya yukta ôsøta matparað |
vañe hi yasyendriyôòi tasya prajèô pratiûåhitô ||
62. dhyôyato viûayôn puüsað saþgas teûãpajôyate |
saþgôt saüjôyate kômað kômôt krodho ’bhijôyate ||
63. krodhôd bhavati saümohað saümohôt smêtivibhramað |
smêtibhraüñôd buddhinôño buddhinôñôt praòañyati ||
64. rôgadveûaviyuktais tu viûayôn indriyaiñ caran |
ôtmavañyair vidheyôtmô prasôdam adhigacchati ||
65. prasôde sarvaduðkhônaü hônir asyopajô yate |
prasannacetaso hy ôñu buddhið paryavatiûåhate ||
66. nôsti buddhir ayuktasya na côyuktasya bhôvanô |
na côbhôvayatað ñôntir añôntasya kutað sukham ||
67. indriyôòôü hi caratôü yan mano ’nuvidhøyate |
tad asya harati prajèôü vôyur nôvam ivômbhasi ||
68. tasmôd yasya mahôbôho nigêhøtôni sarvañað |
indriyôòøndriyôrthebhyas tasya prajèô pratiûåhitô ||
69. yô niñô sarvabhãtônôü tasyôü jôgarti saüyamø |
yasyôü jôgrati bhãtôni sô niñô pañyato muneð ||
70. ôpãryamôòam acalapratiûåhaü samudram ôpað praviñanti yadvat |
tadvat kômô yaü praviñanti sarve sa ñôntim ôpnoti na kômakômø ||
71. vihôya kômôn yað sarvôn pumôüñ carati niðspêhað |
nirmamo nirahaükôrað sa ñôntim adhigacchati ||
72. eûô brôhmø sthitið Pôrtha nainôü prôpya vimuhyati |
sthitvôsyôm antakôle ’pi Brahmanirvôòam êcchati ||
iti Ñrømad Bhagavadgøtôs Ãpaniûatsu Brahmavidyôyôü yogañôstre
ñrø Kêûòôrjuna-saüvôde sôükhyayogo nôma dvitøyo ’dhyôyað
III
ARJUNA UVФCA
1. jyôyasø cet karmaòas te matô buddhir Janôrdana |
tat kiü karmaòi ghore môü niyojayasi Keñava ||
2. vyômiñreneva vôkyena buddhiü mohayasøva me |
tad ekaü vada niñcitya yena ñreyo ’ham ôpnuyôm ||
СRШBHAGAVФN UVФCA
3. loke ’smin dvividhô niûåhô purô proktô mayônagha |
jèônayogena sôükhyônôü karmayogena yoginôm ||
4. na karmaòôm anôrambhôn naiûkarmyaü puruûo ’ñnute |
na ca saünyasanôd eva siddhiü samadhigacchati ||
5. na hi kañcit kûaòam api jôtu tiûåhaty akarmakêt |
kôryate hy avañað karma sarvað prakêtijair guòaið ||
6. karmendriyôòi saüyamya ya ôste manasô smaran |
indriyôrthôn vimãâhôtmô mithyôcôrað sa ucyate ||
7. yas tv indriyôòi manasô niyamyôrabhate ’rjuna |
karmendriyaið karmayogam asaktað sa viñiûyate ||
8. niyataü kuru karma tvaü karma jyôyo hy akarmaòað |
ñarørayôtrôpi ca te na prasidhyed akarmaòað ||
9. yajèôrthôt karmaòo ’nyatra loko ’yaü karmabandhanað |
tadarthaü karma Kaunteya muktasaþgað samôcara ||
10. sahayajèôð prajôð sêûåvô purovôca Prajôpatið |
anena prasaviûyadhvam eûa vo ’stv iûåakômadhuk ||
11. devôn bhôvayatônena te devô bhôvayantu vað |
parasparaü bhôvayantað ñreyað param avôpsyatha ||
12. iûåôn bhogôn hi vo devô dôsyante yajèabhôvitôð |
tair dattôn apradôyaibhyo yo bhuþkte stena eva sað ||
13. yajèañiûåôñinað santo mucyante sarvakilbiûaið |
bhuèjate te tv aghaü pôpô ye pacanty ôtmakôraòôt ||
14. annôd bhavanti bhãtôni parjanyôd annasaübhavað |
yajèôd bhavati parjanyo yajèað karmasamudbhavað ||
15. karma Brahmodbhavaü viddhi Brahmôkûarasamudbhavam |
tasmôt sarvagataü Brahma nityaü yajèe pratiûåhitam ||
16. evaü pravartitaü cakraü nônuvartayatøha yað |
aghôyur indriyôrômo moghaü Pôrtha sa jøvati ||
17. yas tv ôtmaratir eva syôd ôtmatêptañ ca mônavað |
ôtmany eva ca saütuûåas tasya kôryaü na vidyate ||
18. naiva tasya kêtenôrtho nôkêteneha kañcana |
na côsya sarvabhãteûu kañcid artha vyapôñrayað ||
19. tasmôd asaktað satataü kôryaü karma samôcara |
asakto hy ôcaran karma param ôpnoti pãruûað ||
20. karmaòaiva hi saüsiddhim ôsthitô Janakôdayað |
lokasaügraham evôpi saüpañyan kartum arhasi ||
21. yad yad ôcarati ñreûåhas tat tad evetaro janað |
sa yad pramôòaü kurute lokas tad anuvartate ||
22. na me Pôrthôsti kartavyaü triûu lokeûu kiücana |
nônavôptaü avôptavyaü varta eva ca karmaòi ||
23. yadi hy ahaü na varteyaü jôtu karmaòy atandritað |
mama vartmônuvartante manuûyôð Pôrtha sarvañað ||
24. utsødeyur ime lokô na kuryôü karma ced aham |
saükarasya ca kartô syôm upahanyôm imôð prajôð ||
25. saktôð karmaòy avidvôüso yathô kurvanti Bhôrata |
kuryôd vidvôüs tathôsaktañ cikørûur lokasaügraham ||
26. na buddhibhedaü janayed ajèônôü karmasaþginôm |
joûayet sarvakarmôòi vidvôn yuktað samôcaran ||
27. prakêteð kriyamôòôni guòaið karmôòi sarvañað |
ahaükôravimãâhôtmô kartôham iti manyate ||
28. tattvavit tu mahôbôho guòakarmavibhôgayoð |
guòô guòeûu vartanta iti matvô na sajjate ||
29. prakêter guòasaümãâhôð sajjante guòakarmasu |
tôn akêtsnavido mandôn kêtsnavin na vicôlayet ||
30. mayi sarvôòi karmôòi saünyasyôdhyôtmacetasô |
nirôñør nirmamo bhãtvô yudhyasva vigatajvarað ||
31. ye me matam idaü nityam anutiûåhanti mônavôð |
ñraddhôvanto ’nasãyanto mucyante te ’pi karmabhið ||
32. ye tv etad abhyasãyanto nônutiûåhanti me matam |
sarvajèônavimãâhôüs tôn viddhi naûåôn acetasað ||
33. sadêñaü ceûåate svasyôð prakêter jèônavôn api |
prakêtiü yônti bhãtôni nigrahað kiü kariûyati ||
34. indriyasyendriyasyôrthe rôgadveûau vyavasthitau |
tayor na vañam ôgacchet tau hy asya paripanthinau ||
35. ñreyôn svadharmo viguòað paradharmôt svanuûåhitôt |
svadharme nidhanaü ñreyað paradharmo bhayôvahað ||
ARJUNA UVФCA
36. atha kena prayukto ’yaü pôpaü carati pãruûað |
anicchannapi Vôrûòeya balôd iva niyojitað ||
СRШBHAGAVФN UVФCA
37. kôma eûa krodha eûa rajoguòasamudbhavað |
mahôñano mahôpôpmô viddhy enam iha vairiòam ||
38. dhãmenôvriyate vahnir yathôdarño malena ca |
yatholbenôvêto garbhas tathô tenedam ôvêtam ||
39. ôvêtaü jèônam etena jèônino nityavairiòô |
kômarãpeòa Kaunteya duûpãreòônalena ca ||
40. indriyôòi mano buddhir asyôdhiûåhônam ucyate |
etair vimohayaty eûa jèônam ôvêtya dehinam ||
41. tasmôt tvam indriyôòy ôdau niyamya Bharatarûabha |
pôpmônaü prajahi hy enaü jèônavijèônanôñanam ||
42. indriyôòi parôòy ôhur indriyebhyað paraü manað |
manasas tu parô buddhir yo buddheð paratas tu sað ||
43. evaü buddheð paraü buddhvô saüstabhyôtmônam ôtmanô |
jahi ñatruü mahôbôho kômarãpaü durôsadam ||
iti Ñrømad Bhagavadgøtôs Ãpaniûatsu Brahmavidyôyôü yogañôstre
ñrø Kêûòôrjuna-saüvôde karmayogo nôma têtøyo ’dhyôyað
IV
СRШBHAGAVФN UVФCA
1. imaü Vivasvate yogaü proktavôn aham avyayam |
Vivasvôn Manave prôha Manur Ikûvôkave ’bravøt ||
2. evaü paraüparôprôptam imaü rôjarûayo viduð |
sa kôleneha mahatô yogo naûåað paraütapa ||
3. sa evôyaü mayô te ’dya yogað proktað purôtanað |
bhakto ’si me sakhô ceti rahasyaü hy etad uttamam ||
ARJUNA UVФCA
4. aparaü bhavato janma paraü janma Vivasvatað |
katham etad vijônøyôü tvam adau proktavôn iti ||
СRШBHAGAVФN UVФCA
5. bahãni me vyatøtôni janmôni tava côrjuna |
tôny ahaü veda sarvôòi na tvaü vettha paraütapa ||
6. ajo ’pi sann avyayôtmô bhãtônôm øñvaro ’pi san |
prakêtiü svôm adhiûåhôya saübhavômy ôtmamôyayô ||
7. yadô yadô hi dharmasya glônir bhavati Bhôrata |
abhyutthônam adharmasya tadôtmônaü sêjômy aham ||
8. paritrôòôya sôdhãnôü vinôñôya ca duûkêtôm |
dharmasaüsthôpanôrthôya saübhavômi yuge yuge ||
9. janma karma ca me divyam evaü yo vetti tattvatað |
tyaktvô dehaü punar janma naiti môm eti so ’rjuna ||
10. vøtarôgabhayakrodhô manmayô môm upôñritôð |
bahavo jèônatapasô pãtô madbhôvam ôgatôð ||
11. ye yathô môü prapadyante tôüs tathaiva bhajômy aham |
mama vartmônuvartante manuûyôð Pôrtha sarvañað ||
12. kôþkûantað karmaòôü siddhiü yajanta iha devatôð |
kûipraü hi mônuûe loke siddhir bhavati karmajô ||
13. côturvaròyaü mayô sêûåaü guòakarmavibhôgañað |
tasya kartôram api môü viddhy akartaram avyayam ||
14. na môü karmôòi limpanti na me karmaphale spêhô |
iti môü yo ’bhijônôti karmabhir na sa badhyate ||
15. evaü jèôtvô kêtaü karma pãrvair api mumukûubhið |
kuru karmaiva tasmôt tvaü pãrvaið pãrvataraü kêtam ||
16. kiü karma kim akarmeti kavayo ’py atra mohitôð |
tat te karma pravakûyômi yaj jèôtvô mokûyase ’ñubhôt ||
17. karmaòo hy api boddhavyaü boddhavyaü ca vikarmaòað |
akarmaòañ ca boddhavyaü gahanô karmaòo gatið ||
18. karmaòy akarma yað pañyed akarmaòi ca karma yað |
sa buddhimôn manuûyeûu sa yuktað kêtsnakarmakêt ||
19. yasya sarve samôrambhôð kômasaükalpavarjitôð |
jèônôgnidagdhakarmôòaü tam ôhuð panâitaü budhôð ||
20. tyaktvô karmaphalôsaþgaü nityatêpto nirôñrayað |
karmaòy abhipravêtto ’pi naiva kiücit karoti sað ||
21. nirôñør yatacittôtmô tyaktasarvaparigrahað |
ñôrøraü kevalaü karma kurvan nôpnoti kilbiûam ||
22. yadêcchôlôbhasaütuûåo dvaádvôtøto vimatsarað |
samað siddhôv asiddhau ca kêtvôpi na nibadhyate ||
23. gatasaþgasya muktasya jèônôvasthitacetasað |
yajèôyôcaratað karma samagraü praviløyate ||
24. Brahmôrpaòaü Brahma havir Brahmôgnau Brahmaòô hutam |
Brahmaiva tena gantavyaü Brahmakarmasamôdhinô ||
25. daivam evôpare yajèaü yoginað paryupôsate |
Brahmôgnôv apare yajèaü yajèenaivopajuhvati ||
26. ñrotrôdønøndriyôòy anye saüyamôgniûu juhvati |
ñabdôdøn viûayôn anya indriyôgniûu juhvati ||
27. sarvôòøndriyakarmôòi prôòakarmôòi côpare |
ôtmasaüyamayogôgnau juhvati jèônadøpite ||
28. dravyayajèôs tapoyajèô yogayajèôs tathôpare |
svôdhyôyajèônayajèôñ ca yatayað saüñitavratôð ||
29. apône juhvati prôòaü prôòe ’pônaü tathôpare |
prôòôpônagatø ruddhvô prôòôyômaparôyaòôð ||
30. apare niyatôhôrôð prôòôn prôòeûu juhvati |
sarve ’py ete yajèavido yajèakûapitakalmaûôð ||
31. yajèañiûåômêtabhujo yônti Brahma sanôtanam |
nôyaü loko ’sty ayajèasya kuto ’nyað Kurusattama ||
32. evaü bahuvidhô yajèô vitatô Brahmaòo mukhe |
karmajôn viddhi tôn sarvôn evaü jèôtvô vimokûyase ||
33. ñreyôn dravyamayôd yajèôj jèônayajèað paraátapa |
sarvaü karmôkhilaü Pôrtha jèône parisamôpyate ||
34. tad viddhi praòipôtena pariprañnena sevayô |
upadekûyanti te jèônaü jèôninas tattvadarñinað ||
35. yaj jèôtvô na punar moham evaü yôsyasi Pôòâava |
yena bhãtôny añeûeòa drakûyasy ôtmany atho mayi ||
36. api ced asi pôpebhyað sarvebhyað pôpakêttamað |
sarvaü jèônaplavenaiva vêjinaü saütariûyasi ||
37. yathaidhôüsi samiddho ’gnir bhasmasôt kurute ’rjuna |
jèônôgnið sarvakarmôòi bhasmasôt kurute tathô ||
38. na hi jèônena sadêñaü pavitram iha vidyate |
tat svayaü yogasaüsiddhað kôlenôtmani vindati ||
39. ñraddhôvôál labhate jèônaü tatparað saüyatendriyað |
jèônaü labdhvô parôü ñôntim acireòôdhigacchati ||
40. ajèañ côñraddadhônañ ca saüñayôtmô vinañyati |
nôyaü loko ’sti na paro na sukhaü saüñayôtmanað ||
41. yogasaünyastakarmôòaü jèônasaüchinnasaüñayam |
ôtmavantaü na karmôòi nibadhnanti Dhanaüjaya ||
42. tasmôd ajèônasaübhãtaü hêtsthaü jèônôsinôtmanað |
chittvainaü saüñayaü yogam ôtiûåhottiûåha Bhôrata ||
iti Ñrømad Bhagavadgøtôs Ãpaniûatsu Brahmavidyôyôü yogañôstre
ñrø Kêûòôrjuna-saüvôde karmabrahmôrpaòayogo nôma caturtho ’dhyôyað
V
ARJUNA UVФCA
1. saünyôsaü karmaòôü Kêûòa punar yogaü ca ñaüsasi |
yac chreya etayor ekaü tan me brãhi suniñcitam ||
СRШBHAGAVФN UVФCA
2. saünyôsað karmayogañ ca niðñreyasakarôv ubhau |
tayos tu karmasaünyôsôt karmayogo viñiûyate ||
3. jèeyað sa nityasaünyôsø yo na dveûåi na kôþkûati |
nirdvaádvo hi mahôbôho sukhaü bandhôt pramucyate ||
4. sôükhyayogau pêthag bôlôð pravadanti na paòâitôð |
ekam apy ôsthitað samyag ubhayor vindate phalam ||
5. yat sôükhyaið prôpyate sthônaü tad yogair api gamyate |
ekaü sôükhyaü ca yogaü ca yað pañyati sa pañyati ||
6. saünyôsas tu mahôbôho duðkham ôptum ayogatað |
yogayukto munir Brahma nacireòôdhigacchati ||
7. yogayukto viñuddhôtmô vijitôtmô jitendriyað |
sarvabhãtôtmabhãtôtmô kurvann api na lipyate ||
8. naiva kiücit karomøti yukto manyeta tattvavit |
pañyaè ñêòvan spêñaè jighrann añnan gacchan svapaè ñvasan ||
9. pralapan visêjan gêhòann unmiûan nimiûann api |
indriyôòøndriyôrtheûu vartanta iti dhôrayan ||
10. Brahmaòy ôdhôya karmôòi saþgaü tyaktvô karoti yað |
lipyate na sa pôpena padmapatram ivômbhasô ||
11. kôyena manasô buddhyô kevalair indriyair api |
yoginað karma kurvanti saþgaü tyaktvôtmañuddhaye ||
12. yuktað karmaphalaü tyaktvô ñôntim ôpnoti naiûåhikøm |
ayuktað kômakôreòa phale sakto nibadhyate ||
13. sarvakarmôòi manasô saünyasyôste sukhaü vañø |
navadvôre pure dehø naiva kurvan na kôrayan ||
14. na kartêtvaü na karmôòi lokasya sêjati prabhuð |
na karmaphalasaüyogaü svabhôvas tu pravartate ||
15. nôdatte kasyacit pôpaü na caiva sukêtaü vibhuð |
ajèônenôvêtaü jèônaü tena muhyanti jantavað ||
16. jèônena tu tad ajèônaü yeûôü nôñitam ôtmanað |
teûôm ôdityavaj jèônaü prakôñayati tat param ||
17. tadbuddhayas tadôtmônas tanniûåhôs tatparôyaòôð |
gacchanty apunarôvêttiü jèônanirdhãtakalmaûôð ||
18. vidyôvinayasaüpanne brôhmaòe gavi hastini |
ñuni caiva ñvapôke ca paòâitôð samadarñinað ||
19. ihaiva tair jitað sargo yeûôü sômye sthitaü manað |
nirdoûaü hi samaü Brahma tasmôd Brahmaòi te sthitôð ||
20. na prahêûyet priyaü prôpya nodvijet prôpya côpriyam |
sthirabuddhir asaümãâho Brahmavid Brahmaòi sthitað ||
21. bôhyasparñeûv asaktôtmô vindaty ôtmani yat sukham |
sa Brahmayogayuktôtmô sukham akûayam añnute ||
22. ye hi saüsparñajô bhogô duðkhayonaya eva te |
ôdyantavantað Kaunteya na teûu ramate budhað ||
23. ñaknotøhaiva yað soâhuü prôk ñarøravimokûaòôt |
kômakrodhodbhavaü vegaü sa yuktað sa sukhø narað ||
24. yo ’ntaðsukho ’ntarôrômas tathôntarjyotir eva yað |
sa yogø Brahmanirvôòaü Brahmabhãto ’dhigacchati ||
25. labhante Brahmanirvôòaü êûayað kûøòakalmaûôð |
chinnadvaidhô yatôtmônað sarvabhãtahite ratôð ||
26. kômakrodhaviyuktônôü yatønôü yatacetasôm |
abhito Brahmanirvôòaü vartate viditôtmanôm ||
27. sparñôn kêtvô bahir bôhyôüñ cakûuñ caivôntare bhruvoð |
prôòôpônau samau kêtvô nôsôbhyantaracôriòau ||
28. yatendriyamanobuddhir munir mokûaparôyaòað |
vigatecchôbhayakrodho yað sadô mukta eva sað ||
29. bhoktôraü yajèatapasôü sarvalokamaheñvaram |
suhêdaü sarvabhãtônôü jèôtvô môü ñôntiü êcchati ||
iti Ñrømad Bhagavadgøtôs Ãpaniûatsu Brahmavidyôyôü yogañôstre
ñrø Kêûòôrjuna-saüvôde karmasaünyôsayogo nôma paècamo ’dhyôyað
VI
СRШBHAGAVФN UVФCA
1. anôñritað karmaphalaü kôryaü karma karoti yað |
sa saünyôsø ca yogø ca na niragnir na côkriyað ||
2. yaü saünyôsam iti prôhur yogaü taü viddhi Pôòâava |
na hy asaünyastasaükalpo yogø bhavati kañcana ||
3. ôrurukûor muner yogaü karma kôraòam ucyate |
yogôrãâhasya tasyaiva ñamað kôraòam ucyate ||
4. yadô hi nendriyôrtheûu na karmasv anuûajjate |
sarvasaükalpasaünyôsø yogôrãâhas tadocyate ||
5. uddhared ôtmanôtmônaü nôtmônam avasôdayet |
ôtmaiva hy ôtmano bandhur ôtmaiva ripur ôtmanað ||
6. bandhur ôtmôtmanas tasya yenôtmaivôtmanô jitað |
anôtmanas tu ñatrutve vartetôtmaiva ñatruvat ||
7. jitôtmanað prañôntasya paramôtmô samôhitað |
ñøtoûòasukhaduðkheûu tathô mônôpamônayoð ||
8. jèônavijèônatêptôtmô kãåastho vijitendriyað |
yukta ity ucyate yogø samaloûåôñmakôècanað ||
9. suhênmitrôryudôsønamadhyasthadveûyabandhuûu |
sôdhuûv api ca pôpeûu samabuddhir viñiûyate ||
10. yogø yuèjøta satatam ôtmônaü rahasi sthitað |
ekôkø yatacittôtmô nirôñør aparigrahað ||
11. ñucau deñe pratiûåhôpya sthiram ôsanam ôtmanað |
nôtyucchritaü nôtinøcaü cailôjinakuñottaram ||
12. tatraikôgraü manað kêtvô yatacittendriyakriyað |
upaviñyôsane yuèjyôd yogam ôtmaviñuddhaye ||
13. samaü kôyañirogrøvaü dhôrayann acalaü sthirað |
saüprekûya nôsikôgraü svaü diñañ cônavalokayan ||
14. prañôntôtmô vigatabhør brahmacôrivrate sthitað |
manað saüyamya maccitto yukta ôsøta matparað ||
15. yuèjannevaü sadôtmônaü yogø niyatamônasað |
ñôntiü nirvôòaparamôü matsaüsthôm adhigacchati ||
16. nôtyañnatas tu yogo ’sti na caikôntam anañnatað |
na côtisvapnañølasya jôgrato naiva côrjuna ||
17. yuktôhôravihôrasya yuktaceûåasya karmasu |
yuktasvapnôvabodhasya yogo bhavati duðkhahô ||
18. yadô viniyataü cittam ôtmany evôvatiûåhate |
niðspêhað sarvakômebhyo yukta ity ucyate tadô ||
19. yathô døpo nivôtastho neþgate sopamô smêtô |
yogino yatacittasya yuèjato yogam ôtmanað ||
20. yatroparamate cittaü niruddhaü yogasevayô |
yatra caivôtmanôtmônaü pañyann ôtmani tuûyati ||
21. sukhaü ôtyantikaü yat tad buddhigrôhyam atøndriyam |
vetti yatra na caivôyaü sthitañ calati tattvatað ||
22. yaü labdhvô côparaü lôbhaü manyate nôdhikaü tatað |
yasmin sthito na duðkhena guruòôpi vicôlyate ||
23. taü vidyôd duðkhasaüyogaviyogaü yogasaüjèitam |
sa niñcayena yoktavyo yogo ’nirviòòacetasô ||
24. saükalpaprabhavôn kômôüs tyaktvô sarvôn añeûatað |
manasaivendriyagrômaü viniyamya samantatað ||
25. ñanaið ñanair uparamed buddhyô dhêtigêhøtayô |
ôtmasaüsthaü manað kêtvô na kiücid api cintayet ||
26. yato yato niñcarati manañ caècalam asthiram |
tatas tato niyamyaitad ôtmany eva vañaü nayet ||
27. prañôntamanasaü hy enaü yoginaü sukham uttamam |
upaiti ñôntarajasaü Brahmabhãtam akalmaûam ||
28. yuèjann evaü sadôtmônaü yogø vigatakalmaûað |
sukhena Brahmasaüsparñaü atyantaü sukham añnute ||
29. sarvabhãtastham ôtmônaü sarvabhãtôni côtmani |
økûate yogayuktôtmô sarvatra samadarñanað ||
30. yo môü pañyati sarvatra sarvaü ca mayi pañyati |
tasyôhaü na praòañyômi sa ca me na praòañyati ||
31. sarvabhãtasthitaü yo môü bhajaty ekatvam ôsthitað |
sarvathô vartamôno ’pi sa yogø mayi vartate ||
32. ôtmaupamyena sarvatra samaü pañyati yo ’rjuna |
sukhaü vô yadi vô duðkhaü sa yogø paramo matað ||
ARJUNA UVФCA
33. yo ’yaü yogas tvayô proktað sômyena Madhusãdana |
etasyôhaü na pañyômi caècalatvôt sthitiü sthirôm ||
34. caècalaü hi manað Kêûòa pramôthi balavad dêâham |
tasyôhaü nigrahaü manye vôyor iva suduûkaram ||
СRШBHAGAVФN UVФCA
35. asaüñayaü mahôbôho mano durnigrahaü calam |
abhyôsena tu Kaunteya vairôgyeòa ca gêhyate ||
36. asaüyatôtmanô yogo duûprôpa iti me matið |
vañyôtmanô tu yatatô ñakyo ’vôptum upôyatað ||
ARJUNA UVФCA
37. ayatið ñraddhayopeto yogôc calitamônasað |
aprôpya yogasaüsiddhiü kôü gatiü Kêûòa gacchati ||
38. kaccin nobhayavibhraûåañ chinnôbhramiva nañyati |
apratiûåho mahôbôho vimãâho Brahmaòað pathi ||
39. etaü me saüñayaü Kêûòa chettum arhasy añeûatað |
tvadanyað saüñayasyôsya chettô na hy upapadyate ||
СRШBHAGAVФN UVФCA
40. Pôrtha naiveha nômutra vinôñas tasya vidyate |
na hi kalyôòakêt kañcid durgatiü tôta gacchati ||
41. prôpya puòyakêtôü lokôn uûitvô ñôñvatøð samôð |
ñucønôü ñrømatôü gehe yogabhraûåo ’bhijôyate ||
42. atha vô yoginôm eva kule bhavati dhømatôm |
etad dhi durlabhataraü loke janma yad ødêñam ||
43. tatra taü buddhisaüyogaü labhate paurvadaihikam* |
yatate ca tato bhãyað saüsiddhau Kurunandana ||
44. pãrvôbhyôsena tenaiva hriyate hy avaño ’pi sað |
jijèôsur api yogasya ñabdabrahmôtivartate ||
45. prayatnôd yatamônas tu yogø saüñuddhakilbiûað |
anekajanmasaüsiddhas tato yôti parôü gatim ||
46. tapasvibhyo ’dhiko yogø jèônibhyo ’pi mato ’dhikað |
karmibhyañ côdhiko yogø tasmôd yogø bhavôrjuna ||
47. yoginôm api sarveûôü madgatenôntarôtmanô |
ñraddhôvôn bhajate yo môü sa me yuktatamo matað ||
iti Ñrømad Bhagavadgøtôs Ãpaniûatsu Brahmavidyôyôü yogañôstre
ñrø Kêûòôrjuna-saüvôde ôtmasaüyamayogo nôma ûaûåho ’dhyôyað
VII
СRШBHAGAVФN UVФCA
1. mayy ôsaktamanôð Pôrtha yogaü yuèjan madôñrayað |
asaüñayaü samagraü môü yathô jèôsyasi tac chêòu ||
2. jèônaü te ’haü savijèônam idaü vakûyômy añeûatað |
yaj jèôtvô neha bhuyo ’nyaj jèôtavyam avañiûyate ||
3. manuûyôòôü sahasreûu kañcid yatati siddhaye |
yatatôm api siddhônôü kañcin môü vetti tattvatað ||
4. bhãmir ôpo ’nalo vôyuð khaü mano buddhir eva ca |
ahaükôra itøyaü me bhinnô prakêtir aûåadhô ||
5. apareyam itas tv anyôü prakêtiü viddhi me parôm |
jøvabhãtôü mahôbôho yayedaü dhôryate jagat ||
6. etadyonøni bhãtôni sarvôòøty upadhôraya |
ahaü kêtsnasya jagatað prabhavað pralayas tathô ||
7. mattað parataraü nônyat kiücid asti Dhanaüjaya |
mayi sarvam idaü protaü sãtre maòigaòô iva ||
8. raso ’Ham apsu Kaunteya prabhôsmi ñañisãryayoð |
praòavað sarvavedeûu ñabdað khe pauruûaü nêûu ||
9. puòyo gandhað pêthivyôü ca tejañ côsmi vibhôvasau |
jøvanaü sarvabhãteûu tapañ côsmi tapasviûu ||
10. bøjaü môü sarvabhãtônôü viddhi Pôrtha sanôtanam |
buddhir buddhimatôm asmi tejas tejasvinôm aham ||
11. balaü balavatôü côhaü kômarôgavivarjitam |
dharmôviruddho bhãteûu kômo ’smi Bharataêûabha ||
12. ye caiva sôttvikô bhôvô rôjasôs tômasôñ ca ye |
matta eveti tôn viddhi na tv ahaü teûu te mayi ||
13. tribhir guòamayair bhôvair ebhið sarvam idaü jagat |
mohitaü nôbhijônôti môm ebhyað param avyayam ||
14. daivø hy eûô guòamayø mama môyô duratyayô |
môm eva ye prapadyante môyôm etôü taranti te ||
15. na môü duûkêtino mãdhôð prapadyante narôdhamôð |
môyayôpahêtajèônô ôsuraü bhôvam ôñritôð ||
16. caturvidhô bhajante môü janôð sukêtino ’rjuna |
ôrto jijèôsur arthôrthø jèônø ca Bharatarûabha ||
17. teûôü jèônø nityayukta ekabhaktir viñiûyate |
priyo hi jèônino ’tyartham ahaü sa ca mama priyað ||
18. udôrôð sarva evaite jèônø tv ôtmaiva me matam |
ôsthitað sa hi yuktôtmô môm evônuttamôü gatim ||
19. bahãnôü janmanôm ante jèônavôn môü prapadyate |
Vôsudevað sarvam iti sa mahôtmô sudurlabhað ||
20. kômais tais tair hêtajèônôð prapadyante ’nyadevatôð |
taü taü niyamam ôsthôya prakêtyô niyatôð svayô ||
21. yo yo yôü yôü tanuü bhaktað ñraddhayôrcitum icchati |
tasya tasyôcalôü ñraddhôü tôm eva vidadhômy aham ||
22. sa tayô ñraddhayô yuktas tasyô rôdhanam øhate |
labhate ca tatað kômôn mayaiva vihitôn hi tôn ||
23. antavat tu phalaü teûôü tad bhavaty alpacetasôm* |
devôn devayajo yônti madbhaktô yônti môm api ||
24. avyaktaü vyaktim ôpannaü manyante môm abuddhayað |
paraü bhôvam ajônanto mamôvyayam anuttamam ||
25. nôhaü prakôñað sarvasya yogamôyôsamôvêtað |
mãâho ’yaü nôbhijônôti loko môm ajam avyayam ||
26. vedôhaü samatøtôni vartamônôni côrjuna |
bhaviûyôni ca bhãtôni môü tu veda na kañcana ||
27. icchôdveûasamutthena dvaádvamohena Bhôrata |
sarvabhãtôni saümohaü sarge yônti paraütapa ||
28. yeûôü tv antagataü pôpaü janônôü puòyakarmaòôm |
te dvaádvamohanirmuktô bhajante môü dêâhavratôð ||
29. jarômaraòamokûôya môm ôñritya yatanti ye |
te Brahma tad viduð kêtsnam Adhyôtmaü Karma côkhilam ||
30. sôdhibhãtôdhidaivaü môü sôdhiyajèaü ca ye viduð |
prayôòakôle ’pi ca môü te vidur yuktacetasað ||
iti Ñrømad Bhagavadgøtôs Ãpaniûatsu Brahmavidyôyôü yogañôstre
ñrø Kêûòôrjuna-saüvôde jèônavijèônayogo nôma saptamo ’dhyôyað
VIII
ARJUNA UVФCA
1. kiü tad Brahma kiü Adhyôtmaü kiü Karma Puruûottama |
Adhibhãtaü ca kiü proktam Adhidaivaü kiü ucyate ||
2. Adhiyajèað kathaü ko ’tra dehe ’smin Madhusãdana |
prayôòakôle ca kathaü jèeyo ’si niyatôtmabhið ||
СRШBHAGAVФN UVФCA
3. akûaraü Brahma paramaü svabhôvo ’dhyôtmam ucyate |
bhãtabhôvodbhavakaro visargað Karmasaüjèitað ||
4. Adhibhãtaü kûaro bhôvað Puruûañ côdhidaivatam |
Adhiyajèo ’ham evôtra dehe dehabhêtôü vara ||
5. antakôle ca môm eva smaran muktvô kalevaram |
yað prayôti sa madbhôvaü yôti nôsty atra saüñayað ||
6. yaü yaü vôpi smaran bhôvaü tyajaty ante kalevaram |
taü taü evaiti Kaunteya sadô tadbhôvabhôvitað ||
7. tasmôt sarveûu kôleûu môm anusmara yudhya ca |
mayy arpitamanobuddhir môm evaiûyasy asaüñayað ||
8. abhyôsayogayuktena cetasô nônyagôminô |
paramaü Puruûaü divyaü yôti Pôrthônucintayan ||
9. kaviü purôòam anuñôsitôram
aòor aòøyôüsam anusmared yað |
sarvasya dhôtôram acintyarãpam
ôdityavaròaü tamasað parastôt ||
10. prayôòakôle manasôcalena
bhaktyô yukto yogabalena caiva |
bhruvor madhye prôòam ôveñya samyak
sa taü paraü Puruûam upaiti divyam ||
11. yad akûaraü vedavido vadanti
viñanti yad yatayo vøtarôgôð |
yad icchanto brahmacaryaü caranti
tat te padaü saügraheòa pravakûye ||
12. sarvadvôrôòi saüyamya mano hêdi nirudhya ca |
mãrdhny ôdhôyôtmanað prôòam ôsthito yogadhôraòôm ||
13. Om ity ekôkûaraü Brahma vyôharan môm anusmaran |
yað prayôti tyajan dehaü sa yôti paramôü gatim ||
14. ananyacetôð satataü yo môü smarati nityañað |
tasyôhaü sulabhað Pôrtha nityayuktasya yoginað ||
15. môm upetya punar janma duðkhôlayam añôñvatam |
nôpnuvanti mahôtmônað saüsiddhiü paramôü gatôð ||
16. ô brahmabhuvanôl lokôð punar ôvartino ’rjuna |
môm upetya tu Kaunteya punar janma na vidyate ||
17. sahasrayugaparyantam ahar yad Brahmaòo viduð |
rôtriü yugasahasrôntôü te ’horôtravido janôð ||
18. avyaktôd vyaktayað sarvôð prabhavanty aharôgame |
rôtryôgame praløyante tatraivôvyaktasaüjèake ||
19. bhãtagrômað sa evôyaü bhãtvô bhãtvô praløyate |
rôtryôgame ’vañað Pôrtha prabhavaty aharôgame ||
20. paras tasmôt tu bhôvo ’nyo ’vyakto ’vyaktôt sanôtanað |
yað sa sarveûu bhãteûu nañyatsu na vinañyati ||
21. avyakto ’kûara ity uktas tam ôhuð paramôü gatim |
yaü prôpya na nivartante tad dhôma paramaü mama ||
22. Puruûað sa parað Pôrtha bhaktyô labhyas tv ananyayô |
yasyôntaðsthôni bhãtôni yena sarvam idaü tatam ||
23. yatra kôle tv anôvêttim ôvêttiü caiva yoginað |
prayôtô yônti taü kôlaü vakûyômi Bharataêûabha ||
24. agni jyotir ahað ñuklað ûaòmôsô uttarôyaòam |
tatra prayôtô gacchanti Brahma Brahmavido janôð ||
25. dhãmo rôtris tathô kêûòað ûaòmôsô dakûiòôyanam |
tatra côndramasaü jyotir yogø prôpya nivartate ||
26. ñuklakêûòe gatø hy ete jagatað ñôñvate mate |
ekayô yôty anôvêttim anyayôvartate punað ||
27. naite sêtø Pôrtha jônaü yogø muhyati kañcana |
tasmôt sarveûu kôleûu yogayukto bhavôrjuna ||
28. vedeûu yajèeûu tapaðsu caiva dôneûu yat puòyaphalaü pradiûåam |
atyeti tat sarvam idaü viditvô yogø paraü sthônam upaiti côdyam ||
iti Ñrømad Bhagavadgøtôs Ãpaniûatsu Brahmavidyôyôü yogañôstre
ñrø Kêûòôrjuna-saüvôde Akûarabrahmayogo nômôûåamo ’dhyôyað
IX
СRШBHAGAVФN UVФCA
1. idaü tu te guhyatamaü pravakûyômy anasãyave |
jèônaü vijèônasahitaü yaj jèôtvô mokûyase ’ñubhôt ||
2. rôjavidyô rôjaguhyaü pavitram idam uttamam |
pratyakûôvagamaü dharmyaü susukhaü kartum avyayam ||
3. añraddadhônôð puruûô dharmasyôsya paraátapa |
aprôpya môü nivartante mêtyusaüsôravartmani ||
4. mayô tatam idaü sarvaü jagad avyaktamãrtinô |
matsthôni sarvabhãtôni na côhaü teûv avasthitað ||
5. na ca matsthôni bhãtôni pañya me yogam aiñvaram |
bhãtabhênna ca bhãtastho mamôtmô bhãtabhôvanað ||
6. yathôkôñasthito nityaü vôyuð sarvatrago mahôn |
tathô sarvôòi bhãtôni matsthônøty upadhôraya ||
7. sarvabhãtôni Kaunteya prakêtiü yônti mômikôm |
kalpakûaye punas tôni kalpôdau visêjômy aham ||
8. prakêtiü svôm avaûåabhya visêjômi punað punað |
bhãtagrômam imaü kêtsnam avañaü prakêter vañôt ||
9. na ca môü tôni karmôòi nibadhnanti Dhanaüjaya |
udôsønavad ôsønam asaktaü teûu karmasu ||
10. mayôdhyakûeòa prakêtið sãyate sacarôcaram |
hetunônena Kaunteya jagad viparivartate ||
11. avajônanti môü mãâhô mônuûøü tanum ôñritam |
paraü bhôvam ajônanto mama bhãtamaheñvaram ||
12. moghôñô moghakarmôòo moghajèônô vicetasað |
rôkûasøm ôsurøü caiva prakêtiü mohinøü ñritôð ||
13. mahôtmônas tu môü Pôrtha daivøü prakêtim ôñritôð |
bhajanty ananyamanaso jèôtvô bhãtôdim avyayam ||
14. satataü kørtayanto môü yatantañ ca dêâhavratôð |
namasyantañ ca môü bhaktyô nityayuktô upôsate ||
15. jèônayajèena côpy anye yajanto môm upôsate |
ekatvena pêthaktvena bahudhô viñvatomukham ||
16. ahaü kratur ahaü yajèað svadhôham aham auûadham |
mantro ’ham aham evôjyam aham agnir ahaü hutam ||
17. pitôham asya jagato môtô dhôtô pitômahað |
vedyaü pavitram Oükôra êk sôma yajur eva ca ||
18. gatir bhartô prabhuð sôkûø nivôsað ñaraòaü suhêt |
prabhavað pralayað sthônaü nidhônaü bøjam avyayam ||
19. tapômy aham ahaü varûaü nigêhòômy utsêjômi ca |
amêtaü caiva mêtyuñ ca sad asac côham Arjuna ||
20. traividyô môü somapôð pãtapôpô
yajèair iûåvô svargatiü prôrthayante |
te puòyaü ôsôdya surendralokam
añnanti divyôn divi devabhogôn ||
21. te taü bhuktvô svargalokaü viñôlaü
kûøòe puòye martyalokaü viñanti |
evaü trayødharmamanuprapannô
gatôgataü kômakômô labhante ||
22. ananyôñ cintayanto môü ye janôð paryupôsate |
teûôü nityôbhiyuktônôü yogakûemaü vahômy aham ||
23. ye ’py anyadevatô bhaktô yajante ñraddhayônvitôð |
te ’pi môm eva Kaunteya yajanty avidhipãrvakam ||
24. ahaü hi sarvayajèônôü bhoktô ca prabhur eva ca |
na tu môm abhijônanti tattvenôtañ cyavanti te ||
25. yônti devavratô devôn pitên yônti pitêvratôð |
bhãtôni yônti bhãtejyô yônti madyôjino ’pi môm ||
26. patraü puûpaü phalaü toyaü yo me bhaktyô prayacchati |
tad ahaü bhaktyupahêtam añnômi prayatôtmanað ||
27. yat karoûi yad añnôsi yaj juhoûi dadôsi yat |
yat tapasyasi Kaunteya tat kuruûva madarpaòam ||
28. ñubhôñubhaphalair evaü mokûyase karmabandhanaið |
saünyôsayogayuktôtmô vimukto môm upaiûyasi ||
29. samo ’haü sarvabhãteûu na me dveûyo ’sti na priyað |
ye bhajanti tu môü bhaktyô mayi te teûu côpy aham ||
30. api cet sudurôcôro bhajate môm ananyabhôk |
sôdhur eva sa mantavyað samyag vyavasito hi sað ||
31. kûipraü bhavati dharmôtmô ñañvac chôntiü nigacchati |
Kaunteya pratijèônøhi na me bhaktað praòañyati ||
32. môü hi Pôrtha vyayôñritya ye ’pi syuð pôpayonayað |
striyo vaiñyôs tathô ñãdrôs te ’pi yônti parôü gatim ||
33. kiü punar brôhmaòôð puòyô bhaktô rôjarûayas tathô |
anityam asukhaü lokam imaü prôpya bhajasva môm ||
34. manmanô bhava madbhakto madyôjø môü namaskuru |
môm evaiûyasi yuktvaivam ôtmônaü matparôyanað ||
iti Ñrømad Bhagavadgøtôs Ãpaniûatsu Brahmavidyôyôü yogañôstre
ñrø Kêûòôrjuna-saüvôde rôjavidyôrôjaguhyayogo nôma navamo ’dhyôyað
X
СRШBHAGAVФN UVФCA
1. bhãya eva mahôbôho ñêòu me paramaü vacað |
yat te ’haü prøyamôòôya vakûyômi hitakômyayô ||
2. na me viduð suragaòôð prabhavaü na maharûayað |
aham ôdir hi devônôü maharûøòôü ca sarvañað ||
3. yo môm ajam anôdiü ca vetti lokamaheñvaram |
asaümãâhað sa martyeûu sarvapôpaið pramucyate ||
4. buddhir jèônam asaümohað kûamô satyaü damað ñamað |
sukhaü duðkhaü bhôvo ’bhôvo bhayaü côbhayam eva ca ||
5. ahiüsô samatô tuûåis tapo dônaü yaño ’yañað |
bhavanti bhôvô bhãtônôü matta eva pêthagvidhôð ||
6. maharûayað sapta pãrve catvôro Manavas tathô |
madbhôvô mônasô jôtô yeûôü loka imôð prajôð ||
7. etôü vibhãtiü yogaü ca mama yo vetti tattvatað |
so ’vikampena yogena yujyate nôtra saüñayað ||
8. ahaü sarvasya prabhavo mattað sarvaü pravartate |
iti matvô bhajante môü budhô bhôvasamanvitôð ||
9. maccittô madgataprôòô bodhayantað parasparam |
kathayantañ ca môü nityaü tuûyanti ca ramanti ca ||
10. teûôü satatayuktônôü bhajatôü prøtipãrvakam |
dadômi buddhiyogaü taü yena môm upayônti te ||
11. teûôm evônukampôrtham aham ajèônajaü tamað |
nôñayômy ôtmabhôvastho jèônadøpena bhôsvatô ||
ARJUNA UVФCA
12. paraü Brahma paraü dhôma pavitraü parama bhavôn |
Puruûaü ñôñvataü divyam adidevam ajaü vibhum ||
13. ôhus tvôü êûayað sarve devarûir Nôradas tathô |
Asito Devalo Vyôsað svayaü caiva bravøûi me ||
14. sarvam etad êtaü manye yan môü vadasi Keñava |
na hi te bhagavan vyaktiü vidur devô na dônavôð ||
15. svayam evôtmanôtmônaü vettha tvaü Puruûottama |
bhãtabhôvana bhãteña devadeva jagatpate ||
16. vaktum arhasy añeûeòa divyô hy ôtmavibhãtayað |
yôbhir vibhãtibhir lokôn imôüs tvaü vyôpya tiûåhasi ||
17. kathaü vidyôm ahaü yogiüs tvôü sadô paricintayan |
keûu keûu ca bhôveûu cintyo ’si bhagavan mayô ||
18. vistareòôtmano yogaü vibhãtiü ca Janôrdana |
bhãyað kathaya têptir hi ñêòvato nôsti me ’mêtam ||
СRШBHAGAVФN UVФCA
19. hanta te kathayiûyômi divyô hy ôtmavibhãtayað |
prôdhônyatað Kuruñreûåha nôsty anto vistarasya me ||
20. aham ôtmô Guâôkeña sarvabhãtôñayasthitað |
aham ôdiñ ca madhyaü ca bhãtônôm anta eva ca ||
21. Ôdityônôm ahaü Viûòur jyotiûôü ravir aüñumôn |
Marøcir Marutôm asmi nakûatrôòôm ahaü ñañø ||
22. vedônôü Sômavedo ’smi devônôm asmi Vôsavað |
indriyôòôü manañ côsmi bhãtônôm asmi cetanô ||
23. Rudrôòôü Ñaükarañ côsmi vitteño yakûarakûasôm |
Vasãnôü pôvakañ côsmi Meruð ñikhariòôm aham ||
24. purodhasôü ca mukhyaü môü viddhi Pôrtha Bêhaspatim |
senônønôm ahaü Skandað sarasôm asmi sôgarað ||
25. maharûøòôü Bhêgur ahaü girôm asmy ekam akûaram |
yajèônôü japayajèo ’smi sthôvarôòôü Himôlayað ||
26. añvatthað sarvavêkûôòôü devarûøòôü ca Nôradað |
gandharvôòôü Citrarathað siddhônôü Kapilo munið ||
27. Uccaiðñravasaü añvônôü viddhi môm amêtodbhavam |
Airôvataü gajendrôòôü narôòôü ca narôdhipam ||
28. ôyudhônôm ahaü vajraü dhenãnôm asmi Kômadhuk |
prajanañ côsmi Kandarpað sarpôòôm asmi Vôsukið ||
29. Anantañ côsmi nôgônôü Varuòo yôdasôm aham |
pitêòôm Aryamô côsmi Yamað saüyamatôm aham ||
30. Prahlôdañ côsmi Daityônôü kôlað kalayatôm aham |
mêgôòôü ca mêgendro ’haü Vainateyañ ca pakûiòôm
31. pavanað pavatôm asmi Rômað ñastrabhêtôm aham |
jhaûôòôü Makarañ côsmi srotasôm asmi Jôhnavø ||
32. sargôòôm ôdir antañ ca madhyaü caivôham Arjuna |
Adhyôtmavidyô vidyônôü vôdað pravadatôm aham ||
33. akûarôòôm akôro ’smi dvandvað sômôsikasya ca |
aham evôkûayað kôlo dhôtôhaü viñvatomukhað ||
34. mêtyuð sarvaharañ côham udbhavañ ca bhaviûyatôm |
kørtið ñrør vôk ca nôrøòôü smêtir medhô dhêtið kûamô ||
35. Bêhatsôma tathô sômnôü gôyatrø chandasôm aham |
môsônôü môrgañørûo ’ham êtãnôü kusumôkarað ||
36. dyãtaü chalayatôm asmi tejas tejasvinôm aham |
jayo ’smi vyavasôyo ’smi sattvaü sattvavatôm aham ||
37. Vêûòønôü Vôsudevo ’smi Pôòâavônôü Dhanaüjayað |
munønôm apy ahaü Vyôsað kavønôm Uñanô kavið ||
38. daòâo damayatôm asmi nøtir asmi jigøûatôm |
maunaü caivôsmi guhyônôü jèônaü jèônavatôm aham ||
39. yac côpi sarvabhãtônôü bøjaü tad aham Arjuna |
na tad asti vinô yat syôn mayô bhãtaü carôcaram ||
40. nônto ’sti mama divyônôü vibhãtønôü paraütapa |
eûa tãddeñatað prokto vibhãter vistaro mayô ||
41. yad yad vibhãtimat sattvaü ñrømad ãrjitam eva vô |
tat tad evôvagaccha tvaü mama tejoüñasaübhavam ||
42. atha vô bahunaitena kiü jèôtena tavôrjuna |
viûåabhyôham idaü kêtsnam ekôüñena sthito jagat ||
iti Ñrømad Bhagavadgøtôs Ãpaniûatsu Brahmavidyôyôü yogañôstre
ñrø Kêûòôrjuna-saüvôde vibhãtiyogo nôma dañamo ’dhyôyað
XI
ARJUNA UVФCA
1. madanugrahôya paramaü guhyam Adhyôtmasaüjèitam |
yat tvayoktaü vacas tena moho ’yaü vigato mama ||
2. bhavôpyayau hi bhãtônôü ñrutau vistaraño mayô |
tvattað kamalapatrôkûa môhôtmyam api côvyayam ||
3. evam etad yathôttha tvam ôtmônaü parameñvara |
draûåum icchômi te rãpam aiñvaraü Puruûottama ||
4. manyase yadi tac chakyaü mayô draûåum iti prabho |
yogoñvara tato me tvaü darñayôtmônam avyayam ||
СRШBHAGAVФN UVФCA
5. pañya me Pôrtha rãpôòi ñataño ’tha sahasrañað |
nônôvidhôni divyôni nônôvaròôkêtøni ca ||
6. pañyôdityôn Vasãn Rudrôn Añvinau Marutas tathô |
bahãny adêûåapãrvôòi pañyôñcaryôòi Bhôrata ||
7. ihaikasthaü jagat kêtsnaü pañyôdya sacarôcaraü |
mama dehe Guâôkeña yac cônyad draûåum icchasi ||
8. na tu môü ñakyase draûåum anenaiva svacakûuûô |
divyaü dadômi te cakûuð pañya me yogam aiñvaram ||
SAЬJAYA UVФCA
9. evam uktvô tato rôjan mahôyogeñvaro Harið |
darñayôm ôsa Pôrthôya paramaü rãpam aiñvaram ||
10. anekavaktranayanam anekôdbhutadarñanam |
anekadivyôbharaòaü divyônekodyatôyudham ||
11. divyamôlyômbaradharaü divyagandhônulepanam |
sarvôñcaryamayaü diptam* anantaü viñvatomukham ||
12. divi sãryasahasrasya bhaved yugapad utthitô |
yadi bhôð sadêñø sô syôd bhôsas tasya mahôtmanað ||
13. tatraikasthaü jagat kêtsnaü pravibhaktam anekadhô |
apañyad devadevasya ñarøre Pôòâavas tadô ||
14. tatað sa vismayôviûåo hêûåaromô Dhanaájayað |
praòamya ñirasô devaü kêtôèjalir abhôûata ||
ARJUNA UVФCA
15. pañyômi devôüs tava deva dehe
sarvôüs tathô bhãtaviñeûasaüghôn |
Brahmôòam øñaü kamalôsanastham
êûøüñ ca sarvôn uragôüñ ca divyôn ||
16. anekabôhãdaravaktranetraü
pañyômi tvôü sarvato ’nantarãpam |
nôntaü na madhyaü na punas tavôdiü
pañyômi viñveñvara viñvarãpa ||
17. kirøåinaü gadinaü cakriòaü ca
tejorôñiü sarvato døptimantam |
pañyômi tvôü durnirøkûyaü samantôd
døptônalôrkadyutim aprameyam ||
18. tvam akûaraü paramaü veditavyaü
tvam asya viñvasya paraü nidhônam |
tvam avyayað ñôñvatadharmagoptô
sanôtanas tvaü Puruûo mato me ||
19. anôdimadhyôntam anantavøryam
anantabôhuü ñañisãryanetram |
pañyômi tvôü døptahutôñavaktraü
svatejasô viñvam idaü tapantam ||
20. dyôvôpêthivyor idam antaraü hi
vyôptaü tvayaikena diñañ ca sarvôð |
dêûåvôdbhutaü rãpam* ugraü* tavedaü*
lokatrayaü pravyathitaü mahôtman ||
21. amø hi tvôü surasaüghô viñanti
kecid bhøtôð prôèjalayo gêòanti |
svastøty uktvô maharûisiddhasaüghôð
stuvanti tvôü stutibhið puûkalôbhið ||
22. Rudrôdityô Vasavo ye ca Sôdhyô
Viñve ’ñvinau Marutañ coûmapôñ ca |
gandharvayakûôsurasiddhasaüghô
vøkûante tvôü vismitôñ caiva sarve ||
23. rãpaü mahat te bahuvaktranetraü
mahôbôho bahubôhãrupôdam |
bahãdaraü bahudaüûårôkarôlaü
dêûåvô lokôð pravyathitôs tathôham ||
24. nabhaðspêñaü døptam anekavaròaü
vyôttônanaü døptaviñôlanetram |
dêûåvô hi tvôü pravyathitôntarôtmô
dhêtiü na vindômi ñamaü ca Viûòo ||
25. daüûårôkarôlôni ca te mukhôni
dêûåvaiva kôlônalasaünibhôni |
diño na jône na labhe ca ñarma
prasøda deveña jagannivôsa ||
26. amø ca tvôü Dhêtarôûårasya putrôð
sarve sahaivôvanipôlasaüghaið |
Bhøûmo Droòað sãtaputras tathôsau
sahôsmadøyair api yodhamukhyaið ||
27. vaktrôòi te tvaramôòô viñanti
daüûårôkarôlôni bhayônakôni |
kecid vilagnô dañanôntareûu
saüdêñyante cãròitair uttamôþgaið ||
28. yathô nadønaü bahavo ’mbuvegôð
samudram evôbhimukhô dravanti |
tathô tavômø naralokavørô
viñanti vaktrôòy abhivijvalanti ||
29. yathô pradøptaü jvalanaü pataágô
viñanti nôñôya samêddhavegôð |
tathaiva nôñôya viñanti lokôs
tavôpi vaktrôòi samêddhavegôð ||
30. lelihyase grasamônað samantôl
lokôn samagrôn vadanair jvaladbhið |
tejobhir ôpãrya jagat samagraü
bhôsas tavogrôð pratapanti Viûòo ||
31. ôkhyôhi me ko bhavôn ugrarãpo
namo ’stu te devavara prasøda |
vijèôtum icchômi bhavantam ôdyaü
na hi prajônômi tava pravêttim ||
СRШBHAGAVФN UVФCA
32. kôlo ’smi lokakûayakêt pravêddho
lokôn samôhartum iha pravêttað |
ête ’pi tvôü na bhaviûyanti sarve
ye ’vasthitôð pratyanøkeûu yodhôð ||
33. tasmôt tvam uttiûåha yaño labhasva
jitvô ñatrãn bhuþkûva rôjyaü samêddham |
mayaivaite nihatôð pãrvam eva
nimittamôtraü bhava savyasôcin ||
34. Droòaü ca Bhøûmaü ca Jayadrathaü ca
Karòaü tathônyôn api yodhavørôn |
mayô hatôüs tvaü jahi mô vyathiûåhô
yudhyasva jetôsi raòe sapatnôn ||
SAЬJAYA UVФCA
35. etac chrutvô vacanaü Keñavasya
kêtôèjalir vepamônað kirøåø |
namas kêtvô bhãya evôha Kêûòaü
sagadgadaü bhøtabhøtað praòamya ||
ARJUNA UVФCA
36. sthône Hêûøkeña tava prakørtyô
jagat prahêûyaty anurajyate ca |
rakûôüsi bhøtôni diño dravanti
sarve namasyanti ca siddhasaüghôð ||
37. kasmôc ca te na nameran mahôtman
garøyase Brahmaòo ’py ôdikartre |
ananta deveña jagannivôsa
tvam akûaraü sad asat tat paraü yat ||
38. tvam ôdidevað Puruûað purôòas
tvam asya viñvasya paraü nidhônam |
vettôsi vedyaü ca paraü ca dhôma
tvayô tataü viñvam anantarãpa ||
39. Vôyur Yamo ’gnir Varuòað ñañôþkað
Prajôpatis tvaü prapitômahañ ca |
namo namas te ’stu sahasrakêtvað
punañ ca bhãyo ’pi namo namas te ||
40. namað purastôd atha pêûåhatas te
namo ’stu te sarvata eva sarva |
anantavøryômitavikramas tvaü
sarvaü samôpnoûi tato ’si sarvað ||
41. sakheti matvô prasabhaü yad uktaü
he Kêûòa he Yôdava he sakheti |
ajônatô mahimônaü tavedaü
mayô pramôdôt praòayena vôpi ||
42. yac côvahôsôrtham asatkêto ’si
vihôrañayyôsanabhojaneûu |
eko ’tha vôpy Acyuta tatsamakûaü
tat kûômaye tvôm aham aprameyam ||
43. pitôsi lokasya carôcarasya
tvam asya pãjyañ ca gurur garøyôn |
na tvatsamo ’sty abhyadhikað kuto ’nyo
lokatraye ’py apratimaprabhôva ||
44. tasmôt praòamya praòidhôya kôyaü
prasôdaye tvôm aham øñam øâyam |
piteva putrasya sakheva sakhyuð
priyað priyôyôrhasi deva soâhum ||
45. adêûåapãrvaü hêûito ’smi dêûåvô
bhayena ca pravyathitaü mano me |
tad eva me darñaya deva rãpaü
prasøda deveña jagannivôsa ||
46. kirøåinaü gadinaü cakrahastam
icchômi tvôü draûåum ahaü tathaiva |
tenaiva rãpeòa caturbhujena
sahasrabôho bhava viñvamãrte ||
СRШBHAGAVФN UVФCA
47. mayô prasannena tavôrjunedaü
rãpaü paraü darñitam ôtmayogôt |
tejomayaü viñvam anantam ôdyaü
yan me tvadanyena na dêûåapãrvam ||
48. na vedayajèôdhyayanair na dônair
na ca kriyôbhir na tapobhir ugraið |
evaü rãpað ñakya ahaü nêloke
draûåuü tvadanyena Kurupravøra ||
49. mô te vyathô mô ca vimãâhabhôvo
dêûåvô rãpaü ghoraü ødêþ mamedam |
vyapetabhøð prøtamanôð punas tvaü
tad eva me rãpam idaü prapañya ||
SAЬJAYA UVФCA
50. ity Arjunaü Vôsudevas tathoktvô
svakaü rãpaü darñayôm ôsa bhãyað |
ôñvôsayôm ôsô ca bhøtam enaü
bhãtvô punað saumyavapur mahôtmô ||
ARJUNA UVФCA
51. dêûåvedaü mônuûaü rãpaü tava saumyaü Janôrdana |
idônøm asmi saüvêttað sacetôð prakêtiü gatað ||
СRШBHAGAVФN UVФCA
52. sudurdarñam idaü rãpaü dêûåavôn asi yan mama |
devô apy asya rãpasya nityaü darñanakôþkûiòað ||
53. nôhaü vedair na tapasô na dônena na cejyayô |
ñakya evaüvidho draûåuü dêûåavôn asi môü yathô ||
54. bhaktyô tv ananyayô ñakya aham evaüvidho ’rjuna |
jèôtuü draûåuü ca tattvena praveûåuü ca paraütapa |
55. matkarmakên matparamo madbhaktað saþgavarjitað |
nirvairað sarvabhãteûu yað sa môm eti Pôòâava ||
iti Ñrømad Bhagavadgøtôs Ãpaniûatsu Brahmavidyôyôü yogañôstre
ñrø Kêûòôrjuna-saüvôde viñvarãpadarñanayogo nômaikôdaño ’dhyôyað
XII
ARJUNA UVФCA
1. evaü satatayuktô ye bhaktôs tvôü paryupôsate |
ye côpy akûaram avyaktaü teûôü ke yogavittamôð ||
СRШBHAGAVФN UVФCA
2. mayy ôveñya mano ye môü nityayuktô upôsate |
ñraddhayô parayopetôs te me yuktatamô matôð ||
3. ye tv akûaram anirdeñyam avyaktaü paryupôsate |
sarvatragam acintyaü ca kãåastham acalaü dhruvam ||
4. saüniyamyendriyagrômaü sarvatra samabuddhayað |
te prôpnuvanti môm eva sarvabhãtahite ratôð ||
5. kleño ’dhikataras teûôm avyaktôsaktacetasôm |
avyaktô hi gatir duðkhaü dehavadbhir avôpyate ||
6. ye tu sarvôòi karmôòi mayi saünyasya matparôð |
ananyenaiva yogena môü dhyôyanta upôsate ||
7. teûôm ahaü samuddhartô mêtyusaüsôrasôgarôt |
bhavômi nacirôt Pôrtha mayy ôveñitacetasôm ||
8. mayy eva mana ôdhatsva mayi buddhiü niveñaya |
nivasiûyasi mayy eva ata ãrdhvaü na saüñayað ||
9. atha cittaü samôdhôtuü na ñaknoûi mayi sthiram |
abhyôsayogena tato môm icchôptuü Dhanaüjaya ||
10. abhyôse ’py asamartho ’si matkarmaparamo bhava |
madartham api karmôòi kurvan siddhim avôpsyasi ||
11. athaitad apy añakto ’si kartuü madyogam añritað |
sarvakarmaphalatyôgaü tatað kuru yatôtmavôn ||
12. ñreyo hi jèônam abhyôsôj jèônôd dhyônaü viñiûyate |
dhyônôt karmaphalatyôgas tyôgôc chôntir anantaram ||
13. adveûåô sarvabhãtônôü maitrað karuòa eva ca |
nirmamo nirahaükôrað samaduðkhasukhað kûamø ||
14. saütuûåað satataü yogø yatôtmô dêâhaniñcayað |
mayy arpitamanobuddhir yo madbhaktað sa me priyað ||
15. yasmôn nodvijate loko lokôn nodvijate ca yað |
harûômarûabhayodvegair mukto yað sa ca me priyað ||
16. anapekûað ñucir dakûa udôsøno gatavyathað |
sarvôrambhaparityôgø yo madbhaktað sa me priyað ||
17. yo na hêûyati na dveûåi na ñocati na kôþkûati |
ñubhôñubhaparityôgø bhaktimôn yað sa me priyað ||
18. samað ñatrau ca mitre ca tathô mônôpamônayoð |
ñøtoûòasukhaduðkheûu samað saþgavivarjitað ||
19. tulyanindôstutir maunø saütuûåo yena kenacit |
aniketað sthiramatir bhaktimôn me priyo narað ||
20. ye tu dharmyômêtam idaü yathoktaü paryupôsate |
ñraddadhônô matparamô bhaktôs te ’tøva me priyôð ||
iti Ñrømad Bhagavadgøtôs Ãpaniûatsu Brahmavidyôyôü yogañôstre
ñrø Kêûòôrjuna-saüvôde bhaktiyogo nôma dvôdaño ’dhyôyað
XIII
СRШBHAGAVФN UVФCA
1. idaü ñarøraü Kaunteya kûetram ity abhidhøyate |
etad yo vetti taü prôhuð kûetrajèa iti tadvidað ||
2. kûetrajèaü côpi môü viddhi sarvakûetreûu Bhôrata |
kûetrakûetrajèayor jèônaü yat taj jèônaü mataü mama ||
3. tat kûetraü yac ca yôdêk ca yad vikôri yatañ ca yat |
sa ca yo yatprabhôvañ ca tat samôsena me ñêòu ||
4. êûibhir bahudhô gøtaü chandobhir vividhaið pêthak |
Brahmasãtrapadaiñ caiva hetumadbhir viniñcitam* ||
5. mahôbhãtôny ahaükôro buddhir avyaktam eva ca |
indriyôòi dañaikaü ca paèca cendriyagocarôð ||
6. icchô dveûað sukhaü duðkhaü saüghôtañ cetanô dhêtið |
etat kûetraü samôsena savikôram udôhêtam ||
7. amônitvam adambhitvam ahiüsô kûôntir ôrjavam |
ôcôryopôsanaü ñaucaü sthairyam ôtmavinigrahað ||
8. indriyôrtheûu vairôgyam anahaükôra eva ca |
janmamêtyujarôvyôdhiduðkhadoûônudarñanam ||
9. asaktir anabhiûvaþgað putradôragêhôdiûu |
nityaü ca samacittatvam iûåôniûåopapattiûu ||
10. mayi cônanyayogena bhaktir avyabhicôriòø |
viviktadeñasevitvam aratir janasaüsadi ||
11. Adhyôtmajèônanityatvaü tattvajèônôrthadarñanam |
etaj jèônam iti proktam ajèônaü yad ato ’nyathô ||
12. jèeyaü yat tat pravakûyômi yaj jèôtvômêtam añnute |
anôdimat paraü Brahma na sat tan nôsad ucyate ||
13. sarvatað pôòipôdaü tat sarvato kûiñiromukham |
sarvatað ñrutimal loke sarvam ôvêtya tiûåhati ||
14. sarvendriyaguòôbhôsaü sarvendriyavivarjitam |
asaktaü sarvabhêc caiva nirguòaü guòabhoktê ca ||
15. bahir antañ ca bhãtônôm acaraü caram eva ca |
sãkûmatvôt tad avijèeyaü dãrasthaü côntike ca tat ||
16. avibhaktaü ca bhãteûu vibhaktam iva ca sthitam |
bhãtabhartê ca taj jèeyaü grasiûòu prabhaviûòu ca ||
17. jyotiûôm api taj jyotis tamasað param ucyate |
jèônaü jèeyaü jèônagamyaü hêdi sarvasya dhiûåhitam* ||
18. iti kûetraü tathô jèônaü jèeyaü coktaü samôsatað |
madbhakta etad vijèôya madbhôvôyopapadyate ||
19. prakêtiü Puruûaü caiva viddhy anôdø ubhôv api |
vikôraüñ ca guòôüñ caiva viddhi prakêtisaübhavôn ||
20. kôryakôraòakartêtve hetuð prakêtir ucyate |
Puruûað sukhaduðkhônôü bhoktêtve hetur ucyate ||
21. Puruûað prakêtistho hi bhuþkte prakêtijôn guòôn |
kôraòaü guòasaþgo ’sya sadasadyonijanmasu ||
22. upadraûåônumantô ca bhartô bhoktô Maheñvarað |
paramôtmeti côpy ukto dehe ’smin Puruûað parað ||
23. ya evaü vetti Puruûaü prakêtiü ca guòaið saha |
sarvathô vartamôno ’pi na sa bhãyo ’bhijôyate ||
24. dhyônenôtmani pañyanti kecid ôtmônam ôtmanô |
anye sôükhyena yogena karmayogena côpare ||
25. anye tv evam ajônantað ñrutvônyebhya upôsate |
te ’pi côtitaranty eva mêtyuü ñrutiparôyaòôð ||
26. yôvat saüjôyate kiücit sattvaü sthôvarajaþgamam |
kûetrakûetrajèasaüyogôt tad viddhi Bharatarûabha ||
27. samaü sarveûu bhãteûu tiûåhantaü parameñvaram |
vinañyatsv avinañyantaü yað pañyati sa pañyati ||
28. samaü pañyan hi sarvatra samavasthitam øñvaram |
na hinasty ôtmanôtmônaü tato yôti parôü gatim ||
29. prakêtyaiva ca karmôòi kriyamôòôni sarvañað |
yað pañyati tathôtmônam akartôraü sa pañyati ||
30. yadô bhãtapêthagbhôvam ekastham anupañyati |
tata eva ca vistôraü Brahma saüpadyate tadô ||
31. anôditvôn nirguòatvôt Paramôtmôyam avyayað |
ñarørastho ’pi Kaunteya na karoti na lipyate ||
32. yathô sarvagataü saukûmyôd ôkôñaü nopalipyate |
sarvatrôvasthito dehe tathôtmô nopalipyate ||
33. yathô prakôñayaty ekað kêtsnaü lokam imaü ravið |
kûetraü kûetrø tathô kêtsnaü prakôñayati Bhôrata ||
34. kûetrakûetrajèayor evam antaraü jèônacakûuûô |
bhãtaprakêtimokûaü ca ye vidur yônti te param ||
iti Ñrømad Bhagavadgøtôs Ãpaniûatsu Brahmavidyôyôü yogañôstre
ñrø Kêûòôrjuna-saüvôde kûetrakûetrajèavibhôgayogo nôma trayodaño ’dhyôyað
XIV
СRШBHAGAVФN UVФCA
1. paraü bhãyað pravakûyômi jèônônôü jèônam uttamam |
yaj jèôtvô munayað sarve parôü siddhim ito gatôð ||
2. idaü jèônam upôñritya mama sôdharmyam ôgatôð |
sarge ’pi nopajôyante pralaye na vyathanti ca ||
3. mama yonir mahad Brahma tasmin garbhaü dadhômy aham |
saübhavað sarvabhãtônôü tato bhavati Bhôrata ||
4. sarvayoniûu Kaunteya mãrtayað saübhavanti yôð |
tôsôü Brahma mahad yonir ahaü bøjapradað pitô ||
5. sattvaü rajas tama iti guòôð prakêtisaübhavôð |
nibadhnanti mahôbôho dehe dehinam avyayam ||
6. tatra sattvaü nirmalatvôt prakôñakam anômayam |
sukhasaþgena badhnôti jèônasaþgena cônagha ||
7. rajo rôgôtmakaü viddhi têûòôsaþgasamudbhavam |
tan nibadhnôti Kaunteya karmasaþgena dehinam ||
8. tamas tv ajèônajaü viddhi mohanaü sarvadehinôm |
pramôdôlasyanidrôbhis tan nibadhnôti Bhôrata ||
9. sattvaü sukhe saèjayati rajað karmaòi Bhôrata |
jèônam ôvêtya tu tamað pramôde saèjayaty uta ||
10. rajas tamañ côbhibhãya sattvaü bhavati Bhôrata |
rajað sattvaü tamañ caiva tamað sattvaü rajas tathô ||
11. sarvadvôreûu dehe ’smin prakôña upajôyate |
jèônaü yadô tadô vidyôd vivêddhaü sattvam ity uta ||
12. lobhað pravêttir ôrambhað karmaòôm añamað spêhô |
rajasy etôni jôyante vivêddhe Bharatarûabha ||
13. aprakôño ’pravêttiñ ca pramôdo moha eva ca |
tamasy etôni jôyante vivêddhe Kurunandana ||
14. yadô sattve pravêddhe tu pralayaü yôti dehabhêt |
tadottamavidôü lokôn amalôn pratipadyate ||
15. rajasi pralayaü gatvô karmasaþgiûu jôyate |
tathô pralønas tamasi mãâhayoniûu jôyate ||
16. karmaòað sukêtasyôhuð sôttvikaü nirmalaü phalam |
rajasas tu phalaü duðkham ajèônaü tamasað phalam ||
17. sattvôt saüjôyate jèônaü rajaso lobha eva ca |
pramôdamohau tamaso bhavato ’jèônam eva ca ||
18. ãrdhvaü gacchanti sattvasthô madhye tiûåhanti rôjasôð |
jaghanyaguòavêttisthô* adho gacchanti tômasôð ||
19. nônyaü guòebhyað kartôraü yadô dêûåônupañyati |
guòebhyañ ca paraü vetti madbhôvaü so ’dhigacchati ||
20. guòôn etôn atøtya trøn dehø dehasamudbhavôn |
janmamêtyujarôduðkhair vimukto ’mêtam añnute ||
ARJUNA UVФCA
21. kair liþgais trøn guòôn etôn atøto bhavati prabho |
kim ôcôrað kathaü caitôüs trøn guòôn ativartate ||
СRШBHAGAVФN UVФCA
22. prakôñaü ca pravêttiü ca moham eva ca Pôòâava |
na dveûåi saüpravêttôni na nivêttôni kôþkûati ||
23. udôsønavad ôsøno guòair yo na vicôlyate |
guòô vartanta ity eva yo ’vatiûåhati neþgate ||
24. samaduðkhasukhað svasthað samaloûåôñmakôècanað |
tulyapriyôpriyo dhøras tulyanindôtmasaüstutið ||
25. mônôpamônayos* tulyas tulyo mitrôripakûayoð |
sarvôrambhaparityôgø guòôtøtað sa ucyate ||
26. môü ca yo ’vyabhicôreòa bhaktiyogena sevate |
sa guòôn samatøtyaitôn Brahmabhãyôya kalpate ||
27. Brahmaòo hi pratiûåhôham amêtasyôvyayasya ca |
ñôñvatasya ca dharmasya sukhasyaikôntikasya ca ||
iti Ñrømad Bhagavadgøtôs Ãpaniûatsu Brahmavidyôyôü yogañôstre
ñrø Kêûòôrjuna-saüvôde guòatrayavibhôgayogo nôma caturdaño ’dhyôyað
XV
СRШBHAGAVФN UVФCA
1. ãrdhvamãlam adhaðñôkham añvatthaü prôhur avyayam |
chandôüsi yasya paròôni yas taü veda sa vedavit ||
2. adhañ cordhvaü prasêtôs tasya ñôkhô
guòapravêddhô viûayapravôlôð |
adhañ ca mãlôny anusaütatôni
karmônubandhøni manuûyaloke ||
3. na rãpam asyeha tathopalabhyate
nônto na côdir na ca saüpratiûåhô |
añvattham enaü suvirãâhamãlam
asaþgañastreòa dêâhena chittvô ||
4. tatað padaü tat parimôrgitavyaü
yasmin gatô na nivartanti bhãyað |
tam eva côdyaü Puruûaü prapadye
yatað pravêttið prasêtô purôòø ||
5. nirmônamohô jitasaþgadoûô
Adhyôtmanityô vinivêttakômôð |
dvandvair vimuktôð sukhaduðkhasaüjèair
gacchanty amãâhôð padam avyayaü tat ||
6. na tad bhôsayate sãryo na ñañôþko na pôvakað |
yad gatvô na nivartante tad dhôma paramaü mama ||
7. mamaivôáño jøvaloke jøvabhãtað sanôtanað |
manaðûaûåhônøndriyôòi prakêtisthôni karûati ||
8. ñarøraü yad avôpnoti yac côpy utkrômatøñvarað |
gêhøtvaitôni saüyôti vôyur gandhôn ivôñayôt ||
9. ñrotraü cakûuð sparñanaü ca rasanaü ghrôòam eva ca |
adhiûåhôya manañ côyaü viûayôn upasevate ||
10. utkrômantaü sthitaü vôpi bhuèjônaü vô guòônvitam |
vimãâhô nônupañyanti pañyanti jèônacakûuûað ||
11. yatanto yoginañ cainaü pañyanty ôtmany avasthitam |
yatanto ’py akêtôtmôno nainaü pañyanty acetasað ||
12. yad ôdityagataü tejo jagad bhôsayate ’khilam |
yac candramasi yac côgnau tat tejo viddhi mômakam ||
13. gôm ôviñya ca bhãtôni dhôrayômy aham ojasô |
puûòômi cauûadhøð sarvôð somo bhãtvô rasôtmakað ||
14. ahaü Vaiñvônaro bhãtvô prôòinôü deham ôñritað |
prôòôpônasamôyuktað pacômy annaü caturvidham ||
15. sarvasya côhaü hêdi saüniviûåo mattað smêtir jèônam apohanaü ca |
vedaiñ ca sarvair aham eva vedyo vedôntakêd vedavid eva côham ||
16. dvôv imau puruûau loke kûarañ côkûara eva ca |
kûarað sarvôòi bhãtôni kãåastho ’kûara ucyate ||
17. uttamað Puruûas tv anyað Paramôtmety udôhêtað |
yo lokatrayam ôviñya bibharty avyaya øñvarað ||
18. yasmôt kûaram atøto ’ham akûarôd api cottamað |
ato ’smi loke vede ca prathitað Puruûottamað ||
19. yo môm evam asaümãâho jônôti Puruûottamam |
sa sarvavid bhajati môü sarvabhôvena Bhôrata ||
20. iti guhyatamaü ñôstram idam uktaü mayônagha |
etad buddhvô buddhimôn syôt kêtakêtyañ ca Bhôrata ||
iti Ñrømad Bhagavadgøtôs Ãpaniûatsu Brahmavidyôyôü yogañôstre
ñrø Kêûòôrjuna-saüvôde Puruûottamayogo nôma paècadaño ’dhyôyað
XVI
СRШBHAGAVФN UVФCA
1. abhayaü sattvasaüñuddhir jèônayogavyavasthitið |
dônaü damañ ca yajèañ ca svôdhyôyas tapa ôrjavam ||
2. ahiüsô satyam akrodhas tyôgað ñôntir apaiñunam |
dayô bhãteûv aloluptvaü môrdavaü hrør acôpalam ||
3. tejað kûamô dhêtið ñaucam adroho nôtimônitô |
bhavanti saüpadaü daivøm abhijôtasya Bhôrata ||
4. dambho darpo ’bhimônañ* ca krodhað pôruûyam eva ca |
ajèônaü côbhijôtasya Pôrtha saüpadam ôsurøm ||
5. daivø saüpad vimokûôya nibandhôyôsurø matô |
mô ñucað saüpadaü daivøm abhijôto ’si Pôòâava ||
6. dvau bhãtasargau loke ’smin daiva ôsura eva ca |
daivo vistarañað prokta ôsuraü Pôrtha me ñêòu ||
7. pravêttiü ca nivêttiü ca janô na vidur ôsurôð |
na ñaucaü nôpi côcôro na satyaü teûu vidyate ||
8. asatyam apratiûåhaü te jagad ôhur anøñvaram |
aparasparasaübhãtaü kim anyat kômahaitukam ||
9. etôü dêûåim avaûåabhya naûåôtmôno ’lpabuddhayað |
prabhavanty ugrakarmôòað kûayôya jagato ’hitôð ||
10. kômam ôñritya duûpãraü dambhamônamadônvitôð |
mohôd gêhøtvôsadgrôhôn pravartante ’ñucivratôð |
11. cintôm aparimeyôü ca pralayôntôm upôñritôð |
kômopabhogaparamô etôvad iti niñcitôð ||
12. ôñôpañañatair baddhôð kômakrodhaparôyaòôð |
øhante kômabhogôrtham anyôyenôrthasaücayôn ||
13. idam adya mayô labdham idaü prôpsye manoratham |
idam astødam api me bhaviûyati punar dhanam ||
14. asau mayô hatað ñatrur haniûye côparôn api |
øñvaro ’ham ahaü bhogø siddho ’haü balavôn sukhø ||
15. ôâhyo ’bhijanavôn asmi ko ’nyo ’sti sadêño mayô |
yakûye dôsyômi modiûya ity ajèônavimohitôð ||
16. anekacittavibhrôntô mohajôlasamôvêtôð |
prasaktôð kômabhogeûu patanti narake ’ñucau ||
17. ôtmasaübhôvitôð stabdhô dhanamônamadônvitôð |
yajante nômayajèais te dambhenôvidhipãrvakam ||
18. ahaükôraü balaü darpaü kômaü krodhaü ca saüñritôð |
môm ôtmaparadeheûu pradviûanto ’bhyasãyakôð ||
19. tôn ahaü dviûatað krãrôn saüsôreûu narôdhamôn |
kûipômy ajasram añubhôn ôsurøûv eva yoniûu ||
20. ôsurøü yonim ôpannô mãâhô janmani janmani |
môm aprôpyaiva Kaunteya tato yônty adhamôü gatim ||
21. trividhaü narakasyedaü dvôraü nôñanam ôtmanað |
kômað krodhas tathô lobhas tasmôd etat trayaü tyajet ||
22. etair vimuktað Kaunteya tamodvôrais tribhir narað |
ôcaraty ôtmanað ñreyas tato yôti parôü gatim ||
23. yað ñôstravidhim utsêjya vartate kômakôratað |
na sa siddhim avôpnoti na sukhaü na parôü gatim ||
24. tasmôc chôstraü pramôòaü te kôryôkôryav yavasthitau |
jèôtvô ñôstravidhônoktaü karma kartum ihôrhasi ||
iti Ñrømad Bhagavadgøtôs Ãpaniûatsu Brahmavidyôyôü yogañôstre
ñrø Kêûòôrjuna-saüvôde daivôsurasaüpadvibhôgayogo nôma ûoâaño ’dhyôyað
XVII
ARJUNA UVФCA
1. ye ñôstravidhim utsêjya yajante ñraddhayônvitôð |
teûôü niûåhô tu kô Kêûòa sattvam ôho rajas tamað ||
СRШBHAGAVФN UVФCA
2. trividhô bhavati ñraddhô dehinôü sô svabhôvajô |
sôttvikø rôjasø caiva tômasø ceti tôü ñêòu ||
3. sattvônurãpô sarvasya ñraddhô bhavati Bhôrata |
ñraddhômayo ’yaü puruûo yo yacchraddhað sa eva sað ||
4. yajante sôttvikô devôn yakûarakûôüsi rôjasôð |
pretôn bhãtagaòôü cônye yajante tômasô janôð ||
5. añôstravihitaü ghoraü tapyante ye tapo janôð |
dambhôhaükôrasaüyuktôð kômarôgabalônvitôð ||
6. karñayantað ñarørasthaü bhãtagrômam acetasað |
môü caivôntaðñarørasthaü tôn viddhy ôsuraniñcayôn ||
7. ôhôras tv api sarvasya trividho bhavati priyað |
yajèas tapas tathô dônaü teûôü bhedam imaü ñêòu ||
8. ôyuðsattvabalôrogyasukhaprøtivivardhanôð |
rasyôð snigdhôð sthirô hêdyô ôhôrôð sôttvikapriyôð ||
9. kaåvamlalavaòôtyuûòatøkûòarãkûavidôhinað |
ôhôrô rôjasasyeûåô duðkhañokômayapradôð ||
10. yôtayômaü gatarasaü pãti paryuûitaü ca yat |
ucchiûåam api cômedhyaü bhojanaü tômasapriyam ||
11. aphalôkôþkûibhir yajèo vidhidêûåo ya ijyate |
yaûåavyam eveti manað samôdhôya sa sôttvikað ||
12. abhisaüdhôya tu phalaü dambhôrtham api caiva yat |
ijyate Bharatañreûåha taü yajèaü viddhi rôjasam ||
13. vidhihønam asêûåônnaü mantrahønam adakûiòam |
ñraddhôvirahitaü yajèaü tômasaü paricakûate ||
14. devadvijaguruprôjèapãjanaü ñaucam ôrjavam |
brahmacaryam ahiüsô ca ñôrøraü tapa ucyate ||
15. anudvegakaraü vôkyaü satyaü priyahitaü ca yat |
svôdhyôyôbhyasanaü caiva vôþmayaü tapa ucyate ||
16. manaðprasôdað saumyatvaü maunam ôtmavinigrahað |
bhôvasaüñuddhir ity etat tapo mônasam ucyate ||
17. ñraddhayô parayô taptaü tapas tat trividhaü naraið |
aphalôkôþkûibhir yuktaið sôttvikaü paricakûate ||
18. satkôramônapãjôrthaü tapo dambhena caiva yat |
kriyate tad iha proktaü rôjasaü calam adhruvam ||
19. mãâhagrôheòôtmano yat pøâayô kriyate tapað |
parasyotsôdanôrthaü vô tat tômasam udôhêtam ||
20. dôtavyam iti yad dônaü døyate ’nupakôriòe |
deñe kôle ca pôtre ca tad dônaü sôttvikaü smêtam ||
21. yat tu pratyupakôrôrthaü phalam uddiñya vô punað |
døyate ca parikliûåaü tad dônaü rôjasaü smêtam ||
22. adeñakôle yad dônam apôtrebhyañ ca døyate |
asatkêtam avajèôtaü tat tômasam udôhêtam ||
23. OM TAT SAD iti nirdeño Brahmaòas trividhað smêtað |
brôhmaòôs tena vedôñ ca yajèôñ ca vihitôð purô ||
24. tasmôd OM ity udôhêtya yajèadônatapaðkriyôð |
pravartante vidhônoktôð satataü Brahmavôdinôm ||
25. TAD ity anabhisaüdhôya phalaü yajèatapaðkriyôð |
dônakriyôñ ca vividhôð kriyante mokûakôþkûibhið ||
26. sadbhôve sôdhubhôve ca SAD ity etad prayujyate |
prañaste karmaòi tathô SAC chabdað Pôrtha yujyate ||
27. yajèe tapasi dône ca sthitið SAD iti cocyate |
karma caiva tadarthøyaü SAD ity evôbhidhøyate ||
28. añraddhayô hutaü dattaü tapas taptaü kêtaü ca yat |
asad ity ucyate Pôrtha na ca tat pretya no iha ||
iti Ñrømad Bhagavadgøtôs Ãpaniûatsu Brahmavidyôyôü yogañôstre
ñrø Kêûòôrjuna-saüvôde ñraddhôtrayavibhôgayogo nôma saptadaño ’dhyôyað
XVIII
ARJUNA UVФCA
1. saünyôsasya mahôbôho tattvam icchômi veditum |
tyôgasya ca Hêûøkeña pêthak Keñiniûãdana ||
СRШBHAGAVФN UVФCA
2. kômyônôü karmaòôü nyôsaü saünyôsaü kavayo viduð |
sarvakarmaphalatyôgaü prôhus tyôgaü vicakûaòôð ||
3. tyôjyaü doûavad ity eke karma prôhur manøûiòað |
yajèadônatapaðkarma na tyôjyam iti côpare ||
4. niñcayaü ñêòu me tatra tyôge Bharatasattama |
tyôgo hi puruûavyôghra trividhað saüprakørtitað ||
5. yajèadônatapaðkarma na tyôjyaü kôryam eva tat |
yajèo dônaü tapañ caiva pôvanôni manøûiòôm ||
6. etôny api tu karmôòi saþgaü tyaktvô phalôni ca |
kartavyônøti me Pôrtha niñcitaü matam uttamam ||
7. niyatasya tu saünyôsað karmaòo nopapadyate |
mohôt tasya parityôgas tômasað parikørtitað ||
8. duðkham ity eva yat karma kôyakleñabhayôt tyajet |
sa kêtvô rôjasaü tyôgaü naiva tyôgaphalaü labhet ||
9. kôryam ity eva yat karma niyataü kriyate ’rjuna |
saþgaü tyaktvô phalaü caiva sa tyôgað sôttviko matað ||
10. na dveûåy akuñalaü karma kuñale nônuûajjate |
tyôgø sattvasamôviûåo medhôvø chinnasaüñayað ||
11. na hi dehabhêtô ñakyaü tyaktuü karmôòy añeûatað |
yas tu karmaphalatyôgø sa tyôgøty abhidhøyate ||
12. aniûåam iûåaü miñraü ca trividhaü karmaòað phalam |
bhavaty atyôginôü pretya na tu saünyôsinôü kvacit ||
13. paècaitôni mahôbôho kôraòôni nibodha me |
sôükhye kêtônte proktôni siddhaye sarvakarmaòôm ||
14. adhiûåhônaü tathô kartô karaòaü ca pêthagvidham |
vividhôñ ca pêthakceûåô daivaü caivôtra paècamam ||
15. Ñarøravôþmanobhir yat karma prôrabhate narað |
nyôyyaü vô viparøtaü vô paècaite tasya hetavað ||
16. tatraivaü sati kartôram ôtmônaü kevalaü tu yað |
pañyaty akêtabuddhitvôn na sa pañyati durmatið ||
17. yasya nôhaükêto bhôvo buddhir yasya na lipyate |
hatvôpi sa imôál lokôn na hanti na nibadhyate ||
18. jèônaü jèeyaü parijèôtô trividhô karmacodanô |
karaòaü karma karteti trividhað karmasaügrahað ||
19. jèônaü karma ca kartô ca tridhaiva guòabhedatað |
procyate guòasaükhyône yathôvac chêòu tôny api ||
20. sarvabhãteûu yenaikaü bhôvam avyayam økûate |
avibhaktaü vibhakteûu taj jèônaü viddhi sôttvikam ||
21. pêthaktvena tu yaj jèônaü nônôbhôvôn pêthagvidhôn |
vetti sarveûu bhãteûu taj jèônaü viddhi rôjasam ||
22. yat tu kêtsnavad ekasmin kôrye saktam ahaitukam |
atattvôrthavad alpaü ca tat tômasam udôhêtam ||
23. niyataü saþgarahitam arôgadveûatað kêtam |
aphalaprepsunô karma yat tat sôttvikam ucyate ||
24. yat tu kômepsunô karma sôhaükôreòa vô punað |
kriyate bahulôyôsaü tad rôjasam udôhêtam ||
25. anubandhaü kûayaü hiüsôm anavekûya* ca pauruûam |
mohôd ôrabhyate karma yat tat tômasam ucyate ||
26. muktasaþgo ’nahaüvôdø dhêtyutsôhasamanvitað |
siddhyasiddhyor nirvikôrað kartô sôttvika ucyate ||
27. rôgø karmaphalaprepsur lubdho hiüsôtmako ’ñucið |
harûañokônvitað kartô rôjasað parikørtitað ||
28. ayuktað prôkêtað stabdhað ñaåho naikêtiko ’lasað |
viûôdø dørghasãtrø ca kartô tômasa ucyate ||
29. buddher bhedaü dhêteñ caiva guòatas trividhaü ñêòu |
procyamônam añeûeòa pêthaktvena Dhanaüjaya ||
30. pravêttiü ca nivêttiü ca kôryôkôrye bhayôbhaye |
bandhaü mokûaü ca yô vetti buddhið sô Pôrtha sôttvikø ||
31. yayô dharmam adharmaü ca kôryaü côkôryam eva ca |
ayathôvat prajônôti buddhið sô Pôrtha rôjasø ||
32. adharmaü dharmam iti yô manyate tamasôvêtô |
sarvôrthôn viparøtôüñ ca buddhið sô Pôrtha tômasø ||
33. dhêtyô yayô dhôrayate manaðprôòendriyakriyôð |
yogenôvyabhicôriòyô dhêtið sô Pôrtha sôttvikø ||
34. yayô tu dharmakômôrthôn dhêtyô dhôrayate ’rjuna |
prasaþgena phalôkôþkûø dhêtið sô Pôrtha rôjasø ||
35. yayô svapnaü bhayaü ñokaü viûôdaü madaü eva ca |
na vimuècati durmedhô dhêtið sô Pôrtha tômasø ||
36. sukhaü tv idônøü trividhaü ñêòu me Bharatarûabha |
abhyôsôd ramate yatra duðkhôntaü ca nigacchati ||
37. yat tad agre viûam iva pariòôme ’mêtopamam |
tat sukhaü sôttvikaü proktaü ôtmabuddhiprasôdajam ||
38. viûayendriyasaüyogôd yat tad agre ’mêtopamam |
pariòôme viûam iva tat sukhaü rôjasaü smêtam ||
39. yad agre cônubandhe ca sukhaü mohanam ôtmanað |
nidrôlasyapramôdotthaü tat tômasam udôhêtam ||
40. na tad asti pêthivyôü vô divi deveûu vô punað |
sattvaü prakêtijair muktaü yad ebhið syôt tribhir guòaið ||
41. brôhmaòakûatriyaviñôü ñãdrôòôü ca paraütapa |
karmôòi pravibhaktôni svabhôvaprabhavair guòaið ||
42. ñamo damas tapað ñaucaü kûôntir ôrjavam eva ca |
jèônaü vijèônaü ôstikyaü brahmakarma svabhôvajam ||
43. ñauryaü tejo dhêtir dôkûyaü yuddhe côpy apalôyanam |
dônam øñvarabhôvañ ca kûôtraü* karma svabhôvajam ||
44. kêûigorakûyavôòijyaü vaiñyakarma svabhôvajam |
paricaryôtmakaü karma ñãdrasyôpi svabhôvajam ||
45. sve sve karmaòy abhiratað saüsiddhiü labhate narað |
svakarmaniratað siddhiü yathô vindati tac chêòu ||
46. yatað pravêttir bhãtônôü yena sarvam idaü tatam |
svakarmaòô tam abhyarcya siddhiü vindati mônavað ||
47. ñreyôn svakarmo*1 viguòað paradharmôt svanuûåhitôt |
svabhôvaniyataü karma kurvan nôpnoti kilbiûam ||
48. sahajaü karma Kaunteya sadoûam api na tyajet |
sarvôrambhô hi doûeòa dhãmenôgnir ivôvêtôð ||
49. asaktabuddhið sarvatra jitôtmô vigataspêhað |
naiûkarmyasiddhiü paramôü saünyôsenôdhigacchati ||
50. siddhiü prôpto yathô Brahma tathôpnoti nibodha me |
samôsenaiva Kaunteya niûåhô jèônasya yô parô ||
51. buddhyô viñuddhayô yukto dhêtyôtmônaü niyamya ca |
ñabdôdøn viûayôüs tyaktvô rôgadveûau vyudasya ca ||
52. viviktasevø laghvôñø yatavôkkôyamônasað |
dhyônayogaparo nityaü vairôgyaü samupôñritað ||
53. ahaükôraü balaü darpaü kômaü krodhaü parigraham |
vimucya nirmamað ñônto Brahmabhãyôya kalpate ||
54. Brahmabhãtað prasannôtmô na ñocati na kôþkûati |
samað sarveûu bhãteûu madbhaktiü labhate parôm ||
55. bhaktyô môm abhijônôti yôvôn yañ côsmi tattvatað |
tato môü tattvato jèôtvô viñate tadanantaram ||
56. sarvakarmôòy api sadô kurvôòo madvyapôñrayað |
matprasôdôd avôpnoti ñôñvataü padam avyayam ||
57. cetasô sarvakarmôòi mayi saünyasya matparað |
buddhiyogam upôñritya maccittað satataü bhava ||
58. maccittað sarvadurgôòi matprasôdôt tariûyasi |
atha cet tvam ahaükôrôn na ñroûyasi vinaþkûyasi ||
59. yad ahaükôram ôñritya na yotsya iti manyase |
mithyaiûa vyavasôyas te prakêtis tvôü niyokûyati ||
60. svabhôvajena Kaunteya nibaddhað svena karmaòô |
kartuü necchasi yan mohôt kariûyasy avaño ’pi tat ||
61. Øñvarað sarvabhãtônôü hêddeñe ’rjuna tiûåhati |
bhrômayan sarvabhãtôni yantrôrãâhôni môyayô ||
62. tam eva ñaraòaü gaccha sarvabhôvena Bhôrata |
tatprasôdôt parôü ñôntiü sthônaü prôpsyasi ñôñvatam ||
63. iti te jèônam ôkhyôtaü guhyôd guhyataraü mayô |
vimêñyaitad añeûeòa yathecchasi tathô kuru ||
64. sarvaguhyatamaü bhãyað ñêòu me paramaü vacað |
iûåo ’si me dêâham iti tato vakûyômi te hitam ||
65. manmanô bhava madbhakto madyôjø môü namaskuru |
môm evaiûyasi satyaü te pratijône priyo ’si me ||
66. sarvadharmôn parityajya môm ekaü ñaraòaü vraja |
ahaü tvô sarvapôpebhyo mokûayiûyômi mô ñucað ||
67. idaü te nôtapaskôya nôbhaktôya kadôcana |
na côñuñrãûave vôcyaü na ca môü yo ’bhyasãyati ||
68. ya idaü paramaü guhyaü madbhakteûv abhidhôsyati |
bhaktiü mayi parôü kêtvô môü evaiûyaty asaüñayað ||
69. na ca tasmôn manuûyeûu kañcin me priyakêttamað |
bhavitô na ca me tasmôd anyað priyataro bhuvi ||
70. adhyeûyate ca ya imaü dharmyaü saüvôdam ôvayoð |
jèônayajèena tenôham iûåað syôm iti me matið ||
71. ñraddhôvôn anasãyañ ca ñêòuyôd api yo narað |
so ’pi muktað ñubhôál lokôn prôpnuyôt puòyakarmaòôm ||
72. kaccid etac chrutaü Pôrtha tvayaikôgreòa cetasô |
kaccid ajèônasaümohað pranaûåas te Dhanaüjaya ||
ARJUNA UVФCA
73. naûåo mohað smêtir labdhô tvatprasôdôn mayôcyuta |
sthito ’smi gatasaüdehað kariûye vacanaü tava ||
SAЬJAYA UVФCA
74. ity ahaü Vôsudevasya Pôrthasya ca mahôtmanað |
saüvôdam imam añrauûam adbhutaü romaharûaòam ||
75. Vyôsaprasôdôc chrutavôn etad guhyam ahaü param |
yogaü yogeñvarôt Kêûòôt sôkûôt kathayatað svayam ||
76. rôjan saüsmêtya saüsmêtya saüvôdam imam adbhutam |
Keñavôrjunayoð puòyaü hêûyômi ca muhur muhuð ||
77. tac ca saüsmêtya saüsmêtya rãpam atyadbhutaü Hareð |
vismayo me mahôn rôjan hêûyômi ca punað punað ||
78. yatra yogeñvarað Kêûòo yatra Pôrtho dhanurdharað |
tatra ñrør vijayo bhãtir dhruvô nøtir matir mama ||
iti Ñrømad Bhagavadgøtôs Ãpaniûatsu Brahmavidyôyôü yogañôstre
ñrø Kêûòôrjuna-saüvôde saünyôsayogo nômôûåôdaño ’dhyôyað
OМ
Bhagavate Vôsudevôya namað
iti Ñrøbhagavadgøtô samôptô
Достарыңызбен бөлісу: |