Кесте. Тікелей шетелдік инвестициялардың нетто-келуі

бойынша 
дивидендтер
Тікелей 
инвестициялар 
2117,1 6611,0 
7098,8 
1797,1 334,5 
1503,4 3463,8 
Шетелдік 
тікелей 
инвестициялар
145,9 387,4 
-3160,6 -563,0 -1593,7 -404,4 -599,5 
Қазақстанға тікелей 
инвестициялар
1971,2 6223,6 
10259,4 2360,1 1928,2 1907,8 4063,4 
Портфелдік 
инвестициялар
-3952,7 -4501,4 -4601,5 -912,1 1104,9 -1990,7 -2803,5 
ҚР Ұлттық Банкінің 2007 жыл бойынша жылдық есебінде келтірілген сандар 
да қызғылықты. «Қазақстанда 15,2 млн адам тұрып жатыр, ал әр тұрғынға
жалпы ішкі өнім (ЖІӨ) 2006 жылы 5 100 долларды құрады. 2000 жылдан бастап, 
ЖІӨ нақты өсімі орташа алғанда жылына 9 пайызды құрайды, мұның өзі мұнай 
өндірісіне шетелдік инвестицияларға байланысты. Шындығында да, Қазақстан 
тікелей шетелдік инвестицияларды (ТШИ) сәтті түрде тарта алды. Қазақстанның 
үлесіне Орта Азиядағы барлық тікелей шетелдік инвестициялардың (ТШИ) 80 
пайызына жуығы тиеді, ал 2004 жылдың аяғына қарай, ТШИ кірісінің өспелі 
қорытындысы 21,8 млрд АҚШ долларын құрады, бұл Тәуелсіз Мемлекеттер 
Достастығында (ТМД) ең жоғарғы көрсеткіш болып табылады. Алайда 
Қазақстандағы портфелдік инвестициялар бұрынғыдай көп емес, сыртқы 
портфелдік инвестициялардың жалпы кірісінің көп бөлігі қазақстандық 
еурооблигациялардың еншісінде.
ТШИ экономиканың қалпына келуін қамтамасыз етті, алайда бұл 
инвестициялардың ауқымды бөлігі өндіру өнеркәсібінде, негізінен үлесіне 
инвестициялардың жалпы көлемінің 64,5 пайызы келетін мұнай саласына 
шоғырланған».
«
2006 жылы көлік саласы бойынша барлығы 175 миллиард теңге 
сомасындағы инвестиция игерілді, оның ішінде республикалық бюджеттен 122,2 
миллиард теңге бөлінді».
2
ҚР Ұлттық Банкінің мәліметтері бойынша «Қазақстандағы шетелдік тікелей 
инвестиция кірісі 3,8 млрд. АҚШ долл. құрады. Қазақстандық резиденттердің 
шетелдік еншілес кәсіпорындарға құйған инвестицияларының көлемі өскен 
кезде тікелей инвестициялаудың операциялары бойынша оң баланс шамамен 2,5 
млрд. АҚШ долл. құрады. Шетелге (көбінесе, мұнай-газ салаларындағы 
қазақстандық кәсіпорындар) тікелей инвестициялар бойынша нетто-шығыс 
2008-
жылдың бірінші жарты жылдығында 1 млрд. АҚШ долл. құрады».
3
Қазақстан Республикасының Ұлттық банкінің 2008 жылға жылдық есебіне 
сүйенсек, «Негізгі капиталға қаражат құюдың негізгі көздері ретінде 
шаруашылық субъектілердің (42,7%) меншіктік қаржылары мен шетелдік 
инвестициялар (23%)болды. Бюджеттік қаржының үлесі 19,9%, қарыздың - 
18 

14,4% құрады. Инвестиция құю үшін басым салалар жылжымайтын мүлік пен 
операциялар (23,6%), мұнай мен табиғи газ өндіру (21%) және осы салаларда 
қызмет көрсету, көлік және байланыс (17,4%), өңдеуші өнеркәсіп (8,9%) болып 
табылады. Басқа салалармен салыстырғанда өндіруші өнеркәсіп инвестиция құю 
үшін анағұрлым тартымды болып қала бермек: сату рентабельділігі 2008 жыл 
ішінде 60,6-73,3% шамасында болды. Қазақстанға шетелдік тікелей инвестиция 
таза салымы 14,5 млрд. аса долл. құрады. Қазақстандық резиденттердің еншілес 
шетелдік кәсіпорындарға инвестицияларының көлемінің өсуі жалғасқан кезде, 
тікелей инвестициялау операциялары бойынша оң баланс 10,7 млрд. долл. 
құрады. Шетелдегі тікелей инвестициялау бойынша қорлардың нетто-шығысы
3,8 млрд. долл. асты.
Портфелдік инвестициялар операциялары бойынша капиталдың нетто-
шығысы 9,5 млрд. долл. құрады. Бұл көрсеткіш Ұлттық қордың активтерінің 6,4 
млрд. долларға өсуін, банк секторының шетелдік портфелдік активтерінің 0,3 
млрд долларға төмендеуін және жекеменшік банктік емес сектордың шетелдік 
активтерінің 1,1 млрд. долларға өсуін құрайды.
Ауқымды экспорт кірісі және нағыз секторды қаржыландыру көлемі 
шетелдік валютаның сұранысынан ұсынысының артуына себепші болды – төлем 
балансының операциялары бойынша (аналитикалық қабылдауда) оң сальдо 
оложительное сальдо 2008 жыл бойынша 2,2 млрд. долл. құрады.
Валюталық реттеу режимдері. Валюталық құндылықтарды қолданумен 
байланысты қызметті лицензиялау шеңберінде 2008 жыл ішінде шетелдік 
валютамен айырбас операцияларын ұйымдастыруға 70 лицензия берілді.
2008 жыл ішінде валюталық операцияларды тіркеу шеңберінде 2580 тіркеу 
куәліктері берілді, олардың ішінде: 
717 – 
резиденттердің резиденттік еместерді несиелеу бойынша;
1513 – 
резидент еместердің резидентерді несиелеуі бойынша; 
204 – 
Қазақстандағы резидент еместердің тікелей және портфелдік 
инвестициялары бойынша;
123 
– 
резиденттердің шетелге құйған тікелей және портфелдік 
инвестициялары бойынша;
Валюталық операциялар туралы ескерту шеңберінде 2008 жыл ішінде 1387 
ескерту куәліктері берілді, олардың ішінде: 
662 – 
резидент еместердің банктерді несиелеуі бойынша; 
22 – 
резидент еместердің Қазақстанға құйған тікелей және потфелдік 
инвестициялауы бойынша; 
69 
– 
резиденттердің шетелге құйған тікелей және портфелдік 
инвестициялары бойынша; 
7 -
ерікті қаржы құралдарымен операция бойынша;

жүктеу/скачать 2.37 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: