Лекция 3 Қолданыстағы жолдарда қОЗҒалысты ұйымдастыру және басқару

Жол қозғалысын ұйымдастырудың негізгі тәсілдері

Жолдарды күтіп ұстау қызметінің маңызды міндеттерінің бірі – қолданыстағы жолдарда қозғалыс қауіпсіздігін қамтамасыз ету және ұйымдастыру шараларын жасау және іске асыру. Аталған шаралар бір-бірімен тығыз байланысты. Қозғалысты ұйымдастырмай оның қауіпсіздігін қамтамасыз ету мүмкін емес.

1. 
   жүру бөлігі ені және қозғалу бағыты бойынша көліктер ағынын орналастыру және бөлу;
   
2. 
   жүргізушілерді қозғалыс бағыты туралы бағдарлау;
   
3. 
   әртүрлі жылдамдықта жүретін автомобильдерді топтарға бөлу;
   
4. 
   күрделі телімдерде қозғалу траекториясын бөлу;
   
5. 
   бір жолақтан екіншісіне өтуді қамтамасыз ету және т.б.
   

• 
  жол беті белгілері;
  
• 
  бағыттағыш құрылымдар;
  
• 
  жол белгілері және көрсеткіштер;
  
• 
  бағдаршамдар.
  

• 
  жөндеу үдірісі кезінде орындалатын жол шарттарын жақсарту;
  
• 
  қиылысу жоспарын жақсарту;
  
• 
  дөңестерге көтерілу телімдерінде қосымша жолақтар жасау;
  
• 
  бағыттағыш аралдар және т.б.
  

1. 
   қарастырылатын ауданға немесе елді мекенге қатысты транзитті (үздіксіз транзит);
   
2. 
   қарастырылып отырған ауданға басқа аудандардан немесе елді мекендерден кіретін көлік ағындары (кіретін үзілген транзит);
   
3. 
   қарастырылып отырған көлік ауданында немесе елді мекенде туындайтын және басқа ауданға немесе қалаға арналған, шығатын қозғалыс (шығатын үзілген транзит);
   
4. 
   қарастырылып отырған көлік ауданында немесе қалада пайда болатын және аяқталатын (аудан ішілік немесе қалалық қозғалыс).
   

1. 
   жалпыға ортақ пайдаланылатын жолдармен көлік құралдарының белгілі бір түрлерінің қозғалысына тыйым салатын белгілерді және бір деңгейде қиылыстардағы бағдаршамдарды орнату жолымен;
   
2. 
   жаяу жүргіншілерге арналған жер асты және жер үсті өтпелері, "зебра" үлгісіндегі қиылыстар, жаяу жүргіншілер жолдары мен тротуарлар немесе жаяу жүргіншілер қосатын бағдаршамдар орнату құрылғылары;
   
3. 
   стандартты емес жүктерді және, мүмкін болса, тәуліктің ең аз жүктелген уақытында ұйымдастырылған көліктер легін және т.б. өткізу.
   

1. 
   – сурет – Қозғалысты бағыттар бойынша бөлу:
   

1. 
   баяу қозғалатын машиналарға арналған қосымша жолақтар;
   
2. 
   жолдың жүру бөлігін кеңейтеді және жолдардың қиылыстары мен түйісулерінде, сондай-ақ автобус аялдамаларында екпін мен тежеу жолақтарын бөледі;
   
3. 
   қозғалыстың жекелеген жолақтары бойынша жоғарғы, төменгі немесе сол және басқа жылдамдық шегін шектейді;
   
4. 
   автомобиль жолдарында жылдамдығы төмен көлік құралдарының өтуіне тыйым салынады.
   

Қозғалысты ұйымдастыру үшін келесі жоспарлау шешімдері ұсынылуы мүмкін:

1. 
   қиылыстар мен түйісулерде ауыспалы-жылдамдықты жолақтарды жасау;
   
2. 
   сол жақ бұрылысы көрсетілген сол жақ бұрылыс құрылғысы;
   
3. 
   сақиналы қиылыстар құрылғысы;
   
4. 
   қауіптілігі жоғары жерлерде бөлу жолақтарын орнату;
   
5. 
   қосымша жолақтарды орнату.
   

КҮРДЕЛІ ТЕЛІМДЕРДЕ ЖӘНЕ ҚОЛАЙСЫЗ КЕЗЕҢДЕРДЕ ҚОЗҒАЛЫСТЫ ҰЙЫМДАСТЫРУ

Қозғалыстың күрделі жағдайларына жататындар:

1. 
   қорытынды апаттық коэффициенті ≥ 20-40, қауіпсіздік коэффициенті ≤ 0,6-0,4 жол телімдері;
   
2. 
   қозғалыс жағдайын күрт нашарлататын ауа райы жағдайлары;
   
3. 
   жолда қозғалысты маусымдық шектеу;
   
4. 
   ірі көлемді және ауыр салмақты жүктерді тасымалдау.
   

Қозғалысты ұйымдастыру бойынша күрделі телімдерге жолдардың қиылысуы мен түйісуі, елді мекендер, таулы жерлердегі жолдар, жоспардағы кіші радиус, тік созылатын көтерулер мен түсірулер, көпірлер мен жол өтпелері, жөнделетін және қайта жаңартылатын телімдер жатады.