Лекция. Элементар бөлшектер. Дамудың 1-сатысы 1930 жылдар. Элементар бөлшектердің тізімі : үш бөлшек электрон e
жүктеу/скачать 1.56 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 1929 ж - анти бөлшектің
- Бұл бөлшектердің бәрі тұрақсыз болды
|
14 ЛЕКЦИЯ. ЭЛЕМЕНТАР БӨЛШЕКТЕР. Дамудың 1-сатысы 1930 жылдар. Элементар бөлшектердің тізімі: үш бөлшек - электрон e-, протон p және нейтрон n – барлық атомдардың құрамында бар; фотон γ (электромагниттік өрістің кванты) участвует во взаимодействии зарядталған бөлшектердің әсерлесуі және жарықтың сәулелену мен жұту үрдістеріне қатысады. 1929 ж - антибөлшектің (массасы және спині сондай, бірақ зарядтары қарама-қарсы бөлшектер) бар болуы туралы П. Дирактың жорамалы. 1932 ж. алғашқы антибөлшек - позитронның е+ ашылуы. 1930 ж В. Паули нейтрино бар болуы туралы жорамал айтты. Дамудың 2 -сатысы 1937 ж. космостық сәулелерде мюонның μ және пи-мезонның π ашылуы. 40-жылдардың аяғында 15-ке жуық элементар бөлшектер белгілі болды. Одан ары он бес жыл көлемінде (1960жылдарға дейін), үдеткіш пен бөлшектерді тіркейті аспаптың пайда болуымен тағы 15 элементар бөлшектер ашылды,кейбірінде протоны аз,бірақ электроны көп. Олардың ортагша өмір сүру уақыты (10-8 – 1019 с), бұл – каондар. Гиперондар – масса протон массасынан үлкен бөлшек. Бұл бөлшектердің бәрі тұрақсыз болды, олар массыса аз бөлшектерге ыдырап, соңында тұрақты протон, электрон, фотон және нейтриноға (және олардың антибөлшектеріне) айналатын. 60 – жылдары аса аз өмір сүретін жүздеген микрообъекттер ашылды (10-24 – 10-22 с. Бұл – резонанстар.) Бөлшектер физикасының дамуының үшінші саты 1962 ж. М. Гелл-Манн және Дж. Цвейг фундаменталь бөлшектер – кварктардан күштіәсерлесетін бөлшектердің құрлымының моделін ұсынғанда басталды. Бұл модель қазіргі күгде жинақталған бір бөлшектердің әсерлесуінің барлық типтерінің жүйеленген теориясына айналды. Үшінші саты 1995 ж. алтыншы кварктың ашылуымен аяқталды. Бүгінгі таңда бірде бір тәжирибе стандартты модельдеп аталып кеткен элементар бөлшектер теориясын жоққа шығарған емес. жүктеу/скачать 1.56 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|