Май қЫШҚылдарының ТҮзілу әдістемесі/Әдістемелік қҰрал 2024
жүктеу/скачать 173 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Өзіндік жұмыс
| Клеткадағы липидтер
Клетка құрамындағы майлар әрі қарай қор ретінде, әрі құрылымдық комнонент ретінде кездеседі. Қорлық майдың мөлшері әртүрлі факторлардан: тамақтың құрамында, нерв жүйесіне, жасқа, жынысқа сәйкес әртүрлі болады. Тамақтағы май мөлшерінің көбеюіне байланысты майдың қорға жиналуы да артады. Егерде қалыпты жағдайда адам салмағының 18% майдан тұрса, мөлшерден тыс тамақ ішудің салдарынан оның мөлшері адам салмағының 50% дейін жетуі мүмкін. Клеткадағы қорлық майдың мөлшері тамақтануға сәйкес ауытқып отырса, құрылымдық майдың мөлшері тұрақты болады. Бұл майлар клетка, ядро мембраналарының, микросомо, тағы басқа органоидтардың мембранасының құрамына кіреді. Құрылымдық майлар барлық белоктармен байланысқан күйде болады, сондықтан оларды бөліп алу үшін белок- липидтік комплексті ыдырату қажет. Егерде май тканьіндегі майлар сумен бірге қызыл түске боялса, құрылымдық майлардың боялуы үшін оларды ыстық спиртпен өңдеп, белоктан ыдыратын алу қажет. Адам организмі аштыққа ұшыраған кезде тканьдегі май қоры кемейтін болса, құрылымдық майлардың мөлшері өзгеріссіз қалады, яғни барлық салмақтың 23% болады. Өзіндік жұмыс Осы жұмысты зерттеу бойынша практикалық сабақ өту барысында тірі организмдегі липидтер туралы жалпы мағлұмат алдық. Осы мағлұматтар барысында біз липидтердің жалпы қызтеті, тармақтары, алмасуы, алынуы туралы жалпы түсінік алдық. Липидтер жалпы тірі организмдерде мынадай қызметтер атқарады: қорғаныс қызметін атқарады қор болып жиналып организмді азықтандыруға және малдардың қоңдылығына себепші болады. липидтер организмнің қалыпты тіршілігін қамтамасыз етеді. Липидтер негізінен қарапайым және күрделі липидтер болып жіктелед. Қарапайым липидтерге триглицеридтер жатады. Күрделі липидтерге фосфолипидтер, балауыз, сфинголипидтер және стеролдар мен стеридтер жатады. Мал мүшелерімен тканьдеріндегі липид молшері әртүрлі болып келеді. Мысалы, бұлшық етте 2 % шамасындай май, 0,5% фосфолипидтер, 0,1% стеролдар бар. Майлы ттканьдерде (шарбыда, тері асты шелінде) майдың мөлшері 50% және оданда көбірек болады. Майларды тек табиғи көзден ғана алуға ғана болады. Мал тканьінен майды қайырып, ыдысқа салып, отты басып қойып қыздыру жолымен бөліп алады. Ал өсімдіктер майын сығымдап немесе органикалық еріткеіштермен экстракция жасап, әсер ету жолмен алынады. Липидтердің алмасуы негізінен қарында ішекте қорытылуы және майды эмульсияға айналдыру, гидролиздеу арқылы және май гидролизі өнімдерін сіңіру арқылы жүзеге асады. Жалпы липидтер организмде үлкен роль атқарады. Липидтер тірі организді түрлі әсерлерден қорғайды және азық ретінде пайдалынады. Азықтық майдың көп бөлігін мақта, күнбағыс дәнегінің соя мен жүгері дәнінен алады. Сол сияқты сүттен және мал етінен де май алынады. Аннотация Бұл жұмыс мына: кіріспе, негізгі бөлім, өзіндік зерттеу техника қауіпсіздігі, қорытынды, тіркелген мәліметтер бөлімдерден тұрады. Кіріспе бөлімде тірі организмдегі липидтердің қызметі туралы жалпы түсінік қамтылған. Негізгі бөлімде липидтерді класқа бөлу, майлардың химиялық құрамы, физикалық қасиеттері май тәрідес заттар (липоидтар) липидтердің алмасуы, май гидролизі өнімдерін сіңіру, фосфолипидтердің және холестерал эфирлердің қорытылуы туралы жалпы түсінік қамтылған. Өзіндік зерттеу бөлімінде тірі организмдегі липидтердің қызметі, алмасуы туралы айтылған. Қорытынды бөлімінде өз ойымызды тұжырымдап, тірі организмдегі липидтердің маңызы зор екені айтылады. Тіркелген мәліменттер май қышқылдары туралы таблица көрсетілген. жүктеу/скачать 173 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|