«Муниципалды менеджмент»

Пән: «Муниципалды менеджмент»

Мамандық: 050510 «Мемлекеттік және жергілікті басқару»

Экономика және басқару факультеті

Экономикалық теория және халықаралық экономика кафедрасы

Барлығы 3 кредит Дәріс 15 сағат	Семинарлық сабақ 30 сағат Барлық аудиторлық сағаттар 30
СӨЖ 90 сағат соның ішінде СӨЖО 30 сағат	Еңбек сыйымдылығы 135 сағат
Емтихан

Қарағанды 2010
Силлабус 050510 «Мемлкеттік және жергілікті басқару» мамандығының жұмыс оқу жоспары негізінде және КЭУК-МИ-85-04.01-2005 пәннің оқу-әдістемелік кешенінің құрылымына қатысты қойылатын талаптар негізінде экономикалық теория және халықаралық экономика кафедрасының аға оқытушысы М.А. Есдәулетпен құрылған.

Экономикалық теория және халықаралық экономика кафедрасының оқу-әдістеме семинарының мәжілісінде қаралды

Оқытушы туралы мәліметтер:

Экономикалық теория және ХЭ кафедрасының аға оқытушысы Есдәулет М.А. «Халықаралық экономика», «Экономикалық теория», «Сыртқыэкономикалық іс-әрекетті мемлекеттік басқару», «Микроэкономика», «Макроэкономика» пәндерінен дәріс оқып, семинарлық сабақтарды жүргізеді.
Офисі: Экономикалық теория және ХЭ кафедрасы аудитория №266

Қарағанды қаласы, Академиялық көшесі 9

Тел: 44 16 24 (143)

Консультациялық сағаттар (office hour): СӨЖО графигі бойынша

Уақыты: сабақтар келісімді бекітілген кесте бойынша жүргізіледі.

Үлгі 1.

- Халықаралық есептер мен несиелеуді ұйымдастыру, валюталық тәуекелдерді және сыртқыэкономикалық іс-әрекетті сақтандыру мәселелерін, айырбас курстар мен бағамдар, сыртқыэкономикалық іс-әрекетті кедендік және валюта-несиелік реттеу мәселелерін талдау;

- Сатып алу – сату мәмілелерін, жалғаға беру шарттарын жасай білу мәселелерін қарастыра білу;

- Сауда делдалдырының кімдер екендігін және олардың халықаралық нарықтағы орындарын білу;

- Түрлі биржа түрлеріне қатысты қойылатын талаптарды білу.

Пререквизиттер: Экономикалық теория, Микроэкономика, Макроэкономика Экономиканы мемлекеттік реттеу, Халықаралық экономика.

«Сыртқыэкономикалық іс-әрекетті мемлекеттік басқару» пәнінің әдістемесі оның ерекшелігімен және оқыту мақсатымен анықталады. Осыған байланысты білім беру процесінде оқытудың дәстүрлі және инновациялық әдістері қолданылады: презентация, дәрістер, пікір-таластар, жағдайлық есептерді шығару арқылы диалогтық тәжірибелік сабақтар, білім берудің жаңа технологияларын қолдана отырып, ДК-де тестілеу.

Пән бойынша қорытынды баға 1 және 2 аралық бақылау бойынша (60%) және қорытынды бақылау бойынша (40%) үлгерімділіктің максималды көрсеткіштерінің сомасы ретінде анықталып, 100%-ды құрайды, яғни қорытынды баға төмендегі формула бойынша анықталады:

Э – емтихан бағасының пайыздық мазмұны.

Пән бойынша курстық жұмыс болса, онда оның бағасы орташа рейтингке қосылады – Рор = (Р1 + Р2 + курстық жұмыс бойынша алынған балл)/3.

Жоғарыда келтірілген формула бойынша қорытынды бағаны есептеудің дұрыстығы үшін білім алушының білімін 0 ден 100%-ге дейінгі пайыздарда аралық бақылау кезінде бағалау қажет.

Аталмыш криетрияларды оқытушы емтихан бағасын қою барысында да басшылыққа алады.

А- дан А, В-дан В+-ға дейін, D дан С+-ға дейінгі амплитуда бағаны таңдау білім алушының жоғарыда келтірілген критерияларға білімі мен ептілігінің сәйкес келуі дәрежесімен анықталады.
Апелляция процедурасы

Емтихан қорытындылары бойынша аппеляцияға арыз Регистратор атына білім алушының жеке арызы бойынша нәтижені жариялағаннан кейін үш күн ішінде қабылданады. Аппеляцияға арыздар тіркеу бөлімінде тіркеуге алынады, онда студент аппеляцияланатын сұрақ мәні көрсетуге тиіс. Апелляция білім алушының емтихандық жауабын қайта рецензиялау жолымен кафедра жетекшісімен тағайындалатын кафедраның пәндік аппеляциялық коммиссиясымен жүргізіледі.

ДӘРІС ЖОСПАРЫ (1 САҒАТ)

1. Басқарудың әрекет ету себептері ретіндегі «ұйымдастырудың» мәні.

2. Күрделі ұйымдардың сипаттамасы.

3. Басқару қызметтерін жүзеге асыру ретіндегі басқарушылық процесс.
СЕМИНАР ЖОСПАРЫ (2 САҒАТ)

1 сабақ

1. Күрделі ұйымдардың мәні мен сипаттамасы: нәтижелерге қол жеткізу үшін ресурстардың қайта өзгеруі; сыртқы ортадан тәуелділік; горизонталды және вертикалды еңбек бөлінісі.

2. Басқару қызметтері: жоспарлау, жұмысты ұйымдастыру, мо­ти­ва­ция, бақылау, басқарушылық шешімдерді қабылдау процесі.

3. Коммуникациялар. Ұйым стратегиясын өңдеу.

Семинарлық сабақ блок-сұрау формасында өткізіледі.

2 сабақ

1. Іскерлік ойын «Әкімшілік ұжымын басқару»

дәріс жоспары (1 сағат)

1. Терииториалды басқару басқару саласы ретінде.

2. Ғылыми пән ретіндегі муниципалды менеджменттің пәні мен әдісі.

3. Муниципалды менеджменттің теориялық базасы.

4. ҚР-ғы территориалды басқарудың реформасы.

СЕМИНАР ЖОСПАРЫ (1 САҒАТ)

2. «Муниципалды менеджмент» ғылыми пәнінің жүйесі.

3. Муниципалды менеджердің ептіліктері мен дғдылары білімінің базасы.

4. ҚР-ғы территориалды басқарудың реформасы.

Семинарлық сабақ «5 сұрақ-5 жауап» бақылау жұмысы формасында өтеді

Әдебиет: 5, 7-22. 27, 28, 37, 40, 41, 43, 56, 58, 59, 67, 69, 83
ТАҚЫРЫП 3. МУНИЦИПАЛДЫ БАСҚАРУДЫҢ ДАМУ ТАРИХЫ

ДӘРІС ЖОСПАРЫ (1 САҒАТ)

1. Муниципалды басқарудың даму тарихы.

2.Территориалды басқарудың теориялық негіздері.

3. Терииториалды басқарудың негізгі типтері.
СЕМИНАР ЖОСПАРЫ (1САҒАТ)

1. Муниципалды басқарудың дамуы: антикалылық – XIX ғасыр.

2. Терииториалды басқару теориялары:

а) Еркін қауымдастық теориясы.

б) Жергілікті басқарудың қоғамдық теориясы.

в) Жергілікті басқарудың мемлекеттк теориясы.

г) Муниципалды басқару шынайылығының теориясы.

д) Социал-реформистік муниципалды тұжырымдамалар.

3. Терииториалды басқару типтері:

а) Жергілікті басқарудың англосаксондық типі.

б) Жергілікті басқарудың француздық моделі.

в) Территориалды басқарудың германдық типі.

4 Территориалды басқару дамуының қазіргі таңдағы қарқыны

Сабақ сұрақтары презентация формасында өткізіледі.

ДӘРІС ЖОСПАРЫ (1 САҒАТ)

1.«Әкімшілік бөлініс» пен «әкімшілік-территориалды құрылғы» түсініктерінің мәні

2. Әкімшілік-территориалды өзгерістер әлеуметтік-экономикалық реформалар салдары ретінде.

3. Қазақстан Республикасының әкімшілік-территориалды бөлінісінің реформалануы.
СЕМИНАР ЖОСПАРЫ (1 САҒАТ)

1. Реформаға дейінгі кезеңдегі республиканың әкімшілік-территориалды құрылғысы: реформалаудың жетілмеуі мен қажеттілігі.

2. Тиімді әкімшілік-территориалды құрылғыны қалыптастырудың мәні мен факторлары.

3. Реформалаудың мақсаты, мәселелері, кезеңдері мен аспектілері.

4. 1997 жылғы республиканың әкімшілік-терреториалды бөлінісіні оңтайландыру: себептері мен салдарлары.

Сабақта «Экономикалық соғыс» өткізу

ДӘРІС ЖОСПАРЫ (1 САҒАТ)

1. ҚР жергілікті өкілетті және атқарушы билік органдарының жүйесі.

2. Өкілетті органдардың қызметтері мен өкілеттіктері.

3. Түрлі деңгейдегі жергілікті әкімшіліктердің қызметтері мен өкілеттіктері.

4. Жергілікті өкілетті және атқарушы билік органдарының облыс, аудан, қала территориясындағы кәсіпорындармен, мекеме, ұйымдар, халықпен өзара байланыстары.

1. Маслихатар – депутаттар жиналысы, облыс, аудан, қала тұрғындарының жергілікті өзін-өзі басқару формасы ретінде. Қызметтері мен өкілеттіктері.

2. Жергілікті әкімшілік басшысы – ҚР Президентінің өкілі. Түрлі деңгей әкімшіліктері басшыларының бірауыздылық, өзара бағынушылық қағидалары.

3. Жергілікті әкімшіліктердің құрылымы. Облысты, аудан, қаланы басқару сызбасы.

4. Территорияның кешенді әлеуметтік-экономикалық дамуын қамтамасыз ету бойынша жергілікті өкілетті және атқарушы органдардың қызметтесу формалары.

Семинарлық сабақтар рольдік ойын формасында өткізіледі.

ДӘРІС ЖОСПАРЫ (1 САҒАТ)

1. Маслихат іс-әрекетін жүзеге асыру формалары: сессия, тұрақты және уақытша комиссиялар, депутаттардың өз қызметтерін жүзеге асыруы.

2. Маслихат хатшысы мен депутаттарының құқықтары мен міндеттері.

3. Коллегия – жергілікті әкімшілік басшысы барысындағы консультативті-кеңес беру органы.

4. Әлеуметтік-экономикалық салалардағы жергілікті билік органдарының өкілеттіктері.

1. Сессия маслихат іс-әрекетінің негізгі формасы ретінде.

2. Ағымдық жұмысты ұйымдастыру мен маслихат іс-әрекетін қамтамасыз ету бойынша маслихат хатшылары мен депутаттарының құқықтары және міндеттері.

3. Тұрақты және уақытша комиссиялар жұмысын ұйымдастыру. Маслихаттың ревизиялық комиссиясының іс-әрекеті.

4. Территория халқымен тікелей және кері байланысты ұйымдастыру.

5. Коллегияның қызметтері мен өкілеттіктері. Жергілікті әкімшілік актілері.

Семилық сабақ интеллектуалды хок­кей формасында өткізіледі.
2 сабақ

Әлеуметтік-экономикалық салалардағы жергілікті билік органдарының өкілеттіктері:

• 
  Жер қатынастарын басқару;
  
• 
  Қоршаған ортаны қорғау;
  
• 
  Тұрғын үй шаруашылығын, коммуналды-тұрмыстық және сауда қызмет көрсету, құрылыс, көлік және байланысты басқару;
  
• 
  әлеуметтік-мәдени саладағы басқару;
  
• 
  азаматтардың құқықтары мен еркіндіктерінің қоғамдық тәртібін қорғау саласындағы басқару.
  

ДӘРІС ЖОСПАРЫ (1 САҒАТ)

1. Қазақстандағы экономикалық жоспарлау жүйесінің трансформациялануы.

2. Әлеуметтік-экономикалық дамудың индикативті жоспарларын өңдеу мен жүзеге асыру тәртібі

3. Қазақстан аймақтарындағы бағдарламалы-мақсаттық жоспарлау.
СЕМИНАР ЖОСПАРЫ (3 САҒАТ)

1 сабақ

1. Мемлекеттік реттеу жүйесіндегі жоспарлаудың ролін, оны жүзеге асыру формалары мен әдістерін қайта бағалау және өзгерту.

2. 1992 жылға Қазақстанның экономикалық және әлеуметтік дамуын болжамдау – негізгі басымдықтары, принципиалды тәсілдемелер.

3. Облыстың алғашқы қаржы-несиелік баланстары.

4. 1993 жылға жоспар - болжам. Аймақтар экономикасын дамытудың басымды бағыттары.

Сабақ презентация формасында өтеді.

1. 1994 жылы болжамдарды құрудан индикативті жоспарларды өңдеуге өту.

2. 1996-2000 жж. Қазақстан Республикасының әлеуметтік-экономикалық дамуының индикативті жоспары және аймақтық жоспарлау.

3. Индикативті жоспарлаудың мақсаттары мен мәселелері, жоспарға қойылатын талаптар. Индикаторлар ретінде қойылатын көрсеткіштер.

4. Индикативті жоспарлау жүйесі.

Семинарлы сабақ презентация формасында өтеді.

1. Жергілікті басқару органдарының сәйкес территориялардың кешенді және мақсатты даму бағдарламаларын өңдеуі.

2. Жергілікті әкімшілік баланстарын құру (қаржылық, халықтың ақшалай табыстары, еңбек ресурстары, жер ресурстары).

3. Жергілікті басқару органдарымен қабылданатын өзге жоспарлы актілер.

4. Муниципалды органдардың ішкі жұмыстарын ұйымдастыруда жоспарлауды пайдалану.

Сабақ шаруашылық жағдай формасында өткізіледі.

ДӘРІС ЖОСПАРЫ (2 САҒАТ)

1. Жергілікті басқарудың қаржылық ресурстары.

2. Жергілікті қаржылар саласындағы мәселелер.

3. ҚР коммуналды меншікті басқару саласындағы қалыптастыру процесі мен мәселелері.
СЕМИНАР ЖОСПАРЫ (3 САҒАТ)

1 сабақ

1. Жергілікті бюджеттерді қалыптастыру, құру мен атқару қағидалары.

2. Жергілікті биліктің бюджетті-қаржылық саясаты.

3. Бюджеттік реттеу саласындағы маслихаттар мен жергілікті әкімшілік өкілеттіктері.

Семинарлық сабақ дәстүрлі формада өтеді.

2 сабақ

1. Жергілікті бюджеттердің бекітілген және реттеуші кірістері. Дотациялар, субвенциялар, ссудалар.

2. Жергілікті бюджеттердің шығыстары

3. Жергілікті бюджеттер тапшылықтарының баланстануы мен легализациялану мәселесі.

4. Жергілікті билік органдарының мақсатты бюджеттен тыс және валюталық қорлары: қаражаттардың қалыптасу тәртібі мен пайдаланылу мүмкіндіктері. Бюджетаралық қатынастар.

5. Жергілікті қаржылар саласындағы мәселелер.

Семинарлық сабақ семинар-пікір талас формасында өтеді.

3 сабақ

1. ҚР коммуналды меншіктің қалыптасу процесі.

2. Коммуналды меншіктібасқару саласындағы, сәйкес территориядағы кәсіпорындар, мекеме, ұйымдармен өзара қатынастар саласындағы жергілікті органдардың өкілеттіктері.

3. Әлеуметтік-тұрмыстық тағайындалған объектілерді жергілкті бюджет таланстарына кезеңдеп беру. «шағын» жекешелендіру процесін басқару.

4. Муниципалды объектілерді құру, сатып алу, пайдалану, жалғаға беру тәртібі.

5. Коммуналды меншікті басқару саласындағы мәселелер.

Семинарлық сабақ блок-сұрау формасында өткізіледі.

Әдебиет: 1-3, 6, 8, 17-22, 30, 34, 36-38, 57, 63, 71, 79, 80, 84, 85, 87, 88, 90-92, 93-102
ТАҚЫРЫП 9. ЖЕРГІЛІКТІ БЮДЖЕТТЕР КІРІСТЕРІН АРТТЫРУ ЖОЛДАРЫ

ДӘРІС ЖОСПАРЫ (1 САҒАТ)

1. Жергілікті бюджет тапшылығы: себептері мен салдарлары.

2. Муниципалды қарыздарды ұйымдастыру.

3. Займдардың жіктелуі (инвестициялық, әлеуметтік, бюджеттік) және жергілікті басқару органдары шығаратын борыштық міндеттемелердәі түрлері.

4. Займды жүзеге асыру барысындағы инвесторлардың тәуекелдері: қаржылық нарық тәуекелі, «колл» тәуекелі, инфляция тәуекелі, өтімділік тәуекелі, саяси тәуекел, несиелік тәуекел.

5. Эмитент тәуекелі – тәуекелдер мәні мен түрлері.
СЕМИНАР ЖОСПАРЫ (2 САҒАТ)

1 сабақ

Мәселелік сұрақтарды талқылау:

1. Қарыз қаражаттарының көмегімен тапшылықтың тиімді жабылуын қалайша арттыруға болады?

2. Қандай саяси және экономикалық ынталарды ішкі және сыртқы инвестицияларды тарту үшін ұсыну қажет?

2. Қазақстандағы муниципалды құнды қағаздар нарығының дамуы жергілікті бюджеттердің толығуына ықпал ете ала ма?

3. Инвесторлардың алуан түрлері үшін муниципалды займдар тартымдылығының деңгейін қалайша арттыруға болады?

4. Табысты займды жүзеге асыру үшін эмитенттер мен инвесторлардың мүмкін болатын тәуекелдерін төмендету жолдары.

1. Жергілікті бюджеттер кірістерін арттырудың өзге де жолдары:

• 
  Жекешелендіру процесіндегі жергілікті басқару органдарының ролін күшейту.
  
• 
  Аймақ территориясындағы экспортқа бағдарланған өндірістердің дамуы.
  
• 
  Муниципалды кәсіпорындарды коммерциялық негізге жартылай немесе толығымен ауыстыру.