Научные работы

ЖАС ЗЕРТТЕУШІЛЕРДІҢ

НАУЧНЫЕ РАБОТЫ 
ҒЫЛЫМИ ЕҢБЕКТЕРІ 
МОЛОДЫХ ИССЛЕДОВАТЕЛЕЙ 
123 
УДК81`367 
Ғ. МҮСІРЕПОВТІҢ «ҰЛПАН» ШЫҒАРМАСЫНДАҒЫ
ФРАЗЕОЛОГИЗМДЕРДІҢ СТИЛДІК ҚЫЗМЕТІ 
Бекенова А.К., 
А. Байтұрсынов атындағы ҚМУ,
гуманитарлық – əлеуметтік 
факультеті, тіл жəне əдебиет 
теориясы кафедрасының магистранты 
Қостанай қаласы, Қ Р. 
Аннотация 
Ғылыми мақала жазушы Ғ. Мүсірепов «Ұлпан» шығармасы тіліндегі 
фразеологизмдердің стилдік қызметін анықтауға арналған. Жазушы қолда-
нысындағы фразеологизмдерге талдау жүргізіліп, І.Кеңесбаевтің «Қазақ ті-
лінің фразеологиялық сөздігі» пайдалана отырып, мағыналары ашылды. Лек-
сиколог Гульдархан Смағұлованың зерттеуіне сүйене отырып фразеологиз-
дерді топтарға бөліп қарастырылды. Мақалада қазақстандық ғалымдардың 
зерттеу нəтижелері ғана емес, сондай-ақ шетелдік фразеологтар Ш. Балли 
В. В. Виноградов сияқты көрініс тапты. 
Ғ. Мүсірепов бейнесі тұрақты тіркестерде өз ойын көзқарасы мен 
дүниетанымын, жағдайларды көркем түрде суреттеуде, шығармаға 
экспрессивті- эмоционалды реңк беру мақсатында қолданған. Жазушы фра-
зеологизмдерді көркем суреттеудің бір құралы ретінде ұтымды, айшықты 
түрде пайдаланған. Тілді байыту, көркемдеу тəсілі жалғасы тауып отыр-
ғандығы Ғ. Мүсірепов шығармасы тұрақты тіркестер қолданысынан аңға-
руға болады. 
Жазушы Ғ. Мүсірепов өз шығармаларында халық тілінің бай қазына-
сын, көркем сөздің əр алуан өрнегін шебер қолдана білген. 
Аннотация 
В научной статье рассматриваются стилистические особенности 
использования фразеологизмов в произведении Г. Мусирепова «Улпан». С по-
мощью словаря И.Кенесбаева расскрывается смысл фразеологизмов исполь-
зованных в произведении писателя. Опираясь на исследования ученого лекси-
колога Гульдархан Смагулову классифицированы фразеологизмы на группы. В 
статье нашли отражение результаты исследований не только казахстан-
ских ученых, а также зарубежных фразеологов, таких как Ш.Балли, В.В. Ви-
ноградов. 
В статье мы можем увидеть как Г.Мусирепов мастерски обращает-
ся к фразеологическому богатству родного языка, как к неисчерпаемому 
источнику речевой экспрессии. 
Abstract 
In this article is considered the stylistic peculiarities of using of phraseo-
ligisms 
G. Musirepov’s composition «Ulpan». With the help of I. Kenesbayev’s 
dictionary there ore revealed the sense of the phraseologisms, used in the author’s 
composition. Refering to the studies of the scientific lexicologist Guldarkhan Sma-
gulova the phraseologisms are classified info groups. In the article there are the 
results of studies not only of kazakhstany scientists but foreign phraseologists, such 
as Sh. Bally and V.V. Vinogradov. 
In the article we can see as G. Musirepov skillfully refer to the phraseo-
logic riches of native language as to an inexhaustible source of speech expression.