Пән бағдарламасының титул парағы (syllabus)
жүктеу/скачать 334.83 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Қ азақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі
- 5. «Мұнайгаз саласындағы технология мен техника» пәнін оқытудың тақырыптық жоспары
Қ
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
азақстан Республикасының |
Пән бағдарламасын бекіту парағы (Syllabus) |
|
Нысан ПМУ ҰС Н 7.18.4/19 |
БЕКІТЕМІН
ММжКФ деканы
________________ Т.Т. Токтаганов
«___»_____________20__ж.
Құрастырушы: х.ғ.к., доцент ____________ Колпек А.К.
5В070800 «Мұнайгаз ісі» мамандығының күндізгі оқу түріндегі студенттеріне арналған
TTDN 3303 «Мұнайгаз саласындағы технология мен техника»
ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ (SYLLABUS)
Бағдарлама «____» _________20__ж. бекітілген жұмыс бағдарламасының негізінде жасалды.
Кафедра отырысында ұсынылды «___»____________20__ж.
Хаттама №_____.
Кафедра меңгерушісі __________ Мустафин А. Х. «____» ________201__ж.
Металлургия, машина жасау және көлік факультетінің оқу-әдістемелік кеңесімен мақұлданды «_____»__________20__ж. Хаттама №____
ОӘК төрағасы ______________Н.С. Сембаев «____» ________201__ж.
1. Оқу пәнінің төлқұжаты
Пәннің атауы: «Мұнайгаз саласындағы технология мен техника»
Міндетті компонент пәні
Кредиттер саны және оқыту мерзімі
Барлығы – 4 кредит
Курс: 3
Семестр: 6
Барлық аудиториялық сабақтар – 60 часов
Дәрістер – 30 сағат.
Практикалық сабақтар – 30 сағат.
СӨЖ – 120 сағат.
Оның ішінде СОӨЖ – 30 сағат.
Жалпы еңбек сыйымдылығы – 180 сағат.
Бақылау түрі
Емтихан – 6 семестр.
Пререквизиттер.
«Мұнайгаз саласындағы технология мен техника» пәнін меңгеру үшін төмендегі пәндерді меңгеру кезінде алынған білім, икемділік және машықтар қажет: «Қолданбалы механика», «Физика», «Материалдардың кедергісі», «Машиналар мен механизмдер теориясы», «Мұнайгаз саласының техникасы мен технологиясы», «Жалпы және мұнай геологиясы».
Постреквизиттер.
Осы пән бойынша алған білімдері мен дағдылары келесі пәндерді оқып үйренуге қажет: «Сораптық және компрессорлық станцияларды жобалау және пайдалану», «Мұнайгазтасымалдағыштардың, мұнайгазқоймалардың құрылысы мен пайдалануы», «Мұнай және газды тасымалдау және сақтау».
2. Оқытушылар туралы мәліметтер және байланыс мәліметтері
Колпек Айнагүл Көлпековна – к.х.н., доцент, байланыс телефоны сот. 87056514852, e-mail: aynagulk@mail.ru
Кафедра «Механика және мұнайгаз ісі» С. Торайғыров атындағы ПМУ Б1-215 орналасқан.
673633 (+203).
3. Пән және мақсаты мен міндеттері
Пән
«Мұнайгаз саласындағы технология мен техника» пәні 5В070800 – Мұнайгаз ісі мамангдығы бойынша негізгі пән болып табылады.
Пәнді оқыту мақсаты
Табиғи энннееергия көздерін алу, өңдеу және тасымалдау кезінде арнайы қондырғыларында пайда болған коррозия құбылыстарының себептерін және соған қарсы кұресу әдістерін негіздеуіне арналған шешімдерді қабылдауға мүмкіншілік беретін студенттердің білім жүйесін қалыптастыру.
Пәннің зерделеу міндеттері
студентгердің ұңғымаларды салу, мұнай мен газды өндіру технологиясының негіздерін зерделеу болып табылады.
«Мұнайгаз саласындағы технология мен техника» пәнін оқу нәтижесінде студенттер келесі мәселелерді білуі тиісті:
- болашақ маман өнімді нысандарды аршу тәсілін сауатты таңдау, ұңғымалар конструкциясын жобалау, өнімді қабаттарға әсер ету әдістерін таңдау, «ұңғыма-қабат» жүйесінің жұмыс режимін есептеу;
- теориялық сипатты мәселелрді шешу;
- анықтамалық және арнайы әдебиеттерді пайдалану;
- есептеу және сызба жұмыстарын жүргізе білу;
- тәжірибе жүзінде алынған мәліметтерге сүйене отырып, алынған өнімдердің негізгі сипаттамаларын анықтау.
4. Студенттердің біліміне, дағдыларына, істей білу қабілеттіліктеріне қойылатын талаптар
Осы пәнді оқу нәтижесінде студенттер:
көзқараста болу:
- мұнайгаз қондырғыларын жасаған материалдардың құрылымын зерттеу нәтижелерін негіздей отырып, технологиялық қондырғыларды коррозиядан қорғау әдістері мен жолдарын қарастыру туралы;
- мұнайгаз өндірісінде ғылыми-практикалық жұмыс кезінде кездесетін проблемаларды сипаттап шешу туралы;
- технологиялық қондырғыларға коррозиялық ортаның әсерін бағалау.
білуі керек:
- мұнайгазды кәсіпорындарда пайда болатын ғылыми – практикалық әрекет кезіндегі есептерді тұжырымдау және шығару;
- нақтылы әсер және зерттеу есептерінен шығарып отырып мұнайгазды жабдықтарды коррозиядан сақтау, бақылау және зерттеу әдістерін таңдау;
- технологиялық жабдықтарға коррозиялық ортаның әсерін бағалау;
- мұнайгаз жабдықтарының конструкциялық материалдарын құраламдық зерттеу нәтижелерінен шыға отырып технологиялық жабдықтардың жұмыс істеу амалдарын және әдістерін дәлелдеу.
істей білуі қажет:
- табиғи ресурстарды транспорттау, өңдеу және өндіру кезіндегі процесстердің ерекшеліктерін анықтау;
- энергоресурстарды өндіруде қолданылатын металдық конструкцияға коррозия әсерінің ерекшеліктері, олардың сапалық және сандық сипаттамалары, жабдықтардың сенімділігін бағалау амалдары мен әдістерін;
практикалық дағдыларды қалыптастыру:
- ресурстарды өндіру, транспорттау және өңдеу кезіндегі әдістер туралы.
5. «Мұнайгаз саласындағы технология мен техника» пәнін оқытудың тақырыптық жоспары
Сабақтың түрі бойынша академиялық сағаттарды бөлу
|
№ р/с |
Тақырыптардың атауы |
Сабақтардың түрі бойынша аудиториялық сабақтардың саны |
СӨЖ | ||
|
дәріс |
тәж. |
барл. |
оның ішінде СМӨЖ | ||
|
1 |
Кіріспе. Мұнай-газ ұңғымаларын бұрғылау |
2 |
2 |
6 |
2 |
|
2 |
Таужыныстарды қирату |
1 |
1 |
7 |
1 |
|
3 |
Бұрғылау қондырғылары мен құрал-жабдықтары |
1 |
1 |
6 |
1 |
|
4 |
Теңіз мұнай-газ құрылыстары |
2 |
2 |
7 |
2 |
|
5 |
Бұрғылу және тампондау ерітінділері |
2 |
2 |
6 |
2 |
|
6 |
Ұңғымаларды шаю |
1 |
1 |
6 |
1 |
|
7 |
Бұрғылау режимдері |
2 |
2 |
7 |
2 |
|
8 |
Ұңғымаларды аяқтау |
2 |
2 |
7 |
2 |
|
9 |
Мұнай және газ ұңғымаларын игеру |
1 |
1 |
6 |
1 |
|
10 |
Бұрғылау процесіндегі күрделенулер мен апаттар |
1 |
1 |
6 |
1 |
|
11 |
Бұрғылауда пайдаланылатын бақылау-өлшеу аспаптары |
1 |
1 |
6 |
1 |
|
12 |
Мұнай-газ қабатының физикасы |
2 |
2 |
7 |
2 |
|
13 |
Таужыныстардың жинауыштық қасиеттері |
1 |
1 |
6 |
1 |
|
14 |
Қабаттардың мұнай беруін арттыру әдістері |
2 |
2 |
6 |
2 |
|
15 |
Мұнай-газ ұңғымаларын пайдалану тәсілдері |
2 |
2 |
7 |
2 |
|
16 |
Ұңғымаларды пайдалану кезіндегі құрал-жабдықтар мен аспаптар |
2 |
2 |
7 |
2 |
|
17 |
Кеніштерде мұнайды жинау және даярлау |
1 |
1 |
6 |
1 |
|
18 |
Газ және газ-конденсат кенорындарын әзірлеу |
2 |
2 |
6 |
2 |
|
19 |
Газды жер астында сақтау |
2 |
2 |
7 |
2 |
|
Всего 180 (4 кредита) |
30 |
30 |
120 |
30 | |
6. Дәріс сабақтарының мазмұны
1 тақырып. Кіріспе. Мұнай-газ ұңғымаларын бұрғылау.
Жоспар: 1. Мұнай-газ операциялары туралы жалпы мәліметтер.
2. Ұңғымаларды бұрғылау тәсілдері.
3. Бұрғылау бағаныны технологиялық жабдықтау.
Ұңғымаларды салу тәсілдері. Ұңғымаларды пайдалану тәсілдері. Кеніштерде мұнай мен газды тасымалдау үшін жинау және даярлау.
Ұңғымаларды бұрғылаудың даму тарихы. Ұңғымалардың жіктемесі. Ұңғымаларды салу циклі туралы ұғым. Бұрғылау бағанының міндеті мен құрамы. Бұрғылау бағанындағы жұмыс жағдайы және пайда болатын кернеу. Көлбеу және еңіс бағытталған ұңғымаларды бұрғылаудың мақсаты мен тәсілдері. Ұңғымаларды шоқтап орналастыру. Көп ұңғылы және көп ярусты ұңғымалар.
2 Тақырып. Таужыныстарды қирату.
Жоспар: 1. Мұнай және газ кенорындарының қимасын құрайтын таужыныстары. 2. Тау жыныстарының қасиеттері.
3. Бұрғылауға арналған снарядтар.
Таужыныстардың механикалық қасиеттері. Таужыныстарды қирататын аспаптардың жіктемесі. Тұтас ұңғымен және керн алу арқылы бұрғылауға арналған қашаулар. Бағаналық бұрғылауға арналған снарядтар. Арнайы мақсаттағы бұрғылау қашаулары.
3 Тақырып. Бұрғылау қондырғылары мен құрал-жабдықтары.
Жоспар: 1. Мұнай және газ кенорындарының қимасын құрайтын таужыныстары. 2. Тау жыныстарының қасиеттері.
3. Бұрғылауға арналған снарядтар.
Мұнай мен газға терең бұрғылау үшін бұрғылау қондырғылары, олардың негізгі сипаттамалары мен жіктемесі. Бұрғылау қондырғысының жетектері. Айналмалы бұрғылау мен түсіріп-көтеру операцияларына арналған құрал-жабдықтар. Бұрғылау қондырғысы циркуляциялық кешенінің құрал-жабдықтары. Шығарып тастауды болдырмайтын құрал-жабдық.
4 Тақырып. Теңіз мұнай-газ құрылыстары.
Жоспар: 1. Теңіз кенорнында мұнай мен газы жинау.
2. Қалқыма бұрғылау қондырғылары.
3. Теңіз платформалары.
Мұнай мен газдың теңіз кенорындарын әзірлеудің ерекшеліктері (гидрометеорологиялық, геоморфологиялық, геологиялық факторлар). Инженерлік геологиялық ізденістер. Жасанды аралдар. Қалқыма бұрғылау қондырғылары. Бұрғылау кемелері. Теңіз тұрақты платформалары. Теңіз ұңғымаларының конструкциясы.
5 Тақырып. Бұрғылу және тампондау ерітінділері.
Жоспар: 1. Бұрғылау ерітінділері.
2. Мұнай негізіндегі ерітінділер.
3. Тампондау ерітінділері.
4. Бұрғылау ерітінділерін тазалау.
Бұрғылау ерітінділерінің функциясы. Бұрғылау ерітінділеріне қоятын талаптар. Бұрғылау ерітінділерін таңдау принциптері. Бұрғылау ерітінділерінің типтері мен рецептурасы. Мұнай негізіндегі бұрғылау ерітінділері. Газдар және газды сұйықтық агенттер. Бұрғылау ерітіндісін газ бен шламнан тазарту. Тампондау ерітінділері мен тасының қасиеттері.
6 Тақырып. Ұңғымаларды шаю.
Жоспар: 1. Ұңғымаларды шаю ережелері.
2. Бұрғылау ерітіііннндісін даярлау.
3. Ұңғымаларды шаю процесін бақылау.
Ұңғымаларды шаю функциясы мен ережелері. Ұңғымаларды шаю режиміне қойылатын талаптар. Ұңғымаларды шаю процесін есептеу. Бұрғылау ерітінділерін даярлау жүйесі. Бұрғылау еретідісіндегі қатты фазаның мөлшері мен құрамын реттеу. Ұңғымаларды шаю процесін басқару және бақылау құралдары.
7 Тақырып. Бұрғылау режимдері.
Жоспар: 1. Бұрғылау режимінің параметрлері.
2. Бұрғылау режимі.
3. Қашауды пайдалану.
Бұрғылау режимі, оның параметрлері мен қашаулар жұмысының көрсеткіштері туралы ұғым. Бұрғылау режимі параметрлерінің жаңа қашау үңгуінің механикалық жылдамдығына тигізетін әсері. Бұрғылау режимі параметрлерінің қашаудың тозуына және оның жұмыс көрсеткіштеріне әсері. Айналмалы бұрғылау режимінің айрықша ерекшеліктері. Қашаудың ұтымды пайдаланылуы.
8 Тақырып. Ұңғымаларды аяқтау.
Жоспар: 1. Шаю ерітіндісінің қабатқа ықпалы.
2. Шегендеуші бағандар.
3. Ұңғыма конструкциясын жобалау.
Шаю ерітіндісінің өнім беруші қабатқа ықпалы. Өнімді қабаттарды бастапқы аршу тәсілдері. Перспективалы горизонттарды сынамалау технологиясы. Ұңғымаларды бекітудің мақсаты мен тәсілдері. Ұңғыма конструкциясын жобалау принциптері. Шегендеуші құбырлар және олардың біріктірілуі. Ұңғымадағы шегендеуші бағанның жұмыс жағдайы. Шегендеуші бағандарды есептеу принциптері, шегендеуші бағандарды ұңғымаға түсіру технологиясы. Ұңғымаларды цементтеу мәселелері мен тәсілдері. Цементтеуден кейінгі қорытынды жұмыстар.
9 Тақырып. Мұнай және газ ұңғымаларын игеру.
Жоспар: 1. Ұңғыманы даярлау.
2. Теспелеу түрлері.
Ұңғыманы игеруге даярлау. Өнімді қабатты теспелей қайтара аршу. Теспелеу түрлері және олардың тиімділігі. Қабаттан ағыс туғызу тәсілдері, ұңғыманы игеру. Ұңғыманы игеру кезінде қабатқа ынталандыраушы ықпалдың принциптері. Ұңғымаларды сынау. Ұңғымаларды сақтау және жою.
10 Тақырып. Бұрғылау процесіндегі күрделенулер мен апаттар.
Жоспар: 1. Апат түрлері.
2. Ерітінділердің жұтылуы.
Күрделендірудің жіктемесі. Шаятын сұйық пен тампондау ерітіндісінің жұтылуы. Апаттың түрлері, себептері және оларды болдырмау шаралары. Қармағыш аспаптар және олармен жұмыс жасау. Апат кезіндегі жұмыстарды ұйымдастыру.
11 Тақырып. Бұрғылауда пайдаланылатын бақылау-өлшеу аспаптары.
Жоспар: 1. Бұрғылау процесін ақпараттық қамтамасыз ету.
2. Бұрғылау процесін бақылауға арналған аспаптар мен аппаратуралар..
Бұрғылау процесін компьютерлік техника мен серіктік байланысты қолдана отырып, ақпараттық қамтамасыз ету. Бұрғылау режимі параметрлерін бақылауға арналған аспаптар мен аппаратура. Ұңғы параметрлерін бақылаудың телеметрикалық жүйелері.
12 Тақырып. Мұнай-газ қабатының физикасы.
Жоспар: 1. Тау жыныстарының физикалық қасиеттері.
2. Қабаттық су.
3. Молекулалық беттік қабат қасиеттері.
Таужыныстарының физикалық және жылулық қасиеттері. Табиғи газ бен мұнайдың құрамы және физикалық қасиеттері. Көмірсутектік жүйелердің фазалық күйі. Қабаттық су және оның физикалық қасиеттері. «Мұнай-газ-су-таужыныс» жүйесінің молекулалық – беттік қасиеттері. Мұнайды қабаттан су мен газ арқылы ығыстырудың физикалық негіздері. 13 Тақырып. Таужыныстардың жинауыштық қасиеттері.
Жоспар: 1. Таужыныстарын жинауыштар.
2. Қабаттық мұнай мен газдар.
3. Газ конденсаттар.
Таужыныс-жинауыштар, олардың сүзілу қасиеттері. Жинауыштардың мұнай-, газ-, суқанықтылығы. Қабаттық мұнай мен газдар. Газ-конденсаттар мен газ-гидраттар.
14 Тақырып. Қабаттардың мұнай беруін арттыру әдістері.
Жоспар: 1. Қабаттарға жасанды ықпал жасау.
2. Қабатты қышқылмен өңдеу.
3. Қолданылатын техникалық құралдар.
Қабаттарға жасанды ықпалдың мақсаттары. Мұнай өндіруді қарқындату мақсатында қабатқа әсер ету әдістері.
Ұңғымалардың ұңғы аймағына әсер ету тәсілдерінің жіктемесі. Қабатты қышқылмен өңдеу, гидравликалық ыдырату, қабатқа жылумен және аралас әсер ету кезіндегі технологиялық процестердің физикалық негіздері және оларды есептеу принциптері. Мұнда қолданылатын техникалық құралдыр.
15 Тақырып. Мұнай-газ ұңғымаларын пайдалану тәсілдері.
Жоспар: 1. Конденсаттарды әзірлеу.
2. Газлифт.
3. Сорап қондырғыларының түрлері.
Кенорындарды әзірлеу стадьялары. Ұңғымаларды пайдалану тәсілдері. Пайдаланудың бұрқақтық тәсілі. Бұрқақтату жағдайлары және оны ұзартудың мүмкін әдістері.
Газлифттік пайдалану.
Терең сораптық пайдалану.
Батырылған электрлік сыртқа тепкіш сорап қондырғылары және олардың жіктемесі.
16 Тақырып. Ұңғымаларды пайдалану кезіндегі құрал-жабдықтар мен аспаптар.
Жоспар: 1. Бұрқақтық арматура.
2. Ұңғымаларды пайдалануға арналған құралдар.
3. Штангасыз сораптар.
Бұрқақтық арматура. Бұрқақтық арматураның кептеме құрылғылары. Бұрқақтық ұңғымалардың манифольдылығы.
Ұңғымаларды газлифттікпайдалануға арналған құрал – жабдықтардың құрамы.
Штангасыз сораптар және оларды қолдану алқабы. Білдектер-тербелмелер.
17 Тақырып. Кеніштерде мұнайды жинау және даярлау.
Жоспар: 1. Мқнайды жинау және даярлау.
2. Құбырлар.
3. Мұнай қоймалары.
Мұнайды жинау мен даярлау жүйелерінің қызметі және олардың элементтері. Ұңғыма өнімдерін есепке алу. Кеніштік құбырлар. Мұнайды ажырату. Кенорнында мұнайды даярлау. Мұнай қоймалары.
18 Тақырып. Газ және газ-конденсат кенорындарын әзірлеу.
Жоспар: 1. Газ қңғымалары.
2. Газ және газконденсат.
3. Газды жинау.
Табиғи газдың негізгі параметрлері. Газ ұңғымалары. Ұңғымаларды зерттеу және оларды пайдаланудың технологиялық режимін негіздеу. Газ және газ-конденсат кенорындарын жобалау және әзірленуін талдау. Кеніште газды жинау және даярлау.
19 Тақырып. Газды жер астында сақтау.
Жоспар: 1. Газды тұтыну.
2. Газды іріктеу және қоймаға жинау.
3. Жер астында газды сақтау.
Газды тұтынудың маусымдық және тәуліктік әртүрлілігі. Газды жер астында сақтаудың мақсаттары мен артықшылықтары. Газды іріктеудің және қоймаға айдаудың технологиялық сұлбасы. Газды сарқылған немесе жартылай сарқылған газ және газ-конденсат кенорындарында сақтау. Газды жер астындағы сулы құрылымдарда сақтау.
7. Практикалық сабақтың мазмұны
Практикалық сабақ 1.
1 тақырып. Еңіс – бағытталған ұңғымалардың кескінін есептеу. 2 сағат
Жоспар 1. Еңіс бағытталған ұңғыма түрлері.
2. Жер қабаттары.
Тапсырма: Ұңғымалар кескіндерін салу, есептеулер жүргізу.
Ұсынылатын әдебиеттер: [1] бет. 33 – 52, [3] бет. 40 – 60.
Практикалық сабақ 2.
2 Тақырып: Қашау жұмысының көрсеткіштерін тау жыныстардың беріктігіне байланысты анықтау. 1 сағат.
Жоспар 1. Қашау түрлері.
2. Тау жыныстарының қасиеттері.
Тапсырма: Тау жыныстарының беріктігіне байланысты қашауларды таңдау әдістері.
Ұсынылатын әдебиеттер: [1] бет. 53 – 80, [2] бет. 75 – 92, бет. 97 – 112.
Практикалық сабақ 3.
Тақырып 3: Бұрғылау қондырғысы циркуляциялық кешенінің құрал-жабдықтары. 1 сағат.
Жоспар 1. Циркуляциялық кешеннің құрал жабдықтарының жіктелуі.
2. Бұрғылау қондырғысы.
Тапсырма: Реферат жазу.
Ұсынылатын әдебиеттер: [1] бет. 80-108, [5] бет. 219 – 250.
Практикалық сабақ 4.
Тақырып 4: Бұрғылау кемелері. Теңіз тұрақты платформалары. Теңіз ұңғымаларының конструкциясы. 2 сағат.
Жоспар 1. Бұрғылау кемелерін салу.
2. Теңіз платформалары.
Тапсырма: Теңіз ұңғымаларының конструкциясын есетеу.
Ұсынылатын әдебиеттер: [1] бет. 110-140, [6] бет. 5 – 7.
Практикалық сабақ 5.
Тақырып 5: Бұрғылау ерітіндісінің берілген көлемін дайындау үшін материалдарға қажеттілікті есептеу. 2 сағат.
Жоспар 1. Бұрғылау ертінділерін даярлау.
2. Ингибитор ерітінділерін даярлау әдістері.
Тапсырма: Қажетті бұрғылау ерітінділерінің мөлшерін есептеу және оны даярлау жолдарын есептеу.
Ұсынылатын әдебиеттер: [1] бет. 140-175, [3] бет. 24-80.
Практикалық сабақ 6.
Тақырып 6: Бұрғылау қондырғысының циркуляциялық жүйесі элементтерін зерттеу. 1 сағат.
Жоспар 1. Бұрғылау қондырғысынң циркуляциялық жүйесі.
Тапсырма: Циркуляциялық жүйе элементтерін зерттеу бойынша реферат жазу.
Ұсынылатын әдебиеттер: [1] бет. 175-230, [3] бет. 80-99.
Практикалық сабақ 7.
Тақырып 7: Бұрғылау режимінің параметрлерін есептеу. 2 сағат.
Жоспар 1. Бұрғылау режимінің параметрлері.
Тапсырма: Бұрғылау режимінің параметрлерін есептеу.
Ұсынылатын әдебиеттер: [1] бет. 200-250, [4] бет. 60-83.
Практикалық сабақ 8.
Тақырып 8: Ұңғымалар конструкциясын таңдау. 2 сағат.
Жоспар 1. Конструкцияны таңдау және ұңғыма диаметрін анықтау.
Тапсырма: Ұңғыма диаметріне байланысты конструкцияны таңдауға есептеулер жүргізу.
Ұсынылатын әдебиеттер: [1] бет. 248-280, [6] бет. 37-48.
Практикалық сабақ 9.
Тақырып 9: Теңіз ұңғымалары ернеуінің құрал-жабдықтары. 1 сағат.
Жоспар 1. Теңіз ұңғымаларында қолданылатын құрал жабдықтар.
Тапсырма: Теңіз қңғымаларына арналған құралдар сапасын анықтау.
Ұсынылатын әдебиеттер: [2] бет. 110-132, [3] бет. 120-130.
Практикалық сабақ 10.
Тақырып 10: Қармағыш аспаптар және олармен жұмыс жасау. Апат кезіндегі жұмыстарды ұйымдастыру. 1 сағат.
Жоспар 1. Аспап түрлері және олармен жұмыс жасау.
Тапсырма: Теңіз ұңғымаларына арналған құралдар сапасын анықтау.
Ұсынылатын әдебиеттер: [2] бет. 88-103, [5] бет. 90-120.
Практикалық сабақ 11.
Тақырып 11: Ұңғы параметрлерін бақылаудың телеметрикалық жүйелері. 1 сағат.
Жоспар 1. Ұңғы параметрлерін бақылау.
Тапсырма: Телеметрикалық жүйелердің жұмысы.
Ұсынылатын әдебиеттер: [2] бет. 105-125, [4] бет. 210-223.
Практикалық сабақ 12.
Тақырып 12: Өзгермелі термодинамикалық жағдайдағы мұнай мен газдың физикалық қасиеттерін есептеу. 2 сағат.
Жоспар 1. Термодинамикалық жағдайлар.
2. Газдың қасиеттері.
Тапсырма: Газдың физикалық қасиеттері және олардың термодинамикалық параметрлерін анықтауға арналған есептер шығару.
Ұсынылатын әдебиеттер: [4] бет. 162 – 200.
Практикалық сабақ 13.
Тақырып 13: Өндіруші ұңғымадағы сораптық – компрессорлық құбырлар бағанындағы қысымның таралуын есептеу. 1 сағат.
Жоспар 1. Сораптық және компрессорлық құбырлар.
2. Құбырлардағы қысым.
Тапсырма: Құбыр мен сораптардағы қысымды реттеу әдістері.
Ұсынылатын әдебиеттер: [1] бет. 200-235, [5] бет. 124-146.
Практикалық сабақ 14.
Тақырып 14: Ұңғыманың ұңғы аймағына әсері. 2 сағат.
Жоспар 1. Ұңғыманы пайдалану жағдайлары.
2. Ұңғыма аймағы жайлы мәлімет.
Тапсырма: Ұңғыманы салу және оның аймағының әсері.
Ұсынылатын әдебиеттер: [2] бет. 230-245, [6] бет. 130-165.
Практикалық сабақ 15.
Тақырып 15: Ұңғымаларды газлифттік пайдалану. 2 сағат.
Жоспар 1. Ұңғымаларды пайдалану.
Тапсырма: Газлифтік ұңғымаларды пайдалану.
Ұсынылатын әдебиеттер: [3] бет. 88-156.
Практикалық сабақ 16.
Тақырып 16: Ұңғымаларды терең сораптық пайдалану. 2 сағат.
Жоспар 1. Сораптық және компрессорлық құбырлар.
2. Құбырлардағы қысым.
Тапсырма: Құбыр мен сораптардағы қысымды реттеу әдістері.
Ұсынылатын әдебиеттер: [2] бет. 128-160, [4] бет. 215-240.
Практикалық сабақ 17.
Тақырып 17: Ұңғымаларды қышқылмен өңдеу техникасы мен технологиясы. 1 сағат.
Жоспар 1. Ұңғымаларды өңдеу технологиясы.
2. Ұңғымаларды қышқылмен өңдеу технологиясы.
Тапсырма: Ұңғыманы өңдеу техникасы мен технологиясын зерттеу.
Ұсынылатын әдебиеттер: [3] бет. 105-128, [4] бет. 245-256.
Практикалық сабақ 18.
Тақырып 18: Ұңғымаларды ағымдық және жер астында жөндеу аспабы. 2 сағат.
Жоспар 1. Ұңғымаларды жөндеу аспатарының түрлері.
2. Ұңғымаларды жер астында жөндеу ідісі.
Тапсырма: Ұңғымаларды ағымдық жөндеу.
Ұсынылатын әдебиеттер: [3] бет. 69-88, [5] бет. 280-300.
Практикалық сабақ 19.
Тақырып 19: Газ және газ-конденсат ұңғымаларының дебитін (шығымын) анықтау. 2 сағат.
Жоспар 1. Сораптық және компрессорлық құбырлар.
2. Газ және газ конденсат.
Тапсырма: Газ ұңғымаларының дебитін анықтау әдістері.
Ұсынылатын әдебиеттер: [4] бет. 301-345.
8. Өздік жұмыстардың тапсырмалары
1 тақырып. Кіріспе. Мұнай-газ ұңғымаларын бұрғылау
1 Сұрақтарды талдау:
-
Курстың негізгі міндеттері. -
Ұңғыманың конструкциясы
2. Реферат жазу. Ұңғыманы бұрғылау түрлері мен әдіс тәсілдері
2 тақырып. Таужыныстарды қирату
-
Сұрақтарды талдау:
-
Еңіс-бағытталған ұңғымалардың кескіні -
Тау жыныстарын қирату әдістері
3 тақырып. Бұрғылау қондырғылары мен құрал-жабдықтары
1 Сұрақтарды талдау:
1. Қашау түрлері.
2. Бұрғылау қондырғыларының түрлері
3. Шарошкалы қашаудың маңызы.
2. Реферат жазу. Қалақшалы қашау
4 тақырып. Теңіз мұнай-газ құрылыстары
1 Сұрақтарды талдау:
1. Теңізде және сулы жерлерде құбырлар салу.
2. Теңіз платформалары.
2. Реферат жазу. Қалқыма бұрғылау қондырғылары.
5 тақырып. Бұрғылу және тампондау ерітінділері
1 Сұрақтарды талдау:
1. Бұрғылау ерітінділерінің түрлері.
2. Тампондау ерітінділерінің маңызы.
6 тақырып. Ұңғымаларды шаю
1 Сұрақтарды талдау:
1. Шаю сұйықтықтарының түрлері.
2. Шаю сұйықтығын қолдану және таңдау әдістері.
2. Реферат жазу. Тампондау ерітінділері мен тасының қасиеттері.
7 тақырып. Бұрғылау режимдері
1 Сұрақтарды талдау:
1. Қашау түрлері.
2. Жердің құрылысына байланысты қашауды таңдау әдістері.
2. Реферат жазу. Теңіз құбырларының катодты қорғанысының ерекшеліктері.
8 тақырып. Ұңғымаларды аяқтау
1 Сұрақтарды талдау:
1. Өнімді қабаттарды бастапқы аршу тәсілдері.
2. Ұңғымаларды бекітудің мақсаты мен тәсілдері.
3. Ұңғымаларды цементтеу мәселелері мен тәсілдері.
9 тақырып. Мұнай және газ ұңғымаларын игеру
1 Сұрақтарды талдау:
1. Ұңғыманы игеруге даярлау.
2. Қабаттан ағыс туғызу тәсілдері.
2 Реферат жазу. Ұңғымаларды сақтау және жою.
10 тақырып. Бұрғылау процесіндегі күрделенулер мен апаттар
1 Сұрақтарды талдау:
1. Күрделендірудің жіктемесі.
2. Апат кезіндегі жұмыстарды ұйымдастыру.
2 Реферат жазу. Қармағыш аспаптар және олармен жұмыс жасау.
11 тақырып. Бұрғылауда пайдаланылатын бақылау-өлшеу аспаптары
1 Сұрақтарды талдау:
1. Бұрғылау процесін ақпараттық қамтамасыз ету.
2 Реферат жазу. Бұрғылау режимі параметрлерін бақылауға арналған аспаптар.
12 тақырып. Мұнай-газ қабатының физикасы
1 Сұрақтарды талдау:
1. Табиғи газ бен мұнайдың құрамы және физикалық қасиеттері.
2. Көмірсутектік жүйелердің фазалық күйі.
2 Реферат жазу. Көмірсутектердің түрлері және қасиеттері
13 тақырып. Таужыныстардың жинауыштық қасиеттері
1 Сұрақтарды талдау:
1. Таужыныс-жинауыштар.
2. Қабаттық мұнай мен газдар.
2 Реферат жазу. Газдарды жинау тәсілдері мен қиыншылықтары
14 тақырып. Қабаттардың мұнай беруін арттыру әдістері
1 Сұрақтарды талдау:
-
Қабаттарға жасанды ықпалдың әсері. -
Технологиялық процестердің физикалық негіздері.
2 Реферат жазу. Қабатты қышқылмен өңдеу.
15 тақырып. Мұнай-газ ұңғымаларын пайдалану тәсілдері
1 Сұрақтарды талдау:
1. Кенорындарды әзірлеу сатылары.
2 Реферат жазу. Терең сораптық пайдалану.
16 тақырып. Ұңғымаларды пайдалану кезіндегі құрал-жабдықтар мен аспаптар
1 Сұрақтарды талдау:
1. Бұрқақтық арматураның кептеме құрылғылары.
2 Реферат жазу. Ұңғымаларды газлифттікпайдалануға арналған құрал – жабдықтардың құрамы.
17 тақырып. Кеніштерде мұнайды жинау және даярлау
1 Сұрақтарды талдау:
-
Мұнайды жинау мен даярлау жүйелерінің қызметі -
Кеніштік құбырлар.
2 Реферат жазу. Мұнай қоймалары.
18 тақырып. Газ және газ-конденсат кенорындарын әзірлеу
1 Сұрақтарды талдау:
1. . Газ ұңғымалары.
2. Ұңғымаларды зерттеу және оларды пайдалану.
2 Реферат жазу. Кеніште газды жинау және даярлау.
19 тақырып. Газды жер астында сақтау
1 Сұрақтарды талдау:
1. Газды тұтынудың маусымдық әртүрлілігі.
2. Газды іріктеудің және қоймаға айдаудың технологиялық сұлбасы.
2 Реферат жазу. Газды жер астындағы сулы құрылымдарда сақтау.
9. Есептік графикалық жұмысты орындау және тапсыру кестесі.
|
№ |
Тақырып |
Мазмұны |
Тапсыру кестесі |
|
1 |
Арнай мақсатты бұрғылау қашаулары |
Қашау түрлері және олардың қолданылу тәсілдері, қасиеттері |
Тапсырма 2- аптаға беріледі және 4-ші аптада қорғайды. |
|
2 |
Бұрғылау және тампондау ерітінділері |
Әртүрлі негіздегі ерітінділерді қолдану тәсілдері мен қолдану аймақтарын анықтау |
Тапсырма 4-ші аптада беріледі және 6-аптада қорғалады. |
|
3 |
Мұнай және газ ұңғымаларын игеру |
Ұңғымаларды игеру тәсілдері мен әдістері. |
Тапсырма 6-шы аптада беріледі және 9-аптада қорғалады. |
|
4 |
Кеніштерде мұнайды жинау және сақтау |
Мұнайды жинау мен сақтаудың ерекшеліктері, тиімділігі мен артықшылығы |
Тапсырма 9-шы аптада беріледі және 11-аптада қорғалады. |
|
5 |
Ұңғымаларды жөндеу жұмыстары |
Ұңғымаларды жөндеудің негізгі әдіс тәсілдері, ағымдағы және жер асты жөндеу жұмыстарының айырмашылықтары мен қиындықтары |
Тапсырма 12-ші аптада беріледі және 14-аптада қорғалады. |
10. СОӨЖ кеңес беру кестесі (СОӨЖ жалпы СӨЖдің 25% құрайды)
Жаңа оқу семестріндегі СОӨЖ кестесіне сәйкес
|
№ |
Сабақтың түрі |
дүйсенбі |
сейсенбі |
сәрсенбі |
бейсенбі |
жұма |
сенбі |
|
1. |
Дәріс сұрақтары бойынша кеңес беру |
|
|
|
|
|
|
|
2. |
Практика сұрақтары бойынша кеңес беру |
|
|
|
|
|
|
|
3. |
СӨЖ сұрақтары бойынша кеңес |
|
|
|
|
|
|
|
4. |
Курстық жұмыс сұрақтары бойынша кеңес |
|
|
|
|
|
|
|
5. |
Тест тапсырмалары бойынша кеңес |
|
|
|
|
|
|
11. Студенттердің білімін тексеру кестесі
Практикалық сабаққа (семинарлық, зертханалық, жеке тапсырма, студиялық) және студенттердің өздік жқмыстарына қатысқаны және тапсырғаны 0-100 ұпаймен бағаланады.
Пән бойынша тапсырмаларды орындау және тапсыру кестесі
|
|
Жұмыс түрі |
Тақырып, тапсырманың мақсаты мен міндеті |
Ұсынылатын әдебиеттер |
Орындау мерзімі. |
Бақылау түрі |
Тапсыру мерзімі |
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
|
1 |
Реферат |
Ұңғыманы бұрғылау түрлері мен әдіс тәсілдері |
[2], [3] |
1 апта |
қорғау |
2-апта |
|
2 |
Реферат |
Қалақшалы қашау |
[5], [6] |
1 апта |
қорғау |
2-апта |
|
3 |
Реферат |
Қалқыма бұрғылау қондырғылары. |
[2], [3] |
1 апта |
қорғау |
4-апта |
|
4 |
Реферат |
Тампондау ерітінділері мен тасының қасиеттері. |
[2], [3] |
1 апта |
қорғау |
4-апта |
|
5 |
Реферат |
Теңіз құбырларының катодты қорғанысының ерекшеліктері. |
[4], [6] |
1 апта |
қорғау |
6-апта |
|
6 |
Реферат |
1. Ұңғымаларды сақтау және жою. 2. Қармағыш аспаптар және олармен жұмыс жасау. |
[1], [3] |
1 апта |
қорғау |
6-апта |
|
7 |
Реферат |
Бұрғылау режимі параметрлерін бақылауға арналған аспаптар. |
[4], [6] |
1 апта |
қорғау |
8-апта |
|
8 |
Межелік бақылау |
Модуль 1,2 |
|
1 апта |
Бақылау жұмысы |
8-апта |
|
9 |
Реферат |
Көмірсутектердің түрлері және қасиеттері |
[1], [3] |
1 апта |
қорғау |
10-апта |
|
10 |
Реферат |
Газдарды жинау тәсілдері мен қиыншылықтары |
[4], [6] |
1 апта |
қорғау |
10-апта |
|
11 |
Реферат |
1. Қабатты қышқылмен өңдеу. 2. Терең сораптық пайдалану. |
[1], [3] |
1 апта |
қорғау |
12-апта |
|
12 |
Реферат |
1. Ұңғымаларды газлифттікпайдалануға арналған құрал – жабдықтардың құрамы. 2. Мұнай қоймалары. |
[1], [3] |
1 апта |
қорғау |
12-апта |
|
13 |
Реферат |
1. Кеніште газды жинау және даярлау. 2. Газды жер астындағы сулы құрылымдарда сақтау. |
[4], [6] |
1 апта |
қорғау |
14 апта |
|
14 |
Межелік бақылау |
Модуль 3,4 |
|
|
Бақылау жұмысы |
15-апта |
12. Студенттердің білімін бағалау критерийі
Пән бойынша ағымдағы үлгерімді (АҮ) бақылау 100 балдық жүйе бойынша бағаланады. Әрбір екәаптада бақылау нүктесі белгіленеді. Пән бойынша қорытынды бақылауы оқу жұмыс жоспарына сай емтиханнан құралады. Университеттің Ғалымдар Кеңесімен қорытынды бақылауы және үлгерім бойынша келесі салмақ үлестері орнықтырылған, 2-кестеде көрсетілген.
1-кесте – үлгерім және қорытынды бақылау бойынша салмақ үлестері
|
Қорытынды бақылаудың түрі |
Бақылау түрі |
Салмақ үлесі |
|
Сынақ |
Емтихан |
0,4 |
|
Үлгерім бақылауы |
0,6 |
Пән бойынша баллмен қорытындылау рейтингі мына формуламен анықталады:
Мұнда Р1, Р2, З. – 1, 2-рейтингте, сынақта жиналған, 100 баллдық шкаламен анықталатын тиісті баллдар.
ВДу, ВДз – семестр кезіндегі үлгерімнің салмақ үлесі және пән бойынша қорытынды рейтингтегі қорытынды бақылауының түрлері.
Пән бойынша баллмен қорытындылау рейтингі (Қ), 3-кестеге сәйкес, сандық эквивалентке ауысады, әріптік және дәстүрлі бағаға және “Оқушылардың оқу жетістігі журналы” мен “Рейтингтік ведомосына” енгізіледі.
Егер оқушы емтиханда Р бағасын алса, онда оның бақылау рейтингі пән бойынша анықталмайды, ал ведомоста “қанағаттанбайтын” баға енгізіледі.
Үлгерім бойынша қорытынды балл семестрдың әр жартысы (1, 2 рейтинг) үшін сабаққа дайындалу және топта белсенді жұмыс істегені және сабақта бақылау шараларында қатысқаны, зерттеу және өздік жұмыстарын уақытында сапалы орындау және қорғау, шекаралық бақылау сабаққа қатысқан үшін жинақталған баллдардан тұрады.
2-кесте – Студенттердің білім бағасы
|
Баллмен қорытындылау бағасы (Қ) |
Баллдың сандық эквиваленті (С) |
Әріптік жүйедегі баға |
Дәстүрлі жүйедегі баға | |
|
Емтихан, дифсынақ |
Сынақ | |||
|
95-100 |
4 |
А |
Өте жақсы |
Сынақ |
|
90-94 |
3,67 |
А- | ||
|
85-89 |
3,33 |
В+ |
Жақсы
| |
|
80-84 |
3,0 |
В | ||
|
75-79 |
2,67 |
В- | ||
|
70-74 |
2,33 |
С+ |
Қанағат
| |
|
65-69 |
2,0 |
С | ||
|
60-64 |
1,67 |
С- | ||
|
55-59 |
1,33 |
D+ | ||
|
50-54 |
1,0 |
D | ||
|
0-49 |
0 |
Ғ |
Қанағатсыз |
Сынақтан өткен жоқ |
Дәстүрлі формада қорытынды бағасы сынақ кітапшасына және пән бойынша аралық аттестациялау ведомосіне қойылады.
13 Курс саясатына және барысына оқытушының талабы
Дәріс сабақтарына міндетті түрде қатысу, оны әр сабақта тексеріліп, белгіленеді. Егер студент тексеру кезінде аудиторияда болмаса, кешігіп келген жағдайдың өзінде де сабақта жоқ деп саналады. Сарамандық, семинарлық сабақтарға белсінді қатысу. Берілген талаптарды орындау емтихан тапсыруға мүмкіндік береді.
Қойылатын талаптар және босатылған сабақтар үшін төлем түрлері:
- Оқу процесіне белсенді қатысу.
- Сабаққа кешікпеу.
- Аудиторияға сыртқы киіммен кірмеу.
- Сабақ үстінде сөйлеспеу, басқа тыс жұмыстармен араласпау, ұялы телефондарды өшіру және т.б.
- Оқу бөлмелерінде шылым шекпеу және дөрекі сөздер айтпау.
Себепсіз дәріс сабақтарына қатыспаған үшін – 0балл. Себепсіз сарамандық (зертханалық) сабақтарға қатыспаған үшін – 0 балл.
Берілген тапсырмасы кешіктіріп орындамаған жағдайда қорытынды баға төмендетіледі.
Қорытынды баға бірнеше негізге сүйене қойылады:
1 Сабаққа қатысу, соның ішінде дәріс жиынтығын тексеру.
2 Дәріс және семинар сабақтарында белсенді қатысу, өздік жұмыстарды орындау.
3 Өтпелі бақылау.
4 Емтихан бағасы.
Студент күн-тізбелік кесте арқылы өзінің білім дәрежесін бағалауына болады. Міндетті балды жинау үшін, барлық сабақ түрлерінде белсенділік таныту керек. Егер берілген шарттар орындалмаса, онда семестрдің соңында барлық тақырыптарды қарастырып, тапсырасыз, одан кейін ғана емтиханды тапсыруға мүмкіншілік аласыз.
Сабақта өзін-өзі ұстау, тәртіп сақтау ережесін бұзған студент қатал жазаланады, яғни топтан кету немесе төменгі баға алу. Кестеде көрсетілген барлық жұмыстар уақытқа сай кезінде орындалуы тиіс.
Семестірдің сонында сынақ билет немесе тест арқылы қабылданады. Билетте 3 сұрақ. Тестік тапсырма берілуі мүмкін (барлығы 100 сұрақ, бір тестік тапсырмада 50 сұрақ болады).
14. Әдебиеттер тізімі
Негізгі:
1. Попов А.Н., Спивак АН., Акбулатов Т.О. Технология бурения нефтяных и газовых скважин. - М.: Недра, 2004. -298 б.
2. Мищенко И.Т. Скважинная добыча нефти. Учебное пособие для вузов. - М.: ФГУП Изд-во «Нефть и газ» РГУ нефти и газа им. ИМ. Губкина, 2003. -278 б.
3. Ивановский В.Н. и др. Оборудование для добычи нефти и газа. - М.: РГУ нефти и газа им. И.М. Губкина, 2002. –162 б.
4. Вадецкий Ю.В. Бурение нефтяных и газовых скважин: Учебник. -М. Издательский центр "Академия", 2004. -352 б
Қосымша:
5. Молчанов Г.В., Молчанов А.Г. Машины. Буровое оборудование. 2Справочник в 2-х томах /Абубакиров В.Ф., Архангельский В.Л. және т.б./-М.: Недра, 2000. –346 б.
6. Басарыгин Ю.М., Булатов А.И., Проселков Ю.М. заканчивание скважин. Учебное пособие. - М.: Недра, 2000. -264 б.
Достарыңызбен бөлісу: