Пән бойынша білім беру бағдарламасының титулдық беті

Пән бойынша білім беру бағдарламасының титулдық беті (Syllabus)

Нысан ПМУ ҰС Н 7. 18. 3/30

Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі

6М050900 «Қаржы» мамандығының магистранттарына арналған

Ақша-несие саясаты

ПӘНІ БОЙЫНША БІЛІМ БЕРУ БАҒДАРЛАМАСЫ

(Syllabus)

Павлодар

Пән бойынша білім беру бағдарламасының бекіту парағы

ПМУ ҰС Н 7.18.3/38

	БЕКІТЕМІН
	Докторантура және магистратура факультетінің деканы
	___________ Ю.А. Леньков 201_ ж. «____»_____________

Құрастырушы: э.ғ.к., доцент Салихова А.Р. _______________

Ақша-несие саясаты

№____ хаттама

Салихова Альфия Равильевна – э.ғ.к., қаржы кафедрасының доценті.

Кафедра А корпусында орналасқан (Ломов к., 64 үй, 5 қабат),
511 аудитория, байланыс телефоны 673643 (ішкі 1172)
2 Пән туралы мәліметтер
2.1 Пәннің еңбек сыйымдылығы

Семестр	Кредиттер саны	Аудиториялық сабақтар түрлері бойынша байланыс сағаттарының саны						Магистранттың өздік жұмысының сағаттар саны		Бақылау нысандары
		барлығы	дәріс	тәжірибелік	лабораторлық	студиялық	дербес	барлығы	МӨЖМ
1	1	30	15					60	15	емтихан
Барлығы	1	30	15					60	15

2.2 Пәннің мақсаты мен міндеттері

«Ақша-несие саясаты» пәнінің мақсаты – тыңдаушылар тарапынан ақша-несие саясатының принциптерін терең игеруге бағытталады, оның институционалды қырларын тануға, сол сияқты ақша-несие саясатының әр түрлі режимдерін саясатының әр түрлі режимдерін жүзеге асырады.

Алға қойылған мақсаттарға қол жеткізу үшін келесі міндеттерді жүзеге асыру көзделеді:

• 
  ақша-несие саясатының мақсаты мен түсінігін тану, үйрену;
  
• 
  ақша-несие саясатының құралдарын игеру;
  
• 
  ақша-несие саясатының трансмиссионды механизмдерінің каналдарын зерттеу;
  
• 
  Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінің ақша-несие саясатының заңды негіздерін таныту;
  
• 
  ақша-несие саясатының операцияларына талдау жүргізу;
  
• 
  Қазақстан Республикасының, Ұлттық Банктің ақша-несие саясатын тану;
  
• 
  Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінің ақша-несие саясатының перспективалы бағыттарын үйрену.
  

«Ақша-несие саясаты» пәнін оқу нәтижесінде магистранттар игерулері қажет:

• 
  «ақша-несие саясаты» ұғымын анықтаудың қарым-қатынастарын;
  
• 
  ақша-несие саясатының принциптері туралы;
  
• 
  ақша-несие саясатының құралдары туралы;
  
• 
  Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінің трансмиссионды механизмдерінің моделі туралы.
  

• 
  Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінің ақша-несие саясатының заңды негіздерін;
  
• 
  ақша-несие саясатының трансмиссионды механизмдерінің каналдарын;
  
• 
  Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінің ақша-несие саясатының перспективалы бағыттарын.
  

• 
  ақша-несие саясатының механизмдерін зерттеу;
  
• 
  ақша-несие саясатының операцияларын талдау және оларды өткізудің тиімділігін бағалау.
  

Курс бағдарламасында қарастырылған сұрақтарды анағұрлым толық түрде терең игеру магистранттардың экономикалық теория, макроэкономика жалпы курстары бойынша білімдерін тереңдетеді.

Аталмыш пәнді үйрену барысында, алынған білім, білік, дағды, икем, машық лайықты мамандық бойынша қорытынды мемлекеттік аттестацияға дайындалу үшін қажет болып саналады.

«Ақша-несие саясаты» түсінігін анықтау. Ақша-несие саясатының принциптері. Ақша-несие үрдістері.

Ақша-несие саясаты. Ақша-несие саясатының жіктелімі. Ақша-несие саясатының стратегиялық мақсаттары. Ақша-несие саясатының кезеңаралық мақсаты. Ақша-несие саясатының ақтық мақсаттары. Дамыған елдерде ақша-несие саясатын тағайындау. Дамыған елдердегі ақша-несие саясатының мақсатын тағайындау ерекшеліктері. Ақша-несие саясатының мақсатын қалыптастыру үрдістері.

Ақша-несие саясатының әдістері. Ақша-несие саясатының тікелей және жанама әдістері. Ақша-несие саясатының рестрикциясы. Ақша-несие саясатының экспансиясы.

Ақша-несиені реттеудің құралдарын әкімшілік реттеу. Ақша-несиені реттеудің нарықтық құралдарына көшудің алғышарттары. Ақша-несиені реттеудің құралдарының орталық банктің саясатына ықпалы.

Ақша-несиені реттеудің құралдарының мазмұны. Несиелер мен депозиттер. Бағалы қағаздардың бастапқы нарығындағы интрвенция. Бағалы қағаздардың бастапқы нарығындағы операциялар. Валюталық интервенциялар. Өкімет тарапынан депозиттерді орналастыру. Резервті талаптар. Ақша-несиені реттеудің құралдарын әр түрлі операциялық мақсаттарға қол жеткізуде қолданудың алғышарттары.
Тақырып 3 Ақша-несие саясатының трансмиссионды механизмдерінің каналдары

«Ақша-несие саясатының трансмиссионды механизмдері» түсінігі ұғымы. Ақша-несие саясатының трансмиссионды механизмдерінің әрекетінің ашылуына қатысты кейнсиандық қарым-қатынас. Ақша-несие саясатының трансмиссионды механизмдерінің әрекетінің ашылуына қатысты монетаристік қарым-қатынас. Өнеркәсіптік өндіріс динамикасына ақша массасының көлемінің ықпал етуінің блок-сызбасы. Трансмиссионды механизмдер құрылымы.

Ақша-несие саясатының трансмиссионды механизмдеріне «ақшалық көзқарас» (money view). Ақша-несие саясатының трансмиссионды механизмдеріне «несиелік көзқарас» (iending view). Ақша-несие саясатының трансмиссионды механизмдеріне «ұсыныстар тұрғысынан көзқарас» (suppiy view).

Ақша-несие саясатының трансмиссионды механизмдерінің каналдары. Пайыздық жүктеме каналы (interest rate channel). Араластыру каналдары (substitution-effect-in-consuption channel) және кіріс каналы мен қолма-қол түсімнің ағыны (income and cash-flow channel). Игілік каналы (wealth channel). Несиелеу каналы (broad credit channel). Қаржылық акселератор каналы (financial accelerator channel). Валюталық курс каналы (exchange rate channel). Монетаристік канал (monetarist channel).

Ақша-несие саясатының механизмдерінің каналдары орталық басты банктердің моделдерінде. Арнаулы каналдар, яғни дамыған елдердің экономикасының ұлттық ерекшеліктерін назарға алушы.
Тақырып 4 Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінің ақша-несие саясатының заңды негіздері

Қазақстан Республикасының ақша-несие саясатының заңды негіздері. Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінің ақша-несие саясатының негізгі элементтері. Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінің міндеттері.

Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінің ақша-несие саясатының құралдары. Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінің ақша-несие саясатының операциялары. Реқаржыландырудың ресми жүктемесі. Минимальды резервті талаптар. Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінің зайымдары: түрлері, жағдайлары, ұсыну пішіндері. Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінің валюталық интервенциясы. Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінің Депозиттері.

Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінің тікелей құралдары; тікелей сандық шектеулер.

Ықпал етудің негізгі механизмдері: тұрақты механизм (немесе дисконтты әйнек механизмдері), ашық нарық операцияларының механизмдері, құрылымдық реттеу механизмдері. «Тұрпайы» жөнге келтіру техникасы. «Жұқа» жөнге келтіру техникасы. Құрылымдық жөнге келтіру техникасы.
Тақырып 5 Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінің трансмиссионды механизмдерінің моделі

Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінің трансмиссионды механизмдерінің моделі. Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінің ақша-несие саясатының ауысымды экзогенді (түсіндіруші) трансмиссионды механизмдерінің моделі. Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінің ақша-несие саясатының ауысымды эндогенді (түсіндірілетін) трансмиссионды механизмдерінің моделі.

Орталық банктер тарапынан қолданылатын макроэкономикалық моделдер және болмыстық моделдер. Құрылымдық моделдердің (теңдеулердің) моделі. Болмыстық моделдердің мазмұны (теңдеулер).

Қазақстан Республикасының трансмиссионды механизмдері. Қазақстан Республикасының трансмиссионды механизмдерінің ақша каналы. Қазақстан Республикасының трансмиссионды механизмдерінің пайыздық (несиелік) каналы. Қазақстан Республикасының трансмиссионды механизмдерінің валюталық каналы.

Қазақстан Республикасының ауысымды трансмиссионды механизмдеріне сипаттама.

Алмастыру курсы үшін теңдеулер. Ақша базасының теңдеуі. Банкаралық ақша жүктемесінің теңдеуі. Заңды тұлғалар несиелері бойынша банктік жүктемінің теңдеулері. Экономикадағы банктік жүйенің несие бойынша теңдеулері. ЖҰӨ үшін теңдеулер. Инфляциялық күту үшін теңдеулер. Инфляция теңдеулері. Теңдеулердің бағдарлық қасиеттерін бағалау. Экзогенді көрсеткіштердің (базалық сценарий) сценарийлерін дайындау.

ЖҰӨ-нің ақша салмағының көлеміне байланысы, тәуелділігі: мәні, талдану жайлары. Экономикадағы несиеден орташа еңбекақының байланысы, тәуелділігі, интерпретация. Реқаржыландыру жүктемесінен инфляцияның орташа жылдық деңгейінің тәуелділігі; мәні, талдануы. Өнеркәсіптік өндіріс көлемінің экономикадағы несие көлеміне тәуелділігі: мәні, талдану ерекшелігі. Коммерциялық банктердегі несие бойынша жүктеменің инфляцияның орташа жылдық деңгейіне тәуелділігі; мәні, талдануы.

2006-2009 жылдардағы Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінің ақша-несие саясатының негізгі бағыттары. Ұлттық Банктің операциялары бойынша жүктемелерді арттыру бойынша шаралар («қымбат ақша» саясатын енгізу). Екінші деңгейлі банктердің артық ликвидтілігін алуға бағытталған шаралардың түрлері.

2006-2009 жылдардағы Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінің ақша-несие саясатының негізгі бағыттары. Ұлттық Банктің операциялары бойынша жүктемелерді төмендету бойынша шаралар («арзан ақша» саясатын енгізу). Екінші деңгейлі банктердің артық ликвидтілігін алуға бағытталған шаралардың түрлері.

Коммерциялық банктердің реқаржыландыру саясаты: жүктемелер, жағдайлары, келеңсіздіктер.

Коммерциялық банктердің міндеттемелерінің минималды резервтерін талап ету механизмдері: жүктемелер, жағдайлары, келеңсіздіктер.

Тақырып 8 Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінің ақша-несие саясатының перспективалы бағыттары

Елдің әлеуметтік-экономикалық дамуының факторлары. Макроэкономикалық жағдайлардың даму сценарийлері. Қазақстанның Ұлттық Банкінің ақша-несие саясаты дамудың бірінші сценарийін жүзеге асырудағы рөлі. Қазақстанның Ұлттық Банкінің ақша-несие саясаты дамудың екінші сценарийін жүзеге асырудағы рөлі. Қазақстанның Ұлттық Банкінің ақша-несие саясаты дамудың үшінші сценарийін жүзеге асырудағы рөлі. Ақша-несие саясатының негізгі көрсеткіштеріне бағдар. Қазақстанның Ұлттық Банкінің валюталық саясаты.

Магистранттарға бір ғылыми баяндама дайындау ұсынылады, реферат үлгісінде жазбаша дайындап ұсынады және қорғайды. Баяндамаға қойылатын талаптар: таңдалған тақырып бойынша тәжірибелік деректердің болуы, көзқарастар мен пікірлердің аргументтерінің болуы, магистранттің ұсыныстары мен тұжырымдары және жұмыстың нақтылығы.

Рефераттардың тақырыптары төменде келтірілген, оқытушымен бірлесе отырып магистрант тарапынан толықтырылуы ықтимал.

Рефераттардың тақырыптары:

1 Дамыған елдердегі ақша-несие саясатының мақсатын тағайындау.

2 Дамушы елдердегі ақша-несие саясатының мақсатын тағайындаудың ерекшеліктері.

3 Ақша-несие саясатының трансмиссионды механизмін ашудағы кейнсиандық қарым-қатынас.

4 Ақша-несие саясатының трансмиссионды механизмін ашудағы монетаристік қарым-қатынас.

5 Басты орталық банктердің моделдеріндегі ақша-несие саясатының трансмиссионды механизмдерінің каналдары.

6 2006-2008 жылдардағы Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінің ақша-несие саясаты

7 2008-2010 жылдардағы Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінің ақша-несие саясаты

8 Қазақстанның ақша-несие саясатының трансмиссионды механизмдерінің сызбалары.

9 Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінің ақша-несие саясатының перспективалы бағыттары.

10 Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінің ақша-несие саясатының тиімділігін бағалаудың әдістемелері

Рефератты жазу барысында міндетті түрде қазіргі әдебиеттерді қолдану керек және эмпирикалық деректер болуы қажет. Рефератты қорғау барысында 5-7 минут сөз алады. Анағұрлым өзекті мәселелер турасында баяндама дами береді, толықтырылады және ғылыми конференцияларға ұсынылады.

5.4 Ағымдағы үлгерімді бақылау шараларының күнтізбелік кестесі

1 рейтинг
Апталар		1	2	3	4	5	6	7	8	Барлығы
Апта үшін максималды балл		12	16	12	12	12	12	12	12	100
Дәрістерге қатысу және дайындалу	ДӨЖ түрі	Т1	Т1	Т2	Т2	Т3	Т3	Т4	Т4	40
	Бақылау нысаны	Қ	Қ	Қ	Қ	Қ	Қ	Қ	Қ
	Макс.балл	5	5	5	5	5	5	5	5
ДӨЖ орындауы	ДӨЖ түрі		К		К		К		К	60
	Бақылау нысаны		КТ		КТ		КТ		КТ
	Макс.балл		15		15		15		15
2 рейтинг
Апталар		9	10	11	12	13	14	15		Барлығы
Апта үшін максималды балл		12	12	12	12	12	28	12		100
Дәрістерге қатысу және дайындалу	ДӨЖ түрі	Т5	Т5	Т6	Т6	Т7	Т7	Т8		42
	Бақылау нысаны	Қ	Қ	Қ	Қ	Қ	Қ	Қ
	Макс.балл	6	6	6	6	6	6	6
ДӨЖ орындауы	ДӨЖ түрі		К		К			К		48
	Бақылау нысаны		КТ		КТ			КТ
	Макс.балл		16		16			16
Т – сабақ тақырыбы; Қ – талқылауға қатысу; АС – ауызша сұрау; К – тақырып бойынша сұрақтар конспекті; КТ – конспектті тексеру; Р – реферат; Б – реферат мазмұны бойынша баяндама

6 Курс саясаты
Егер Сіз барлық сабақтарға кешугісіз қатыссаңыз, барлық сабақтарға дайын болсаңыз және белсенді жұмыс істесеңіз, барлық тапсырмаларды мерзімінде және сапалы орындасаңыз, онда бақылау шараларының күнтізбелік кестесінде көрсетілген масималды балл жинайсыз.

Оқу үрдісіне қатысу дегеніміз сабақтарға қатысуды, талқылауларға дайын болу және белсенді қатысуды білдіреді.

Межелік бақылау тестілеу нысанында өткізіледі. Тапсырмалардың жалпы саны 20, әрбір ұрыс жауап 5 баллға бағаланады.

Ағымдағы үлгерім мен межелік бақылау нәтижелері бойынша Р1 және Р2 рейтингтері келесі формула бойынша анықталады:

Р2 – екінші рейтинг,

АҮ1 – семестрдің бірінші жартысы үшін ағымдағы үлгерім,

АҮ2 – семестрдің екінші жартысы үшін ағымдағы үлгерім,

МБ1 – бірінші межелік бақылау,

МБ2 – екінші межелік бақылау

Пән бойынша қорытынды баға баллмен келесі формуламен анықталады

7 Әдебиеттер тізімі

Негізгі әдебиет

1. 
   www.nationalbank.kz
   
2. 
   Доллан Э.Дж. и др. Деньги, банковское дело и денежно-кредитная политика/Пер. с англ. В. Лукашевича и др.; Под общ. ред. В. Лукашевича. – М., 2000. – 448.
   
3. 
   Ильясов А.А. «Денежно-кредитная политика»: Учебное пособие. – Алматы: Экономика, 2007. – 115 с.
   
4. 
   Конурбаева Б. М. Модель предсказания инфляционного давления (P-star model). // Экономическое обозрение, 2006. – №2.
   
5. 
   Конурбаева Б.М. О модели трансмиссионного механизма и модели монетарного правила // Экономическое обозрение. – 2007. – № 2-3.
   
6. 
   Мишкин Ф. Экономическая теория денег, банковского дела и финансовых рынков: Учебное пособие для вузов / Пер. с англ. Д.В. Виноградова под ред. М.Е. Дорощенко. – М. : Аспект Пресс – 2001. – 820 с.
   
7. 
   Моисеев С.Р. Денежно-кредитная политика: теория и практика: учебное пособие. – М. : Экономистъ, 2008. – 652 с.
   
8. 
   О Национальном Банке Республики Казахстан: Закон Республики Казахстан от 30 марта 1995 года № 2155 // www.nationalbank.kz.
   
9. 
   Сембиева Л.М. Денежно-кредитная политика в обеспечении устойчивого развития экономики Казахстана: теория, методология и механизм реализации: автореф. ... докт. экон. наук.: 08.00.10 – Караганда. – 2008. – 41 с.
   
10. 
    Улюкаев А.В. Современная денежно-кредитная политика: проблемы и перспективы. – М.: Дело АНХ, 2008. – 208 с.
    

Қосымша әдебиет

11. 
    Бабичева Ю.А. Инфляционная составляющая операций банков: проблемы регулирования. – М. : Экономика, 2005. – 318 с.
    
12. 
    Богопольская Е.В. Совершенствование системы рефинансирования // Банковское дело. – 2007. – № 4.
    
13. 
    Буторина О. Курсообразование в условиях переходной экономики / Научный альманах фундаментальных и прикладных исследований. Денежно-кредитная и валютная политика под ред. Грязнова А. – М., 2003.
    
14. 
    Воронин Д. Денежно-кредитная политика как инструмент экономического роста // Банковское дело. – 2007. – № 1.
    
15. 
    Годовой отчет Национального Банка Республики Казахстан // www.nationalbank.kz.
    
16. 
    Ершов М.В. Задачи экономического развития и денежно-кредитные подходы // Деньги и кредит. –2007. – № 6.
    
17. 
    Корищенко Н. В. «Инфляционное таргетирование в странах с переходной экономикой: условия введения и особенности реализации» // Экономические науки, 2004. – №7.
    
18. 
    Левченко Д.В. Система рефинансирования как приоритетное направление развития денежной политики // Деньги и кредит. – 2005. – № 7. – С.32-39.
    
19. 
    Моисеев С.Р. Зачем нужен центральный банк? // Банковское дело. – 2008. – № 8.
    
20. 
    О банках и банковской деятельности в Республике Казахстан: Закон Республики Казахстан от 31 августа 1995 года № 2444 // www.afn.kz.
    
21. 
    Об изменении нормативов минимальных резервных требованиях: Пресс-релиз НБРК № 29 от 23 июля 2007 года // www.nationalbank.kz.
    
22. 
    Основные направления денежно-кредитной политики Национального Банка РК на 2006-2008 годы // www.nationalbank.kz.
    
23. 
    Основные направления денежно-кредитной политики Национального Банка Республики Казахстан на 2007-2009 годы. // www.nationalbank.kz.
    
24. 
    Основные направления денежно-кредитной политики Национального Банка Республики Казахстан на 2008-2009 годы. // www.nationalbank.kz.
    
25. 
    Основные направления денежно-кредитной политики Республики Казахстан на 2010 год // www.nationalbank.kz.
    
26. 
    Постановление Правления НБРК от 30 сентября 2005 года № 118 «Правила предоставления банковских займов Национальным Банком РК» // www.nationalbank.kz.
    
27. 
    Правила о минимальных резервных требованиях: Постановление Правления НБРК № 38 от 27 мая 2006 года // www.nationalbank.kz.
    
28. 
    Утебаев М.С. Финансово-экономические условия и факторы роста экономики Казахстана. – Алматы: Рауан, 1997. – 168 с.
    
29. 
    Mishkin А., Schmidt-Hebbel K. One decade of inflation targeting in the world: what do we know and what do we need to know? // National Bureau of Economic Research, 2001. – 48 с.
    
30. 
    Barth M., Ramey V. The Cost Channel of Monetary Transmission // NBER Working Paper 7151. Cambridge: NBER, 1999
    
31. 
    Gertler M., Bernanke B. Inside The Black Box: The Credit Channel of Monetary Policy Transmission // NBER Working Paper 5146. Cambridge: NBER, 1995.
    

жүктеу/скачать 269 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: