- Анафилактикалық шок әртүрлі аллергендер әсеринен пайда болуы мүмкін: дәрілік, тағамдық,физикалық,жұқпалы т.б.
- Анафилактикалық шоктың себебі көбине дәрілік аллергендер болады,әсіресе пенитциллин және оның қатары ,сулфаниламидтер,пиразолон туындылары (анальгин,амидопирин, реопирин),новокаин, в тобындағы витаминдер,с витамині,аминазин,йодиттер,паск, кортизон,белок гидролизаттары.
- Суыққа сенсибилизациясы бар адамдарда жылы жерден суыққа шыққан кезде шок дамуы байқалады.
Патогенезі - Анафилактикалық шок жалпы аллергиялық реакцияның жедел І типіне жатады,тетігі критериялық,демек гуморальдық. Анафилактикалық қарсы денелер тері,кейбір тіндер мен ағзаларға жабысуы мүмкін. Денеге антигеннің жеткілікті мөлшері түскенде спецификалық антиген-антидене реакциясы дамиды,бұл «шок нысаналарына» (тамыр,нерв,миокард,өкпе,тері,асқазан,ішек,т.б)әсер етеді. Реакция салдарынан тін клеткалары мен сұйық тіндік орталарда зат алмасулары күрт бұзылады,протеолитикалық ферменттер белсеніп,мес клеткалардан биологиялық белсенді заттар (гистамин,гепарин,серотонин,жай әсер ететін субстанция,т.б)бөлініп шығады.
Анафилактикалық шоктың клиникалық ағымы бойынша жіктелуі: Объективті клиникалық зерттеуде анықталады: - - жиі жіп тəрізді пульс ( перифериялық қан тамырларда);
- - тахикардия (сирек брадикардия, аритмия);
- - жүрек тондері тұйықталған;
- - артериалдық қысым тез төмендейді ( ауыр жағдайда төмен қысым анықталмайды). - жеңіл жағдай кезінде салыстырмалы түрде АҚ төмендемейді, төменгі критикалық деңгей 90-80 мм.рт.ст. Алғашқы минуттарда кейде АҚ аздап төмендеуі мүмкін;
- - тыныс бұзылысы (ентігу, қиындаған сырылды тыныс, ауыздан көбік ағу);
- - қарашық кеңейген жəне жарыққа реакция жоқ.
- - перифериялық қан тамырлар спазмы (тері бозғылдығы) немесе кеңейген (гиперемия, ісінулер).
Басқа клиникалық симптомдар көрінісі аз көрінеді. - Асфиксиялық вариантында басты орын ЖТЖ, ол көмей ісінумен, бронхтардың спазмымен, бронхтардың шырышты қабатының ісінуімен немесе өкпе ісінумен байланысты болып табылады. Ересектерде респираторлы дистресс – синдромы айқын гипоксияның дамуымен жүреді.
- АШ-тың церебральды варианты сирек оқшауланып анықталады, ОЖЖ жағынан бұзылыстармен сипатталады: қозғыштық, есінен тану, жедел ісіну жəне ми ісігі, эпилептикалық статус, тыныс жəне жүрек тоқтауы.
- АШ-тың абдоминальды вариантында бірінші орынға «жедел іш» симптомы: іштің барлық аймағында немесе құрсақ үсті аймақта ауыру сезімі, құсу, үлкен дəретке шақырулар, жиі диагностикалық қателіктермен өтеді. Осы вариантында жиі операция жасалынады.
-
Достарыңызбен бөлісу: |
