Пәні бойынша оқыту бағдарламасының (Syllabus)
титулдық парағы
|
|
Нысан
ПМУ ҰС Н 7.18.3/37
|
С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті
Металлургия, машинажасау және көлік факультеті
Механика және мұнайгаз ісі кафедрасы
5В070800 «Мұнайгаз ісі» мамандық студенттеріне арналған
Мұнайгаз ісі негіздері
ПӘНІ БОЙЫНША ОҚЫТУ БАҒДАРЛАМАСЫ
(Syllabus)
Павлодар
Пәні бойынша оқыту бағдарламасын (Syllabus) бекіту парағы
|
|
Нысан
ПМУ ҰС Н 7.18.3/38
|
|
БЕКІТЕМІН
ММжКФ деканы
__________Т.Т. Тоқтағанов
201 ж. «___»____________
|
Құрастырушы: аға оқутышы Р. М. Алтыбасаров _____________
«Механика және мұнайгаз ісі» кафедрасы
5В070800 «Мұнайгаз ісі» мамандығының сыртқы оқу нысанындағы студенттеріне арналған
«Мұнайгаз ісі негіздері» пәні бойынша
пәні бойынша оқыту бағдарламасы (Syllabus)
Бағдарлама «___» _________20__ж. бекітілген жұмыс оқу бағдарламасының негізінде әзірленген.
20__ж. «__» ________ кафедра отырысында ұсынылған №___ хаттама.
Кафедра меңгерушісі _______ А. Х. Мустафин 20___ж. «___» _________
ММжКФ оқу-әдістемелік кеңесімен құпталған
20___ж. «___» __________ №___ хаттама
ОӘК төрағасы __________ Ж. Е. Ахметов 20___ж. «___» _________
1 Оқытушылар туралы мәліметтер және байланысу ақпараттары
А.Ж.Т. Алтыбасаров Рашат Мейрамович
Ғылыми дәрежесі, атағы, қызметі аға оқутышы
«Механика және мұнайгаз ісі» кафедрасы Б-1 корпусында (ак.Чокин 139 к-сі), Б-215 аудиторияда орналасқан. Байланысу телефоны 673633 (+1203).
2 Пән туралы мәліметтер
Пән төртінші семестре 15 апта ұзақтықпең беріледі. Пәнінең жалпы көлемі 135 сағат.
3 Пәннің еңбек сыйымдылығы
Семестр
|
Кредиттар саны
|
Аудиториялық сабақ түрлері бойынша қарым-қатынас сағаттарының саны
|
Студенттің өздік жұмысының сағат саны
|
Бақылау нысаны
|
барлы-ғы
|
Дәріс
|
практи-ка
|
Зертха-налық
|
студия-лық
|
жеке
|
барлығы
|
СРСП
|
1
|
3
|
18
|
6
|
12
|
|
|
|
117
|
5
|
Емтихан
|
4 Пәннің мақсаты және тапсырмасы
Пәнді оқытудың мақсаты
Курстың мақсаты - студенттерді мұнайгаз ісі негіздерімен таныстыру, негізгі технологиялық үрдістеріменге және мұнайгаз өндірістің іске ғылыми түсінікті беру.
Пәнді оқытудың міндеті
Пәннін міндеті студенттерді мұнай және газ геологиясының негіздерімен, мұнай және газ ұңғыларын бұрғылау негіздерімен, мұнай және газ кенорындарды игерумен және пайдаланумен, мұнай және газ тасымалдаумен, сақтаумен және өңдеумен таныстыру.
5 Білімге, икемділікке және машықтарға қойылатын талаптар
Студент «Мұнайгаз ісі негіздері» пәнін оқу нәтижесінде:
-
елдің мұнайтабу кешенінің құрылымды;
-
ұңғыларын бұрғылау принциптерды, пайдаланған жабдықтарды;
-
мұнай және газ кенорындарды игеру принциптерды;
-
ұңғыларынды пайдалану арналған жабдықтарды;
-
мұнай және газ тасымалдауның және сақтауның негіздерінді білу керек.
- кәсіби терминологияны пайдалану;
-
жабдықтардың және саймандардың ерекшеліктерді анықтау игерулері керек.
6 Пререквизиттер
Студенттер «Мұнайгаз ісі негіздері» курсын оқу үшін келесі пәндерді білулері керек: Физика 1; Физика 2; Мамандыққа кіріспе.
7 Постреквизиттер
Мұнайгазқұбырларының және мұнайгазқоймаларының техникалық тексеру
8 Тақырыптық жоспар
№
|
Тақырыптардың атаулары
|
Сағаттар саны
|
Дәріс
|
Жат
|
СӨЖ
|
1
|
Кіріспе.
|
0,5
|
|
|
2
|
Кәсіпшілік-геологиялық информацияны табу әдістері.
|
|
|
5
|
3
|
Мұнай, оның құрамы және негізгі қасиеттері. Газ, оның құрамы және негізгі қасиеттері. Іздеу және барлау жұмыстарының кезеңдері
|
1
|
2
|
5
|
4
|
Ұңғы туралы түсінік. Ұңғы конструкциясы және бұрғылау қондырғысы туралы түсініктер. Мұнай және газ ұңғыларын бұрғылау тәсілдері. Бұрғылау қашаулары.
|
1
|
2
|
8
|
5
|
Өнімді қабатты бұрғылау және зерттеу. Ұңғы түп бөлігінің конструкциясын таңдау.
|
1
|
1
|
10
|
6
|
Ұңғы сағасын жабдықтау. Пайдалану тізбегін қабатпен қатынастыру. Қабаттан мұнай мен газдың құйылуын шақыру (ұңғыны меңгеру).
|
|
|
8
|
7
|
Қабатта әсер ететін күштер. Мұнай және газ кеніштерін игеру режимдері
|
1
|
|
8
|
8
|
Игеру жүйесі жөнінде түсінік. Игеру объектісі, жүйесі, технологиясы және корсеткіштері.
|
1
|
2
|
8
|
9
|
Су айдау жүйелерін талдау
|
|
|
9
|
10
|
Фонтанды және газлифтілі пайдалану тәсілдері.
|
|
2
|
10
|
11
|
Терең сорапты қондырғымен пайдалану тәсілі.
|
|
1
|
10
|
12
|
Қабаттың түп маңы аймағына ықпал ету әдістері.
|
|
1
|
8
|
13
|
Мұнай мен газды жинаудың және тасымалдаудың үлгісі. Мұнай мен газды дайындау.
|
|
|
8
|
14
|
Мұнай және мұнай өнімдерін тасымалдау. Сақтау ыдыстары.
|
1
|
1
|
10
|
15
|
Өңдеген мұнайдің өнімдері және мұнайды өңдеудің ұрдістері. Көмірсутекті газдарды өңдеу.
|
|
|
10
|
|
БАРЛЫҒЫ
|
6
|
12
|
117
|
9 Пәннің қысқаша сипаттамасы
«Мұнайгаз ісі негіздері» пәні 050708 «Мұнайгаз ісі» мамандығының студенттерді болашақ мамандығының мазмұнымен, мұнайды құбыртасымалдағыштардан өткізу үрдістерімен, жабдықтармен, елдің мұнайтабу кешенінің құрылымымен, өндіріс ұйымдастыруымен таныстыру таныстырады; әдебиетпен жұмыс жасау дағдыларын қалыптастырады.
10 Курс компоненттері
10.1 Пәннің мазмұны
Кіріспе
1 тақырып. Кәсіпшілік-геологиялық информацияны табу әдістері. Тау жыныстарының топтамасы, тау жыныстарының коллекторлық қасиеттері, кеніш және кен орны туралы түсінік.
2 тақырып. Мұнай, оның құрамы және негізгі қасиеттері. Газ, оның құрамы және негізгі қасиеттері. Іздеу және барлау жұмыстарының кезеңдері
3 тақырып. Ұңғы туралы түсінік. Ұңғы конструкциясы және бұрғылау қондырғысы туралы түсініктер. Мұнай және газ ұңғыларын бұрғылау тәсілдері. Бұрғылау қашаулары.
4 тақырып. Өнімді қабатты бұрғылау және зерттеу. Ұңғы түп бөлігінің конструкциясын таңдау.
5 тақырып. Ұңғы сағасын жабдықтау. Пайдалану тізбегін қабатпен қатынастыру. Қабаттан мұнай мен газдың құйылуын шақыру (ұңғыны меңгеру).
6 тақырып. Қабатта әсер ететін күштер. Мұнай және газ кеніштерін игеру режимдері. Қабаттағы және ұңғы түбіндегі қысымдардың айырмашылығына қатынасты. Қабаттағы суарынды (қысым) энергиясы.
7 тақырып. Игеру жүйесі жөнінде түсінік. Игеру объектісі, жүйесі, технологиясы және корсеткіштері. Игеру жүйесінің сипаттамасы және оларды топтастыру. Ұңғылар фонды.
8 тақырып. Су айдау жүйелерін талдау. Су айдау түрлері. Суды бөлшектеп айдаудың кемшілігі мен артықшылығы
9 тақырып. Фонтанды және газлифтілі пайдалану тәсілдері. Ұңғы құрал-жабдықтары. Фонтанды ұңғы жабдықтарының негізгі элементері. Газлифтілі пайдаланудың артықшылығы мен кемшілігі
10 тақырып. Терең сорапты қондырғымен пайдалану тәсілі. Терең сорапты қондырғының схемасы. Сораптың түрлері.
11 тақырып. Қабаттың түп маңы аймағына ықпал ету әдістері. Ұңғы төңірегін қышқылымен өңдеу. Ұңғыларды тұзқышқылды өңдеуге қолданылатын реагенттер. Қабатты сұйықпен жару.
12 тақырып. Мұнай мен газды жинаудың және тасымалдаудың үлгісі. Мұнай мен газды дайындау. Мұнайды кәсіпшілікте дайындау. Газды дайындау. Мұнай мен газды кәсіпшілікте жинау және дайындау жүйесі.
13 тақырып. Мұнай және мұнай өнімдерін тасымалдау. Сақтау ыдыстары. Теміржолмен тасымалдау. Сумен тасымалдау. Автокөлікпен тасымалдау. Құбырмен тасымалдау. Мұнай және мұнай өнімдерін сақтайтын ыдыстар. Табиғи газды тасымалдау.
14 тақырып. Өңдеген мұнайдің өнімдері және мұнайды өңдеудің ұрдістері. Көмірсутекті газдарды өңдеу. Мұнайды тікелей айыру. Мұнай шикізатын деструктивті өңдеудің термиялық ұрдістері. Каталитикалық риформинг және каталитикалық крекинг. Көмірсутекті газдарды өңдеу
10.2 Тәжірибелік сабақтың тақырыптары
2 Тақырып. Мұнай және газ кен орындарының негізгі сипаттамаларын талдау
3 Тақырып. Ұңғы конструкциясын және ұңғы түп бөлігінің конструкциясын талдау.
4 Тақырып. Бұрғылау кондырғының жұмыс істеу принципі
9 Тақырып. Игеру жүйесі жөнінде түсінік. Игеру объектісі, жүйесі, технологиясы және корсеткіштері.
11 Тақырып. Фонтанды және газлифтілі пайдалану тәсілдері. Газлифттілі және сораптық ұңғыларында қысымның тереңдікпен өзгеріс қисықтарын талдау.
12 Тақырып. Терең сорапты қондырғының жұмыс істеуін талдау. Жер ұстіндегі және жер астындағы жабдықтар.
13 Тақырып. Қабаттың түп маңы аймағына ықпал ету әдістері.
14 Тақырып. Мұнай мен газды кәсіпшілікте жинау және тасымалдаудың сұлбасын (схемасын) талдау.
15 Тақырып. Мұнайды құбырмен айдау сұлбасын талдау және магистралды мұнайқұбырын есептеу.
СӨЖ мазмұны
№
|
СӨЖ түрі
|
Есеп беру нысаны
|
Бақылау түрі
|
Сағатқа шаққандағы көлемі
|
1
|
Дәрістік сабаққа дайындалу
|
Конспект
|
Сабаққа қатынасу
|
20
|
2
|
Тәжірибелік сабаққа дайындалу
|
Жұмыс дәптері
|
Сабаққа қатынасу
|
20
|
3
|
Аудиторлық сабаққа кірмеген материалдарды оқу
|
Жазбаша
|
Ауызша
|
45
|
4
|
Үй жұмысын дайындау
|
Есеп
|
ҮЖ қорғау
|
22
|
5
|
Межелік бақылауға дайындық
|
|
РК 1, РК 2
|
10
|
|
Барлығы
|
|
|
117
|
Пәннің ақырғы бақылауы мен ағымдағы үлгірімдерінің жүк салмағының үлесімі
№ п/п
|
Ақырғы бақылаудың түрі
|
Бақылаудың түрлері
|
Жүк салмағы
|
1
|
Емтихан
|
Емтихан
|
0,4
|
Үлгірімнің ағымдағы бақылауы
|
0,6
|
Студенттердің өздігінен оқуына бөлінген тақырыптардың тізімі
1. Кәсіпшілік-геологиялық информацияны табу әдістері.
Әдебиет: [4] бет 51-54.
2. Іздеу және барлау жұмыстарының кезеңдері
Әдебиет: [4] бет 83-85, бет 95.
3. Мұнай және газ ұңғыларын бұрғылау тәсілдері.
Әдебиет: [4] бет 98-104, бет 115-117.
4. Ұңғы түп бөлігінің конструкциясын таңдау.
Әдебиет: [4] бет 111-113.
5. Қабаттан мұнай мен газдың құйылуын шақыру (ұңғыны меңгеру).
Әдебиет: [4] бет 123-126, бет 140-142, бет 144-145.
6. Мұнай және газ кеніштерін игеру режимдері
Әдебиет: [4] бет 198-200, бет 202-204.
7. Игеру объектісі, жүйесі, технологиясы және корсеткіштері.
Әдебиет: 207 -209, бет 225-228, [8] бет 86-90.
8. Су айдау жүйелерін талдау
Әдебиет: [4] бет 219-221.
9. Фонтанды және газлифтілі пайдалану тәсілдері
Әдебиет: [4] бет 245-252, [8] бет 259-263.
10. Терең сорапты қондырғымен пайдалану тәсілі
Әдебиет: [8] бет 76-79; бет 87-93.
11. Қабаттың түп маңы аймағына ықпал ету әдістері
Әдебиет: [4] бет 264-266, 267-269..
12. Мұнай мен газды дайындау
Әдебиет: [4] бет 288-292.
13. Сақтау ыдыстары
Әдебиет: [4] бет 277-283.
14. Көмірсутекті газдарды өңдеу
Әдебиет: [8] бет 9-21; [7] бет98-99, бет 104-105
Курс саясаты
Студенттердің міндеттері: ұдайы сабаққа қатысу, пән бойынша тапсырмаларды өткізу кестесінің талаптарын орындау, кітапханада және интернет залында әдебиетпен өздегінен жұмыс істей білу.
Оқытушылар студенттермен бірігіп жұмыс істей үрдісінде келесі ережелерге сүйенуі қажет:
1. Оқытушы мен студент бір-біріне сыйласымды, сыпайы және мейірімді болу керек.
2. Сабақтарда белсенді болыңыз. Оқытушыға сұрақтар қойыңыз. Сабаққа қатысу жеткілікті емес. Материалды толық меңгере білу керек.
3. Оқытушы студентпен творчестволық түрде жұмыс істеуге міндетті. Студент мұғаліммен қарым-қатынаста болуға міндетті және орындалатын практикалық, өздік жұмыстар бойынша консультация алуға міндетті.
4. Қате жібергенге ұялмаңыз. Кім еш нәрсе істемейді, сол қателеспейді.
5. Барлығын түсінген адам сияқты түр жасамаңыз. Түсінуге тырысыңыз.
6. Сабақтарға қатысу міндетті болып табылады. Егер сіз үш және одан да көп сабақты себепсіз босатсаңыз (себебі құжат бойынша бекітілуі керек), онда оқытушы сізден деканаттың сабаққа рұқсат қағазын талап етуге құқылы. Есіңізде болсын: сабаққа қатысу қорытынды баңаңа әсер етеді.
7. Өз уақытында практикалық, өзіндік жұмыстардың кестесі бойынша есептесіп отыру қажет. Бұл қорытынды бағаға әсер етеді. Аяқталмаған есептесулер және өздік жұмыстар есептелмейді. Әр жұмыстың өз уақытында және толық көллемде орындалған тапсырмаларына жоғары балл қойылу ұйғарылғанды.
Марапаттық баллдар 0,2 ÷ 2 балл:
- оқу үрдісіне белсенді қатысқаны үшін;
- студенттік конференцияға қатысқаны үшін;
Айып балдары 0,2 ÷ 2 балл, жалпы саннан төмендегі жағдайда шегеріледі (азайтылады):
- материалдарды өз уақытында көрсетпегені үшін;
- жұмысты сапасыз орындағанда;
- сабақты жібергенде;
- сабаққа кешіккенде
Студенттердің өзінің қатысуынсыз бақылау жүргізілмейді.
8. Аудиториялық сабақтарға кешігуге 5 минутқа дейін рұқсат етіледі, басқа жағдайда студентке сабаққа кіруге рұқсат етілмейді. Объективті себептер болса оқытушыны алдын-ала ескерту керек. Ұдайы сабақ босату-жақсылыққа әкелмейді. Ол студенттің сабаққа деген қатынасын сипаттайды.
9. Этика бойынша оқытушы сөйлеп тұрғанда дауыс шығарып сөйлеуге болмайды. Екінші ескертуден кейін студент аудиториядан қуылады. Сабақ кезінде басқа тақырыпқа әңгімелесуге болмайды.
10. Сіздің міндетіңіз сабаққа дайын болып келу. Бар әдебиетті пайдаланыңыз, өз уақытында кітапханадан әдебиетті алыңыз.
11. Ішкі тәртіп ережесі орындалуы тиіс.
12. Басқа біреудің жұмысын көшіріп алуға үзілді-кесілді тиым салынады
13. Мүмкіндігінше консультацияға қатысу.
14. Сабақ кесінде сот.телефондар ажыратылған болу керек.
15. Кесте бойынша тапсырылмаған практикалық және өздік жұмыстар оқудың меңгеру сапасын төмендетеді. Студенттердің күнделікті еңбекке ізденушілікке тәрбиелеу үшін олардың сапалы жұмысын - өз уақытында (дер кезінде) рейтинг картасы бойынша бағалау оқытушылар үшін өте қажет.
Әдебиеттер тізімі
Негізгі
1. Нұрсұлтанов Ғ.М., Абайұлданов Қ.Н. Мұнай және газды өндіріп, өңдеу: Оқулық, -Алматы: Альманах. 1999-464бет.
2. Середа Н.Г., Муравьев В.М. Основы нефтяного и газового дела. – М.: Недра, 1980, 287с.
3. Гиматудинов Ш.К. Дунюшкин И.И., Зайцев В.М., Коротаев Ю.П., Левыкин Е.В., Сахаров В.А. Разработка и эксплуатация нефтяных, газовых и газоконденсатных месторождений. – М.: Недра, 1988, 302с.
-
Гиматудинов Ш.К. Физика нефтяного и газового пласта. –М.: Недра, 1971, 302с.
Қосымша
5. Бойко В.С. Разработка и эксплуатация нефтяных месторождений.-М.:Недра, 1990, 427с.
6. Муравьев В.М. Эксплуатация нефтяных и газовых скважин. -М.: Недра, 1978, 448с.
7. Акульшин А.И. и др. Эксплуатация нефтяных и газовых скважин. -М.:
Недра 1989, 480с
8. Муравьев В.М., Середа Н.Г. Спутник нефтяника.- М: Недра, 1971, 240с.
СӨЖ тапсырмаларын орындау және тапсыру жөніндегі және «Мұнайгаз ісі негіздері» пәні бойынша 5В070800 Мұнайгаз ісі мамандығы бойынша іштей оқу нысанындағы студенттерге арналған
бақылау шараларының күнтізбелік кестесі
1 рейтинг
СӨЖ түрі
|
Максималды балл
|
Тапсырманы беру мерзімі
|
Тапсыру мерзімі
|
Бақылау түрі
|
1-сабақта
|
барлығы
|
Дәрістерге қатысу және дайындалу
|
2
|
12
|
|
кесте бойынша
|
қатысу
|
Практикалық сабақтарға қатысу және дайындалу
|
2
|
12
|
1-сабақта
|
кесте бойынша
|
қатысу
|
Материалды өздігінен меңгеру
|
|
76
|
1-сабақта
|
1 семестр
|
Конспектті тексеру
|
Ағымды үлгеру
|
100
|
|
|
|
2 рейтинг
СӨЖ түрі
|
Максималды балл
|
Тапсырманы беру мерзімі
|
Тапсыру мерзімі
|
Бақылау түрі
|
1-сабақта
|
барлығы
|
Дәрістерге қатысу және дайындалу
|
|
|
|
кесте бойынша
|
қатысу
|
Практикалық сабақтарға қатысу және дайындалу
|
2
|
12
|
1-сабақта
|
кесте бойынша
|
қатысу
|
Материалды өздігінен меңгеру
|
|
88
|
1-сабақта
|
1 семестр
|
Конспектті тексеру
|
Ағымды үлгеру
|
100
|
|
|
|
Шартты белгілеулер: 1 ДҮТ – №1 дәрісті дайындау үшін берілетін үй тапсырмасы; Қ – оқу үрдісіне қатысу; ПҮТ 1 – №1 практикалық сабақтарға дайындалу үшін үй тапсырмасы; 1 зертхҮТ – №1 зертханалық сабаққа дайындалу үшін үй тапсырмасы; Д – рұқсат қағазы; Е – есеп; 1ЗҚ – №1 зертханалық жұмысты қорғау; КЖБ 1– курстық жұмыстың №1 бөлімі; Т – тексеру; ӨОҮТ1 – материалды өздігінен оқуға №1 үй тапсырмасы; К – коллоквиум; 1Т –№1 тест, ҮЖ1 – үй жұмысы №1.
Кафедра отырысында ұсынылған 201 ж. « » № хаттама.
Кафедра меңгерушісі __________ Мустафин А.Х. 201 ж. « »
Достарыңызбен бөлісу: |