ПОӘК 042. 18-24. 56/02-2013 №1 басылым 18. 09. 2013ж
жүктеу/скачать 195.37 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Алғы сөз
- 2 ТАЛҚЫЛАНДЫ
- 3 БЕКІТІЛДІ
- ҚОЛДАНУ САЛАСЫ
- 3.5 Курстың пререквизиттері
- 3.6 Курстың постреквизиттері
- 8.2 Қосымша әдебиеттер
6МВМ120100 «Терісі бағалы аңдардың, құстардың және балықтың арнайы патологиясы мен емі» пәнінен
Семей 2013 Алғы сөз1 ӘЗІРЛЕНДІ Құрастырғандар: Тойкина Г.Н., ветеринария ғылымдарының кандидаты, Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университетінің «Ветеринариялық медицина» кафедрасының профессоры м. а. Билялов Е.Е., ветеринария ғылымдарының кандидаты, Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университетінің «Ветеринариялық медицина» кафедрасының аға оқытушысы 28.08. 2013 ж. 2 ТАЛҚЫЛАНДЫ2.1 Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университетінің «Ветеринариялық медицина» кафедрасының отырысында 03.09. 2013жыл, № 1 хаттама. Кафедра меңгерушісі, профессор м.а. Г.Тойкина 2.2Аграрлық факультетінің оқу-әдістемелік бюросының отырысында « 09 » 09 2013 жыл, № 1 хаттама Төрайымы А. Тлеубаева 3 БЕКІТІЛДІУниверситеттің оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында шығаруға мақұлданған және ұсынылған. « 18 » 09 2013 жыл, № 1хаттама
ОӘК төрайымы, ОӘЖ проректоры Г. Искакова 4 АЛҒАШҚЫ ЕНГІЗІЛУІ Мазмұны
1. Қолданылу саласы 2. Нормативтік сілтемелер 3. Жалпы ереже 4. Оқу пәнінің мазмұны (модуль) 5. Магистранттардың өздік жұмыстары үшін тақырыптар тізімі 6. Пән бойынша оқу-әдістемелік картасы 7. Оқу-әдістемелік әдебиеттермен қамтылу картасы 8. Әдебиеттер
6МВМ120100 «Терісі бағалы аңдардың, құстардың және балықтың арнайы патологиясы мен емі» пәнінің бағдарламасы, оқу-әдістемелік кешеннің құрамы және дәстүрлі оқу шығармашылық үрдісті жүргізудегі әдістемелік ұйымдастырудың негізі болып табылады. 2 НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР 6МВМ120100 «Терісі бағалы аңдардың, құстардың және балықтың арнайы патологиясы мен емі» пәнінің оқытушыларға арналған осы бағдарламасы келесі құжаттардың ұсынымдарымен және талаптарына сәйкес оқу үрдісін ұйымдастыруды белгілейді: - Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 23 тамыздағы №1080 қаулысымен бекітілген «Қазақстан Республикасының мемлекеттік жалпыға міндетті жоғары білім беру стандарты». Жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандарты 1-бөлім. Магистратура - Жоғары оқу орнынан кейінгі білім алу мамандықтары пәндерінің типтік оқу бағдарламасын әзірлеу және ұйымдастырудың әдістемелік нұсқамалары. Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігінің 11 қараша 2009 жыл № 514 бұйрығымен бекітілген. - 042-МУ-4-2013 Университет стандарты «Пәннің оқу - әдістемелік бағдарлама кешенін әзірлеу және ұйымдастырудың жалпы талаптары»; - 042-2.01-2013 Құжатталу «Пәннің оқу - әдістемелік бағдарлама кешенінің құрылымы мен мазмұны»
«Терісі бағалы аңдардың, құстардың және балықтың арнайы патологиясы мен емі» пәні – атауының мазмұнында көрсетілген тіршілік иелерінің адамзат өміріндегі маңыздылығына байланысты арнайы шаруашылықтарда өсіру және белгілі бір мақсатпен оларды өздеріне тиесілі табиғи ортасынан ажыратып, қолда асырау немесе шектеулі (қоршаған аумақта) үй және аула жағдайындағы жаңа ортаға бейімделуі барысында туындайтын биологиялық қажеттіліктердің орнын толтыру мақсатында көрсетілетін ветеринариялық іс шаралардың маңыздылығын, жеке мәселелердің шешімін табу қабілеттілігін жетілдіру және тұжырымдамалық, аналитикалық, логикалық ойлау дағдыларын оқытып үйретеді. Сонымен қатар, жануарлар әлемі мен жоғарыда көрсетілген тіршілік иелерінің бір-бірінен биологиялық, анатомо-физиологиялық ерекшелігіне байланысты Қазақстан Республикасының Заңы, нормативтік құқықтық актілерімен реттеліп отыруындағы қағидалар талаптарына сай олар өз тіршілік ортасы мен табиғи аумақтарындағы қорғалу және оны алуды таныстырады. Мысалы – асыл тұқымды бал аралары шаруашылығының төңірегінде 7 шақырым радиуста қорғау учаскелері белгіленеді, олардың аумағына басқа тұқымды бал аралар мен аналық бал араларын, сондай-ақ шығу тегі белгісіз бал аралар мен аналық араларын әкелуге тиым салынады. Тіршілік иелеріне сыртқы ортаның био және абиотикалық факторлар әсерінен туындайтын дербес организмдегі патологиялық процессті ғылыми негізде түсінуді оқытады. Себебі көптеген жұқпалы емес аурулар негізінен өмір сүру ортасының өзгеруі және азық түрі баланысының сақталмауынан, күйзеліс жағдайы нәтижесінде дамитыны заңдылық. Бұл аурулардың клиникалық белгілері жасырын өтеді. Осы себепті диагностика барысында – байқалатын белгілер мен патологоанатомиялық тексеру, лабораториялық зерттеу, биологиялық субстраттарды, азық, су және қосымша азықты да тексеру, зерттеу нәтижелерін салыстырып, ауруды ажыратып, диагнозды нақты қоюға көмектеседі. Сонымен қатар оларды тексеру техникасымен емдеу және сақтандыру технологиясын меңгере білуді үйретеді. Мысалы, диспансеризацияны өткізу барысында линейлік, гибридтік тұқымдық бағыты тексеріледі. Себебі бұл жануарлар әлеміндегі тіршілік иелерінің өзі де тіршілік ортасы да өте күрделі деп айтуға болады. Осыған орай клиникалық зерттеудің мақсатымен - түрлі әдістерді қолдануда бұл ерекшеліктер ескеріліп табиғи орта, экологиялық, ихтиологиялық және гидробиологиялық гидрорежимдік, гидрохимиялық факторлардың әсер ету мүмкіндіктері қарастырылады. Сонымен қатар, мамандық этикасы мен деонтологиялық қағиданы сақтауға тәрбиелейді.
Терісі бағалы аңдар, құстар, балықтар және аралардың ауруларын анықтап жетістіктегі тиімді ветеринариялық іс шараларды көрсетуді үйрену және оның алдын алу барысында қазіргі кездегі клиникалық, лабораториялық және арнайы зерттеу әдістерін меңгеруіне, лайықталған мәліметтерді жинақтап және талқылап, әсер етуші факторларға организмнің анатомиялық-физиологиялық ерекшеліктерін бағалау және қажетті көмек шараларын қарастыруды үйрену. Сондай-ақ, ғылыми деректемелер, анықтама мен сілтемелер мәліметтері бойынша өзіндік ғылыми ой тұжырымдамасы тұрғысындағы ой пікірді жасай алуды үйрену болып табылады.
Аң, құс, балық және аралардың халық игілігіндегі және қоршаған ортадағы биологиялық, экологиялық, эстетикалық т.б. маңыздылығына байланысты олардың сақталуына, көбеюіне кедергі келтіретін әртүрлі аурулардан сақтау, емдеу шараларын іске асырудың методологиясын және теориялық тәжірибелік негізін меңгерту. Сонымен қатар, дербес мамандандырылған шаруашылықтар құрып және дамыту арқылы еліміздің әлеуметтік-экономикалық жағдайларына үлес қосуға дайын болуды үйретеді. 3.4 Пәнді оқу нәтижесінде магистрант білу керек: - Жануарлар әлемін тану және организмінің дербес жүйелерінің қызметін зерттеу барысында анықталатын көрсеткіштерді тану, олардың табиғатпен және тіршілік ортасының өз ара үйлесімділігін түсіну методологиясын; - Ветеринария ғылымының заманауи ғылыми-техникалық жетістіктеріне сәйкес қалыптасқан әртүрлі клиникалық және зертханалық /диагностикалық/ әдістемеліктерді қолдана білуді; - Морфобиохимиялық зерттеу әдістерін жүргізе алуды; - Сынамаларды алу, тасымалдау, сақтау тәсілдерін үйрену; - Қанның морфологиялық, сары суы құрамының иммунобиологиялық көрсеткіштерін анықтай алуды; -Лабораториялық диагностикумдармен жұмыс істеу; - Организмнің дербес жүйелер қызметін тексеру қажетіне қарай алынатын биосынамлар қажеттілігін таңдай алуды; -Электрокардиография, фонокардиография, ультра дыбыстық аппараттарын және басқа да клиникалық тексеру барысында қолданылатын техникалармен жұмыс істей отырып, зерттеу нәтижелерін, тұжырымдарын шығаруды білу. 3.5 Курстың пререквизиттері:Жұқпалы емес ішкі аурулар, клиникалық балау рентгенологиясымен; Паразитология және инвазиялық аурулар; жануарлар патологиясы; індеттану және індеттік аурулар. 3.6 Курстың постреквизиттері:Жоқ.3.7 Оқу жұмыс жоспарынан көшірме: Кесте 1
4 ОҚУ ПӘНІНІҢ МАЗМҰНЫ (МОДУЛЬ) Кесте 2
5 МАГИСТРАНТТЫҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫ ҮШІН ТАҚЫРЫПТАР ТІЗІМІ 5.1 Аң, шаруашылығы мен кәсіпшілігінің маңыздылығына және терісі бағалы аңдарға сипаттама; 5.2 Терісі бағалы аңдардың тыныс жолдарының ауруларына қатысты клиникалық-физиологиялық ерекшелік. Кейбір терісі бағалы аңдар санының азаю себептері. 5.3 Терісі бағалы аңдардың ас қорыту жолдарының ауруларының дамуы, емдеу және алдын алу. Лактациялық арықтау; (этиотропты патогенетикалық); 5.4 Жабайы және қолда асырайтын аңдардың ас қорыту аурулары. Терісі бағалы аңдарға арналған дәрілік заттар; 5.5 Терісі бағалы аңдардың зат алмасу аурулары. Күшіктердің гипотрофиясы. Фиброзды остеодистрофия. Терісі бағалы аңдар қанының морфологиялық көрсеткіштері. Аңдарды диспансерлеу; 5.6 Терісі бағалы аңдардың жүйке жүйесі аурулары. Орталық жүйке жүйесінің аурулары. Өзін-өзі жеу. (аутомутиляция, аутоагрессия) Ас тұзымен, ХОС, минералды улармен улану; 5.7 Құстардың тыныс алу жүйесінің аурулары. 5.8 Құстардың ас қорыту жүйесі және зат алмасу аурулары. Құстардың қанының морфологиялық көрсеткіштері және ерекшелігі; 5.9 Балықтардың анатомиялық физиологиялық ерекшеліктеріне байланысты ветеринариялық тексеру жұмысы. Аквариумдық балықтардың аурулары және оның емі. 5.10 Балықтар аурулары; 5.11 Балықтың табиғи ортасында кездесетін аурулары. 5.12 Қолда өсіру – тоған, бөгет, қоршаулы (садок) және аквариумдық жағдайындағы ветеринариялық іс шаралар және аурулардың даму себептері;
6 ПӘННІҢ ОҚУ ӘДІСТЕМЕЛІК КАРТАСЫ Кесте 3
7 ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТТЕРМЕН ҚАМТЫЛУ КАРТАСЫ Кесте 5
8 ӘДЕБИЕТТЕР 8.1 Негізгі әдебиеттер 8.1.1 М.А. Молдағулов, А.Н. Ермаханов, Ө.К. Есқожаев, А.З. Дюсембаева т.б. Жануарлар ауруларының клиникалық диагностикасы. оқу құрал – Алматы, 2007. 8.1.2 К.Н. Қожанов Малдың ішкі жұқпалы емес аурулары /қосымша оқу құралы/, Семей, 2005 ж. 8.1.3 Х.С. Горегляд. «Болезни диких животных». – М., 2008. 8.1.4 В.А. Берестов. «Звероводство». – М., 2006. 8.2 Қосымша әдебиеттер8.2.1 Внутренние незаразные болезни сельскохозяйственных животных/ Б.М. Анохин, В.М.Данилевский , Л.Г.Замарин и др.; Под редакцией В.М.Данилевского- М.; Агропромиздат , 1991 8.2.2 В.М. Данилевский Практикум по внутренним незаразным болезням сельскохозяйственных животных М. «Колос» 1992 г. 8.2.3 Олжабекова К.Б., Есжанов Б.К. Омыртқалылар зоологиясы. 1- бөлім – Алматы. 2007 ж. – 400 бет. 8.2.4 Олжабекова К.Б., Есжанов Б.К. Омыртқалылар зоологиясы. 2- бөлім. – Алматы. 2007 ж. – 368 бет. 8.2.5. Митрофанов В.П., Дукравец Г.М., и др. Рыбы Казахстана в 4 томах. – Алма-Ата: Наука, 1989. – 312с. 8.2.6 Сабанеев Л.П., Рыбы России / Жизнь и ловля (уженье) наших пресноводных рыб/ Издание 2-е, в 2 томах. М.: Физкультура и спорт, 1984. 8.3 Интернет көздері: 8.3.1 do.gendocs.ru 8.3.2love-pet.ru/ohotnichi-sobaki/tip-visshey-nervnoy-deyatelnosti.html 8.3.3j-asymmetry.com/2011/12/levkin 8.3.4 www.salmo.ru/fish/illness.php жүктеу/скачать 195.37 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||