ПоәК 042-18-38-57/03-2014 №1 басылым
жүктеу/скачать 7.58 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- - қармау
| 10.2. Бэта-ыдырау
«Бэта-ыдырау» термині ядролық түрленудің үш типін белгілейді: электронды β- және позитронды β+ ыдыраулар, сондай-ак электронды қармау (баска аты - е- қармау немесе К-кармау). Түрленудің алғашқы екі түрінде ядро электрон (позитрон ) және электронды антинейтрино (электронды нейтрино е) шығарады. β- электрондар ядроның ішінде ядродағы нуклонның бір түрінен басқа түріне - нейтроннан протонға немесе протоннан нейтронға - түрленген кезде өтетін проңестердің нәтижесінде туындайды. (β--ыдырау) (β+- ыдырау) Мүнда және - нейтро мен протонның белгіленуі. Н ейтронның тыныштык энгергиясы сутегі атомының тыныштык энергиясынан 782 кэВ-ка артык. Осы энергияның есебінен нейтронның протонға өздігінен түрленуі - ыдырау және ядродан тыс түрленуі орын алады. Шынында да, [3 - электрондар еркін нейтрондардың радиоактивті ыдырауы кезінде туады жэне 782 кэВ энергияға ие. Еркін протондар үшін /3+- ыдырау байкалмайды, бірак та ядрода байланған протон үшін бөлшектердің ядролык әсерлесуінен, бүл реакция энергетикалык түрғыдан мүмкін болады. Бэта-ыдырау кезінде шығарылған электрондардың энергетикалык спектрі β-спектр энергиясының жоғарғы шекарасына Етах дейін жойылатын үздіксіз болып табылады. Бэта-ыдырау кезінде ядроның жоғалтатын толык энергиясы барлық уакытта Етах-ға тең, бірак ол электрон мен антинейтрино арасында әртүрлі таралады. Электрон энергиясының максимал мэні Е = Етах барлык энергияны электрон алып кететінін білдіреді, электрон энергиясының нөлдік мәні барлық энергия антинейтриномен кететініне сәйкес келеді. Еркін нейтрондардың β--радиоактивтілігі үшін Етах =782 кэВ. е - қармау немесе К -қармау жағдайында протонның нейтронға түрленуі мына схема бойынша жүреді: Осы кезде ядроға жақын атомның К - кабатынан бір электрон жоғалады. Протон нейтронға түрленіп, К -электронды «қармап» алғандай болады. Бэта-ыдыраудың бұл типінің ерекшелігі ядродан тек е антинейтрино ұшып шығатынында. Атомның К -кабатынан бір электронның жоғалуы атомның ішкі электрондық қабықшаларынының арасында сипаттамалың рентген сәулеленумен бірге жүретін электрондың ауысуларға әкеледі. жүктеу/скачать 7.58 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|