ПоәК «Кәсіби бағытталған орыс тілі» пәнінің оқу-әдістемелік кешені 5В020500 «Филология: қазақ тілі» мамандығына арналған

ОҚУ- ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ

ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК МАТЕРИАЛДАР

Семей

Мазмұны

2 Дәріс

4 Курстық жұмыстар

5 Студенттердің өздік жұмысы

1 ГЛОССАРИЙ
Ие болу – овладеть

Тілші – корреспондент

Бірнеше саты - несколько этапов

Бөлу - делить

Егеменді ел - Независимая страна

Мәртебесі - авторитет

ХХ ғасырдың бас кезі - В начале ХХ века

Қазақ сахарасы - Казахская степь

Тарихи оқиға - историческое событие

Болашақ - будущее

Сеніммен қарау - с уверенностью

Кәміл сену - твердо верить

Халық өмірі - жизнь народа

Тұрғын үй - жилые дома

Мемлекеттік бюджет - государственный бюджет

Қаржы жұмсау - использовать средства

Халықтың игілігіне - на благо народа

Әулет - семья

Қаржы - средства

3 ПРАКТИКАЛЫҚ САБАҚТАР
1,2-тәжірбиелік сабақ. Пәннің нысаны. Ғылыми дереккөздермен жұмыс.

Сабақ мазмұны:

1. 
   Тақырыпты өңдеу.
   
2. 
   Ғылыми зерттеу тақырыптарына материалдарды беру, сұрыптау
   
3. 
   Мәтіндермен жұмыс
   

Қазақ тілі - қазақ халқының ана тілі. Ол - халық тарихымен бірге жасап, ұрпактан-ұрпаққа қатынас құралы ретінде қызмет етіп келеді. Қазақ тілі 1989 жылы мемлекеттік мәртебе (статус) алды. Енді ол толық мағынасында Республикада білім-ғылымды, техниканы үйрену тілі, мәдениет пен экономиканы дамыту тілі болып отыр.

Қазақ тілі түркі тілдері тобына жатады. Түркі тілдері тобына қырғыз, қарақалпақ, өзбек, ұйғыр, түркімен, әзірбайжан, түрік, татар, башқұрт, тува, хакас, якут, т.б. халық тілдері жатады.

Бұл тілдердің ішінде қазақ тіліне ең жақындары - ноғай.

Қазір қазақ тілі - Қазақстанның мемлекеттік тілі.

Тіл қай ұлтта, қай елде болсын қастерлі де құдіретті. Ол әрбір адамға ана сүтімен бірге еніп, қалыптасады. Тіл байлығы - әрбір елдің ұлттық мақтанышы. Ол - атадан балаға мирас болып қалып отыратын баға жетпес мұра. Демек, әр адам ана тілін көзінің қарашағындай қорғауға, оның орынсыз шұбарлануына қарсы тұруға тиіс.

Амал не, туған тілімізді шұбарлап, аралас сөйлейтіндерді жиі кездестіреміз. Тіпті, туған тілден безетін сорақыларды да көргеніміз бар.

Мұндайларды кездестіргенде, Паустовскийдің: «Туған тіліне жаны ашымаған адам – жәндік»,- деп ашына айтқаны ойға келеді.

"Егер, ертең туған тіліміз жоғалар болса, мен бүгін өлуге даярмын!"- деп жазды Дағыстанның әйгілі ақыны Расул Ғамзатов.
Өкінішке орай, соңғы кезде көптеген жастар ана тілінде тұрпайы сөйлейді. Төл тілінде сөйлеуден безу ақ сүтін беріп асыраған анаңды ұмытумен бірдей. Ана тілі - ар өлшемі. Олай болса, тілді шұбарлау, көңіл тұңығын лайлау.

Құрметгі ақынымыз Қадір Мырзалиевтің:

"Ана тілің - арың бұл,

Ұятың боп тұр бетте.

Өзге тілдің бәрін біл,

Өз тіліңді құрметте!" деген тұжырымы - жастармен қатар үлкендерге де қойылатын талап.

1. 
   Тіл дегеніміз не?
   
2. 
   Тіл туралы Заң қашан жарық көрді?
   

1. Тіл туралы бірнеше нақыл сөздерді жазып, орыс тіліне аударыңыз

1 Ш.Б Сейтова. Ана тілің –асыл қазынаң. – Семей 2001. 11- бетте

2 Ш.Б.Бектұров. Т.Ш. Бектұрова. Қазақ тілі. –Алматы, 2002.7- бетте

3 Г.К.Гималетдинова, А.Р.Заляеева, А.Р.Утей. Учебное пособие для студентов заочного отделения филологического факультета. – Казань, 2004-27с.

1.Библиографияның құрастырылу ережесі мен рәсімделуі.

2.Мәтінмен жұмыс

Сабақтың мақсаты: Әрбір студентті өз мамандығының қыр-сырын жете түсіне отырып, екі тілде еркін жеткізе алуға дағдыландыру.

Бақылау сұрақтары:

1. 
   Мамандық таңдау дегеніміз не?
   
2. 
   Сіздің мамандықтың артықшылығы неде?
   

1. Өз мамандығыңыз туралы мәтін құрастырып, ағылшын тіліне аударыңыз

1 Ш.Б Сейтова. Ана тілің –асыл қазынаң. – Семей 2001.

2 Ш.Б.Бектұров. Т.Ш. Бектұрова. Қазақ тілі. –Алматы, 2002.

3 Г.К.Гималетдинова, А.Р.Заляеева, А.Р.Утей. Учебное пособие для студентов заочного отделения филологического факультета. – Казань, 2004-27с.

1. 
   Аннотация жазу туралы
   
2. 
   Мәтіндермен жұмыс
   

1. 
   Тіл қандай қызмет атқарады?
   
2. 
   Аннотация дегеніміз не?
   

1. «Аннотация» терминіне берілген анықтаманы сөздікпен жұмыс арқылы конспектілеу.

1 Ш.Б Сейтова. Ана тілің –асыл қазынаң. – Семей 2001.

2 Ш.Б.Бектұров. Т.Ш. Бектұрова. Қазақ тілі. –Алматы, 2002.

3 Г.К.Гималетдинова, А.Р.Заляеева, А.Р.Утей. Учебное пособие для студентов заочного отделения филологического факультета. – Казань, 2004-27с.

1. 
   Ғылыми зерттеу тақырыптарына дереккөздерді енгізу, сұрыптау.
   
2. 
   Мәтіндермен жұмыс
   

Тұрақты тіркестер дайын қалпында арасына сөз қосылмай жұмсалады. Мысалы: Ит өлген жер – алыс; Төбе шашы тік тұрды – қорықты; Қаз пен көздің арасында – жылдам т.б.

1. 
   Дереккөздер дегеніміз не?
   
2. 
   Орыс тілдерімен ұқсатығы мен өзгешелігі неде?
   

1.Ғылыми тақырыбыңызға қатысты дереккөздер жазыңыз, салыстырыңыз.

1 Ш.Б Сейтова. Ана тілің –асыл қазынаң. – Семей 2001.

2 Ш.Б.Бектұров. Т.Ш. Бектұрова. Қазақ тілі. –Алматы, 2002.

3 Г.К.Гималетдинова, А.Р.Заляеева, А.Р.Утей. Учебное пособие для студентов заочного отделения филологического факультета. – Казань, 2004-27с.

1. Мамандық бойынша ғылыми мақалалармен, мәтіндермен жұмыс.

2.Ғылыми мақаланың жазылуы, тезис құрастыру

Сабақтың мақсаты: Ғылыми мақаланың жазылуы мен тезистің құрастырылуын үйрену, ойын еркін, нақты жеткізуге үйрету.

Бақылау сұрақтары:

1.Тезис дегеніміз не?

1.Тезис терминін сөздіктен қарап, анықтамасын жазыңыз

1 Ш.Б Сейтова. Ана тілің –асыл қазынаң. – Семей 2001.

2 Ш.Б.Бектұров. Т.Ш. Бектұрова. Қазақ тілі. –Алматы, 2002.

3 Г.К.Гималетдинова, А.Р.Заляеева, А.Р.Утей. Учебное пособие для студентов заочного отделения филологического факультета. – Казань, 2004-27с.

1. 
   Бақылау тапсырмаларымен жұмыс
   

1. Ғылыми мақала қалай жазылу керек?

2. Библография дегеніміз не?

3. Тезис дегеніміз не?

4. Аннотация дегеніміз не?

Әдістемелік нұсқаулық:

1. бақылау тапсырмаларын орындау

1 Ш.Б Сейтова. Ана тілің –асыл қазынаң. – Семей 2001.

2 Ш.Б.Бектұров. Т.Ш. Бектұрова. Қазақ тілі. –Алматы, 2002.

3 Г.К.Гималетдинова, А.Р.Заляеева, А.Р.Утей. Учебное пособие для студентов заочного отделения филологического факультета. – Казань, 2004-27с.

1. 
   Ғылыми мақала туралы
   
2. 
   Мәтіндермен жұмыс
   

1.Ғылыми мақала дегеніміз не?

1. Ғылыми мақала анықтамасын сөздіктен қарау

1 Ш.Б Сейтова. Ана тілің –асыл қазынаң. – Семей 2001.

2 Ш.Б.Бектұров. Т.Ш. Бектұрова. Қазақ тілі. –Алматы, 2002.

3 Г.К.Гималетдинова, А.Р.Заляеева, А.Р.Утей. Учебное пособие для студентов заочного отделения филологического факультета. – Казань, 2004-27с.

1. 
   Стиль түрлері
   
2. 
   Мәтіндермен жұмыс
   

1. 
   Стиль дегеніміз не?
   
2. 
   Стильдің қандай түрлері бар?
   

1. Әрбір стиль түріне мысалдар жазып келу.

1 Ш.Б Сейтова. Ана тілің –асыл қазынаң. – Семей 2001.

2 Ш.Б.Бектұров. Т.Ш. Бектұрова. Қазақ тілі. –Алматы, 2002.

3 Г.К.Гималетдинова, А.Р.Заляеева, А.Р.Утей. Учебное пособие для студентов заочного отделения филологического факультета. – Казань, 2004-27с.

1. 
   Жазбаша ғылыми мәтінді ауызша баяндау, аударылуы.
   
2. 
   Мәтіндермен жұмыс
   

1.Жазбаша ғылыми мәтін дегеніміз не?

1.Ауызша мәтін, жазбаша мәтін анықтамасын жазу

1 Ш.Б Сейтова. Ана тілің –асыл қазынаң. – Семей 2001.

2 Ш.Б.Бектұров. Т.Ш. Бектұрова. Қазақ тілі. –Алматы, 2002.

3 Г.К.Гималетдинова, А.Р.Заляеева, А.Р.Утей. Учебное пособие для студентов заочного отделения филологического факультета. – Казань, 2004-27с.

1.Ауызша баяндалатын тезистің құрастырылуы.

2. Зерттеу материалдарын презентациялау.

Сабақтың мақсаты: Зерттеу материалдарын презентациялаумен тезис құрастырып үйрету.

Бақылау сұрақтары:

1. 
   Тезис дегеніміз не?
   
2. 
   Презентация дегеніміз не?
   

1. Х.Каримовтың «Қазақ диалектологиясы» атты еңбегін конспектілеңіз

1 Ш.Б Сейтова. Ана тілің –асыл қазынаң. – Семей 2001.

2 Ш.Б.Бектұров. Т.Ш. Бектұрова. Қазақ тілі. –Алматы, 2002.

3 Г.Б.Антрушина, О.В.Афанасьева, Н.Н.Морозова . Лексикология английского языка. – Москва, 1999.

4 Г.К.Гималетдинова, А.Р.Заляеева, А.Р.Утей. Учебное пособие для студентов заочного отделения филологического факультета. – Казань, 2004-27с.
29,30-тәжірбиелік сабақ Межелік бақылау жұмысы

Сабақ мазмұны:

Межелік бақылау тапсырмалары
Сабақтың мақсаты: Өткен материалдарды студенттердің игеруін байқау мақсатындағы қорытынды бақылау

Әдістемелік нұсқаулық:

1. Қ.Жұбановтың « Қазақ тілінің өзекті мәселелері» атты еңбегінен терминге қатысты 10 қағиданы конспектілеу.

1 Ш.Б Сейтова. Ана тілің –асыл қазынаң. – Семей 2001.

2 Ш.Б.Бектұров. Т.Ш. Бектұрова. Қазақ тілі. –Алматы, 2002.

3 Г.Б.Антрушина, О.В.Афанасьева, Н.Н.Морозова . Лексикология английского языка. – Москва, 1999.

4 Г.К.Гималетдинова, А.Р.Заляеева, А.Р.Утей. Учебное пособие для студентов заочного отделения филологического факультета. – Казань, 2004-27с.

5. 
   СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫНЫҢ ТАҚЫРЫПТАРЫ
   

Студент « Кәсіби бағытталған орыс тілі» пәнінде тәжірибе жүзінде кең қолданылатын, әрі жан-жақты игерілген тілді талдаудың негізгі әдістерін білуі қажет. Курста тілдің коммуникативтік қызметіне айрықша көңіл бөлінеді және курстың әлеуметтік-мәдени біліктілігі мен міндеттерінің қажетті шеңберіндегі айтылым, оқылым, тыңдалым, жазылым дағдыларын тереңірек жетілдіріп дамыту көзделеді. Бұл курстағы оқытудың басты мақсаты – үйренушінің қарым-қатынас тілін жетілдіріп, толық меңгерту.

2. 
   Реферат тақырыптары
   
   1. 
      Мағжан Жұмабаев
      
   2. 
      Жүсіпбек Аймауытов
      
   3. 
      Сәкен Сейфуллин.
      
   4. 
      Бейімбет Майлин
      
   5. 
      Ахмет Байтұрсынов
      
   6. 
      Ілияс Жансүгіров
      
   7. 
      Шәкәрім Құдайбердіұлы
      
   8. 
      Мұхтар Әуезов
      
   9. 
      Сәбит Мұқанов
      
   10. 
       Мұқағали Мақатаев
       
   11. 
       Қаныш Сәтбаев
       
   12. 
       Семейдің Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті.
       
   13. 
       Қазақстан халықтарының тілдері
       
   14. 
       Тіл туралы заң
       
   15. 
       Тіл туралы заң