«Психология тарихы» пәні бойынша дәріс сабақтарының тезистері



бет16/31
Дата02.10.2022
өлшемі271.5 Kb.
#461807
түріСабақ
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   31
5 тезис тарих

Дидро Дени (1713-1784), француз философы, «Энциклопедии, или Толкового словаря наук, искусств и ремесел»(1751-1780) француздық негізін салушылардың бірі. 1773-74 жылы Дидро II Екатерина нің шақырылуымен Ресейде болды.Дени Дидро II Екатерина мен келісіп крестияндарды босатуды сурауға талпынған екені анық. Дени Дидро сананың негізгі әдісі бақылау мен эксперимент болып табылады деп санаған. Дени Дидро материя алуан түрлі және сезімталдыққа ие деп тұжырымдаған.
Дени Дидро пікірі бойынша, мемлекеттік білім беру жүйесі келесідей принциптерді орындау кезінде эффектілікті игеруге әкеледі: 1-ден, бастауышта тегін білім алу және білімнің тектілерге ғана арналмауы принціпі. 2-ден, кедей оқушылардың арасындағы материалды стимулдардың принціпі(тегін кітаптар, бастауыш сыныпта тегін тамақтану). Білімнің сапалы болуына Дени Дидро мектепте бір жылда бірнеше рет экзамендер алу керек деп санаған.Сабақ оқымайтын оқушыларды байқау үшін.
Кондильяк Этьен Бонно (1715-1780), француз философы және уағыздаушы. Дени Дидромен танысқаннан кейін Этьен Бонно Кондильяк «Энциклопедии»ны шығаруда белсенді жұмыс істеген. 1754 жылы Этьен Бонно Кондильяк «Трактат об ощущениях» фундаменталды жұмысын жарыққа шығарды, онда адамның қабілеті түйсіктен тұрады деп түсіндіруге тырысқан.
«Статуя» метафорасын қолдана отырып, Этьен Бонно Кондильяк кіріспесінде кадамның қалыптасу процессі кезінде түйсік доминанттылық ролде қарастырылған. Адамдардың барлық психикалық қабілеттері түйсіну бастапқы қабілеті арқылы игереді. Этьен Бонно Кондильяк метафоралық «статуя» бастапқы кезде иіс сезу түйсігін алған. Иiстiң сезiнуi бірнеше рет қайталаудың адам тәжiрибенi қалыптастырады, ал адам тәжірибесі негізі ес. Адам ықылас сезiнулердi қарқынның дәрежесi бойынша алмасуға организмның жауабы әртүрлi қалыптасады, әртүрлi сезiнулердi салыстыру пiкiрдiң құрастыруына алып келедi.
Гельвеций Клод (1715-1771), француз философы. 1758 жылы Клод Гельвеций «Об уме» кітабын жарыққа шығарды. Церкв жағынан қарсылықты тудырды. Клод Гельвеций өз еңбегінде атеисттік көз-қарасын қарастырған, яғни Құдайдың бар екенін жоққа шығара отырып, жанның өлмейтінін және тағы басқалар. Клод Гельвецийдің пікірі бойынша механиканың абсолюттелген заңдар, адамды қоршаған дүние материалды және шексіз. Ойлау –қиын білім және материяның қасиеті, ылғи қозғалыста болады. Клод Гельвеций жан тепе-тең емес ұғым.
Клод Гельвеций адамдар табиғатпен тең, ал адамдардың негізгі теңсіздігі тәрбиеленуде жабылады және абайсызда. Сондықтан адам тәрбиеленіп отырған орта оның психикасына маңызды әсер етеді. Клод Гельвеций қоғамның қозғалыс күшінің дамуы адамның қорқынышы мен санасы. Адамның қорқынышы Гельвеций бойынша былай сипаттауды ұсынған, қорқыныштың 2-кі түрі бар деген: 1) адамда туғаннан болады(рахаттану және қайғыру),2) адам өмір сүру кезінде иегереді.
Кабанис Пьер (1757-1808), француз философы, дәрігер, Ұлы француздық ревалюцияның қатысушысы. Пьер Кабанис ойлау –бұл мидың өнімі және ойлау әрекетінің жүзеге асырылуын келесідей сипаттауға болады: нервтік әсерлердің сыртқы тәжірибеге беріледі, онда идеяға трансформацияланады, яғни сыртқы көрініс мимика және жест ретінде.
Пьер Кабанис тұжырымдауы бойынша: өлім жазасына бұйырылған адам, гильотинда дарға асылған сәтте өз қасіретін саналы ұғынбайды, себебі оның бассыз қалған денесінің конвульсиясы рефлекторлық табиғатқа ие. Бас миы сырттан келіп түскен әсерлердің өнімі болып табылатын идеяларды генерализациялайды. Пьер Кабанис сана мен дененің ажырамастығы туралы тезисті ұсынады. бөлек емес деп тезис қозғаған.өлтiрiлетiн Пьер Кабанистің пікірі бойынша мінез-құлықтың үш деңгейі болады: рефлекторлы, жартылай саналы және саналы.



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   31




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет