ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
ШӘКӘРІМ атындағы СЕМЕЙ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
|
Оқу әдістемелік кешенінің құжаты 3 деңгейлі
|
ПОӘК
|
УМКД 042-18-22-1.116/01 -20___
|
ПОӘК «Тері, мех, бағалы аң шикізатының технологиясы мен тауартануы» пәнінің оқытушысына арналған жұмыс оқу бағдарламасы
|
Басылым № __
от «___»______
|
5В080300-«Аңшылықтану және аң шаруашылығы» мамандығына арналған
«Тері, мех, бағалы аң шикізатының технологиясы мен тауартануы»
ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
ПӘННІҢ ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ
СЕМЕЙ
2013
Алғы сөз
1. құрастырылды
Құрастырушы: _______________ «____»___________20____ В.М.Туманбаев «Мал шаруашылығы және аңшылықтану, морфология негіздерімен» кафедрасының доценті м.а. Туманбаев В.М.
2. талқыланды
«Мал шаруашылығы және аңшылықтану, морфология негіздерімен» кафедрасының отырысында
Хаттама №__ «__»_____20___ж
Кафедра меңгерушісі ___________ С.Тугамбаева
2.2. Аграрлық факультеттің оқу - әдістемелік кеңесінің отырысында
Хаттама №__ «__»_____20___ж
Төрағасы __________ А.Тлеубаева
3. бекітілді
Университеттің оқу - әдістемелік кеңесінің
отырысында қаралып, баспаға ұсынылды
Хаттама №__ «__»_____20___ж
ОӘК төрағасы _____________Г.Искакова
-
«__»_____20___ж №__ басылым орнына енгізілген
Мазмұны
-
Қолдану саласы.
-
Ереже белгілейтін сілтемелер
-
Жалпы ереже
-
Оқытушыға арналған пәннің жұмыс бағдарламасының мазмұны
-
Студенттердің өэ бетімен істейтін жұмыстары тақырыбының тізімі
-
Пәннің оқу әдістемелік картасы
-
Оқу-әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз етілуінің картасы
-
Әдебиеттер
-
Қолдану саласы:
«Тері, мех, бағалы аң шикізатының технологиясы мен тауартануы» пәнінің ОӘК 050803 – «Аңшылықтану және аң шаруашылығы», мамандықтарына арналған. Ол студенттерді пәннің мазмұнымен, оның көкейкесті және қажеттілігімен, саясатымен, оқу барысында меңгерілетін дағдылар және іскерліктермен таныстырады. ОӘК пәнді зерделеудегі ең басты құрал болып келеді.
-
Ереже белгілейтін (нормативтік) сілтемелер
Осы әзірленген «Тері, мех, бағалы аң шикізатының технологиясы мен тауартануы» ПОӘК мына құжаттар талабына, ұсыныстарына сай, пәннің оқу барысын ұйымдастыру тәртібін белгілейді:-050803 – «Аңшылықтану және аң шаруашылығы», мамандықтарына ҚР мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарты, ҚР МЖМБС .03.08.365-2006, ҚР БҒМ № 779 бұйрығымен 2005 ж. 23. 10. бекітілген және іске еңгізілген.
-Шәкәрім атындағы Семей мемлекетік университетінің ПОӘК стандарты 042- РГКП-СГУ-8-2007
-ДП 042-08.10.10.12-2007 документациялық кұжаттар
3. Жалпы ережелер
3.1. Сабактың мазмұнының қысқаша суреттелуі. «Бағалы аң терісі мен былғары шикізаттарының технологиясы мен тауартануы» сабағы ең маңызды сабақтардың бірі болып табылады, болашақ аң және аң шаруашылығы мамандығын қалыптастыру үшін өте маңызды.
3.2. Пәннің мақсаты – аңшы – аң өсіруші мамандарына мехтық бағалы аң, тері, шикізатын өңдеуі туралы және биологиялық өзгергіштеріне, маусымына, аулау тәсіліне, жануарларды қоректендіру және ұстау жағдайларына байланысты терілердің әр түрлі тауарлық қасиеттері, жиынтығы, құрылысы туралы негізгі ұғым беру.
3.3. Осы пәнді игерген студент міндеттері.
-
бағалы аң, мех және тері шикізатының сапасын жоғарылату және қорын ұлғайт шараларын;
-
бағалы аң, мех және тері шикізатының сапасын жоғарылатуда аңшы – аң өсіруші ролін және тауартану тәсілдерін;
-
бағалы аң, мех және тері шикізатының тауарлық қасиеттерін, құрылысын және қасиеттерін зерттеу тәсілдерін;
-
НТД және МЕСТ сәйкес шикізат сапасының зертханалық талдауын және органолептикалық есебін өткізуді;
-
бағалы аң, мех және тері шикізатының сапасының ғылыми зерттеулерін өткізу тәсілдерін білуі керек.
3.4. Курс пререквизиттері. Пәнді меңгеру үшін студент білуі керек: «Жануарлар систематикасын», «Териологияны», «Аңдар биологиясын», және «Аңшылық аңдардың санағы».«Бағалы аң терісі мен былғары шикізаттарының технологиясы мен тауартануы» курсы морфология, микробиология, органикалық химия, жануарлар биологиясы, орнитология, құс және жануарларды аулау техникасы, ауланатын жануарлардың есебі туралы пәндермен тығыз байланысты
3.5. Курс постреквизиттері. Сабақ бойынша білім болашақта төмендегі сабактарды оку барысында керек болады: «Трофейлік іс», «Жабайы аң мен құс аулау техникасы», «Аң шаруашылығын қазіргі заманға сай енгізу».
Кесте 1- оқу жұмыс жоспарынан көшірме.
1 кесте
Курс
|
Семестр
|
Кредиты
|
Дәріс
|
СПЗ
|
ЗС
|
СОӨЖ
|
СӨЖ
|
Барлығы
|
Есеп формасы
|
4
|
8
|
3
|
30
|
30
|
15
|
45
|
45
|
135
|
Емтихан
|
-
4. ПӘНДЕРДІҢ ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫНЫҢ МАЗМҰНЫ
Кесте 2- Пән мазмұны.
№
|
Сабақтың атаулары
|
Мазмұны
|
Сағат саны
|
Әдебиеттері
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
1
|
Кіріспе.
|
«Бағалы аң терісі мен былғары шикізаттарының технологиясы мен тауартануы» пәнінің мақсаты мен мазмұны
|
1
|
1,2,3,4,5,6,7
|
2
|
Бағалы-терілі шикізат стандартизациясы мен классификациясы.
|
Бағалы аң-мех және былғары шикізаттарын жіктеу принциптері. Жіктеусхемасы. Тауартанудың экономикадағы маңызы
|
2
|
1,2,3,4,5,6,7
|
3
|
Бағалы-терілі шикізаттың негізгі тауарлық қасиеттері.
|
Тері ұлпасының тауарлық қасиеттері: тері ұлпасының қалыңдығы, тығыздығы.
Бағалы аң-мех және былғары шикізаттарының тауарлық қасиеттерін анықтау әдістері.
|
2
|
1,2,3,4,5,6,7
|
4
|
Бағалы-терілі шикізаттың алғашқы өңдеуі мен консервациясы.
|
Шикізат ақауларын болдырмауға бағытталған іс-шаралар.
Кептіру. Консервілеу әдістері.
Бағалы аң-мех және былғары шикізаттарын жетілдіре өңдеу мен алғашқы өңдеу процестері
|
2
|
1,2,3,4,5,6,7
|
5
|
Бағалы-терілі шикізаттың сапасын анықтау.
|
Былғары және бағалы аң-мех шикізаттарын стандарттаудың мағынасы.
Бағалы аң-мех шикізаттарының құнын есетеу әдістері.
Бағалы аң-мех және былғары шикізаттарын сорттаудың негізгі тәртібі
|
1
|
1,2,3,4,5,6,7
|
6
|
Бөлек тері шикізат түрлеріне тауартану ерешеліктері.
|
Бөлек тері шикізат түрлеріне тауартану ерешеліктері. Тауартанушыларды даярлау. Тері бағалау ерекшеліктері.
|
2
|
1,2,3,4,5,6,7
|
7
|
Бағалы-терілі жартылай фабрикат.
|
Тері өндірісі технологиясының негіздері. Теріні өндеу. Тері тауарларының қасиеттері.
|
1
|
1,2,3,4,5,6,7
|
8
|
Бағалы-терілі өңдірістің технология негіздері.
|
Тері-мех өндірісі технологиясының маңызы. Теріні сыпыру, алғашқы өндеу және сақтау.
|
2
|
1,2,3,4,5,6,7
|
9
|
Терілерді бояу және илеу.
|
Теріні өндеу әдістері мен тәсілдері. Бояу технологиялары.
|
2
|
1,2,3,4,5,6,7
|
10
|
Терілердің тауарлық қасиеті.
|
Терінің құрылымдылық ерекшеліктері. Функционалдық, эстетикалық қасиеттері.
|
2
|
1,2,3,4,5,6,7
|
11
|
Терілердің тауарлық қасиеті.
|
Терілердің кешенді қасиеттері. Жүн жабынының тауарлық қасиеттері: жүн жабынының биіктігі, қоюлығы, түсі, жылтырлығы, серпімділігі, жұмсақтығы және үлпілігі. Талшықтардыңтеріұлпасыменбайланысыныңберіктігі.
|
2
|
1,2,3,4,5,6,7
|
12
|
Бағалы-терілі жартылай фабрикатты іріктеу және классификация.
|
Тері-былғары тауарларының жартылай фабрикат ассортименті
|
2
|
1,2,3,4,5,6,7
|
13
|
Бағалы-терілі жартылай фабрикат.
|
Терілерді кряж бойынша жіктеу. Терілерді көлемі бойынша, сорт бойынша іріктелуі. Терілерді түсі бойынша жіктеу, ақаулар бойынша бөлу.
|
2
|
1,2,3,4,5,6,7
|
14
|
Тері жартылай фабрикаты.
|
Қарақол жартылай фабрикаттары. Тауарларлық топтарды жіктеу.
|
1
|
1,2,3,4,5,6,7
|
15
|
Қысқа және ұзын жүнді терілердің жартылай фабрикаты.
|
Солтүстік бұғысының терілері. Қоян терісі. Боялған ит және мысық терілері.
|
1
|
1,2,3,4,5,6,7
|
16
|
Теңіз аңдарының терісі.
|
Теңіз мысығы, итбалық терілері және оларды сорттау, жіктеу.
|
1
|
1,2,3,4,5,6,7
|
17
|
Бағалы терілерді биркалау және бағаларын анықтау,
|
Бағалы аң-мех және былғары шикізаттарын таңбалау.Бағасын анықтау. Тері бағасына әсерін тигізетін факторлар.
|
1
|
1,2,3,4,5,6,7
|
18
|
Бағалы-терілі шикізаттың сапасын жоғарлату.
|
Тері-былғары өндірісінде технологияларды ұстанудың мағынасы. Тері-былғары өнімдерінің сапасын жоғарлатудыағы негізгі шаралар.
|
1
|
1,2,3,4,5,6,7
|
19
|
Бағалы-терілі шикізатты жеткізудің негізгі ережелері.
|
Бағалы аң-мех және былғары шикізаттарын дұрыс сақтаудың мағынасы. Жинау орындарының негізгі талаптары. Жинау әдістері мен сақтау режимдері. Шикізатты сақтау үшін өткізілетін іс-шаралар.
|
1
|
1,2,3,4,5,6,7
|
20
|
Бағалы-терілі шикізат пен бұйымдарды таңбалау, тасымалдау және сақтауы.
|
Тері-былғары шикізатының таңбалау және буып тасымалдануы. Шикізатты сақтау.
|
1
|
1,2,3,4,5,6,7
|
|
Зертханалық сабақтар
|
Сағат саны
|
Әдебиеттер
|
1
|
Терінің химиялық құрамы
|
1
|
1,2,3,4,5,6,7,8
|
2
|
Бағалы-терілі шикізаттың алғашқы және қосымша өңдеуі.
|
1
|
1,2,3,4,5,6,7
|
3
|
Консервілеудің физико-химиялық негізі.
|
2
|
1,2,3,4,5,6,7
|
4
|
Бағалы-терілі шикізаттардың ақаулары.
|
2
|
2,3,5,6,7,10
|
5
|
Бағалы-терілі шикізат зиянкестерімен куресу шаралары.
|
1
|
1,2,3,4,5,6,7
|
6
|
Жабайы тұяқты жануарлар терілерінің тауарлық сапасына сипаттама.
|
1
|
1,2,4,5,6,7,9
|
7
|
Бағалы-терілі аңдар терісіне тауарлық сапасына сипаттама.
|
1
|
2,3,4,5,6,7,10
|
8
|
Ондатра терісінің тауарлық сапасына сипаттама.
|
1
|
1,2,3,4,5,6,7
|
9
|
Ірі жыртқыш аңдардың терілеріне тауарлық сапасына сипаттама.
|
1
|
1,2,3,4,5,6,7
|
10
|
Бағалы-терілі шикізаттың алғашқы өңдеуі мен консервациясы.
|
2
|
1,2,3,4,5,6,7
|
11
|
Бағалы-терілі шикізатты өңдеу.
|
1
|
1,2,3,4,5,6,7
|
12
|
Бағалы-терілі шикізатты бояу.
|
1
|
1,2,3,4,5,6,7
|
-
СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗІНДІК ЖҰМЫСТАРЫНЫҢ ТАҚЫРЫПТАРЫ.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14
15.
-
Пәннің оқу-әдістемелік картасы
Кесте 3- Пән бойынша оқу-әдістемелік карта.
Такырып
|
|
Лабораториялық стенд,дайын пособиялар, плакаттар
|
өздігінен оқу үшін арналған сұрақтар
|
Бақылау формасы
|
Дәрістік сабактар
|
Зертханалық сабақтар
|
|
|
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
Кіріспе.
|
Терінің химиялық құрамы
|
Слайдтар, кестелер,схемалар, альбомдар.
|
Жүн және тері шикізаты, тері, талшықты тері жамылғысының құрлысы мен құрамын зерттеу.
|
ТК
|
Бағалы-терілі шикізат стандартизациясы мен классификациясы.
|
Бағалы-терілі шикізаттың алғашқы және қосымша өңдеуі.
|
Слайдтар, кестелер, схемалар, терілердің үлгісі
|
Талшықты және тері жамылғысының өзгергіштігі – жүн, тері шикізаттарының іріктеу негізі.
|
ТК
|
Бағалы-терілі шикізаттың негізгі тауарлық қасиеттері.
|
Консервілеудің физико-химиялық негізі.
|
Слайдтар, кестелер, схемалар, терілердің үлгісі
|
Жүн және тері шикізаттарының ақаулары.
|
ТК
|
Бағалы-терілі шикізаттың алғашқы өңдеуі мен консервациясы.
|
Бағалы-терілі шикізаттардың ақаулары.
|
Слайдтар, кестелер, схемалар, терілердің үлгісі
|
Қысқы бағалы-терілі шикізаттың іріктеу ерекшелігі.
|
ТК
|
Бағалы-терілі шикізаттың сапасын анықтау.
|
Бағалы-терілі шикізат зиянкестерімен куресу шаралары.
|
Слайдтар, кестелер, схемалар, терілердің үлгісі
|
Көктемгі бағалы-терілі шикізаттың іріктеу ерекшелігі.
|
ТК
|
Бөлек тері шикізат түрлеріне тауартану ерешеліктері.
|
Жабайы тұяқты жануарлар терілерінің тауарлық сапасына сипаттама.
|
Слайдтар, кестелер, схемалар және анықтамалар
|
Теңіз аңдарының терілерін іріктеу ерекшелігі.
|
ТК
|
Бағалы-терілі жартылай фабрикат.
|
Бағалы-терілі аңдар терісіне тауарлық сапасына сипаттама.
|
Слайдтар, кестелер, схемалар, терілердің үлгісі
|
Жұп тұяқты жануарлар терілерінің ірітеу ерекшелігі.
|
ТК
|
Бағалы-терілі өңдірістің технология негіздері.
|
Ондатра терісінің тауарлық сапасына сипаттама.
|
Слайдтар, кестелер, схемалар, терілердің үлгісі
|
Бағалы-терілі және терілк шикізаттың есептеу әдісі.
|
ТК
|
Терілерді бояу және илеу.
|
Ірі жыртқыш аңдардың терілеріне тауарлық сапасына сипаттама.
|
Слайдтар, кестелер, схемалар, терілердің үлгісі
|
Бағалы-терілі және терілк шикізатты консервілеуге химиялық реагенттер колемін есептеу.
|
ТК
|
Терілердің тауарлық қасиеті.
|
Бағалы-терілі шикізаттың алғашқы өңдеуі мен консервациясы.
|
Слайдтар, кестелер, схемалар, терілердің үлгісі
|
Бағалы-терілі шикізатты таңбалау, орау және сақтау тәртібі.
|
ТК
|
Терілердің тауарлық қасиеті.
|
Бағалы-терілі шикізатты өңдеу.
|
Слайдтар, кестелер, схемалар, терілердің үлгісі
|
Қысқы бағалы-терілі шикізаттың тауарлық қасиеттерінің бағасы және есебі.
|
ТК
|
Бағалы-терілі жартылай фабрикатты іріктеу және классификация.
|
Бағалы-терілі шикізатты бояу.
|
Слайдтар, кестелер, схемалар, терілердің үлгісі
|
Көктемгі бағалы-терілі шикізаттың тауарлық қасиеттерінің бағасы және есебі.
|
ТК
|
Бағалы-терілі жартылай фабрикат.
|
|
Слайдтар, кестелер, схемалар, терілердің үлгісі
|
Қысқы жүнді шикізаттың тауарлық қасиеттерінің бағасы және есебі.
|
ТК
|
Тері жартылай фабрикаты.
|
|
Слайдтар, кестелер, схемалар, терілердің үлгісі
|
Жұп тұяқты жануарлар терілері шикізаттарының тауарлық қасиеттерінің бағасы және есебі.
|
ТК
|
Қысқа және ұзын жүнді терілердің жартылай фабрикаты.
|
|
Слайдтар, кестелер, схемалар, анықтамалар
|
Теңіз аңдар терілерінің тауарлық қасиеттерінің бағасы және есебі.
|
ТК
|
Теңіз аңдарының терісі.
|
|
Слайдтар, кестелер, схемалар, анықтамалар, стандарттар
|
Дат терісін өңдеу технологиясы.
|
ТК
|
Бағалы терілерді биркалау және бағаларын анықтау,
|
|
Слайдтар, кестелер, схемалар, анықтамалар
|
Теріні күту.
|
ТК
|
Бағалы-терілі шикізаттың сапасын жоғарлату.
|
|
Слайдтар, кестелер, схемалар аныктамалр
|
Бағалы-терілі шикізат есебі.
|
ТК
|
Бағалы-терілі шикізатты жеткізудің негізгі ережелері.
|
|
Слайдтар, кестелер, схемалар, аныктамалар
|
Бағалы-терілі шикізат реализациясы.
|
ТК
|
Бағалы-терілі шикізат пен бұйымдарды таңбалау, тасымалдау және сақтауы.
|
|
Слайдтар, кестелер, схемалар, анықтамалар
|
Өсімдік бояғыш заттармен бояу.
|
ТК
|
7. Оқу-әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз етілуінің картасы
4 Кесте- Оқу-әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз етілуінің картасы
Оқулықтардың, оқу-әдістемелік құралдарының атаулары
|
Экземпляр саны
|
Студент саны
|
Қамтамасыздану %
|
1
|
2
|
3
|
4
|
Любенгарц З.Я. Товароведение пушно-мехового сырья, М., Экономика -1970 г
|
|
|
|
Хлудеев А.А. Первичная обработка животного сырья. - М., Экономика, 1972 г
|
|
|
|
Эткин Я.С. Товароведение пушно-мехового сырья и готовой продукции. М., Легпромбытиздат - 1990 г
|
|
|
|
Смагулов А.К. и др. Технология переработки и товароведение продукции охотничьего хозяйства
|
|
|
|
Лукашев Н.И. Заготовка пушно-мехового сырья
|
|
|
|
Церевитинов Б., Беседин А.И. Товароведение пушно-меховых товаров М., Экономика - 1977 г
|
|
|
|
Беседин А.Н., Ганцов Ш.К. Товароведение пушно-мехового сырья и товаров М., Экономика-1983 г
|
|
|
|
Переверзева А.Д. Товароведение пушно-мехового сырья. М., Экономика -1982 г
|
|
|
|
8. Әдебиеттер.
Негізгі әдебиеттер:
1. Қалекенов Ж. Өсімдіктер физиологиясы Алматы, 2000ж
2. Ағелеуов . Ботаника. Алматы. 200.
3. Әметов.Ә.Ә. Ботаника. Алматы. 2000.
4. Комарницкий Н.А., Кудряшов Л.В., Уранов А.А. Систематика растений. М., 1975
-
Курсенов Л.И. и др.. Ботаника в 2-х Т., М., 1951.
-
Абдрахманов О. Төменгі сатыдағы өсімдіктер систематикасы. Алматы. 1972.
-
Голубаева Н.В. Альгология., 199ұ.
-
Шостаковский С.А. Систематика высших растений. М., 1971.
-
Буш Н.А. Систематика высших растений. М., 1972.
-
Горышина Т.К. Экология растений. М., 1979.
-
Культисов И.М., Павлов В.Н. История ситематики и методы (источники өфилогении покрытосеменных растений. Учебно-методическое пособие. МГУ., 1972.
-
Флора Казахстана. В 9-ти томах, 1956-1966.
-
Иллюстративный определитель растений Казахстене. В 2-х Т., 1969; 1972.
-
Гордеева Т.Н. и др. Практический курс систематики растений. М., 19ұ6.
-
Нестерова С.Г. Практический курс систематики высших растений. Алматы, 2001.
-
Красная книга Казахской ССР. часть 2. Растения. Алма-Ата, 1981.
Достарыңызбен бөлісу: |