Құрастырушы: педагогика ғылымдарының кандидаты, доцент Б. Х

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі

С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті

5

мамандығының студенттеріне арналған

«Педагогикалық шеберлік»

ПӘНІ БОЙЫНША ОҚЫТУ БАҒДАРЛАМАСЫ (Syllabus)

Павлодар

Пәні бойынша оқыту бағдарламасын (Syllabus) бекіту парағы

Нысан ПМУ ҰС Н 7.18.3/38

В010300 – Педагогика және психология мамандығының

сырттай оқу нысанындағы студенттеріне арналған

«Педагогикалық шеберлік»

Факультет оқу-әдістемелік кеңесімен құпталған_____________________________

20 _ ж. «_____»____________№____ хаттама
ОӘК төрағасы ________________ Е.Н.Жуманкулова 20__ ж. «_____»___________

1.1. Пәнді оқытудағы мақсаты : болашақ мұғалімдер және қызмет істеп жүрген мамандардың сана сезіміне педагогикалық шеберлігі тұрғысынан әсер ету, білімділік, біліктіліктерін шыңдау, кәсіптік шеберлікке ынталандыру, тәрбиелеу, соған сәйкес атқарар іс-әрекеттің тетіктерін ұсыну.

1.2. Курстың міндеттері:

- Педагогтардың шеберлік кәсіптік мінез – құлықтарының ұстанымдарын , нормалары мен ережелерін танытып білдіру;

- Педагогтардың мінез – құлықтары мен іс-әрекеттерін сұранысқа сай қалыптастыру, реттеу, бағалау әдіс-тәсілдерін ұсыну, соған жаттықтыру;

- Педагогтардың кәсіби мінез-құлықтарын анықтауш сыртқы,ішкі факторлар жүйелерімен таныстыру;

-Кәсіптік қарым- қатынас аясында педагогикалық процеске қатысушылардың бірін-бірі қабылдау ерешеліктерін білуге,педагог тұлғасының маңызды қасиет-қаблеттерін бағалауға үйрету;

-Педагог тұлғасының ерешеліктерін қызметінің кәсіптік талаптарына сәйкестендіру тетігімен таныстырып,іске асыруға үйрету;

- Педагогикалық қызметте болатын қателікті іс-әрекетердің зиянды салдары мен қолайсыз факторларды жоюға жол ашу;

-Педагогтың өзінің ықпал өрісі мен әрекет аукемен анықтауға және олорды үнемі жетілдіруге ынталандыру.

• 
  педагогикалық шеберлігі негізіндегі іс-шараларды ұйымдастыру және біріктіру;
  
• 
  педагогикалық шеберлігі дайындық мәселелеріне байланысты зерттеу – аналитикалық жұмыс жүргізуі.
  

Курстық бағдарламаны дәріс беру және семинар сабақтар арқылы өткізу қарастырылады.

Курсты аяқтаған соң студенттердің білімін бақылау мақсатындағы емтихан алынады.

3.Постреквизиттері :

педагогика және психология,

педагогика.

педагогиканын оқыту әдістемесі.

қолданбалы педагогика.

4 Пәннің мазмұны
4.1 Пәннің тақырыптық жоспары

№	Тақырыптар атауы	Сағат саны
		Дәріс	практ	лаб	Сөж
1	2	3	4	5	6
1	Педагогикалық шеберлік туралы түсінік Педагог шеберлігі, оның компаненттер. Педагогокалық еңбектердің көрнекі шеберлері.	1	2	1	9
2	Педагогикалық шеберлікті қалыптастырудың негізгі кәсіби – педагогикалық іс - әрекет Шеберлік-педагог қызметінің биік деңгейі ретінде.	1	1	1	9
3	Педагогикалық шеберліктің басты шарты педагогикалық эрудиция мен құзыреттілік Муғалімнің жеке басы және оның Кәсіби- педагогикалық қызметтегі қалыптасуы. Педагог техникасы.Өзіндік реттеу техникасының негіздері	1	2	1	9
4	Педагогикалық техника педагог шеберлігінің элементі ретінде Педагогтың мимикалық және паномимикалық мәндер. Мұғалім сөзі ақпарат тарату құралы ретінде.	1	2	1	9
5	Педагогтың сөзі тәрбиелік ықпал ету мен мағлумат беру құралы ретінде Мұғалім сөзінің мәдениеті мен техникасы. Мұгалімінің кәсіптік қызметіндегі педагогтік қатынастар	1	2	1	9
6	Кәсіптік шеберліктің құрамдас бөлігі педагогикалық қарым – қатынас «Мұғалім- оқушы » жүйесіндегі кәсіби- педагогикалық қарым-қатынас. «Мұғалім- ата-ана » жүйесіндегі кәсіби- педагогикалық қарым-қатынас.	2	1	1	9
7	Педагогикалық қарым – қатынастың қажетті элементі педагогикалық этика мен такт Педагог этикасы педагог қарым-қатынасының негізін салаушы элементтердің бірі. Мұғалімнің педагогикалық әдептілігі	2	2	2	9
8	Педагогикалық қарым – қатынастың формасы коммуникативтік іс - әрекет Мұғалімнің педагогикалық әдептілігі	2	1	2	9
9	Педагог- психологтың өзін-өзі тәрбиелеуі және кәсіби шеберлігін қалыптастыруы Педагогтің өзарар қызметтестігінің тәсілдер.	2	1	2	9
10	Жоғары және орта оқу орындарында оқу – орындарында оқу- тәрбие процесін басқарудағы оқытушының шеберлігі Байқағыштық бастауыш сынып мұғалімінің кәсіби маңызды қасиеті. Өзін-өзі тәрбиелеу – бастауыш сынып мұғалімдерінің педагогтік шеберлігін қалыптастырудың бірден- бір жолы.	2	1	2	9
Барлығы: 135		15	15	15	90

Пәннің тақырыптық жоспары (сырттай бөліміне)

№	Тақырыптар атауы	Сағат саны
		Дәріс	практ	Сөж
1	2	3	4	6
1	Педагогикалық шеберлік туралы түсінік Педагог шеберлігі, оның компаненттер. Педагогокалық еңбектердің көрнекі шеберлері.	1	1	12
2	Педагогикалық шеберлікті қалыптастырудың негізгі кәсіби – педагогикалық іс - әрекет Шеберлік-педагог қызметінің биік деңгейі ретінде.	1		12
3	Педагогикалық шеберліктің басты шарты педагогикалық эрудиция мен құзыреттілік Муғалімнің жеке басы және оның Кәсіби- педагогикалық қызметтегі қалыптасуы. Педагог техникасы.Өзіндік реттеу техникасының негіздері	1	1	12
4	Педагогикалық техника педагог шеберлігінің элементі ретінде Педагогтың мимикалық және паномимикалық мәндер. Мұғалім сөзі ақпарат тарату құралы ретінде.	1		12
5	Педагогтың сөзі тәрбиелік ықпал ету мен мағлумат беру құралы ретінде Мұғалім сөзінің мәдениеті мен техникасы. Мұгалімінің кәсіптік қызметіндегі педагогтік қатынастар	1	1	12
6	Кәсіптік шеберліктің құрамдас бөлігі педагогикалық қарым – қатынас «Мұғалім- оқушы » жүйесіндегі кәсіби- педагогикалық қарым-қатынас. «Мұғалім- ата-ана » жүйесіндегі кәсіби- педагогикалық қарым-қатынас.	1	1	12
7	Педагогикалық қарым – қатынастың қажетті элементі педагогикалық этика мен такт Педагог этикасы педагог қарым-қатынасының негізін салаушы элементтердің бірі. Мұғалімнің педагогикалық әдептілігі	1	1	12
8	Педагогикалық қарым – қатынастың формасы коммуникативтік іс - әрекет Мұғалімнің педагогикалық әдептілігі	1		12
9	Педагог- психологтың өзін-өзі тәрбиелеуі және кәсіби шеберлігін қалыптастыруы Педагогтің өзарар қызметтестігінің тәсілдер.	2	1	12
10	Жоғары және орта оқу орындарында оқу – орындарында оқу- тәрбие процесін басқарудағы оқытушының шеберлігі Байқағыштық бастауыш сынып мұғалімінің кәсіби маңызды қасиеті. Өзін-өзі тәрбиелеу – бастауыш сынып мұғалімдерінің педагогтік шеберлігін қалыптастырудың бірден- бір жолы.	2		9
Барлығы: 135		12	6	117

4.2 Пән тақырыптарының мазмұны

Педагогикалық шеберлік және мұғалімнің педагогикалық мәдениетінің компаненті ретінде.Педагогокалық шеберлік компаненттері; гуманистік бағыт, кәсіби білім, педагогикалық қаблет,педагогикалық техника.Мұғалімнің кәсіби білім-шеберлік негізгі.Бастауыш сынып мұғалімнің кәсіби білімінің ерекшеліктері. Педагог мамандығындағы актерлік және режиссерлік шеберлік элементтері.Педагог мамандығындағы жеке шығармашылық қаблетті іске асыру. Педагогикалық қимыл бір актердің театры секілді. Педагог пен актер-аудиторияға түлғалық ықпал етуді таратушылар.К.С. Станиславскийдің педагогтар дайындаудағы театралдық жүйесінің принцыптері.Көрнекі педагогтар шеберліг. Бастауыш сынып мұғалімдерін дайындау жүйесіндегі педагогикалық шеберліке негіздерін қалыптастыру.

Педагогикалық қызмет қоғамдық құбылыс ретінде.Жалпы педагогикалық және кәсіби – педагогикалық қызмет.Кәсіби- педагогикалық қызметтің мәні, оның құрылымы.Педагог қызметінің ерекшіліктері мен қиыншылықтары.Мұгалім педагогикалық қызметінің субектісі ретінде.

Муғалімінің жеке басы оның кәсіптік қызметінің өзекті факторы ретінде. Кәсіби – педагогтік кызметтегі мүгалімнің жеке басының қалыптастасуы. Мұгалімнің кәсіби шеберлігі. Педагогтің жеке басының кәсіби қасиеті. Педагоггикалық қызмет денгейлері: репродуктивтік, беймділік, жергілікті – үлгіленген, жүйелі – үлгіленген, қызмет пен мінез-қүлық. Шеберлік педагогтік қызметтің ең жогары деңгейі ретінде.

3-тақырып: Педагогикалық шеберліктің басты шарты педагогикалық эрудиция мен құзыреттілігі.

Жалпы мәдениет- педагогтытың кәсібилігінің шарты.Ғылыми эрудуция, құндылық бағдарлар – педагогикалық мәдениеттің компонеттері. Эрудицияға жету жолындағы үздіксіз білім және өздік білім алу. Педагогикалық эрудицияға жетудегі ой еңбегі техникасы мен мәдениеті.Педагогтің теориялық дайындалу мазмұны:бақылау, жобалау, ақыл рефлексиясы. Өркениетті,мәдениетті ұрпақты қалдыру тәжірибесі,шығармашылық белсенділігі. Педагикалық әрекеттің этикасы.Педагогикалық квалифиметрия мен шеберлік. Шығармашылық – оқушылардың дербестігін дамыту негізгі. Білімді пайдалану, материялмен жұмыс жасау қабілеттілігі, қатынас және сезім мәдениеті. Арнайы, әлеуметтік жеке тұлға, дара құзыреттілік, мамандыққа құзыреттілік.

Педагогикалық техника мұғалімнің жүріс- тұрысының формасы және оның компоненті мұғалім іс-әрекетіндегі техниканың мәне . Жас мұгалімнің педагогикалық техникасында әдеттегі кемшіліктер.Педагогикалық шеберліктегі басқару техникасы .Мұғалімнің өзін- өзі басқара білу шеберлігі, өзін-өзі қалыпқа келтіру техникасының негізі. Өзінің психофизикалық жағдайын менгеру техникасы, өзін жөнге келтірудің негізгі.Педагогикалық өзара қызметте ауызша қатынас құрадары.Өзара жалғасу кезіндегі қимыл мен бет қимылының / мимика / ролі. Педагогикалық қарым-қатынастағы пантомимика мен пластика.Зиянды әдеттер.Педагогтің сыртқы пішіні; киімі, тұрысы, жүрісі,беті,шашы,әсемдік бұйымдары.Мұғалімнің сыртқы пішінінің мәдениеті

Педагог сөзі оның іс- әрекетінің құрылымында.Тіл және сөз.Ауызша сөйлеу ерекшеліктері : жағдайлық , кері байланыс, баптау стереотилизациясы,эмоционалдық . Сөз әрекетінің психологиялық құрылымы:мақсаты,мазмұны,формасы.Сөз-мұгалім мен оқушылардың тіл табысу құралы .В.А. Сухомлинскийдің мұғалім сөз мен ойың тиімділігіне деген талаптары туралы.Педагог сөзінің тиімділігінің әлеуметтік- психолгиялық факторлары.Сөз мәдениеті,оның элементері. Мұғалі сөзінің логикасы.Сөздің лексикалық мәдениеті.Сөздің грамматикалық дұрыстығы.Сөз сөйлеу құралдары.Сөз сөйлеу техникалар:дем алу, дауыс,дикция,ырғақ.Педагог сөзін ары қарай жетілдіру жолдары.

Педагогикалық қарым-қатынастың мәні .Педагог пен тәрбиеленуші арасындағы кәсіби қарым- қатынас. Қарым-қатынас педагогиканың негізі жөніндегі үгым.Қарым-қатынасты ұйымдастыра білу және өзінің психологиялық жағдайында оны басқара біл. Педагогтік жеке адамгершілік касиеттерін қалыптастыру. Карым-қатынас құрылымы мен функциялары.Қарым-қатынас стилі және педагогикалық жетекші стиль. Педагоггикалық такт.

Қарым-қатынас; гылым және өнер.Педагогикалық этика. Менталитетті дамыту – білім беру жүйесінің жетекші идеяларының бірі.

7-тақырып: Педагогикалық қарам-қатынастың қажетті элементі педагогикалық этика мен такт.

Педагогикалық қатынас және оның мүғалімнің кәсіби қызметіндегі орның.Педагогикалық қарым-қатынас стиль.Педагогикалық такт-мүғалімнің оқушылармен педагогикалық қарым- қатынас стилін орнату ретінде.Педагогикалық өзара қызметтестіктегі психологиялық кедергілер және оны жену жолдары.Педагог этикасы мен әдептілік педагог қатынасының негізін салушы элемент. Педагог этикасының дәрежелері . Педагог этикасының дәрежелері . Педагог әдептілігі этикалық дәреже ретінде. Педагог әдептілігін меңгеру шарттары.Бастауыш сынып мұғалімнің тіл табыса білуі.Сендіре білу тіл табысудың негізгі әдісі ретінде . Сендіре білу педагогтік әсер терудің әдісі ретінде. Мұғалімнің кәсіби қызметіндегі жанжалдар,олардың түрлері мен себептері . Дауларды шешу жолдары.

Педагог-психологтың өзін-өзі тәрбиелеу кәсіби шеберлікті қалыптастырудың құралы ретінде.Педагог-психологтың өз бетінше кәсіптік білім жетілдіруі. Педагогикалық іс- әрекеттің компонентті педагог- психологтың өз мәдениетін көтеруі. Педагог- психологтың сана-сезімі және педагогтік рефлексия. Педагогшыгармашылығы педагог шеберлігін дамыту факторы.Педагог шығармашылығының құрылымдық компоненттері.Педагог қызметінің әр деңгейінедегі педагог шығармашылығы. Болашақ педагог- психологтың кәсіптік өзін-өзі тәрбиелеу . Студенттердің өзін тәрбиелеуінің мақсаты мен міндеттері, оның қозғаушы күштері. Өзін-өзі тәрбиелеудің құралдары мен әдістері. Студенттер мен педагог- психологтардың өзін-өзі тәрбиелеу арасындағы өзара байланысы.

Оқушылардың танымдық әрекетін басқарудағы оқытушы шеберлігі.Оқушылардың кәсіптік қызығушылығын тудыру және зейінін қолдау шеберлігі. Тындалған мамандыққа деген мотивацияны күшейту. Студенттердің өзіндік және ғылыми-зерттеу жұмыстарын ұйымдастыру мен басқарудағы оқытушы шеберлігі. Болашақ маманның тұлғасын жан-жақты дамытуға қолайлы алғы шарттар жасауда,оның тұлғалылығына ықпал етудің тиімді жолдарын табудағы тәрбиеші шеберлігі . Студенттер үжымындагы тулғааралық қатынастар жүйесін басқарудағы тәрбиеші шеберлігі. Тәрие жұмысын жоспарлау шеберлігі.

2 Педагогокалық еңбектердің көрнекі шеберлері.

3 Шеберлік-педагог қызметінің биік деңгейі ретінде.

4 Муғалімнің жеке басы және оның Кәсіби- педагогикалық қызметтегі қалыптасуы.

5 Педагог техникасы.Өзіндік реттеу техникасының негіздері.

6 Педагогтың мимикалық және паномимикалық мәндер.

7 Мұғалім сөзі ақпарат тарату құралы ретінде.

8 Мұғалім сөзінің мәдениеті мен техникасы.

9 Мұгалімінің кәсіптік қызметіндегі педагогтік қатынастар

10 «Мұғалім- оқушы » жүйесіндегі кәсіби- педагогикалық қарым-қатынас.

11«Мұғалім- ата-ана » жүйесіндегі кәсіби- педагогикалық қарым-қатынас.

12 Педагог этикасы педагог қарым-қатынасының негізін салаушы элементтердің бірі.

13 Мұғалімнің педагогикалық әдептілігі

14Педагогтің өзарар қызметтестігінің тәсілдер.

15 Байқағыштық бастауыш сынып мұғалімінің кәсіби маңызды қасиеті.

16 Өзін-өзі тәрбиелеу – бастауыш сынып мұғалімдерінің педагогтік шеберлігін қалыптастырудың бірден- бір жолы.

2.Педагог- психологтың жеке тұлғасындағы кәсіби маңызды сапалығы

3.Педагог пен актер- аудиторияға жеке ерекше әсер етушідер

4.Педагог- психологты дайындаудағы К.С.Станиславскийдің театрлық жүйесіндегі принциптері

5.Жас мұғалімнің педагогтік техникасының жетіспеушілігі

6.Мұғалімнің сыртқы пішін мәдениеті.Сән және педагог

7.Мұгалімнің сыртқы пішіні және беделі

8.Бастауыш сынып мұғалімінің лексикалық мәдениеті мен сөйлеу мәнерлілігі

9.Педагогикалық қарым-қатынас шығармашылықтың ерекше түрі ретінде

10.Педагогтің кәсіптік қызметіндегі жанжалдар

11.Педагог этикасы мен әдептілігі педагог қарым- қатынасының негізін салушы элемент ретінде.

12.Педагогикалық процестегі иландыру мен сендіру

13.Педагогикалық шеберлік және мұғалім беделі

14.Мұғалімнің кәсіби өз бетінше білімін көтеруі және жетілуі

15.Педагогтың сана-сезім мен педагогикалық рефлексия

16.Педагогикалық шығармашылық педагогикалық шеберлікті дамыту факторы ретінде

2.Бастауыш сынып мұғалімінің кәсіби білімінің ерекшеліктері

3.Педагоктың сыртқы көрінісі және авторитет Сән (Мода )және мұғалім

4.Сөздік әрекеттің психологиялық құрылымы.

5.Педагогтың лекциялық сөз мәдениеті.

6.В.А. Сухомлинскийдің педагог сөзіне қоятын талаптары жөнінде

7.Психологиялық ұстанымдары, оның педагогикалық қарым - қатынастағы рөлі.

8.Мұғалімнің коммуиикативтік білігі.

9.«Педагогикалы этика » және «кәсіби мәдениет» ұғамдарының арақатынасы.

10.Этикалық категогрия – педагогикалық такт

11.Нанымның сөздік турі

12.Кикілжінді женудің жолдары

13.Педагогтың кәсіби байқампаздығы

14.Мұғалімнің өздік білім жетілдіруі және өздігінен жетілуі

15.Педагогикалық шығармашылықтың құрылымдык компоненттері
Ұсынылатын әдебиеттер тізімі
Негізгі

1. 
   Қазақстан Республикасының «Білім туралы» Заны. –Алматы 2007,
   
2. 
   Педагогика. Оқулық , Алматы; Print-S, 2009-3646 .
   
3. 
   Педагогика.Дәріс жинағы ;Алматы: Нұрлы Әлем,2007
   
4. 
   Әбденов С.Ш. Тәрбие теориясы мен әдістемесі.Оқу құралы.Алматы, Дарын 2008
   
5. 
   Әбиев Ж. Педагогика тарихы : өқу құралы-Алматы: Дарын.-2007-480 бет.
   
6. 
   Педагогика: оқулық/Абай атындағыҰлттық Педагогикалық Университетінің педагогика кафедрасының авторлар ұжымы-Алматы: Print-S, 2007-430c.
   
7. 
   Губашева С.Г..Отарбай А.Ж., Тәрбие жұмысының әдістемесі ; Оқу әдістемелік құрал.- Астана:Фолиант, 2007-244 ,бет
   

Қосымша

8. 
   Коянбаев Ж.. Педагогика.- Астана.2007
   
9. 
   Дуйсенбаев К.А., Илеуова А.К. Мониторинг школьного образования на основе проекта информационных систем управления. Материалы Форума Информатизация образов. Казахстана и стран СНГ. – Алматы. 2008
   
10. 
    Дуйсенбаев К.А., Абдукаримова У.С. Системный подход как научно-теоретическая основа системы управления. // Поиск. – 2007. - №3. – С. 109
    
11. 
    Бап- Баба (Бабаев), С. Б. Жалпы психология : (Жантану негiз-
    дерi):жоғары оқу орындары студ. арнал∙ан дәрiсбаяндама.-Алматы:Дарын,2007.-313 б.
    
12. 
    www.koob.ru
    
13. 
    www.book.ru
    
14. 
    http://library.evro-bit.ru
    

Мамандық(тардың) жұмыс оқу жоспарынан көшірме

Нысан ПМУ ҰС Н 7.18.3/32