Қрдсм «Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік фармацевтика академиясы» шжқ рмк

	ҚРДСМ «Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік фармацевтика академиясы» ШЖҚ РМК Фармакология, фармакотерапия және клиникалық фармакология кафедрасы	044 -41/18 № 2 Басылым 36 беттің -беті
	Тәжірибелік сабаққа арналған әдістемелік өңдеу

Кафедра меңгерушісі, профессор: Орманов Н.Ж.

1. Дәрілік заттарға адекватты таңдау жасауды үйрету.

2. Науқастарға препараттарды енгізудің тәсілін, дәрілік заттардың фармако-кинетикалық және фармакодинамикалық ерекшеліктерін ескере отырып таңдау, оптимальды дозалау режимін анықтауды үйрету.

3. Дәрілік заттардың жанама әсерлерін ерте сатысында табу және болжауды үйрету.

1. Қабынуға қарсы қолданылатын дәрілерді тағайындау.

2. Қабынуға қарсы қолданылатын дәрілерді таңдау.

3. Қабынуға қарсы қолданылатын дәрілердің тиімділігін бағалау.

4. Қабынуға қарсы қолданылатын дәрілердің қауіпсіздігін бағалау.

5. Білім берудің және оқытудың әдістері: шағын топтардағы жұмыс, пікірталас, ауызша сұрау, ситуациялық есептерді шешу, жұптасып жұмыс жасау, презентация, тест тапсырмаларын шешу.

6. Әдебиет:

Негізгі:

1. Орманов Н.Ж., Орманова Л.Н. Фармакотерапия, 1-2 том Шымкент, 2012ж.

2. Орманов Н.Ж., Орманова Л.Н. Фармакотерапия в кардиологии, Шымкент, 2012г.

3. Орманов Н.Ж., Орманова Л.Н. Фармакотерапия в пульмонологии, Шымкент, 2012г.

4. Орманов Н.Ж., Орманова Л.Н. Фармакотерапия в ревматолологии, Шымкент, 2012г.

5. Орманов Н.Ж., Орманов Т.Н. Фармакотерапия болезней органов пищеварения Шымкент, 2013г.

6. Орманов Н.Ж., Орманов Т.Н. Асқорыту ағзалары ауруларының фармакотерапиясы Шымкент, 2013ж.

7. Белоусов Ю.Б., Моисеев В.С., Лепахин В.К. Клиническая фармакология и фармакотерапия (руководство для врачей), «Универсум», М., 1993г.

8. Клиническая фармакология (под редакцией В.Г. Кукеса, М.,2004г.)

Қосымша:

1. Орманов Н.Ж., Орманова Л.Н. Дәрілердің өзара әсерлесуінің жүктілік, бүйрек және бауыр жетіспеушілігіндегі жағдайы, Шымкент, 2013ж.

2. Орманов Н.Ж., Орманова Л.Н. Фармакология кесте мен сызбада, Шымкент, 2011ж.

3. Орманов Т.Н. Дәрілердің өзара әсерлесуінің белсенділіктері,Шымкент, 2013ж.

4. Машковский М.Д. Лекарственные средства, М., Медицина, 2001 г.

5. Клинические рекомендации, основанные на доказательной медицине: Пер. с англ./Под ред. Ю.Л. Шевченко, В.И. Кулакова, Р.М. Хаитова.-2-е изд., испр.-М.: ГЭОТАР-МЕД, 2002.-1248с.

6. Лоуренс Д.Р., Бенит Т.Н. Клиническая фармакология. (перевод с английского в 2-х томах, М., Медицина, 2004 г.)

7. Михайлов И.Б. Клиническая фармакология.- СПб.-2004.

8. Қазақстан Республикасының өмірге маңызды және негізгі дәрілер тізімі, Астана 2006 ж.

7. Бақылау:

Тестілік тапсырмалар

1. анаболикалық эффект

2. иммуномодулирлеу эффектісі

3. аллергияға қарсы эффектісі

4. қабынуға қарсы эффектісі

5. катоболикалық эффектісі.

1. психоз

2. регенерациялық процесстердің жақсаруы

3. гипергликемия

4. остеопороз

5. гипертензия

1. эритромицинмен, салицилаттармен

2. фенобарбиталмен, дифенинмен

3. пенициллинмен, ампициллинмен

4. глюкозамен, новокаинмен

5. витамин В₁ және В₆

1. тербуталин

2. триамсиналон

3. бетаметазон

4. беклометазон

5. дексаметазон

1. асқазанды жуу

2. сілтілік қышқылдың теңдікті қалыпқа келтіру

3. зәрді сілтілеу арқылы (РН-8) салицилаттарды ағзадан шығару

4. сұйықтықты қабылдауды төмендету

5. сорбенттерді беру

1. гемморагиялық инсульт

2. миалгия, атралгия

3. ревматоидный артрит

4. лихорадка

5. миокард инфарктісінің алдын-алу

1. антикоагулянтық әсердің күшеюі

2. антикоагулянттық әсердің бәсеңдеуі

3. гипогликемиялық әсердің күшеюі

4. дене қызуын басу әсерінің күшеюі

5. гипотензивтік әсердің күшеюі

1. флунизолид

2. будесонид

3. триамциналон

4. бетаметазон

5. фликсотид

1. ибупрофенге (бруфен)

2. сулиндакқа (клинорил)

3. фенилбутазонға

4. кеторолакқа (кетанов)

5. набуметонға (релафен)

1. ацетаттар

2. сукцинаттар

3. гемисукцинаттар

4. фосфаттар

5. барлық дәрілік формаларды енгізуге болады

1. дексаметазон

2. триамциналон

3. преднизолон

4. флютиказон

5. гидрокортирон

1. преднизолон

2. сальбутамол

3. ипратропим бромид

4. беклометазон

5. дексаметазон

1. диклофенак

2. мелоксикам

3. ибупрофен (бруфен)

4. аспирин

5. анальгин

1. диклофенак

2. алтын препараттары

3. сальбутамол

4. кавинтон

5. висмут препараттары

1. ревматикалық артрит

2. лихорадка

3. тр-пения

4. асқазан ойық жарасы

5. созылмалы бүйрек жетімсіздігі

1. 2/3 дозаны сағ. 7-8 таңертең, 1/3 сағ 14-15

2. 3 рет күніне

3. түнде; 4. 6-8 рет күніне

5. қабылдау уақыты маңызды емес.

7. Цитостатиктерге жатады:

1. азитромицин

2. амикацин

3. атропин

4. азатиоприн

5. анальгин.

1. ГК-ды

3. висмут препараттарын

4. витаминдері

5. антигистаминдік препараттарды

1. флутиказон (фликеоназе)

2. беклометазон (беконазе)

3. флунизомед (синтарин)

4. будесонид (ринокорт)

5. преднизолон.

1. 2-4 тәулікте

2. 1-2 сағатта

3. 12-24 сағатта

4. 2-4 аптада

5. 2-4 айда

1. 
   Дәрілік заттарға адекватты таңдау жасауды үйрету.
   
2. 
   Науқастарға препараттарды енгізудің тәсілін, дәрілік заттардың фармакокинетикалық және фармакодинамикалық ерекшеліктерін ескере отырып таңдау, оптимальды дозалау режимін анықтауды үйрету.
   
3. 
   Дәрілік заттардың жанама әсерлерін ерте сатысында табу және болжауды үйрету.
   

1. Бейстероидты қабынуға қарсы қолданылатын дәрілерді тағайындау.

2. Бейстероидты қабынуға қарсы қолданылатын дәрілерді таңдау.

3. Бейстероидты қабынуға қарсы қолданылатын дәрілердің тиімділігін бағалау.

4. Бейстероидты қабынуға қарсы қолданылатын дәрілердің қауіпсіздігін бағалау.

5. Білім берудің және оқытудың әдістері: шағын топтардағы жұмыс, пікірталас, ауызша сұрау, ситуациялық есептерді шешу, жұптасып жұмыс жасау, презентация, тест тапсырмаларын шешу.

6. Әдебиет:

Негізгі:

1. Орманов Н.Ж., Орманова Л.Н. Фармакотерапия, 1-2 том Шымкент, 2012ж.

2. Орманов Н.Ж., Орманова Л.Н. Фармакотерапия в кардиологии, Шымкент, 2012г.

3. Орманов Н.Ж., Орманова Л.Н. Фармакотерапия в пульмонологии, Шымкент, 2012г.

4. Орманов Н.Ж., Орманова Л.Н. Фармакотерапия в ревматолологии, Шымкент, 2012г.

5. Орманов Н.Ж., Орманов Т.Н. Фармакотерапия болезней органов пищеварения Шымкент, 2013г.

6. Орманов Н.Ж., Орманов Т.Н. Асқорыту ағзалары ауруларының фармакотерапиясы Шымкент, 2013ж.

7. Белоусов Ю.Б., Моисеев В.С., Лепахин В.К. Клиническая фармакология и фармакотерапия (руководство для врачей), «Универсум», М., 1993г.

8. Клиническая фармакология (под редакцией В.Г. Кукеса, М.,2004г.)

Қосымша:

1. Орманов Н.Ж., Орманова Л.Н. Дәрілердің өзара әсерлесуінің жүктілік, бүйрек және бауыр жетіспеушілігіндегі жағдайы, Шымкент, 2013ж.

2. Орманов Н.Ж., Орманова Л.Н. Фармакология кесте мен сызбада, Шымкент, 2011ж.

3. Орманов Т.Н. Дәрілердің өзара әсерлесуінің белсенділіктері,Шымкент, 2013ж.

4. Машковский М.Д. Лекарственные средства, М., Медицина, 2001г.

5. Клинические рекомендации, основанные на доказательной медицине: Пер. с англ./Под ред. Ю.Л. Шевченко, В.И. Кулакова, Р.М. Хаитова.-2-е изд., испр.-М.: ГЭОТАР-МЕД, 2002.-1248с.

6. Лоуренс Д.Р., Бенит Т.Н. Клиническая фармакология. (перевод с английского в 2-х томах, М., Медицина, 2004 г.)

7. Михайлов И.Б. Клиническая фармакология.- СПб.-2004.

8. Қазақстан Республикасының өмірге маңызды және негізгі дәрілер тізімі, Астана 2006 ж.

7. Бақылау:

Тестілік тапсырмалар

1. арахидон қышқылының бөлінуін тежейді

2. бауырдың микросомалді ферменттерін индукцирлеу

3. медиаторлардың бөлінуін тежеу

4. фосфолипаза А₂ –ні тежейді

5. Простогландиннің пайда болуын катализдейді, циклооксигеназа ферментін тежейді.

1. намебутон, мелоксикам

2. индометацин, ибупрофен

3. нимесулид, бутадион

4. аспирин, аспизол

5. диклофенак, индометацин

3. 
   БСҚҚД-ді және гипотензивті дәрілерді бірге қолданғанда соңғысының эффектісі:
   

2. өзгермейді

3. өзгермейді немесе күшейеді

4. бәсеңдейді

5. айниды

3. 
   БСҚҚД-ді қолданғанда жанама әсерін болдырмаудың алдын алу шараларына жатпайды:
   

1. 
   БСҚҚД-ді қолдану тактикасын өзгерту(дозасын төмендету, парентеральды қабылдау, ректальды немесе жергілікті қолдану)
   
2. 
   ЦОГ-2 тежеуші селективті БСҚҚД-і пайдалану
   
3. 
   Продәрілер. Мысалы сундилокты пайдалану
   
4. 
   БСҚҚД-нің қосарларна екі препаратын беру
   
5. 
   АІҚ-ның кілегейлі қабатын қорғайтын препараттар беру (мизопростол, омепразол).
   

3. 
   Рей синдромы (бауырды сарғаймай зақымдау және ауыр энцефалопатиямен бауыр, ферменттерінің көрсеткішінің жоғары болуы, мидың ісінуімен) төмендегі дәрілер қолданғанда вирусты инфекциямен ауырған балаларда болады:
   

2. аспирин

3. парацетамол

4. анальгин

5. нимесулид.

3. 
   Бүйрек үсті безінің екінші ретті жетімсіздігін болдырмау шараларына жатпайды:
   

1. 
   алтернирлеуші терапия тәсілін қолдану
   
2. 
   ГК-ды ағзадан циркадты ритммен шығарылуы бойынша қолдану
   
3. 
   емдеу курсы 10 күннен асса, дозасын бірте-бірте азайту
   
4. 
   ГК-ды 2 апта және одан да көп (1,5-2 жыл) қабылдағанда, стресс жағдайларында науқас жағдайын бақылау
   
5. 
   ГК-дың максималды жоғары дозасын қабылдау.
   

3. 
   Өмірге қауіп төнген жағдайда метилпреднизолонмен пульс терапия жүргізуде дұрыс дозалау режимін алыңыз:
   

1. 
   1000мг көк тамырға тамшылатып 30-60 мин бойына тәулігіне 1 рет 3 күн бойы;
   
2. 
   30-60 мг тәулігіне 1 апта бойы
   
3. 
   100-200 мг 2-5 күн бойы
   
4. 
   10 мг таңертең 10 күн бойы
   
5. 
   5 мг таңертең 1 ай бойы.
   

3. 
   Парацетамолдың жедел шамадан тыс дозасын қолданғанда ауыр зақымдануды көбінесе:
   

1. 
   бауыр және бүйрек каналдары
   
2. 
   өкпе және АІЖ
   
3. 
   бас ми және перифериялық нерв жүйесі
   
4. 
   ұйқы безі және көк бауыр
   
5. 
   сүйек миы.
   

3. 
   Ацетилсалицил қышқылында жоқ:
   

1. 
   ауырсынуды басу әсері
   
2. 
   қабынуға қарсы әсері
   
3. 
   антиагреганттық әсері
   
4. 
   зәр шығару әсері
   
5. 
   дене қызуын басу.
   

3. 
   БСҚҚД-дің ульцерогендік әсерінің алдын-алу шаралары үшін қолданылады:
   

2. солкосерил

3. гептрал

4. пропранолол

5. изадрин.

ІІ – нұсқа

1. Қабынуға қарсы заттардың әсері:

1. пироксикам (фельден)

2. бутадион (фенилбутазон)

3. ибупрофен (бруфен)

4. индометацин (метиндол)

5. циклофенак (ортофен)

1. ацетилсалицил қышқылы (аспирин)

2. ибупрофен (бруфен)

3. напроксен (наиробенен)

4. индометацин (метиндол)

5. анальгин.

1. напроксен (наиробенен)

2. мелоксикам

3. ибупрофен (бруфен)

4. пироксикам

5. нимесулид

1. мелоксикам

2. ибупрофен (бруфен)

3. напроксен (наиробенен)

4. ацетилсалицил қышқылы

5. кеторолак

1. кромогликат натрий (интал);

2. аспирин

3. индометацин

4. ибупрофен

5. пироксикам

1. 10-15 секунд

2. 20-30 минут

3. 10-12 сағат

4. 5-10 апта

5. 10-15 күн

1. тұмау

3. герпестік экземада

4. жедел респираторлық катологияда

5. гипертиреоз

1. ацетилцистеин

2. эссенциале

3. глюкоза

4. витамин С

5. гепабене.

1. простогландиндердің синтезін төмендету арқылы босану процесстерін төмендету

2. простогландиндердің синтезін төмендету арқылы босану процессін күшейту

3. босану процессіне әсер етпейді

4. іштегі нәрестеде гипоксияны шақыру

5. метгемоглобинемияны шақырады.

1. рецептерді блоктау арқылы фосфолипаза А₂ ингибирлеу

2. липокортиннің синтезін реттеу арқылы фосфолипаза А₂-ні ингибирлеу

3. циклооксигеназа А₁ ингибирлеу

4. циклооксигеназа А₂ ингибирлеу

5. липооксигеназаны ингибирлеу.

1. Дәрілік заттарға адекватты таңдау жасауды үйрету.

2. Науқастарға препараттарды енгізудің тәсілін, дәрілік заттардың фармакокинетикалық және фармакодинамикалық ерекшеліктерін ескере отырып таңдау, оптимальды дозалау режимін анықтауды үйрету.

3. Дәрілік заттардың жанама әсерлерін ерте сатысында табу және болжауды үйрету.

1. Зеңденуге қарсы қолданылатын дәрілерді тағайындау.

2. Зеңденуге қарсы қолданылатын дәрілерді таңдау.

3. Зеңденуге қарсы қолданылатын дәрілердің тиімділігін бағалау.

4. Зеңденуге қарсы қолданылатын дәрілердің қауіпсіздігін бағалау.

5. Білім берудің және оқытудың әдістері: шағын топтардағы жұмыс, пікірталас, ауызша сұрау, ситуациялық есептерді шешу, жұптасып жұмыс жасау, презентация, тест тапсырмаларын шешу.

6. Әдебиет:

Негізгі:

1. Орманов Н.Ж., Орманова Л.Н. Фармакотерапия, 1-2 том Шымкент, 2012ж.

2. Орманов Н.Ж., Орманова Л.Н. Фармакотерапия в кардиологии, Шымкент, 2012г.

3. Орманов Н.Ж., Орманова Л.Н. Фармакотерапия в пульмонологии, Шымкент, 2012г.

4. Орманов Н.Ж., Орманова Л.Н. Фармакотерапия в ревматолологии, Шымкент, 2012г.

5. Орманов Н.Ж., Орманов Т.Н. Фармакотерапия болезней органов пищеварения Шымкент, 2013г.

6. Орманов Н.Ж., Орманов Т.Н. Асқорыту ағзалары ауруларының фармакотерапиясы Шымкент, 2013ж.

7. Белоусов Ю.Б., Моисеев В.С., Лепахин В.К. Клиническая фармакология и фармакотерапия (руководство для врачей), «Универсум», М., 1993г.

8. Клиническая фармакология (под редакцией В.Г. Кукеса, М.,2004г.)

Қосымша:

1. Орманов Н.Ж., Орманова Л.Н. Дәрілердің өзара әсерлесуінің жүктілік, бүйрек және бауыр жетіспеушілігіндегі жағдайы, Шымкент, 2013ж.

2. Орманов Н.Ж., Орманова Л.Н. Фармакология кесте мен сызбада, Шымкент, 2011ж.

3. Орманов Т.Н. Дәрілердің өзара әсерлесуінің белсенділіктері,Шымкент, 2013ж.

4. Машковский М.Д. Лекарственные средства, М., Медицина, 2001г.

5. Клинические рекомендации, основанные на доказательной медицине: Пер. с англ./Под ред. Ю.Л. Шевченко, В.И. Кулакова, Р.М. Хаитова.-2-е изд., испр.-М.: ГЭОТАР-МЕД, 2002.-1248с.

6. Лоуренс Д.Р., Бенит Т.Н. Клиническая фармакология. (перевод с английского в 2-х томах, М., Медицина, 2004 г.)

7. Михайлов И.Б. Клиническая фармакология.- СПб.-2004.

8. Қазақстан Республикасының өмірге маңызды және негізгі дәрілер тізімі, Астана 2006 ж.

7. Бақылау:

Тестілік тапсырмалар

1. 
   тәттіні қолданбау
   
2. 
   БСҚҚД –мен немесе антигистаминдік дозамен примедикация.
   
3. 
   Фентанил + дроперидол премедикация
   
4. 
   сүтті қолданбау
   
5. 
   аминазинмен премедикация.
   

1. 
   шұлық пен аяқкиімді саңырауқұлаққа қарсы тазалау керек (оброботка)
   
2. 
   киім мен аяқ киімді саңырауқұлаққа қарсы тазалау керек
   
3. 
   аяқ киімге саңырауқұлаққа қарсы тазалау жүргізбеу керек.
   
4. 
   ешқандай шара керек етпейді.
   
5. 
   бас киімдерді саңырауқұлаққа қарсы тазалау керек
   

1. 
   баланы емшектен шығару
   
2. 
   емдеу кезеңінде емізуді тоқтату
   
3. 
   емізуді жалғастыру
   
4. 
   сауылған сүтпен тамақтандыру
   
5. 
   табиғи емес тағамдардан бас тарту.
   

1. иммуностимуляторларме

2. 
   антибактериалды препараттармен
   

4. қабынуға қарсы препараттармен

5. протозойларға қарсы препараттармен

5. Саңырауқұлақтарға қарсы препарат тек жергілікті қолдануға:

1. тербинафин

2. 
   гризеофульвин
   
3. 
   клотримазол
   
4. 
   флуконазол
   
5. 
   кетоконазол
   

1. миконазол

2. 
   итраконазол
   
3. 
   эконазол
   
4. 
   бифоназол
   
5. 
   клотримазол
   

1. саңырауқұлақ мембранасының эргостеролымен байланысын, оның өтімдігін бұзады

2. Ақуыз синтезін бұзады

3. Саңырауқұлақ жасушасындағы ПАСК синтезін бұзады.

4. Жасуша қабырғасының синтезін бұзады.

5. Рибосом денгейінде ақуыздың синтезін бұзады.

1. 
   10 - 12 ай
   
2. 
   2-жыл
   
3. 
   2-ай
   
4. 
   6 ай
   
5. 
   өмір бойы
   

1. Криптококкоз қоздырғышы

2. 
   кокцидиоидоз қоздырғышы
   
3. 
   дерматомицеттер
   
4. 
   аспергиллез қоздырғышы
   
5. 
   кандидоз қоздырғышы
   

1. 
   емшекпен емізу
   
2. 
   16 жасқа дейін
   
3. 
   жүктілік
   
4. 
   бауыр функциясының ауыр нашарлауы
   
5. 
   1 жасқа дейін
   

1. 
   Иценко – Кушинга ауруында
   
2. 
   Паркинсон ауруында
   
3. 
   Уипла ауруында
   
4. 
   Кронн ауруында
   
5. 
   Боткин ауруында
   

тұмаудың А және В вирусында

1. 
   гепатит вирусында
   
2. 
   тұмаудың А вирусында
   
3. 
   герпес вирусында
   
4. 
   цитомегаловируста