Реферат тақырыбы: Мұнай және мұнай өнімдері Орындаған: Дуйсенбекұлы Данияр Тексерген: Дастанбаева Айнұр
жүктеу/скачать 23.16 Kb.
|
| Мұнайдың физикалық қасиеттері
Мұнай-тұтқыр майлы сұйықтық, қара қоңыр немесе қара түсті, өзіне тән иісі бар, әлсіз флуоресценциясы бар, суда ерімейтін суға қарағанда жеңіл (тығыздығы 0,73-0,97 г/см3). Мұнай тығыздығы бойынша айтарлықтай өзгереді (жеңіл 0,65-0,70 г/см3 , ауыр 0,98-1,05 г/см3 дейін ). Мұнай және оның туындылары жанармайдың барлық түрлерінің ішінде ең жоғары жану жылуына ие. Мұнайдың жылу сыйымдылығы 1,7 – 2,1 кДж/кг, мұнайдың жану жылуы – 41 МДж/кг, бензин-42 МДж/кг. қайнау температурасы мұнай құрамына кіретін көмірсутектердің құрылымына байланысты және 50-ден 550°С-қа дейін. Мұнайдың әртүрлі компоненттері әртүрлі температурада газ тәрізді күйге өтеді. Жеңіл майлар 50-100°C температурада, ауыр майлар 100°C – тан жоғары температурада қайнатылады.Көмірсутектердің қайнау температурасының айырмашылығы мұнайды температуралық фракцияларға бөлу үшін қолданылады. Мұнай 180-200°C дейін қызған кезде бензин фракциясының көмірсутектері қайнатылады,200-250°c – лигроин, 250-315°c – керосин-газойль және 315-350 ° c-май. Қалған бөлігі гудрон деп аталады. Бензин мен лигроин фракцияларының құрамына 6-10 көміртегі атомы бар көмірсутектер кіреді. Керосин фракциясы C11-C13 , газойль – C14-C17 көмірсутектерінен тұрады . Мұнайдың көмірсутекті газдарды еріту қасиеті маңызды. 1 м3 мұнайда 400 м3 дейін жанғыш газдар еруі мүмкін. Мұнай мен табиғи газдардың суда еру жағдайларын анықтау үлкен маңызға ие. Мұнай көмірсутектері суда аздап ериді. Мұнайдың тығыздығы әртүрлі. 20°C-та өлшенген мұнайдың тығыздығы 4°C-та өлшенген судың тығыздығына қатысты салыстырмалы деп аталады. Салыстырмалы тығыздығы 0,85 болатын майлар жеңіл деп аталады, салыстырмалы тығыздығы 0,85 – тен 0,90 – қа дейін-орташа, ал салыстырмалы тығыздығы 0,90-тан жоғары-ауыр. Ауыр майларда негізінен циклдік көмірсутектер болады. Мұнайдың түсі оның тығыздығына байланысты: ашық майлар қараңғыға қарағанда тығыздығы төмен. Мұнайда шайырлар мен асфальтендер неғұрлым көп болса, оның тығыздығы соғұрлым жоғары болады. Мұнай өндіру кезінде оның тұтқырлығын білу маңызды.. Жеңіл майларда тұтқырлық ауыр майларға қарағанда аз. Өндіру және одан әрі тасымалдау кезінде ауыр мұнайды қыздырады. Кинематикалық тұтқырлық-динамикалық тұтқырлықтың орта тығыздығына қатынасы. Мұнайдың беттік керілуін білу үлкен маңызға ие. Мұнай мен судың жанасуымен олардың арасында серпімді мембрана сияқты бет пайда болады. Мұнай өндіруде капиллярлық құбылыстар қолданылады. Судың тау жынысымен әрекеттесу күші мұнайға қарағанда үлкен. Сондықтан су майды ұсақ жарықтардан үлкен жарықтарға ығыстыра алады. Мұнай өндіруді арттыру үшін арнайы беттік-белсенді заттар (беттік-белсенді заттар) қолданылады. Мұнайдың оптикалық қасиеттері бірдей емес. Ультракүлгін сәулелердің әсерінен мұнай жарқырай алады. Бұл жағдайда жеңіл майлар көгілдір жарықпен, ауыр – қоңыр және сары-қоңыр түстермен жарқырайды. Бұл мұнай іздеуде қолданылады. Мұнай диэлектрик болып табылады және жоғары қарсылыққа ие. жүктеу/скачать 23.16 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|