ҚР Ғылым және жоғары білім министрлігі
Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия Ұлттық университеті
Заң факультеті “Конституциялық және азаматтық құқық” кафедрасы
Реферат
Тақырыбы: «Семьяның, жеке меншіктің және мемлекеттің шығуы»
Орындаған: СП-24-01 тобы студенті
Төрехан А.Ә
Тексерген: Phd докторы, доцент м.а
Мұғауова А.І
Астана,2024
Мазмұны
1.Кіріспе……………………………………3
2.Негізгі бөлім……………………………...4
1.Алғашқы қауымдық құрылыс және қоғамның дамуы
2.Отбасының эволюциясы
3.Меншіктің пайда болуы
4.Мемлекеттің шығуы
5.Қоғамдық қатынастардың дамуы
3.Қорытынды……………………………….6
4.Библиография……………………………..6
Кіріспе
Фридрих Энгельстің «Семьяның, меншіктің және мемлекеттің шығуы» атты еңбегі тарихи материализм негізінде жазылған және қоғамның даму заңдылықтарын талдайды. Энгельс бұл жұмысында адамзат тарихының алғашқы қауымдық құрылыстарынан бастап, қазіргі заманға дейінгі даму кезеңдерін зерттейді, отбасының, жеке меншіктің және мемлекеттің қалай пайда болғанын түсіндіреді.
Негізгі бөлім
1.Алғашқы қауымдық құрылыс және қоғамның дамуы
Энгельс еңбегін ежелгі қоғамдардың тарихын зерттеуден бастайды. Ол алғашқы қауымдық құрылысқа тән сипаттардың бірі ретінде *жеке меншіктің болмауын* және *матриархаттық отбасы құрылымын* атап өтеді. Бұл кезеңде адамдар топтарымен өмір сүріп, табиғи ресурстарды бірлесе пайдаланған. Ұрпақтар аналық сызық бойынша есептелген және әйелдердің қоғамдағы орны маңызды болған.
2. *Отбасының эволюциясы*
Энгельс отбасының даму сатыларын талдай отырып, *матриархаттан патриархатқа* көшуге ерекше назар аударады. Алғашқы қоғамдарда отбасы топтық сипатта болса, кейінірек, жеке меншік пен өндіріс құралдарының пайда болуына байланысты, *жеке отбасы* құрылды. Бұл патриархаттың орнауына, яғни еркектің отбасындағы үстемдігін күшейтуіне әкелді. Әйелдер мен балалар еркектің билігіне бағынды, ал отбасы қоғамның негізгі әлеуметтік бірлігіне айналды.
3. *Меншіктің пайда болуы*
Меншік ұғымы қоғамның дамуы барысында маңызды орын алды. Энгельс жеке меншіктің қалыптасуын өндірістік күштердің дамуымен тікелей байланыстырады. Алғашқы қауымдық меншіктің орнын жеке меншік алды, бұл экономикалық теңсіздікке, таптық бөлінуге және билеуші топтардың пайда болуына негіз болды. Жеке меншікпен бірге таптар арасындағы қақтығыстар да күшейе түсті.
4. *Мемлекеттің шығуы*
Энгельстің пікірінше, мемлекет — таптық қоғамның қажеттілігінен пайда болған саяси құрылым. Ол билеуші таптың мүддесін қорғауға, экономикалық және әлеуметтік тәртіпті сақтауға бағытталған. Алғашқы қоғамдарда мемлекет болмаған, өйткені барлығы қауымдастық негізінде өмір сүрген. Бірақ жеке меншік, еңбек бөлінісі және таптар пайда болған соң, қоғамды бақылап, басқаруға қажеттілік туындады, осылайша мемлекет құрылды.
5. *Қоғамдық қатынастардың дамуы*
Энгельс отбасы, меншік және мемлекеттің дамуын экономикалық негіздерге сүйеніп түсіндіреді. Ол қоғамның дамуындағы *экономикалық факторлардың* шешуші рөлін атап өтеді. Мемлекет пен құқық жүйесі де осы экономикалық қатынастарға тәуелді. Тарихтың әр кезеңінде өндірістік күштер мен өндірістік қатынастардың өзгеруіне байланысты отбасы мен мемлекет институттары да өзгеріске ұшырады.
Қорытынды
Энгельстің бұл еңбегі қоғамның тарихи дамуын экономикалық көзқараспен түсіндірудің маңызды мысалы болып табылады. Ол отбасын, меншікті және мемлекеттің шығуын табиғи әрі әлеуметтік-экономикалық қажеттіліктердің нәтижесі деп көрсетеді. Энгельстің ойынша, болашақта мемлекет те жойылып, коммунистік қоғам орнайды, онда таптар мен жеке меншік болмайды, адамдар теңдік пен еркіндікке қол жеткізді.
Энгельстің бұл еңбегі қоғамның әлеуметтік және экономикалық дамуын түсінуде маңызды рөл атқарады және марксистік теорияның негізін қалады.
Библиография
1. Энгельс, Ф. «Отбасының, жеке меншіктің және мемлекеттің пайда болуы»
2.Кітап атауы:Семьяның,жеке меншектің және мемлекеттің шығуы
3.Жазылған жылы:1884жылы
4.Орыс тіліндегі:Происхождение семьи, частной собственности и государства
Достарыңызбен бөлісу: |