ҚРӘМ №5362 19. 11. 2008ж тіркелді Қазақстан республикасының Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі басқармасының Қаулысы

1.ҚҚА № 141 07.07.2009ж.

1. Ұсынылып отырған Сақтандыру ұйымдарының – Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры қатысушыларының міндетті, қосымша жарналар мен шартты міндеттемелердің ставкасын есептеу әдістемесі, міндетті, қосымша және төтенше жарналар төлеу тәртібі мен мерзімдері, шартты міндеттемелерді қалыптастыру және есебін жүргізу туралы ереже бекітілсін.

2. Осы қаулының қосымшасына сәйкес Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерінің күші жойылды деп танылсын.

3. Осы қаулы Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуден өткен күннен бастап он төрт күн өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі.

4. Сақтандыру нарығының субъектілерін және басқа қаржы ұйымдарын қадағалау департаменті (Д.Ш. Қарақұлова):

1) Заң департаментімен (Н.В.Сәрсенова) бірлесіп осы қаулыны Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуден өткізу шараларын қолға алсын;

2) Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелген күннен бастап он күндік мерзімде осы қаулыны Агенттіктің мүдделі бөлімшелеріне, «Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры» Акционерлік қоғамына, Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіне, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына және «Қазақстан қаржыгерлерінің қауымдастығы» заңды тұлғалар бірлестігіне мәлімет үшін жіберсін.

5. Агенттік Төрайымының қызметі (Кенже А.А.) осы қаулыны Қазақстан Республикасының бұқаралық ақпарат құралдарында жариялау шараларын қолға алсын.

Қазақстан Республикасы

Қаржы нарығын және қаржы

ұйымдарын реттеу мен

қадағалау агенттігі Басқармасының

2008 жылғы 2 қазандағы № 141

қаулысына қосымша

Күші жойылды деп танылған нормативтік

құқықтық актілер тізбесі
1.  Сақтандыру ұйымдарының - Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры қатысушыларының міндетті, қосымша жарналар мен шартты міндеттемелердің ставкасын есептеу әдістемесі, міндетті, қосымша және төтенше жарналар төлеу тәртібі мен мерзімдері, шартты міндеттемелерді қалыптастыру және есебін жүргізу туралы ережені бекіту туралы Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2003 жылғы 24 қыркүйектегі № 346 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 2547 тіркелген).

2. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде № 2547 тіркелген, «Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының "Сақтандыру ұйымдарының - Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры қатысушыларының міндетті жарналар мен шартты міндеттемелердің ставкасын есептеу әдістемесі, міндетті және төтенше жарналар төлеу тәртібі мен мерзімдері, шартты міндеттемелерді қалыптастыру және есебін жүргізу туралы ережені бекіту туралы" 2003 жылғы 24 қыркүйектегі № 346 қаулысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасының Қаржы рыногын және қаржылық ұйымдарды реттеу мен қадағалау жөніндегі агенттігі басқармасының 2004 жылғы 15 наурыздағы № 75 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 2805 тіркелген, Қазақстан Республикасы орталық атқарушы және өзге де мемлекеттік органдарының нормативтік құқықтық актілер Бюллетенінде жарияланған, 2004 жыл, № 37-40,1007 бет ).

3. «Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының "Сақтандыру ұйымдарының - Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры қатысушыларының міндетті жарналармен шартты міндеттемелердің ставкасын есептеу әдістемесі, міндетті және төтенше жарналар төлеу тәртібімен мерзімдері, шартты міндеттемелерді қалыптастыру және есебін жүргізу туралы ережені бекіту туралы" 2003 жылғы 24 қыркүйектегі № 346 қаулысына өзгерістер енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау жөніндегі агенттігі Басқармасының 2004 жылғы 27 желтоқсандағы № 394 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 3403 тіркелген).

4. «Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру мәселелері жөніндегі кейбір нормативтік құқықтық актілерге өзгерістер енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2005 жылғы 28 мамырдағы № 159 Қаулысының (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 3699 тіркелген) 1- тармағы.

5. «Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының Сақтандыру ұйымдарының - «Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры қатысушыларының міндетті жарналар мен шартты міндеттемелердің ставкасын есептеу әдістемесі, міндетті және төтенше жарналар төлеу тәртібі мен мерзімдері, шартты міндеттемелерді қалыптастыру және есебін жүргізу туралы ережені бекіту туралы» 2003 жылғы 24 қыркүйектегі № 346 қаулысына толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2007 жылғы 25 маусымдағы № 180 Қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 4849 тіркелген, «Заң газеті» газетінде 2007 жылдың 29 тамыздағы № 132 (1161) жарияланған).

Қазақстан Республикасы

Қаржы нарығын және қаржы

ұйымдарын реттеу мен

қадағалау агенттігі Басқармасының

2008 жылғы 2 қазандағы № 141

қаулысымен бекітілген


Сақтандыру ұйымдарының – Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры қатысушыларының міндетті, қосымша жарналар мен шартты міндеттемелердің ставкасын есептеу әдістемесі, міндетті, қосымша және төтенше жарналар төлеу тәртібі мен мерзімдері, шартты міндеттемелерді қалыптастыру және есебін жүргізу туралы ереже

Осы Ереже «Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры туралы» Қазақстан Республикасының  2003 жылғы 3 маусымдағы Заңына сәйкес жасалды және Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қорымен қатысу шартын жасаған сақтандыру ұйымдарының (бұдан әрі - қатысушы сақтандыру ұйымдары) міндетті, қосымша жарналардың, шартты міндеттемелердің ставкасын есептеу әдістемесін, міндетті, қосымша және төтенше жарналар төлеу тәртібі мен мерзімдерін, сондай-ақ шартты міндеттемелерді қалыптастыру және есебін жүргізу тәртібін айқындайды.

2. Ағымдағы қаржы жылына міндетті жарна ставкасы Қазақстан Республикасының заң актілерінде Қорға міндетті қатысуы көзделген міндетті сақтандырудың әрбір түрі бойынша (бұдан әрі - міндетті сақтандыру түрлері) мынадай формула бойынша анықталады:

Ставка (пайыздық мөлшерде) = ((СТММ *N* СТЖМӨК)* ТМНБК - КР)/( ССММ *N* ССЖМӨК))*100,

мұнда:

N – қатысушы сақтандыру ұйымдарының саны;

СТЖМӨК – соңғы бес жылдағы міндетті сақтандырудың әрбір түрі бойынша сақтандыру төлемдері жиынтық мөлшерінің орташа өсу коэффициенті, ол мынадай формула бойынша есептеледі:

СТЖМӨК= (n кезеңіндегі СТ/ n-1 кезеңіндегі СТ) сомасы) /5,

мұнда:

СТ – міндетті сақтандырудың әрбір түрі бойынша сақтандыру төлемдерінің жиынтық мөлшері;

ТМНБК – соңғы бес жылдағы төлем қабілеттілігі маржасының жеткіліктілігі нормативін бұзудың орташа коэффициенті, ол мынадай формула бойынша есептеледі:

ТМНБК = ( (m кезеңінде төлем қабілеттілігі маржасының жеткіліктілігі нормативін бұзудың саны/ m кезеңіндегі сақтандыру ұйымдарының саны) сомасы)/60,

мұнда:

КР – аяқталған қаржы жылының соңына сақтандыру төлемдеріне кепілдік резерві;

ССММ - барлық қатысушы сақтандыру ұйымдарының ішіндегі міндетті сақтандырудың әрбір түрі бойынша өткен қаржы жылына бір қатысушы сақтандыру ұйымы есептеген сақтандыру сыйлықақыларының ең жоғарғы жиынтық мөлшері;

ССЖМӨК – соңғы бес жылдағы міндетті сақтандырудың әрбір түрі бойынша сақтандыру сыйлықақылары жиынтық мөлшерінің орташа өсу коэффициенті, ол мынадай формула бойынша есептеледі:

ССЖМӨК = (n кезеңіндегі СС/ n-1 кезеңіндегі СС) сомасы)/5,

мұнда:

n – екіден беске дейінгі уақыт аралығы.

3. Осы Ереженің 2-тармағына сәйкес айқындалатын міндетті жарна ставкасын Қор есептейді және міндетті сақтандырудың әрбір түрі бойынша өткен қаржы жылына есептелген сақтандыру сыйлықақылырының жалпы сомасының 0,5 пайызынан төмен және 2 пайызынан жоғары болмайды.

4. Қатысушы сақтандыру ұйымдары қаржы жылы аяқталғаннан кейін 30 күнтізбелік күн ішінде Қорға жасалған сақтандыру шарттарының саны, міндетті сақтандырудың әрбір түрі бойынша өткен қаржы жылы үшін сақтандыру сыйлықақылары мен сақтандыру төлемдерінің есептелген жалпы сомасы туралы ақпарат береді.

5. Осы Ереженің 4-тармағында көзделген ақпаратты алғаннан кейін Қор 30 күнтізбелік күн ішінде міндетті жарна ставкасын есептеп бекітеді және оны қатысушы сақтандыру ұйымдарына мәлімет үшін жібереді.

Қатысушы сақтандыру ұйымдары жасаған сақтандыру шарттарының саны, сақтандыру сыйлықақылары мен сақтандыру төлемдерінің есептелген жалпы сомасы туралы жалған (толық емес) ақпарат беру жағдайлары анықталған жағдайда, Қор міндетті жарна ставкасына түзету жасайды. Мұндайда, міндетті жарна ставкасы азайған жағдайда, Қор қатысушы сақтандыру ұйымдары артық төлеген сомаларды ағымдағы қаржы жылы үшін олардың болашақ жарналарды төлеу есебіне есептейді. Міндетті жарна ставкасы ұлғайған жағдайда, қатысушы сақтандыру ұйымдары Қорға осы Ереженің 7-тармағында көзделген мерзімде толық есептелген сомаларды төлейді.

6. Міндетті жарна сомасын есептеуді қатысушы сақтандыру ұйымы міндетті сақтандырудың әрбір түрі бойынша есепті тоқсан ішінде есептелген сақтандыру сыйлықақыларының сомасына міндетті жарна ставкасын көбейту арқылы (сақтандыру шарттары мерзімінен бұрын бұзылған жағдайда (қайта сақтандыру) сақтанушыларға (қайта сақтанушыларға) нақты қайтарылған (қайтаруға тиісті) сақтандыру сыйлыққақыларын шегере отырып) есепті тоқсаннан кейінгі айдың бірі күнгі жағдай бойынша тоқсан сайын дербес жүргізеді.

7. Міндетті жарналар төлеуді қатысушы сақтандыру ұйымдары әрбір тоқсанның нәтижесі бойынша Қордың Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіндегі шотына есепті тоқсаннан кейінгі айдың он бесінен кешіктірмей дербес жүргізеді.

9. Ағымдағы қаржы жылына қосымша жарналар ставкасы көлік құралдары иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін міндетті сақтандырудың әрбір түрі бойынша мынадай формулада айқындалады:

Ставка (пайыздық мөлшерде) = ((КС*2*ВС +КТ*2*ВТ)/ ССММ*N *ССЖМӨК)*100

мұнда:

КТ – көлік оқиғасы болған жерден жасырынып қашып кеткен және зардап шегушіге зиян келтірген жауапты тұлға анықталмай ауыр дене жарақаттарына душар болған соңғы үш жыл ішіндегі жол-көлік оқиғаларының орташа саны;

ВС - зардап шегушінің өміріне келтірілген зиянды өтеу жөніндегі төлем мөлшерінің және Қордың Директорлар кеңесінің ағымдағы қаржы жылына белгілеген жерлеу шығыстарының шегі;

ВТ – Қордың Директорлар кеңесінің ағымдағы қаржы жылына белгілеген зардап шегушінің денсаулығына келтірілген зиянды өтеу жөніндегі төлем мөлшерінің шегі;

ССММ – барлық қатысушы сақтандыру ұйымдарының ішіндегі өткен қаржы жылына көлік құралдары иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін міндетті сақтандыру бойынша бір қатысушы сақтандыру ұйымы есептеген сақтандыру сыйлықақыларының жиынтық мөлшері;

N – қатысушы сақтандыру ұйымдарының саны;

ССЖМӨК – соңғы бес жылдағы көлік құралдары иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін міндетті сақтандыру бойынша сақтандыру сыйлықақылары жиынтық мөлшерінің орташа өсу коэффициенті, ол мынадай формула бойынша есептеледі:

ССЖМӨК = (n кезеңіндегі СС/ n-1 кезеңіндегі СС) сомасы)/5,

мұнда:

СС – көлік құралдары иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін міндетті сақтандыру бойынша сақтандыру сыйлықақыларының жиынтық мөлшері;

10. Осы Ереженің 9-тармағына сәйкес айқындалатын қосымша жарна ставкасын Қор есептейді және ол міндетті азаматтық-құқықтық жауапкершілігін сақтандырудың әрбір түрі бойынша өткен қаржы жылы үшін есептелген сақтандыру сыйлықақыларының жалпы сомасының 1 пайызынан төмен және 3 пайызынан жоғары болмайды.

      11. Барлық қатысушы сақтандыру ұйымдары қаржы жылы аяқталғаннан кейін осы Ереженің 4-тармағында көзделген ақпаратты Қорға жібереді.

12. Қор осы Ереженің 4-тармағында көзделген ақпаратты алғаннан кейін 30 күнтізбелік күн ішінде қосымша жарналардың ставкасын есептейді, бекітеді және оны қатысушы сақтандыру ұйымдарына жазбаша түрде мәлімет үшін жібереді.

  Қатысушы сақтандыру ұйымдары жасаған сақтандыру шарттарының саны, сақтандыру сыйлықақылары мен сақтандыру төлемдерінің есептелген жалпы сомасы туралы жалған (толық емес) ақпарат берген жағдайлар анықталған жағдайда, Қор қосымша жарналар ставкасына түзету жасайды. Қор қосымша жарналар ставкасы азайған жағдайда тараптардың келісімі бойынша ағымдағы қаржы жылы үшін қатысушы сақтандыру ұйымдары болашақ жарналарды төлеуі есебінен артық төленген сомаларды есептейді немесе артық төленген сомаларды сақтандыру ұйымдарына қайтарады. Қосымша жарналар ставкасы өскен жағдайда қатысушы сақтандыру ұйымдары Қорға осы Ереженің 7-тармағында көзделген мерзімде есептелмеген сомаларды төлейді.

13. Қатысушы сақтандыру ұйымдары қосымша жарналардың мөлшерін есепті тоқсан ішінде есептелген көлік құралдары иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін міндетті сақтандыру жөніндегі сақтандыру сыйлықақыларының сомасына қосымша жарна ставкасын көбейту арқылы (сақтандыру шарттары мерзімінен бұрын бұзылған жағдайда (қайта сақтандыру) сақтанушыларға (қайта сақтанушыларға) нақты қайтарылған (қайтаруға тиісті) сақтандыру сыйлыққақыларын және Қазақстан Республикасының резиденттері - сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына қайта сақтандыру шарттары бойынша есептелген сақтандыру сыйлықақыларын шегергенде) есеп берілетін тоқсаннан кейінгі айдың бірі күнгі жағдай бойынша тоқсан сайын дербес есептейді.

          14. Қосымша жарналарға төлемді осы Ереженің 7-тармағына сәйкес қатысушы сақтандыру ұйымдары жасайды.      

16. Шартты міндеттемелер ставкасын Қор өткен қаржы жылы үшін Қордың барлық қатысушы сақтандыру ұйымдарындағы міндетті сақтандыру түрлері бойынша айлық сақтандыру төлемдерінің барынша жоғары мөлшері негізінде жыл сайын анықтайды.

17. Ағымдағы қаржы жылына шартты міндеттемелер ставкасы міндетті сақтандырудың әрбір түрі бойынша мынадай формула бойынша анықталады:

Ставка (пайыздық мөлшерде) = ((СТММ*N*СТЖМӨК* ТМНБК - КР)/(ССММ*N* ССЖМӨК))*100,

мұнда:

СТММ - барлық қатысушы сақтандыру ұйымдарының ішіндегі міндетті сақтандырудың әрбір түрі бойынша өткен қаржы жылына бір қатысушы сақтандыру ұйымы есептеген сақтандыру төлемдерінің ең жоғарғы жиынтық мөлшері;

СТЖМӨК – соңғы бес жылдағы міндетті сақтандырудың әрбір түрі бойынша сақтандыру төлемдері жиынтық мөлшерінің орташа өсу коэффициенті, ол мынадай формула бойынша есептеледі:

СТЖМӨК = (n кезеңіндегі СТ/ n-1 кезеңіндегі СТ) сомасы) /5,

мұнда:

n – екіден беске дейінгі уақыт аралығы;

ТМНБК – соңғы бес жылдағы төлем қабілеттілігі маржасының жеткіліктілігі нормативін бұзудың орташа коэффициенті, ол мынадай формула бойынша есептеледі:

ТМНБК = ( (m кезеңінде төлем қабілеттілігі маржасының жеткіліктілігі нормативін бұзу саны/ m кезеңіндегі сақтандыру ұйымдарының саны) сомасы)/60,

мұнда:

m – бірден алпысқа дейінгі уақыт кезеңі;

ССММ - барлық қатысушы сақтандыру ұйымдарының ішіндегі міндетті сақтандырудың әрбір түрі бойынша өткен қаржы жылына бір қатысушы сақтандыру ұйымы есептеген сақтандыру сыйлықақыларының ең жоғарғы жиынтық мөлшері;

ССЖМӨК – соңғы бес жылдағы міндетті сақтандырудың әрбір түрі бойынша сақтандыру сыйлықақылары жиынтық мөлшерінің орташа өсу коэффициенті, ол мынадай формула бойынша есептеледі:

ССЖМӨК = (n кезеңіндегі СС/ n-1 кезеңіндегі СС) сомасы)/5,

мұнда:

СС – міндетті сақтандырудың әрбір түрі бойынша сақтандыру сыйлықақыларының жиынтық мөлшері;

18. Осы Ереженің 10-тармағына сәйкес анықталатын Қордың есептейтін шартты міндеттемелер ставкасы өткен қаржы жылындағы міндетті сақтандырудың әрбір түрі бойынша есептелген сақтандыру сыйлықақыларының жалпы сомасының 1 пайызынан төмен және 4 пайызынан жоғары болмайды.

19. Қор осы Ереженің 4-тармағында көзделген ақпаратты барлық қатысушы сақтандыру ұйымдарынан алғаннан кейін 30 күнтізбелік күн ішінде шартты міндеттемелер ставкасын есептейді, бекітеді және оны қатысушы сақтандыру ұйымдарына жазбаша түрде мәлімет үшін жібереді.

  Қатысушы сақтандыру ұйымдары жасаған сақтандыру шарттарының саны, сақтандыру сыйлықақылары мен сақтандыру төлемдерінің есептелген жалпы сомасы туралы жалған (толық емес) ақпарат берген фактілер анықталған жағдайда, Қор шартты міндеттемелер ставкасына түзету жасайды.

20. Қатысушы сақтандыру ұйымы шартты міндеттемелер мөлшерін есепті тоқсан ішінде есептелген сақтандыру сыйлықақыларының сомасына шартты міндеттемелер ставкасын көбейту арқылы (сақтандыру шарттары мерзімінен бұрын бұзылған жағдайда (қайта сақтандыру) сақтанушыларға (қайта сақтанушыларға) нақты қайтарылған (қайтаруға тиісті) сақтандыру сыйлықақыларын шегергенде) есеп берілетін тоқсаннан кейінгі айдың бірі күнгі жағдай бойынша тоқсан сайын дербес есептейді.

          21. Шартты міндеттемелердің есептелген сомасы Бухгалтерлік есеп және қаржылық есеп беру туралы Қазақстан Республикасының заңнамасының талаптарына сәйкес қатысушы сақтандыру ұйымының қаржылық есеп беруінде ескеріледі және есепті тоқсаннан кейінгі айдың бірі күнгі жағдай бойынша тоқсан сайын көрсетіліп отырады.

22. Шартты міндеттемелер қатысушы сақтандыру ұйымының қалыптасқан сомасы осы ұйымның міндетті сақтандырудың әрбір түрі бойынша өткен қаржы жылы үшін есептелген сақтандыру сыйлықақыларының сомасынан асып кеткен жағдайда (сақтандыру шарттары мерзімінен бұрын бұзылған жағдайда (қайта сақтандыру) сақтанушыларға (қайта сақтанушыларға) нақты қайтарылған (қайтаруға тиісті) сақтандыру сыйлыққақыларын және Қазақстан Республикасының резиденттері - сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына қайта сақтандыру шарттары бойынша есептелген сақтандыру сыйлықақыларын шегергенде) есептелмейді.
4-тарау. Төтенше жарналар төлеудің тәртібі мен мерзімдері
23. Қатысушы сақтандыру ұйымдары төтенше жарналарды «Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры туралы» Қазақстан Республикасының  2003 жылғы 3 маусымдағы Заңымен белгіленген жағдайда және мөлшер бойынша төлейді.

24. Қордың қатысушы сақтандыру ұйымдары Қорға төтенше жарналар төлеу туралы хабарлама алған күннен бастап он бес күнтізбелік күн ішінде жасалады. Төтенше жарналар төлеу туралы хабарламада қатысушы сақтандыру ұйымы төлеуі қажет төтенше жарна мөлшері жазылуы тиіс. 

25. Қор төтенше жарналарды кезеңдік төлемдер түрінде төлеу қажеттілігін белгілеген жағдайда, қатысушы сақтандырушы ұйым төтенше жарналарды Қор белгілеген мерзімде төлейді.

26. Қатысушы сақтандыру ұйымы Қорға төтенше жарналар төлеген жағдайында осы қатысушы сақтандыру ұйымының шартты міндеттемелері өзі төлеген төтенше жарналар сомасына азайтылады.