Сабақтың тақырыбы:
Өтебай Тұрманжанов. Қарлығаш
|
Мектеп:
|
Күні:
|
Мұғалім:
|
Сынып:
|
Қатысқан:
|
Қатыпағандар:
|
Сабақта меңгерілетін
дағдылық мақсаттар
|
Өлеңнің мазмұнын меңгерте отырып, табиғат пен адам баласының арасындағы байланысты меңгеру.
|
Сабақ мақсаттары
|
Барлық оқушылар білуге тиісті:
Автордың өмірі мен шығармашылығы туралы біледі.
|
Оқушылардың көпшілігі білуге тиіс:
Тақырып мазмұнын түінуі тиіс
|
Кейбір оқушылар білуге тиіс:
Автордың өзге де шығармаларын.
|
Бұрыннан бар білімдері
|
Тапсырмаларды сатылай кешенді талдауды біледі.
|
Жоспар
|
Жоспарланған
уақыттар
|
Жоспарланған уақыт (жаттығулар)
|
Ресурстар
|
Басталуы
|
Ұйымдастыру кезеңі
«Менің көңіл-күйім» жаттығуы
Мақсаты: оқушылардың көңіл-күйін игере білуге және басқаруға, қадағалауға, дұрыс бағалай білуге тәрбиелеу Алдарыңдағы бланкіге өз көңіл-күйлеріңді суреттеп салыңдар .
Қызығушылықты ояту
Жаңа сабақты: сөзжұмбақ шешу арқылы «қарлығаш» сөзін шығару.
• Олай болса, біз бүгін Өтебай Тұрманжановтың «Қарлығаш» өлеңін оқимыз.
Өтебай Тұрманжанов 1905 жылы Оңтүстік Қазақстан облысының Ордабасы ауданында дүниеге келген.
Қазақ мақал мәтелдерінің құрастырған, балаларға арналған «Біздің қарлығаш» әңгімелер жинағы, «Ұршық» өлеңдер жинағы бар.
а) Осы өлеңге байланысты өз ойларын шығармашылық жұмыспен байланыстырады
(4 мин).
1 қаңтар ------------------------------------
2 қаңтар ---------------------------------------
3 қаңтар
Құстар туралы ----------------------------
Жұмбақтар ----------------------------------
Құстарға байланысты
әңгіме жазу --------------------------------
Ойлану --------------------------------------- өлең шығар
ә) Тақтадан сюжетті сурет көріп, ойларын ауызша айту (құстар тұр)
|
Қызығушылықты ояту
Жаңа сабақты: сөзжұмбақ шешу арқылы «қарлығаш» сөзін шығару.
|
Ортасы
|
Жаңа сабақ
Оқулықпен жұмыс.
А) Мұғалім оқиды.
ә) Өлеңді балалардың оқуы.
б) Балалар құраған әңгімелері мен өлеңінің мазмұнындағы өзгешелік болса тоқталу.
В) жағымды, жағымсыз (кейіпкерлер) жәндіктер туралы айту. Салыстыру.
Y. Өздік жұмыс, өлеңді мәнерлеп оқу.
Дәптермен жұмыс.
А) Осы жерде қыстап қалған құстарды жазыңдар.
ә) Өлеңде түсініксіз сөздердің мағынасын ашу. Қырмызы бел, тоқсан тоғыз, қиянат, тоқ санап.
|
Автор портреті.
|
Сергіту сәті
|
Тереңдет ойыңды,
Тiк ұста бойыңды.
Құстарға ұсайық,
Қалықтап ұшайық.
Шық алға оң қанат,
Шық алға сол қанат,
Шаршаған кездерде
Қонайық жорғалап.
|
Сергіту жаттығуы жазылған парақша
|
Аяқталуы
|
Біздің халық ежелден ақ құстарға әуес, халық ұлдарын сұнқарға теңесе, төгілтіп ән шырқыраған әншісін бұлбұлға, батырларын бүркітке, елден асқан сұлуларын аққуға теңеген. Ата-бабаларымыз құстардың атымен қыздардың есімдерін қойған. Мысалы: Сандуғаш, Ұлар, Қарлығаш. Құстардың қанатына қарап, ою өрнектер де салған. Ән де шырқаған.
А) Ахмет Жұбатқановтың әні «Қарлығашты» тыңдау (үнтаспадан).
ә) Құстар ауа райын да болжайды екен.
1. Шағала келсе, сең бұзылады.
2. Көкек қатты, әрі жие шақырса, күн жылынады.
3. Қарлығаш өрлеп ұшса, күн жылы, құрғақ болады. Ал жер барлап ұшса, жаңбыр жауады.
Б) «Ұшты- ұшты» ойыны.
Ұшты - ұшты сұңқар ұшты.
Ұшты - ұшты тұлпар ұшты.
Ұшты - ұшты сандуғаш ұшты.
Ұшты - ұшты қарлығаш ұшты.
( Ішінен зат есімді тауып, белгіле).
В) Мына өрнектердің мәнін тауып, орнына қойсақ, құстар туралы сөз шығады «Құстар біздің досымыз» деген.
Г) Ермексаздан құстың суретін салу.
Қарлығаш – айыр құйрықты, қанаттары ұзын, әрі үшкір келетін, шағын денелі қара ала құс. қарлығаш сөзі «қара», «ала», «құс» деген сөздердің кірігуімен шыққан. торғайлар отрядына жататын құс тұқымдасы. басқа құстардан бір айырмашылығы – жемін ұшып жүріп ұстайды. суды да ұшып жүріп ішеді. бауыры ақшыл, арқасы қоңыр, жасыл жылтыр. әрктикә мен әнтәрктидән басқа жердің бәрінде мекендейді. бүкіл әлемде қарлығаштың 80 түрі бар.
Д) Мультфильм қою.
|
Сөздік жұмысын жүргізу.
|
|
Достарыңызбен бөлісу: |
