Сабақтың тақырыбы: Галогендер. Хлор Сабақтың мақсаты



Дата01.07.2016
өлшемі72 Kb.
#171213
түріСабақ
Қызылорда облысы, Қармақшы ауданы, Тұрмағамбет ауылы,

Т.Ізтілеуов атындағы №29 қазақ орта мектебінің

химия – биология пәндері мұғалімі

Жақанова Нұргүл
Сабақтың тақырыбы: Галогендер. Хлор

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: оқушыларға галогендердің, хлордың периодтық жүйедегі орны, қасиеттері, қолданылуы туралы мағлұмат беру.

Дамытушылық: оқушылардың ойлау қабілеттерін дамыту. Химиялық тәжірибелер арқылы теория мен практиканы ұштастыру.

Тәрбиелік: оқушыларды топпен жұмыс жасауға қалыптастыру, пәнге қызығушылығын арттыру.



Сабақтың түрі: аралас

Сабақтың әдісі: дәріс – сұхбат, түсіндіру, өзіндік жұмыс, тәжірибе.

Сабақтың көрнекілігі: интерактивті тақта, таратпалар, тұз қышқылы, металл үлгілері

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі

Оқушылармен сәлемдесу, түгендеу, топқа бөлу.

ІІ. Үй тапсырмасын сұрау

І топ: SO2 алынуы, қасиеттері. Күкірт қышқылының қолданылуы.

ІІ топ: SO3 қасиеттері. Күкірт қышқылының қасиеттері.

ІІІ. Жаңа сабақ


  1. «Қызығушылығын ояту» Сөзжұмбақ шешу.

  2. «Мағынаны тану»

І топ «Галогендердің периодтық жүйедегі орны»

ІІ топ «Хлордың периодтық жүйедегі орны»


ҮІІА топшасы элементтерінің қасиеттері


Қасиеттері

F

Cl

Br

I

At

Реттік нөмірі

9

17

35

53

85

Салыстырмалы атомдық массасы, м.а.б

18,998

35,453

79,904

126,90

209,99

Валенттік электрондары

2s2 2p5

3s2 3p5

4s2 4p5

5s2 5p5

6s2 6p5

Атом радиусы, нм

0.064

0.099

0.114

0.133

-

Салыстырмалы электртерістігі

4.10

2.83

2.74

2.21

1.90

Физикалық күйі

Ашық жасыл газ

Сары жасыл газ

Қызыл қоңыр сұйық

Қара күлгін крист.

Қара көкшіл крист.

Балқу температурасы, Со

-219,6

-101,0

-7,3

113,6

227

Қайнау температурасы, Со

-188,1

-34,1

59,2

185,5

317

Хлордың табиғатта кездесуі:

Табиғатта тек қосылыс түрінде кездеседі (жер қыртысындағы үлесі 0,2% )

Физикалық қасиеттері. Хлор – белсенді элемент. Ауадан 2,5 есе ауыр. 1VН2О : 2,5V Cl


Химиялық қасиеттері. Күн сәулесі әсерінен хлор сутекпен қопарылыс түзе әрекеттеседі:

H2 + Cl2 = 2HCl

2Sb + 5Cl2 = 2SbCl5

Cu + Cl2 = CuCl2

2Fe + 3Cl2 = 2FeCl3

2Na + Cl2 = 2NaCl


Қолданылуы.

Хлор – маталарды ағартуда, ағартқыш әк, тұз қышқылын алуда, ауылшаруашылығы зиянкестеріне қарсы күресте пайдаланылатын заттарды алуға, ауыз суын тазартуда қолданылады. Хлорды уландырғыш заттар алуда да қолданылады: Фосген СОCl2, иприт (С2 Н4 Cl)2 S, хлорпикрин CCl3 NO2 т.б (видео көру)

Алынуы. Алғаш рет 1774ж швед химигі К.Шееле тұз қышқылымен МnО2 – ге әсер етіп алды.
Зертханада.

МnО2 + 4HCl = MnCl2 + Cl2↑ +2H2 O

16HCl + 2KMnO4 = 2MnCl2 + 5Cl2↑ +8H2 O + 2KCl
6HCl + KClO3 = KCl + 3Cl2↑ +3H2 O
СaОCl2 + 2HCl = CaCl2 + Cl2↑ +H2 O
Өнеркәсіпте.

2NaCl + 2H2 O → H2 ↑ + Cl2↑ + 2NaOH


Хлорсутек, тұзқышқылы және хлоридтер. HCl – өткір иісті, тыныс алу жолдарын тітіркендіретін газ. Ауадан 1,26 есе ауыр. Суда жақсы ериді. Оның судағы ерітіндісі тұз қышқылы деп аталады.

Алынуы. NaCl + H2 SO4 = NaHSO4 + HCl

NaHSO4 + NaCl = Na2 SO4 + HCl
H2 + Cl2 = 2HCl
Химиялық қасиеттері.

Zn + 2HCl = ZnCl2 + H2

MgO + 2HCl = MgCl2 + H2 O

NaOH + HCl = NaCl + H2 O

AgNO3 + HCl = AgCl↓ + HNO3
Тұз қышқылының тұздары хлоридтер деп аталады.
AgNO3 + HCl = AgCl↓ + HNO3

Қысқартылған иондық теңдеуі:

Cl- + Ag+ = AgCl↓

NaCl – тамақ өнеркәсібінде қолданылады.

KCl – маңызды минералды тыңайтқыш

ZnCl2 – ерітіндісін теміржол шпалдарына сіңіріп, шіруден сақтау үшін, сондай – ақ дәнекерлеу кезінде қолданылады.

CaCl2 – суытқыш қоспа дайындауға қажет. Сусыз CaCl2 газдарды кептіру үшін қолданылады.
ІІІ. «Ой толғаныс»

І топ. NaCl → Cl2 → HCl → AgCl

ІІ топ. NaCl → Cl2 → HCl → Cl2 → FeCl3
Семантикалық карта


Хлор қосылыстары

HCl

KCl

COCl2

CaF2

NaCl

KClO3

Ас тұзы



















Бертолле тұзы



















Фосген



















Хлорсутек



















Балқытқыш шпат



















Сильвин




















IV. Қорытынды

V. Бағалау

VІ. Үйге: §8.20, 8.21

Бағалау парағы



Тапсырма


1. Үй тапсырмасы

2. Жаңа сабақ

3. Реакция теңдеулерін жазу

4. Топ басшылар сайысы

5. Семантикалық карта

Қорытынды баға

1.




















2.




















3.




















4.





























































Достарыңызбен бөлісу:




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет