Садирбекова динара калымбековна
құзыреттілік көзқарас білім берудің нәтижесіне назар аударатын тәсіл
жүктеу/скачать 2.32 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- , адамның әртүрлі проблемалық жағдайларда әрекет ету қабілеті қарастырылады.
| құзыреттілік көзқарас білім берудің нәтижесіне назар аударатын тәсіл
болып табылатындығына ерекше көңіл бөлінеді, нәтижесінде алынған ақпараттардың мөлшері қарастырылмайды, адамның әртүрлі проблемалық жағдайларда әрекет ету қабілеті қарастырылады. Білім берудің басым мақсатты-векторлары:өзін-өзі анықтау, өзін-өзі белсендіру, әлеуметтену және өзін-өзі жеке тұлға ретінде дамыту [82]. Біріншісі – мінез-құлық тәсілі (американдық дәстүр), онда құзыреттілік (competency) «адамның негізгі сипаттамалары» терминінде анықталады, олар «жұмыстың тиімді немесе жақсы орындалуымен байланысты» болып келеді және Boyatzis көрсеткендей, «ұзақ уақыт бойы әртүрлі жағдайларда көрінеді; [73, с.145]. Екіншісі – функционалдық тәсіл (британдық дәстүр), құзыреттілікке негізделген тәсіл бола отырып, жұмыс орнында көрсетілетін «анық» құзыреттерге баса назар аударады, яғни, функционалдық құзыреттіктерді пайдалана отырып, қызметтің сипаттамаларын анықтайды. Үшінші – көпөлшемді және тұтас тәсіл (Франция, Германия және Австрия) алғашқы екі тәсілдерді біріктіреді. Біз зерттеудің басқарушылық құзыреттілікті қалыптастыру тақырыбына өте отырып, басқару құзыреттілігін қалыптастырудың жоғарыда аталған тәсілдердің шеңберінде басқарудың функционалдық және жеке аспектілері төмендегі мәселелерді қамтитынын атап өтеміз: - бірқатар зерттеушілер (A.A.Деркач, Е.А.Климов, Н.В.Кузьмина, А.К.Маркова, В.В.Лаптев, А.П.Тряпицына, т.б.) басқару құзыреттілігін жеке тұлғаның басқарушылық қызметте туындайтын мәселелерді және типтік міндеттерді шешу қабілеті ретінде қарастырады. Мысалы, А.К.Маркова [67, с.157] мамандықтың кең ауқымы үшін іргелі болып табылатын белгілі кәсіптік қасиеттерді айқындайды, ол ең алдымен басқару үшін және жалпы кәсіпаралық 39 компоненттерді әртүрлі құзыреттілікке бөледі:арнайы құзыреттілік (өндірістік үдерістерді жоспарлау, компьютермен жұмыс істеу мүмкіндігі, офистік техника, техникалық құжаттаманы оқу, қолмен жұмыс істеу дағдылары); жеке құзыреттілік (өз жұмысын жоспарлау, оны басқару, шешімдерді өз бетімен қабылдау мүмкіндігі; стандартты емес шешімдерді (шығармашылық) табу, икемді теориялық және практикалық ойлауды, проблеманы көре білу қабілеті, жаңа білімдер мен дағдыларды өз бетімен меңгеру қабілетті); тұлғалық құзыреттілік (жетістікке ұмтылу, табысқа жету ресурсы, өз жұмысының сапасын көруге ұмтылу, өзін-өзі ынталандыру қабілеті, өзіне сенімділік, оптимизм). Мәселелерді шешу құзыреттілігінің компоненттері білім мен іскерлікті қалыптастыруға бағытталған, көп жағдайда бірлестікті талап ететін проблемалық сипаттағы міндеттерді жедел шешу іс-әрекеті, белсенді ойлау қызметі, шығармашылығы [83]. жүктеу/скачать 2.32 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|