Сакитжанов мархабат шахмаранович

2) тұтқырлығы жоғары ортаның араластыру процесінде біркелкі қоспа алу қондырғының араластыруға кететін қуатына тәуелді.

1) асфальтты-шайырлы-парафинді шөгінділері, көмір ұнтағы және күріш қауызы бар брикет отынының беріктігі мен жанғыштығын арттыратын және жану процесін ұзартатын сапалы және сандық құрамының мәндері анықталды. Құрамында асфальтты-шайырлы-парафинді шөгінділері (22-26%), күріш қауызы (5-10%) және қалдық көмір ұнтағы (60-70%) бар брикет отынының сығу кезінде механикалық беріктігі 86-97 кг/см²; лақтыру кезінде механикалық беріктігі 78,5-85 кг/см²;

2) асфальтты-шайырлы-парафинді шөгінділерін пайдаланып брикет үлгісін дайындаудың технологиялық жүйесінің жаңа механизмдері жасалынды; ұсынылған конструкция бойынша араластырғыш қондырғының тиімді геометриялық параметрлерін анықтау арқылы, араластыру уақыты анықталды.

Жұмыстың өндірістік маңыздылығы. Қызылорда облысының мұнай өндіретін аймақтарының экологиялық мәселелерін шешуге қатысты жүргізілген зерттеу жұмыстарының нәтижесінде, мұнай қалдықтарын екінші шикізат қоры ретінде пайдалану технологиясын механикаландыру мүмкінділігі көрсетілді. Бұл ұсыныстың қалдықтардың физика-химиялық қасиеттерінен байланысты басқа да кеніштерде қолдануларына әбден болатындығына көз жеткізілді.

Зерттеу нәтижелерінің басылымдарда жарық көруі. Диссертацияның негізгі мазмұны бойынша 6 ғылыми мақала, оның ішінде 2-еуі ғылыми жұмыс Комитет ұсынған басылымдарда жарияланды және ҚР-ның 1 алдын-ала патентіне өтініш берілді.
Жұмыстың негізгі мазмұны
Кіріспе диссертациялық жұмыстың өзектілігі, жұмыстың мақсаты мен міндеттері, зерттеу әдістері мен ғылыми жаңалықтары және жұмыстың өндірістік маңыздылығы негізделген.

Бірінші бөлімде мұнай-газ өндірісінің әлемдік экономикадағы алатын орны мен сәйкесінше қоршаған ортаға тигізетін зянды әсерлері, оларды қайта өңдеп, тиімді пайдалану шаралары қарастырылған.

Осы мақсатта әдебиеттерге шолу жүргізу нәтижесінде мұнай өндірісінде түзілетін мұнай қалдықтары қоршаған ортаны ластайтын ең қауіпті заттардың бірі болып табылатыны, төгілген мұнайдың улы әсер етуі салыстырмалы түрде топырақ жабынындағы биологиялық өнімділігі ұзақ уақытқа дейін төмендететіні байқалған.

Қазіргі уақытта мұнай қалдықтарының көлемі мен оларды сақтауға арналған қоймалардың санын азайту мақсатында, мұнай өндіру жұмыстарының барлық кезеңінде мұнай қалдықтарын ғылыми негізде қайта өңдеп, тиімді пайдалану арқылы, қоршаған табиғи ортаның тұрақтылығын сақтап қалу болып табылады.

Мұнай қалдықтарын өңдеудегі мәселелердің ішіндегі ең бастысы, қалдықтарды пайдалану немесе залалсыздандырудың тиімді технологиясын таңдау қарастырылған. Осы мәселелерді түбегейлі зерттеп, сараптай отырып, мұнай қалдықтарын қайта өңдеу арқылы тиімді пайдалану әдістерін қарастыруымыз қажет. Көп жылғы жинақталған тәжірибелердің негізінде, мұнай қалдықтарын шикізат ретінде пайдаланудың өте тиімді екені белгілі болды.

Дегенмен де, осы мәселелерді түбегейлі зерттеп, сараптай отырып, мұнай қалдықтарын арнайы технологиялық жабдықтар бойынша қайта өңдеу арқылы брикет отынын дайындау технологиясының механизмдерін жасау негізгі мақсат болды. Бұл, біріншіден - ұсынылған конструкция бойынша араластырғыш қондырғының тиімді параметрлерін анықтауды, екіншіден – тұтқырлығы жоғары ортаны араластыруға кететін қуатты азайтады, үшіншіден – қайта өңдеуден алынған өнімді әрі қарай өндірісте, халық шаруашылығында қолданып, пайда табуға болатынына көз жеткіздік.

Қазіргі кезеңде асфальт-шайыр-парафин шөгінділерін (АШПШ) кәдеге жаратуға қажетті технологиялық жабдықтарды өндірісте қолдану мәселесі толық шешілмей тұр. Сондықтан, зерттеу міндеттерінің бірі осы мәселелерді шешуге арналды және ол ерекше ғылыми ізденіс туғызды.

Мұнай және оның өнімдерінен тұратын қалдықтарды қайта кәдеге жаратудың технологиялық процесі бойынша ғылыми-техникалық және патентті әдебиеттермен жүргізілген шолу жұмыстарының нәтижесінде болашақта мұнай кен орындарында түзілген қалдықтардың химиялық құрамын, физико-химиялық қасиеттерін, молекулалық құрылымын зерттеуге мүмкіндігі бар заманауй технологияларды пайдаланып, зерттеу жұмыстарын әрі қарай үнемі жалғастыруды қажет етеді.

Кеніштегі қалдықтарды жинау полигондарына мониторинг жүргізілді. Құмкөл кен орнының апаттық технологиялық және уақытша сақтау қоймаларындағы мұнай қалдықтарының түзілу көлемі жыл өткен сайын өсуде және ол 2009 жылдың соңында 65,45 мың тоннаны құраса, 2010 жылы ол көрсеткіш 87,86 мың тоннаға артып отыр, ал 2011 жылы бұл көрсеткіш 92,24 мың тоннаны көрсетті.

Біздің атап көрсеткеніміздей, АШПШ құрылымдық-механикалық қасиеттері шөгінділерді қатты брикеттелген отын алу үшін пайдаланылуы мүмкін. Құрылым түзудің әрбір кезеңіне өзінің ерекше өзгешеліктері мен өзіне тән талаптары тән.

Бірінші кезең – мұқият дайындалған болуы тиіс (сусызданған, оңтайлы ашылған, сенімді белсендірілген және т.б.) көмірдің жоғарғы беті бойымен өте жақсы біркелкі және жұқа ағуын қамтамасыз ету үшін байланыстырғыштардың құрылымын мейлінше бұзу. Бірінші кезең үшін көмір түйіршіктерін байланыстырғыштармен үдемелі ылғалдау болып табылады.

Тас көмір брикеттерінің құрылым түзуінің екінші кезеңі байланыстыр-ғыштардың тұтқырлығының кейбір төмендеуімен, сенімді аутогезияға себепші болатын мейлінше жабысқақтықты алғанша олардың қатаюымен байланысты. Бұл кезеңде жоғары молекулярлық байланыстырғыштардың маңызды реологиялық ерекшеліктерінің бірі – кең диапазонда олардың тұтқырлық қасиеттерін қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін тиксотропия байқалады.

Үшінші кезең үшін сығымдау қысымының қосылуы нәтижесінде барлық жүйенің ішкі үйкелісі есебінен күшейетін байланыстырғыштар мен көмір түйіршіктерінің барлық адгезиялық –когезиялық қасиеттерінің өте күшті көрінуі тән. Бұл кезеңдерде негізінен байланыстырғыштардың – адгезиясына, аутогезиясы мен когезиясына себепші болатын ерекше қасиеті байқалады.

Төртінші (қорытынды) кезең негізінен брикеттің өте жоғары механикалық беріктігі қол жеткізілетін кездегі, тұтқырлыққа дейін байланыстырғыштардың толық қатуына жағдай жасауға тіреледі. Бұл кезең пайдалану кезеңінде брикеттің беріктігіне зиянды әсерін тигізетін, байланыстырғыштар үлдірігінде өте белсенді шоғу кернеуінің пайда болуымен сипатталады.

Мұнай битумы жоғарғы молекулярлық құрамаға тән қасиеттерге ие, қарамайлы мұнайларды өңдеуден ауыр қалдық болып саналады. Жоғары желімдегіш қабілеттілігі мен өте пісімділігі арқасында битумдар көмір ұнтақтарын брикеттеу технологияларында байланыстырғыш ретінде кеңінен қолданылады. Бұл ретте битумдар сапасы жоғары тауарлы өнім болып табылады. Олар тапшы және қымбат.

Қазіргі уақытта битумды байланыстырғышпен тас көмірлі брикеттердің құрылым түзу үрдістері, сондай-ақ брикеттер құрылымының қалыптасуына битумдардың табиғаты мен қасиеттерінің әсері өте толық зерттелген. АШПШ және битумдардың «мұнайлы туыстар» болып табылатынын ескере отырып, битумды байланыстырғышты қолданумен салыстырғанда тас көмірлі брикеттің құрылым түзілу үдерістеріне АШПШ топтық химиялық құрамының, құрылымы мен қасиеттерінің әсерін анықтау тиімді. Мұнай байланыстырғыштар мен АШПШ үлгі топтық химиялық құрамы 1 - суретте келтірілген.

Сурет 1 - АШПШ негізінде брикеттелген отын құрылымын қалыптастыру үдерісін анықтайтын факторлар

Техногендік мұнай қалдықтарының құрамында көбірек парафин кездесетін болғандықтан қолданылатын технологиялық шешімдер негізінен парафиннің қасиетімен байланысты жүргізіледі.

Сурет 2 - Мұнай өндіруші кәсіпорынның қалдықтарын тиімді пайдалану технологиясының сызбасы

Мұнай өндірісінің негізінде бөлініп шығатын техногендік қалдықтарды, олардың құрамы мен бөлініп шығатын технологиялық жағдайларына байланысты тиімді пайдалану арқылы мұнай өндірісіндегі экологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету жобалары жасалынды.

Асфальтты-шайырлы-парафинді шөгінділерінен брикет отынын дайындау технологиясын қолданып отын түрін жасау бойынша жүргізілген тәжірибелік зерттеу жұмыстарының нәтижелері көрсеткендей, брикеттеу процесінің технологиялық параметрлері анықталды.

Берілген физика-механикалық қасиеттері бар брикет отынын алудағы маңызды факторлар, асфальтты-шайырлы-парафинді шөгінділері, көмір және күріш қауызы компоненттерінің ең тиімді сандық және сапалық қатынасын анықтау болып табылады.

Дайындалған үлгілердің құрамы мен сынақ нәтижелерінің қорытындылары 1- кестеде көрсетілген.
Кесте 1 - Дайындалған үлгілердің құрамы мен сынақ нәтижелерінің қорытындылары

Көрсеткіштер	Брикет үлгілеріндегі компоненттер құрамы, %
	АШПШ -20 Көмір -75 Күріш қауызы- 5	АШПШ -22,5 Көмір – 71 Күріш қауызы-6,5	АШПШ -25 Көмір -67,5 Күріш қауызы-7,5	АШПШ -27,5 Көмір –64 Күріш қауызы-8,5	АШПШ - 30 Көмір –60 Күріш қауызы-10
Лақтыру кезіндегі беріктігі, %	85	89	87	82	78,5
Сығу кезіндегі беріктігі, кг/см2	97	102	99	91	86
Суды сіңіруі, %	8,6	9,0	9,4	9,5	9,6
Жылу бөлгіштігі, ккал/кг	9080	8950	8940	8865	8745
Күлдің бөлінуі, %	21,5	21,1	20,54	20,2	20,0
Құрамындағы күкірт мөлшері, %	2,6	2,5	2,4	2,3	2,2
Тығыздығы, кг/м3	1300	1255	1245	1205	1190

1- кестеден көрініп тұрғандай, брикеттердің сығу және лақтыру бойынша механикалық беріктігі АШПШ көлемін 20-25% аралығында, күріш қауызының көлемін 5-15% аралығында қосқанда жоғарылайтыны көрініп тұр. АШПШ-нің көлемін 25-30%-ға дейін жоғарылатып, күріш қауызының көлемін 10-15%-дан асыру брикеттің лақтыру және сығу беріктігін төмендетіп жібереді.

Жүргізілген зерттеу жұмыстарының нәтижесінде АШПШ брикеттелген отын құрамына пайдалану нәтижесінде жоғары сұранысқа ие болатын тауар алуға болатынын көрсетті. Ұсынылған құрамдағы брикеттелген отынды қолдану жергілікті мұнай кен орындарындағы жиналған АШПШ қалдықтарын пайдалану мүмкіндігін кеңейтіп, қоршаған табиғи ортаны зиянды қалдықтардан қорғау түйткілді мәселелерді шешуде өз үлесін қосады деп білеміз.

Төртінші бөлімде АШПШ пайдаланып, брикет отынын алудың жаңа технологиялық сұлбасысы ұсынылып брикеттеу қондырғысы жасалынды (3- сурет).

1- көмір қалдықтары; 2- қабылдағыш бункер; 3 – конвейер; 4 – елек; 5 – майдалағыш;

6 – кептіргіш; 7 – шаң ұстағыштар; 8 – күріш қауызы; 9 – қабылдағыш бункер; 10 – АШПШ; 11 – автоматты мөлшерлегіш; 12 – құбыр; 13 – араластырғыш; 14 – престеу құрылғысы; 15 - тасымалдау машиналары.

Сурет 3- Брикет үлгісін дайындаудың технологиялық жүйесі

3-суретте көрсетілген қондырғы асфальт-шайырлы-парафинді шөгінділерді және өсімдік қалдығын (күріш қауызы) қолданумен байланыстырғыш компонентті цилиндр тәрізді жоғары сапалы брикеттелген отын алуға арналған.

Брикет жасауға арналған қондырғы мұнай өндіруші кәсіпорындарында, өсімдік қалдықтары бар әртүрлі кәсіпорындарда қолдануға болады.

Брикеттеу қондырғысының жиынтығы: майдалағыштан, араластырғыштан және престеу құрылғысынан тұрады.

1-жетек (электрқозғалтқыш), 2- ременді және шынжырлы берілістер, 3 - редуктор, 4- желдеткіш, 5- ауа үрлегіш; 6- кривошипті-шатунды механизм, 7- престегіш поршень, 8 – тірегі, 9- қиғыш, 10- конвейер, 11- газ горелкасы, 12- араластырғыш құрылғысы

Сурет 3 – Қондырғының жалпы сұлбасы
Тұтқырлығы жоғары ортаның араластыру процесінде біркелкі қоспа алу қондырғының араластыруға кететін қуатына және қабырғаға жылу беруіне байланысты.

Геометриялық түрде алғанда араластырғышы бар қондырғыларда қуат шығындарының критерийлі теңдеуі келесі түрде жазылады:

(1)

Сурет 4 - Әртүрлі араластырғыш құрылғылары бар қондырғылар үшін қуат критерийінің жалпы ортадан тепкіш Рейнольдс критерийіне тәуелділігі: 1 – көп сатылы қалақты, 2 – шнекті, 3 – бағытталған трубадағы шнекті, 4 – ленталы.

Араластырғышы бар әртүрлі қондырғылардың ньютонды емес орталарының араласуы кезіндегі гомогенизация уақытын анықтау үшін критерийлі теңдеуі келесі түрде өрнектеледі:

(2)

Сурет 6 - Әртүрлі араластырғыш құрылғылары бар қондырғылар үшін гомогенизация уақыт критерийінің жалпы ортадан тепкіш Рейнольдс критерийіне тәуелділігі.

(3)

Әртүрлі араластырғыш құрылғылары бар қондырғының геометриялық функцияларын анықтайтын өрнегі төменде келтірілген:

Турбиналық (; ; , мұндағы, қалақшаның ені; қалақшаның бұрағышының бұрышы; ыдыстың түбінің үстіндегі сұйықтықтың биіктігі).

(4)

Пропеллерлі (; ; ,, мұндағы, қалақшаның бұрағышының бұрышы, қалақшаның ені, қондырғының түбі мен араластырғышқа дейінгі арақашықтық)

	(5)
; ;	(6)

Шнекті ( бұрандалы сызықтың көтерілім бұрышы; орамдар саны)

(7)

Ленталы (, араластырғыштың ішкі диаметрі)

(8)

Сурет 7 - Турбиналық араластырғыш құрылғыларының әртүрлі конструкциялары үшін араластыру уақытына геометриялық функциясының есепке алу ықпалы:

Сурет 8 - Әртүрлі типті араластырғыш құрылғысы бар қондырғылардағы араластыру уақытын анықтауға арналған жинақтық диаграммасы: 1- қалақшалы, 2- турбиналық, 3 – пропеллерлі, 4 – шнекті, 5- ленталы.

1. 
   Техногенді АШПШ-ін пайдаға асырудың технологиясын жасау үшін әдебиеттерге жүргізілген талдаулар, бұл қалдықты екінші шикізат көзі ретінде қарауға болатынын негіздеуге мүмкіндік берді. Ұсынылған әдістермен қалдықтың осы түрін пайдаға асырудың технологиялық артықшылықтары табылды.
   
2. 
   Мұнай және газ өндірісі кезінде бөлінген қалдықтарды екінші ресурсты шикізат ретінде қарастырып, әртүрлі өндіріс саласында пайдалану жобасы анықталды.
   
3. 
   Теориялық тұрғыда және мұнай қалдықтарының сапалық құрамы арқылы брикеттің жану-энергетикалық сапасын есептеуде математикалық моделдеу әдістері қолданылды.
   
4. 
   Көмір брикетінің құрылымдық процесін және олардың әртүрлі факторларға әсерін талдаудың қорытынды нәтижелері АШПШ негізінде мықты брикеттелген отын алудың мүмкіндіктерін көрсетті.
   
5. 
   Бұл жұмыста АШПШ пайдаланып, брикет отынын алудың жаңа принципиальды технологиялық схемасы ұсынылған. Жаңа технологияның басқа технологиялардан айырмашылығы, процестің қарапайымдылығы және технологиялық процеске брикет отынының жану уақытын ұзарту үшін 5-10% күріш қауызы, 65-75% көмір ұнтағы және 20-25% АШПШ пайдаланылды.
   
6. 
   Талдау жұмыстары, жасалған құрамдағы компоненттерді және АШПШ негізінде брикеттеу процесінің технологиялық режимін анықтауға мүмкіндік берді.
   
7. 
   Асфальтты-шайырлы-парафинді шөгінділерін пайдаланып брикет үлгісін дайындаудың технологиялық жүйесінің жаңа механизмдері жасалынды.
   
8. 
   Ұсынылған конструкция бойынша араластырғыш қондырғылардың тиімді геометриялық параметрлерін анықтау арқылы, араластыру уақыты анықталды.
   

Жүргізілген зерттеулер нәтижесі көрсетіп отырғандай, алынған технологиялық құрылғы жүйесінің механизмдері жеткілікті дәлдікпен алынған брикет отынының тиімділігін тұжырымдайды. Осы ғылыми жұмыстың нәтижелері технологиялық процестерді жақсартуға мүмкіндік береді. Ал бұл өз кезегінде жұмыстың жоғары деңгейін көрсетеді.

1 Жұмағұлов Т.Ж., Сакитжанов М.Ш, Кульсумакова А.И. Өндірістік кәсіпорындардың апаттық-технологиялық қоймалары мен мұнай жинау алаңдарындағы мұнай қалдықтарының құрамын анықтау // Қазақстан Тәуелсіздігінің 20 жылдығына арналған Қазақстанның кен-металлургия кешені: «Инновациялық даму проблемалары мен перспективалары» Халықаралық ғылыми–практикалық конференциясы, – Қарағанды, - қараша 2011, 283- 286б.

2 Танжариков П.А., Сакитжанов М.Ш. Разработка эффективных методов приготовления строительных материалов из высокопарафинистых нефтяных отходов // Научная жизнь, 2011, - №5 с. 59-65.

3 Абжаев М.М., Сакитжанов М.Ш., Жұмағұлов Т.Ж., Таңжарықов П.А. Мұнай кеніштеріндегі атмосфералық ауаның ластану мониторингі // Ғылыми зерттеулер әлемі, - 2012, - №1-2 (55-56)- 66-71б.

4 Жұмағұлов Т.Ж., Таңжарықов П.А., Үдербаев С.С., Абжаев М.М., Сакитжанов М.Ш. Мұнай кеніштеріндегі техногендік қалдықтарды физика-химиялық талдау // Ғылыми зерттеулер әлемі, - 2012, - №1-2 (55-56)- 72-76б.

5 Танжариков П.А., Жумагулов Т.Ж., Абжаев М.М., Сакитжанов М.Ш. Разработка технологии использования нефтеотходов, при подготовке топливных брикетов // «55 космических лет» международная науно-практическая конференция, посвещенная запуску 1 Искусственного спутника Земли, - Киев-Кызылорда, 2012, - с. 80-84.

6 Таңжарықов П.А., Жұмағұлов Т.Ж., Абжаев М.М., Сакитжанов М.Ш. Техногенді қалдықтарды тиімді пайдалану жолдары // Қазақ-Америка университетінің ғылыми еңбектері, - Алматы, 2012,- №1(15), - 105-113б.

РЕЗЮМЕ

ПОВЫШЕНИЕ ЭФФЕКТИВНОСТИ МЕХАНИЗМОВ ТЕХНОЛОГИЧЕСКИХ СИСТЕМ ДЛЯ ПОЛУЧЕНИЯ БРИКЕТНЫХ ТОПЛИВ ИЗ АСФАЛЬТО-СМОЛИСТО- ПАРАФИНОВЫХ НЕФТЯНЫХ ОТЛОЖЕНИЙ
Объем и структура диссертации: Диссертационная работа состоит из введения, четырех глав, основных выводов и рекомендаций, библиографического списка использованной литературы, включающего 82 наименований. Работа изложена на 103 страницах машинописного текста, содержит 15 таблиц, 24 рисунка.

Актуальность проблемы. Как показал анализ состояния проблемы и проведенные нами исследования с техногенными отходами должно включать: минимизацию их образования, экологически безопасное обращение, максимальное разделение их на группы уже на стадии образования для обеспечения возможности применения наиболее рациональных способов утилизации или обезвреживания каждой группы отходов, разработку экономически доступных и технически осуществимых технологий для вовлечения отходов в ресурсооборот. Необходима разработка методологических подходов, позволяющих решить проблему утилизации техногенных отходов не традиционными способами, а методами повышения потребительских свойств очистки от лишних примесей и компонентов концентрирования обезвоживания и другими способами обогащения с применением отходов в смежных областях пройзводства. Такие подходы по вовлечению отходов в ресурсооборот должны быть положены в основу стратегии обращения с техногенными отходами и соответствующих технических решений.

Это позволяет сделать вывод о том, что разработка научных и практических основ ресурсосберегающих технологий использования твердых отходов для обеспечения экологической безопасности геосистем является важной народнохозяйственной задачей, для решения которой требуется разработка новых концептуальных подходов и эколого-технических решений.

Диссертационная работа выполнялась в Кызылординском государственном университете имени Коркыт Ата.

Цель диссертационной работы. Расчет и повышение эффективности механизмов технологических систем для получения брикетных топлив на основе асфальто-смолисто-парафиновых отходов.

Объект исследования. Механизмы технологических устройств предназначенные для получения брикетных топлив из нефтеотходов.

Методы исследования: Обобщение и анализ литературы и патентов по использованию окружающей среды и недропользованию предшествующих исследований, по приготовлению и использованию брикетов на основе техногенных отходов в нашей республике и за рубежом; физико-химические исследования техногенных отходов, образовавшихся на производстве в специализированных лабораториях; математическая обработка и анализ результатов исследований; проведение опытно-производственных испытаний.

Научные результаты работы:

1) определены значения качественного и количественного состава увеличения прочности и удлинения процессов горения брикетов на основе АСПО, угольных отходов и рисовой шелухи. Топливный брикет, состоящий из АСПО (22-26%), рисовой шелухи (5-10%) и отходов угольных частиц (60-70%) в момент сжатия имеет механическую прочность 86-97 кг/см²; при сбросе механическая прочность составляет 78,5-85 кг/см²; тепловыделение 8745-9080 ккал/кг.

2) разработаны новый метод и соответствующая технологическая система подготовки брикетного образца с использованием АСПО; определив оптимальные геометрические параметры, для вновь создаваемой конструкции аппарата с мешалкой, выяснилось время смешения.

Научное значение работы заключается в расширении возможностей увеличения топливно-сырьевой базы производств с использованием нефтяных отходов, как вторичного сырьевого запаса, в целях решения экологических проблем нефтедобывающих регионов Кызылординской области. Разработанный в лабораторных условиях брикетное топливо, отвечающий нормативным требованиям, потверждается опытно-промышленными испытаниями и пилотным проектом.

Summary
the INCREASE OF MECHANISM EFFICIENCY OF TECHNOLOGICAL SYSTEM FOR RECEIVING BRIQUETTE FUELS FROM concrete-resinous - PARAFFIN OIL DEPOSITS
Volume and structure of dissertation : Dissertation work consists of introduction, four parts, basic conclusions and recommendations, bibliographic list of the used literatures, including 82 names. 103 pages of typoscript are expounded in the work which contains 15 tables, 24 pictures.

Actuality of work. As it is shown in the analysis of condition problem and carried out researches by us, the reference with technogenic wastes should include: Minimization of their formation, ecologically safe reference, their maximal division on groups already at the stage of forming for supplying possibility of application more rational ways of recycling or neutralization of each group wastes, development of economically accessible and technically feasible technologies for involving wastes in resource construction. It is necessary to exploitate methodological approaches, allowing to the problem of recycling technogenic wastes not by traditional ways, and methods of increasy consumer properties of clearing from superfluous impurity and components of consentration and other ways of enrichment with application wastes in adjacent area of industry. Such approaches on involving wastes in resourceconstruction should be fixed in the basis og strategy of the reference with technogenic wastes and appropriate technical decisions.

It allows to make a conclusion that the development of scientific and practical bases of resourcefaving technologies usage of heavy wastes for maintenance of ecological safety of geosystems is the importent economic task, for decision in which needs development of new conceptual approaches and ecological-technical decisions.

- worked out theoretical and experimental results of research burning process off oil wastes. It was set that in dependence from the meaning of heavy fraction of hydrocarbons in the burning process is slowing down;

- qualitative and quantitative estimation of stability and burning of briquettes on the basis of ARPS, rise bleaches and coal wastes. Fuel briquette with the ingredients ARPS (22 - 26%), rise bleaches (5-10%) and wastes from coal part (60 - 70%), has the mechanical stability 86 - 97 kg/sm², stability to throwing 78,9 - 85 kg/sm², heat-secretion 8745 – 9080 kcall/kg.

- worked out technology and technological system of taking fuel briquettes on the bases of ARPS.

- according to the exposure of geometrical parameters of the given construction of mixed apparatus elucidated the time of shuffle.

The scientific meaning of work consists in widening opportunites of increasiry full-raw base of manufactures by using petroleum wastes, as the secondary raw stock, in the purposev of decision of ecological problems of oil-extracting regions.