«Сапалы сабақтан –нәтижеге »
Бүгінгі мектеп болашақтағы қоғам мектебі, негізгі бағыты: баланың жеке дамуына жағдай жасау ,әлеуметтік өмірге бейімдеу, бәсекеге қабілетті ұрпақты қалыптастыру. Сондықтан қазіргі уақыт та мектеп реформасына көптеген өзгерістер енгізіліп, орта білім бе ру ісінің ішкі –сыртқы жүйесі түгелімен өзгеріп келе жатқаны белгі лі .Мұндай білім берудің негізін - жаңа парадигмадағы (үлгідегі) жүйе деп атайды.Жаңа білім беру жүйесінің мақсат міндеті қоғам ның әлеуметтік –экономикалық, мәдени рухани даму мәсе лелерін дегі қажеттілікпен ,жағдайлармен өлшенетіні белгілі, өйт кені білім беру жүйесі қоғам дамуымен байланысты дамып,жетіліп отырады.
Осы білім жүйесінің жаңа құрылымының мазмұнына көшу тұ сында, мұғалімнің кәсіптік жетілуі мен дамуы тұрғысында көп мәсе лелер қарастырылуы қалыпты жағдай.Олай болса,бүгінгі білім пара дигмасындағы мұғалім ,міндетті білім стандартына сай ғылым мен білімнің теориялық-практикалық бағытына үйлесімділік қалыптас тыратын болса , ертеңгі мұғалім ,яғни болшақ білім парадигмасын дағы ұстаз,өткенге ой тастап бүгінді елестету, ертеңіне сену идеясы арқылы білім негізін өмірлік бағытта қолдана білетін,өз өмірінің кәсіби биіктігіне ұмтылатын маман.( )
Мектепте оқу үрдісін дұрыс ұйымдастыру үшін мұғалім мектеп географиясының ғылыми әдістемелік мазмұнын түсіну мен қатар жеке курстардың да мазмұны мен идеяларын білу тиіс .Жалпы мек теп бағдарламасының мазмұны мынадай құрамдас бөліктерден тұрады : білім,іскерліктер мен дағдылар және шығармашылық іс-әрекеттер тәжірибесі.Осылардың ішінде оқу бағдарламасында білім мен іскер ліктер нақты қарастырылған.Бағдарламада және оқулықтарда бастауыш пәндерінің мазмұнының құрамдас бөліктері қалай көрініс тапқан? Дүниетану (ана тілі және т.б. пәндерімен қоса) негізгі оқу мазмұны ғылыми пәндік білім болып табылатын оқу пәндер тобына жатады.
Білім теориялық және эмпирикалық болып бөлі неді.Теориялық білім құбылыстар мен заттардың мәнін ашады, олар дың ішкі байланыстары мен қатынастарын көрсе теді.Ол ұғымдар дан заңдылықтардан ,тұжырымдамалардан және себеп-салдар байланыстарынан тұрады.
Ал эмпирикалық білім құбылыстар мен объектілердің сыртқы ерекшеліктерін ашады. Бұлар фактілер мен сипаттамалар және атаулардан құралады
Бүгінгі күнде мектеп географиясының мазмұнын дамытудағы алда тұрған мәселенің бірі–бұл теориялық білімдермен эмпирика лық білімдердің тығыз байланыстылығы.Оқу мазмұнында эмпири калыққа қарағанда теориялық білім үлесі көп болса,онда оқу мазмұ нының ғылыми деңгейі де жоғары болады.Сондықтан теориялық білім іргелі (фундаментальды) білім болып саналады.Осыған орай білім беру үрдісінде оқушыларды осы іргелі білімді алуға бағыттау ымыз қажет.Өйткені фактілер мен жеке ұғымдар,анықтамалар және құбылыстардың сыртқы көріністерін сипаттау заңдылықтары, жал пы ұғымдарды түсініп, олардың себеп-салдар байланыстарын ашу үшін қажетті білім болып табылады.Сондықтанда тек эмпирикалық біліммен ғана шектелу география мазмұнын толық меңгеруге жатпайды.
Бастауыш сатыдағы б і л і м
|
Теориялық
(ұғымдар,заңдылықтар,
себеп-салдар,байланыс)
|
Әдіснамалық
(зерттеу әдістері туралы білімдер және іс-әрекеттер тәсілдері.)
|
Эмпирикалық
(фактілер,сипатта-
малар,атаулар)
|
Түсіндірме, сонымен қатар проблемалық баяндау
|
Нұсқаулы
|
Ақпараттық-сипаттамалы
|
Оқулықтар
|
Дидактикалық
материалдар
(карталар,кескіндер)
|
Энциклопедиялық нұсқаулар,газет-журналдар
|
Бастауыштағы білімді қалыптастыру барысында өз сабақтарымда
«Оқу мен жазу арқылы сын тұрғысынан ойлау»
бағдарламасы бойынша жұмыстанамын
|
Сын тұрғысынан ойлау
Сын тұрғысынан ойлауды дамыту бағдарламасы әлемнің түпкір-түпкірінен жиылған білім берушілердің бірлескен еңбегі.Тәжірибені жүйеге келтірген Джинни Л.Ситл,КуртисС. Мередит.т.с.с. Жобаны негізінен Ж.Пиаже,Л.С.Выготский басшылыққа алып ұсынған.
Сын тұрғысынан ойлаудың негізгі мақсаты-барлық жастағы оқушыларға кез келген мазмұнға сыни тұрғыдан қарап, екі ұйғарым пікірдің біреуін таңдаулы саналы шешім ретінде қабылдауға сабақтарда үйретеді.
|
«Оқу мен жазу арқылы сын тұрғысынан ойлау» әдісі бойынша
|
С А П А Л Ы С А Б А Қ Қ Ұ Р Ы Л Ы М Ы
І
Бөлімі
|
Қызығушылықты ояту
Үйрену процесі-бұрынғы білетіні мен жаңа білімді ұштастырудан тұрады. Оқушы жаңа ұғымдарды, түсінік терді өзінің бұрынғы білімін жаңа акпаратпен толықтырады, кеңейте түседі.Сондықтан сабақ қарастырыл ғалы тұран мәселе жайлы оқушы не біледі,не айта алатындығын анықтау дан басталады.Оқушының белсен ділігі артады. Айту,бөлісу,ортаға са лу арқылы оның ойы ашылады, таза рады.Осылайша шындалған ойлауға бірте-бірте қадам жасала бастайды. Бұл кезеңде жаңа білім жайлы ақпа рат жинап,оны байырғы білімімен ұштастырады.
|
Осы кезеңге қызмет ететін әдістер
«Топтау»,
«Ойлану,жұпта талқылау», «Ассосация»,
«Ротация ».
|
ІІ
Бөлім
|
Мағынаны ашу
Бұл кезеңде оқушы жаңа ақпарат пен танысады,тақырып бойынша жұ мыс істейді,тапсырмалар орындайды. Оның өз бетімен жұмыс жасап бел сенділік көрсетуіне жағдай жасалады.
|
Осы кезеңге қызмет ететін әдістер
«INSERТ»-оқығанын тү сінуге,өз ойына басшы лық етуге үйр.әдіс. -«Түртіп алу» ,
«Джик-со» «Кубизм»,
«Ішкі және сыртқы» -
|
ІІІ
Бөлім
|
Тақырып бойынша ой толғаныс
.
Бұл кезеңде оқушы не үйренгенін са ралап,салмақтап,оны қандай жағдай да қолдану керектігін ой елегінен өт кізеді. Белсенді түрде үйрену жолы на қайта қарап, өзгерістер енгізеді, яғни нағыз білім шыңына көтеріле ді, үл кен әлемге енеді.әр оқушы өз шығар машылығын көрсете алады. Сол біл ім арқылы өзінің өзгергеніні сезінеді.
|
Осы кезеңге қызмет ететін әдістер
«Бес жолды өлең»-Синквейн әдісі.
«Венн диаграммасы»,
«Т кестесі»,
«ББҰ»,
«Салыстыру,
суреттеу, дәлеледеу»
|
ІҮ
Бөлім
|
Қорытындылау
Әр оқушы мәтінмен танысып ,күн делікті толтырып біткен соң, жұпта, топта талқылау ұйымдастырылады.
Мұғалім қорытуға арналған сұрақ тарын қойып,жауаптар алады. Сұрақтар оқушыға баға беру,пікірін көзқарастарына лайықталып қойылады
|
Осы кезеңге қызмет ететін әдістер
«Кері байланыс парағы», «Білемін,білгім келеді.»,
«Жуан,жіңішке сұрақтар»
|
Мұғалімнің іс-әрекеті
|
Оқушының іс-әрекеті
|
Оқушыларға серік болып ,бірге жұмыс жасап, оларға сеніммен қарап,өз ойын,ақылын көрсетуге, сөйлеуге қолдау көрсетіп отырады. Бүкіл қайнаған істің ортасында білім алу ісін ұйымдастырушы.
Төмендегі шарттар орындалуы
керек:
1.Сын тұрғысынан ойлауды
тудыру үшін уақыт керек.
2.Оқушыларға ойланып-толғану
ға, ойын ашық білдіруге рұқсат
беру.
3.Әр түрлі идеялар мен пікірлерді
қабылдау.
4.Кейбір оқушылар түсіп қалған
қолайсыз жағдайларды әжуаға
айналдырмау.
5.Үйрену барысындағы оқушы-
лардың белсенді іс-әрекетін
қолдау.
6.Оқушылардың бір-бірінің жауа
бына жасаған сынының дәлел -
ді,дәйекті болуын талап ету.
7.Сын тұрғысынан ойлауды
бағалау
|
-Сенімділікпен жұмыс жасау.
-Бар ынтасымен оқуға берілу
-Пікірлерді тыңдау ,құрметтеу
-Өз пікірін ашық білдіруді талап
ету қажет.
-Мен осы мәселе туралы не ойлай
мын ?
-Осы мазмұннан алған ақпарат
менің бұрынғы білетініме
сәйкес пе ?
-Осы ақпаратты үйрене отырып,
мен бірдеңені жасай аламын ба?
-Маған бұл жаңа ойлар,идеялар
қаншалықты әсер етті?
|
«Оқу мен жазу арқылы сын тұрғысынан ойлады дамыту у»
әдісі бойынша
Жұмыс істеуде менің сабақтарым баланың танымдық белсенділігін арттыруға,өз бетінше білім алуға, шығармашылығын қалыптасты руға ықпал ететіндігін атап өтсем, ал оқушылар оқудың қызықты, жеңіл екендігін,ұжымда бірлесіп жұмыс жасауға үйренетіндігін, білім тереңдігі әрі тиянақтылығы артатындығын баяндайды.
Аталмыш жобамен жұмыстану барысында жұмысқа дейінгі және жұмыстан кейінгі салыстыруларымда оқушылардың оқуға деген ынта-ықыласының артқандығын,адами жақсы қасиеттердің қалып тасқандығын, мұғалімнің шыдамдылық,төзімділік сияқты сапала рымен қатар оқушылардың басқаны қабылдау ,түсіну,сыйлауды үйренгендігімен сипатталуды. Бүгінгі қоғамда да мектепке керегі осылар.
Мінекей күнделікті осындай сабақтың құрылымын сақтап әр сабақтың сапалы өтуін, әр сабақтан нәтиже күтіп оған қол жеткізіуім, бастауыш сатыдағы білімнің барлық бағыттарын іске асыра отырып төмендегідей нәтижелерге қол жеткізе алдым.
Әрине бұл МАБ-тағы көрсеткіштер.
2009-2010 оқу жылында 24 оқушы қатысып
92 пайыздық білім сапасын көрсетті.
Достарыңызбен бөлісу: |