Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі
С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті
«Әлеуметтану және саясаттану» кафедрасы
«Саяси және құқықтық ілімдер тарихы» пәні бойынша
5В030100 Құқықтану мамандығының студенттеріне арналған
ПӘНДІ ОҚЫТУ БОЙЫНША
ӘДІСТЕМЕЛІК ҰСЫНЫСТАР МЕН НҰСҚАУЛЫҚТАР
Павлодар
Әдістемелік нұсқауларды
бекіту парағы
|
|
Нысан
ПМУ ҰС 7.18.3/41
|
БЕКІТЕМІН
ОІ жөніндегі проректор
________ Н.Ф.Пфейфер
20__ж. «__» _________
Құрастырушы: аға оқытушы ____________ Ж.Д.Сейлханов
«Әлеуметтану және саясаттану» кафедрасы
«Саяси және құқықтық ілімдер тарихы» пәні бойынша
5В030100 Құқықтану мамандығының студенттеріне арналған
ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР
Кафедраның отырысында ұсынылды 20__ ж. «___»_______ №__ Хаттама
Кафедра меңгерушісі ______________ Ғ.Н.Иренов 20__ ж. «___»_______
Тарих және құқық факультетінің ОӘК мақұлданды
20__ ж. «____»_________№___Хаттама
ОӘК төрағасы ______________ К.К. Батталов 20__ж. «___» _________
МАҚҰЛДАНДЫ
ОҮЖжӘҚБ бастығы _____________ А.А.Варакута 20__ж. «___» _______
Университетінің оқу-әдістемелік кеңесімен мақұлданды
20__ ж. «___»_______ №__ Хаттама
1-тақырып. Саяси және құқықтық ілімдер тарихының пәні және теориялық мәселелері
Мақсаты: Пәннің мәнін ашу.
Міндеті: пәннің барлық теориялық мәселелерін мүмкіндігінше талдау.
Студент тақырыптың нәтижесінде мынаны білуі тиіс:
Саяси және құқықтық ілімдер тарихы пәні. Оның заң ғылымдары жүйесіндегі алатын орны. Саяси және құқықтық ілімдер тарихының мемлекет және құқық теориясымен және тарихымен ара байланысы. Саяси және құқықтық ілімдер тарихының әдістері. Тарихилық пен логикалық (теориялықтың) ара қатынасы.
Әдебиеттер:[ 1, 2, 4, 14 ]
2-тақырып. Ежелгі Шығыс елдеріндегі саяси және құқықтық ілімдер.
Мақсаты: Ежелгі Шығыс елдеріндегі саяи ілімнің даму тарихына талдау жасау.
Міндеті: Құқықтық ілімнің мәнін ашу.
Студент тақырыптың нәтижесінде мынаны білуі тиіс:
Саяси-құқықтық идеялардың пайда болуы. Ежелгі шығыстық саяси-құқықтық ойлардағы саясат, құқық, мемлекет және заңнама туралы түсініктерге жалпы сипаттама, оның ерекшеліктері. Саяси-құқықтық мифиология және рафионалдық сана. Ежелгі Орта Шығыстағы құқықтық және саяси ілімдер. Ежелгі Мысырдағы құқықтық және саяси ойлар. Ежелгі мысырлық саяси-құқықтық әдебиеттерді негізгі шығармалары.
Әдебиеттер:[ 1, 2, 4 ]
3-тақырып. Ежелгі Грециядағы саяси және құқықтық ілімдер.
Мақсаты: Ежелгі Грециядағы саяси ілімнің даму тарихына талдау жасау.
Міндеті: Құқықтық ілімнің мәнін ашу.
Студент тақырыптың нәтижесінде мынаны білуі тиіс:
Ежелгі Грециядағы саяси және құқықтық ойлар: көрнекті өкілдері, негізгі бағыттары және проблемелар. Ерте кезеңдегі саяси және құқықтық ойлар. Пифагор. Гераклит.Софистердің саяси және құқықтық идеялары. Протагор. Антифонт.
Әдебиеттер:[1, 2, 4, 14 ]
4-тақырып. Ежелгі Римдегі саяси және құқықтық ілімдер.
Мақсаты: Ежелгі Рим саяси ілімнің даму тарихына талдау жасау.
Міндеті: Құқықтық ілімнің мәнін ашу.
Студент тақырыптың нәтижесінде мынаны білуі тиіс:
Ежелгі Римдегі саяси және құқықтық ойларға жалпы сипаттама. Цицеронның құқық және мемлекет туралы ілімі. Рим стоиктерінің саяси және құқықтық идеялары. Синека.
Әдебиеттер:[ 1, 2, 4 ]
5-тақырып. Орта ғасыр дәуіріндегі Шығыс Араб, Орта Азия жіне Қазақстан мемлекеттеріндегі саяси және құқықтық ілімдер.
Мақсаты: Орта ғасыр елдеріндегі саяи ілімнің даму тарихына талдау жасау.
Міндеті: Құқықтық ілімнің мәнін ашу.
Студент тақырыптың нәтижесінде мынаны білуі тиіс:
Шығыс Араб, Орта Азия және Закавказие елдеріндегі саяси және құқықтық ілімдердің ерекшеліктері. Азиядағы мұсылман елдерінің Орта ғасырлық және құқықтық ойлардың қалыптасуының негізгі ерекшеліктері.
Исламның саяси және құқықтың идеологиясы. Исламның саяси-құқықтың идеологиясы. Құран мен сүннет исламның заңдық нұсқауларының негізгі қайнар көзі ретінде. Негізгі бағыттар мен секталардың саяси және құқықтық идеялары. Суннизм және шиизм.
Әдебиеттер:[ 1, 2, 14 ]
6 тақырып. Орта ғасырдағы Европаның саяси және құқықтық ілімдері
Мақсаты: Орта ғасырдағы Европаның саяси ілімнің даму тарихына талдау жасау.
Міндеті: Құқықтық ілімнің мәнін ашу.
Студент тақырыптың нәтижесінде мынаны білуі тиіс:
Орта ғасырдағы Батыс Европаның саяси және құқықтық ойларының ерекшелігі және негізгі белгілері. Августиннің саяси-құқықтық ілімдері. Фома Аквинскийдің мемлекет және құқық туралы ілімі. Биліктің мәні және нысаны.
Шіркеулік және зайырлы биліктердің ара қатынасы. Заң түрлері.
Әдебиеттер:[ 1, 2, 4, 14 ]
7-тақырып. Қайта өрлеу дәуіріндегі Батыс Европадағы саяси және құқықтық ілімдері
Мақсаты: Қайта өрлеу дәуіріндегі Батыс Европадағы саяси ілімнің даму тарихына талдау жасау.
Міндеті: Құқықтық ілімнің мәнін ашу.
Студент тақырыптың нәтижесінде мынаны білуі тиіс:
Қайта өрлеу дәуіріндегі саяси және құқықтық ойлардың жалпы сипаттамасы.
Николо Макиавеллидің саяси және құқықтық ілімдері. «Государь» /«Князь»/. Макиавеллидің мемлекеттің пайда болуы және нысандары, саясаттың міндеттері және құралдары туралы ойлары. Макиавеллизм.
Германияда және Батыс Европаның басқа да елдерінде Жаңғыру дәуіріндегі саяси және құқықтық идеологияның негізгі бағыттары. Мартин Лютердің, Томас Мюнцердің, Жан Кальвиннің саяси және құқықтық идеялары.
Әдебиеттер:[ 1, 2, 4 ]
8-тақырып. ХVІ-ХVІІІ ғғ. Голландия және Англиядағы саяси және құқықтық ілімдер
Мақсаты: ХVІ-ХVІІІ ғғ. Голландия және Англиядағы саяси ілімнің даму тарихына талдау жасау.
Міндеті: Құқықтық ілімнің мәнін ашу.
Студент тақырыптың нәтижесінде мынаны білуі тиіс:
Индустриалдық қоғамның қалыптасу дәуірінің ерте төңкерістер кезеңіндегі саяси және құқықтық идеологияға жалпы сипаттама. Табиғи құқық теориясының жалпы сипаттамасы. ХVІІ ғ. Голландиядағы саяси және құқықтық ілім. Гуго Гроцийдің саяси және құқықтық ілімі. Табиғи құқық теориясы.
Гроций мемлекеттік биліктің егемендігі, халықаралық құқық, соғыс және бейбітшілік туралы. Бенедикт /Баруха/ Спинозаның құқық және мемлекет туралы ілімі. Азаматтардың ажырамас құқығы және мемлекеттік билік әрекетінің шекарасы.
Әдебиеттер:[ 1, 2, 14 ]
9-тақырып. ХVІІІ-ХІХ ғғ. басындағы Франциядағы саяси және құқықтық ілімдер
Мақсаты: ХVІІІ-ХІХ ғғ. басындағы Франциядағы саяси ілімнің даму тарихына талдау жасау.
Міндеті: Құқықтық ілімнің мәнін ашу.
Студент тақырыптың нәтижесінде мынаны білуі тиіс:
Франциядағы ХVІІІ ғ. саяси және құқықтық идеолгияның негізгі бағыттары. Ағартушылықтың саяси және құқықтық идеолгиясының жалпы сипаттамасы, оның эволюциясы. Вольтердің саяси және құқықтық көзқарастары.
Әдебиеттер:[1, 2, 4 ]
10-тақырып. АҚШ тәуелсіздік үшін күрес кезеңіндегі саяси және құқықтық ілімдер
Мақсаты: АҚШ тәуелсіздік үшін күрес кезеңіндегі саяси ілімнің даму тарихына талдау жасау.
Міндеті: Құқықтық ілімнің мәнін ашу.
Студент тақырыптың нәтижесінде мынаны білуі тиіс:
Саяси және құқықтық ойлардың негізгі бағыттардың жалпы сипаттамасы. «Федералистердің» саяси және құқықтық идеялары. Александр Гамильтон. Джеймс Медисон. Джон Адамс. Джон Джей. Конституционализмнің және федерализмнің идеялары. Биліктің бөліну теориясы.
Әдебиеттер: [1, 2, 14 ]
11-тақырып. ХVІІІ ғ. соңы - ХІХ ғ. басындағы Германиядағы саяси және құқықтық ілімдер
Мақсаты: ХVІІІ ғ. соңы - ХІХ ғ. басындағы Германиядағы саяси ілімнің даму тарихына талдау жасау.
Міндеті: Құқықтық ілімнің мәнін ашу.
Студент тақырыптың нәтижесінде мынаны білуі тиіс:
Иммануил Канттың құқық және мемлекет туралы ілімі «Категориялық императив». «Азаматтық құқықтық қоғам» идеясы. Тең құқылы республикалардың дүниежүзілік федерацияның идеясы. Мәңгі дүние жобасы. «Мәңгі дүниеге». Гегельдің құқық пен мемлекет туралы ілімі. «Құқық философиясы». Құқық түсінігі және оның даму сатылары.
Әдебиеттер:[ 2, 14 ]
12-тақырып. Батыс Европадағы (ХІХ ғ. І жартысындағы) саяси және құқықтық ілімдер
Мақсаты: Батыс Европадағы (ХІХ ғ. І жартысындағы) саяси ілімнің даму тарихына талдау жасау.
Міндеті: Құқықтық ілімнің мәнін ашу.
Студент тақырыптың нәтижесінде мынаны білуі тиіс:
Саяси және құқықтық идеолгияның негізгі бағыттарының жалпы сипаттамасы. ХІХ ғ. бірінші жартысындағы либерализмнің саяси-құқықтық идеологияның негізгі белгілері.
Бенджамин Константиннің саяси-құқықтық көзқарастары /Франция/.
Мемлекет және тұлғаның бостандығы. Билік жүйесіндегі бөліну және өзара теңгермелік.
Әдебиеттер:[1, 2, 14 ]
13-тақырып. ХIХ ғ. II жартысындағы ХХ ғ. басындағы Батыс Европадағы саяси және құқықтық ілімдер.
Мақсаты: ХIХ ғ. II жартысындағы ХХ ғ. басындағы Батыс Европадағы саяси ілімнің даму тарихына талдау жасау.
Міндеті: Құқықтық ілімнің мәнін ашу.
Студент тақырыптың нәтижесінде мынаны білуі тиіс:
ХIХ ғ II жартысындағы саяси және құқықтық идеологияның негізгі белгілері және басты бағыттары. Батыс Европада марксизмнің саяси және құқықтық ілімі. Карл Маркстің және Фридрих Энегельстің саяси және құқықтық көзқарастың қалыптасуы. «Комунистік партияның Манифесі». Мемлекеттің, құқықтың және экономиканың ара қатынасы. Мемлекет және тоңкеріліс. Пролетариат диктатурасының мемлекет идеясы. Марксизм мемлекеттің жойылу жағдайы туралы. Энгельс мемлекеттің пайда болуының белгілері және нысандары туралы.
Әдебиеттер:[1, 2, 4 ]
14-тақырып. ХIХ ғ.-ХХ ғ. басында Ресейдегі саяси және құқықтық ілімдер.
Мақсаты: ХIХ ғ.-ХХ ғ. басында Ресейдегі саяси ілімнің даму тарихына талдау жасау.
Міндеті: Құқықтық ілімнің мәнін ашу.
Студент тақырыптың нәтижесінде мынаны білуі тиіс:
ХIХ ғ.-ХХ ғ. басында Ресейдегі саяси және құқықтық ойлардың негізгі бағыттары және оның ерекшеліктері. Славянофилдердің және батысшылардың саяси және құқықтық идеялары. Геосаяси және мәдени бағдар туралы, Ресейдің тарихи тағдыры туралы пікірталастар. Н.М.Сперанскийдің саяси және құқықтық көзқарастары. ХIХ ғ.-ХХ ғ. басында Ресейдегі тоңкерілістік қозғалыстағы саяси және құқықтық идеялар.
Декабристердің саяси және құқықтық идеялары. Мемлекеттік құрылым және басқару нысанын өзгерту жобалары.
Әдебиеттер:[1,14 ]
15-тақырып. ХIХ ғ. II жартысындағы ХХ ғ. басындағы Қазақстандағы саяси-құқықтық ойлар
Мақсаты: ХIХ ғ. II жартысындағы ХХ ғ. басындағы Қазақстандағы саяси ілімнің даму тарихына талдау жасау.
Міндеті: Құқықтық ілімнің мәнін ашу.
Студент тақырыптың нәтижесінде мынаны білуі тиіс:
ХIХ ғ. ортасына дейінгі Қазақстандағы өзіндік саяси және құқықтық ойлардың жалпы сипаттамасы. Қазақ мемлекетінің тәуелсіздігі және қазақ халқының бірігуі, бостандық туралы қазақтың саяси және құқықтық ойларындағы идеялар. Бұхар-жыраудың саяси және құқықтық идеялары. Бұхар-жырау қазақ мемлекетінің геосаясаттық бағдары туралы. Халық бірлігінің қажеттілігі туралы ойлар. Ресейдің саяси және құқықтық идеялогиясының ықпаоы. Қазақ ағартушылардың саяси және құқықтық идеялары, олардың ерекшеліктері.
Әдебиеттер:[ 1, 2, 14 ]
16-тақырып ХХ ғ Европа елдерінде және АҚШ-та саяси және құқықтық ілімдер.
Мақсаты: ХХ ғ Европа елдерінде және АҚШ-та саяси ілімнің даму тарихына талдау жасау.
Міндеті: Құқықтық ілімнің мәнін ашу.
Студент тақырыптың нәтижесінде мынаны білуі тиіс:
ХХ ғ. саяси және құқықтық ойлардың ерекше белгілері және негізгі бағыттары. ХХ ғ. негізгі құқықтың теориялары.
Л.Дюгидің құқықтың солидаризм теориясы. Әлеуметтік келісушілік және тарихи дамуы. Әлеуметтік келісушіліктің нормасы құқық негізі ретінде. Мемлекет келісушілік құралы ретінде.
Әдебиеттер:[ 1, 2, 4 ]
17-тақырып. ХХғ. Жаңа тәуелсіз мемлекеттердегі және Қытайдағы Үндідегі ұлт-азаттық қозғалыстарының саяси және құқықтық идеялары
Мақсаты: ХХғ. Жаңа тәуелсіз мемлекеттердегі және Қытайдағы Үндідегі ұлт-азаттық қозғалыстарының саяси ілімнің даму тарихына талдау жасау.
Міндеті: Құқықтық ілімнің мәнін ашу.
Студент тақырыптың нәтижесінде мынаны білуі тиіс:
Ұлт-азаттық қозғалысының саяси-құқықтық идеологиясына жалпы сипаттама. Қытайдағы ұлт-азаттық қозғалысының саяси және құқықтық идеялары. Сунь Ятсен ұлтшылдықтың, халық билігінің және халық әл-аухатының қағидалары. Халық билігі режимінің бес билік концепциясы.
Үндідегі ұлттық қозғалыстың саяси және құқықтық идеялары. Махатма Гандидің саяси және құқықтық ілімі /гандизм/. «Сатьяграха» (күш қолданбайтын әдістердің тактикасы) саяси күресінің әдісі. Ынтымақтаспау және азаматтық бағынбау.
Әдебиеттер: [1, 2, 4, 14 ]
Әдебиеттер
Негізгі әдебиеттер
1. История политических и правовых учений / под ред. Рассолов М.М., Москва, 2010г. 431с.
2. История политических и правовых учений / под ред. Ларин А.Ю., издание 2, Издательство «Стреотип», Москва, 2007г. 181с.
3. История политических и правовых учений / под ред. Несерянц В.С., издание 2, Издательство «Стреотип», Москва, 1999.
4. История политических и правовых учений / под ред. Графский В.Г., Москва, 2007г. 596с.
5. История политических и правовых учений / под ред. Лейст О.Э., Москва, 2000.
6. История политических и правовых учений /Кратикий учебный курс под ред. Несерянц В.С., издание 2, здательство «Стреотип», Москва, 2000.
7. История права и правосудия в лицах / Алматы, 1996
8. Международные право в Истории казахстана и Средней Азии/ Алматы, 1991.
9. Нараодная педогогика/ Педогогичечкие воззрения нарродо Средней Азии и Казахстана, Москва, 1991
10. Вопросы государство и права в трудах социалистов –утопистов 16-17вв./ Лейст О.Э., Москва, 1996
Қосымша әдебиеттер
11. Политика. Аристотель. Соч./ Москва, 1989
12. Социально-этические трактаты аль-Фараби/алматы,1992
13. Записка Судебной Реформы. Ш.валиханов./Алматы,1999
14. История политических и правовых учений / под ред. Сыздыков К.К., Павлодар., Издательство «Кереку», 2006г. 105с.
15. Идея Всеобщей истории во всемирно-гражданском плане «К вечному миру». И. Кант/Алматы, 1999
16. Государь.Н. Макиавелли./Алматы 2001
17. О духе законов. Ш.Л. монтьеске./ Москва, 1999
18. Город Солнца. Компанелла/Москва, 1969.
19. Трактаты Ж.Ж. руссо/Москва, 1990
20. Фиолсофия права. Гегель/Москва, 1990
21. Манфиест Комунистической партии. К.Маркс, Ф.Энгельс/Москва, 1976
22. Казахстан-2030.Послание президента страны народу Казахстана. Процветание, безапасность и лушение благосостояния всех казахстанцев. Н.А. Назарбаев/Алматы,1998
23. Политическая и правовая история Казахстана: документы и материалы конца 19 начала 20 веков. С.Сартаев / Алматы, 2000
Достарыңызбен бөлісу: |