Семинар және практикалық сабақтар процесінде психологиялық құбылыстарды жүйелі талдауда ептілік пен дағдыны қалыптастыру

Әдістемелік ұсыныстар

Нысан ПМУ ҰС Н 7.18.3/05

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі

С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті

пәні бойынша

5В050300-педагогика және психология бакалавр

мамандығының студенттеріне арналған

Пәнді оқыту бойынша
ӘДІСТЕМЕЛІК ҰСЫНЫСТАРЫ

Павлодар

Жалпы психология - өзінің даму тарихы, пэні мен зерттеу эдістері бар психологиялық гылымдардың негізгі салаларының бірі.

Жалпы психология' антикалық кезңнен бастау алып, философия аясында психологиялық зерттеулердің облысы ретінде қалыптасты. XX ғасырда дербес ғылым ретінде қалыптаса бастады және 1879 жылы Лейпциг қаласында дүние жүзінде бірінші рет психологиялық лаборатория ашылды, онда эксперимент әдісі қолданылып өзіндік жеке мәртебеге ие болды. Әлі күнге дейін жалпы психологияның пәні туралы жалпы қабылданған түсініктер қалыптаспаған.

Әдістемелік ұсыныстардың мақсаты:

Жалпы психология курсында алғап білімдері мен зерттеу дағдылары негізінде студенттерді психологиялық ойлауын дамыту.

Семинар және практикалық сабақтар процесінде психологиялық құбылыстарды жүйелі талдауда ептілік пен дағдыны қалыптастыру.

5 Әдебиеттер тізімі

1.Психология. Қ.Жарықбаев. А., Білім, 1993

2.Жалпы психология. Т.Тәжібаев. А., Қазақ университеті. 1993

3.Әдеп және жантану. Қ.Жарықбаев, Табылдиев Ә. А., Атамұра-Қазақстан, 1994

4.Ұлттық психология. Елікбаев Б.Н. А., Қазақ университеті. 1992

5.Қызықты психология. Алдамұратов Ә. А., Қазақ университеті. 1992

6.Жантану негіздері. Сәбет БАП-БАБА. А., Дәнекер 2001.

1 тақырып. Психология ғылым ретінде. Психология пәнінің қалыптасуы

Психология анықтамасы. Психология пәні және объектісі. Ғылымға дейін және ғылыми психология.Психология пәнінің қалыптасу кезеңдері. Аталған сұрақтарға дайындалып келу.

Ұсынылатын әдебиеттер тізімі: [1] 15-25 бет, [3] 30-35 бет, қосымша әдебиет [4] 10-15 бет.

2 тақырып: Психологияның негізгі бағыттары

Психология пәні және міндеттері.Батыс психологияның негізгі бағыттары.

Совет үкіметінің және Қазақстандағы психологияның негізгі бағыттары атты тақырып бойынша семинар сабағына дайындалу.

3 тақырып: Психологияның әдістемелік және теоретикалық негіздері

Психологияның ғылым жүйесінде алатын орны. Психологиядағы негізгі теоретикалық көзқарастар. Психологиядағы негізгі принциптер мен әдістер. Аталған сұрақтарға дайындалып келу.

Ұсынылатын әдебиеттер тізімі: [5] 25-45 бет, [3] 55-75 бет, қосымша әдебиет [4] 14-26 бет

4 тақырып: Психология әдістері

Психология әдістері. Байқау және эксперимент. Әңгіме. Тест. Сұрақтарына семинар сабағына дайындалып келу .

Ұсынылатын әдебиеттер тізімі: [2] 14-26 бет, [3] 45-55 бет, қосымша әдебиет [4] 12-28 бет

5 тақырып: Адам мен жануарлар психикасының дамуы

Психикалық бейнелеудің теориясы. Психиканың тарихи дамуы. Аталған сұрақтарға дайындалып келу.

Ұсынылатын әдебиеттер тізімі: [1] 25-36 бет, [3] 22-34 бет, ќосымша єдебиеттер [5] 8-25 бет

Жүйке жүйесінің жалпы құрылысы мен құрылымдық бірліктері. Психиканың рефлекторлық табиғаты. Мен және психика. Адамның жоғарғы психикалық функциялары.

Ұсынылатын әдебиеттер тізімі: [2] 121 –143 бет, [3] 55-75 бет, қосымша әдебиет [5] 144-161 бет

7 тақырып: Адам санасы

Адам санасының табиғаты.Сананың пайда болуы мен дамуы. Сананың құрылымы. Аталған сұрақтарға дайындалып келу.

Тұлға туралы түсінік және мінездеме. Тұлға және даралық. Тұлға өзін-өзі басқара алатын жүйе ретінде. Тұлға белсенділігі.

Ұсынылатын әдебиеттер тізімі: [1] 212- 230 бет, [2] 99-110 бет, қосымша әдебиет [3] 89-112 бет

Тәжірибелік сабақтарының мазмұны

1 тақырып. Психологиялық ғылымдар және практиканың пәні мен міндеттер

Психология пәні. Жалпы психологияның пэні. Жалпы психологиян эдіснамалық кызметтері. Психологияның принциптері: бейнелеу, субъе (антропологиялық), даму, сана мен іс-әрекеттің бірлігі, психикал; құыблыстардың жүйелік детерминациясы. Тұрмыстык жэне гылыі психологияның негізгі айырмашылықтары жэне жүйелі талдау. Ғылым психологиялык зерттеудің нэтижелері, олардың теориялық жэне колданба^ мәні.

Психологиялык білімдердің өздеріне тән ерекшеліктері. Психолоп ' жануар мен адамдардың іс-әрекетіндегі психикалық бейнелеудің қүрылым мен пайда болуы туралы гылым ретінде.

3 тақырып. Психомоторика жайлы түсінік. Әрекеттің қимыл құрамы

Қимыл міндетгері, әрекетті орындау бағдарламасы; әрекетті үнемі коррекциялау; афферентті жүйенің ролі және күрделі қимыл актілерін реттеудегі кері сигнализация (Н.А. Бернштейн). Кері афферентация мен "акцепторлік әрекет" туралы үғым (П.К.Анохин). Онтогенезде психомоториканың дамуы.

Психология тарихындағы психиканың критерияларын іздеу. Психикадағы субъективті және объективті критериялар. Сезгіштік түсінігі психиканың қарапайым формасы ретінде.

Іс эрекет пен психиканың даму сатылары. Туа біткен жэне индивидуалды- озгергіш мінез-қүлық. Инстинкт түсінігі, жануарлар интеллектісі лоне үйрену.

Мінез-құлықтың рефлекторлық теориясы. Р.Декарттың еңбектеріндегі рефлекс туралы идеялар. И.М.Сеченовтің Ч.Шерингтонның, И.П.Павловтың, П.КАнохиннің, Н.А. Бернштейннің еңбектеріндегі рефлекторлық теорияның. дамуы.

Адам психикасының қоғамдық - тарихи табиғаты. Адамзаттың тарихи дамуға өтуі. Қоғамдық өндіріс адам тіршілігінің тәсілі ретінде. Еңбекке етудің биологиялык алғышарттары. Еңбек іс-эрекетінің сипаты: үжымдық, күралдық, жемістілік (жаңа заттарды өндіру).

Адамдағы бейнелеу деңгейлері. Сананың дамуы және пайда болуы. Саналы жэне ұғынылмаған психикалық процестер. Ішкі дайындық түсінігі (Д.Н. Узнадзе). Іс-эрекетті реттеудегі үғынылған және үғынылмаған процестердіц арақатынасы.

8 тақырып. ХХ ғасыр психологиясындағы ғылыми бағыттар мен әдістер

ХХ ғасырдың 20-30 жылдарындағы психологиялық дағдарысы. Бихевиоризм, гештальтпсихология, генетикалық психология, фрейдизм. Батыс психологияның бүгінгі жағдайы. Ғылыми психология принциптері мен жалпы зерттеу әдістері.