6. Постреквизиттер: Дәрілік түрлер технологиясы, фармакология, фармацевтикалық химия, фармакогнозия сияқты арнайы пәндерді әрі қарай оқуға бағытталған
7. Пәннің қысқша мазмұны
«Аналитикалық химия» курсы келесі негізгі бӛлімдерді қамтиды:
аналитикалық химияның теориялық негіздері, иондардың негізгі
аналитикалық реакциялары, қоспалардың бӛлшектік және жүйелік талдауы.
ерітінділер теориясының заңдылықтары
талдау әдістері (сапалық және сандық).
құралдық талдау әдісі.
8. Тақырыптық жоспар
8.1. СӨЖ тақырыптық жоспары
р/с
|
СӨЖ тақырыбы
|
СӨЖ өткізу формасы /тапсырмалары
|
СӨЖ бақылау түрі
|
СӨЖ бақылау кестесі
|
Сағат саны
|
1
|
Медикобиологиялық, токсикологиялық, фармацевтикалық,биохимиялық, санитарлы-химиялық, ауылшаруашылық, техникалық т.б. химиялық талдаудың қолданбалы түрлері.
|
Презентация/ қорғау
|
Жазбаша
|
1-2 апта
|
2
|
2
|
Аналитикалық химияда қолданылатын
кешенді қосылыстардың түрлері және олардың сипаты.
|
Реферат, глоссарий/ қорғау
|
Жазбаша
|
2-апта
|
2
|
3
|
Медицинадағы буферлі ерітінділердің маңызы.
|
Реферат, глоссарий/ қорғау
|
Жазбаша
|
3-апта
|
2
|
4
|
Дәрілік препараттарды алу менсақтаудағы гидролиздің маңызы.
|
Презентация/ қорғау
|
Жазбаша
|
4-апта
|
2
|
5
|
Топтық реагенттер.
|
Презентация/ қорғау
|
Жазбаша
|
5-апта
|
2
|
6
|
Аниондардың жіктелуі.
|
Презентация/ қорғау
|
Жазбаша
|
6-апта
|
2
|
7
|
Клиникалық зерттеудегі дәрі- дәрмек заттардың метаболизмінде қолдану.
|
Презентация/ қорғау
|
Жазбаша
|
7-апта
|
2
|
8
|
Медицина мен фармацияда экстракцияның қолданылуы
|
Реферат, глоссарий/ қорғау
|
Жазбаша
|
8-апта
|
2
|
9
|
Гравиметрлік талдау.
|
Реферат, глоссарий/ қорғау
|
Жазбаша
|
9-апта
|
2
|
10
|
Перманганатометрия
|
Реферат, глоссарий/ қорғау
|
Жазбаша
|
10-апта
|
2
|
11
|
Тұндыру титрлеу әдісі.
|
Реферат, глоссарий/ қорғау
|
Жазбаша
|
11-апта
|
2
|
12
|
Комплексонометрлік титрлеу.
|
Реферат, глоссарий/ қорғау
|
Жазбаша
|
12-апта
|
2
|
13
|
Судың кермектілігін
анықтау.
|
Презентация/ қорғау
|
Жазбаша
|
13-апта
|
2
|
14
|
Титриметриялық әдістермен дәрілік препараттардың мөлшерін анықтау.
|
Презентация/ қорғау
|
Жазбаша
|
14-апта
|
2
|
15
|
Хроматография әдістері және жіктелуі.
|
Реферат, глоссарий/ қорғау
|
Жазбаша
|
15-апта
|
2
|
|
Барлығы
|
30 сағ.
|
8.2. СОӨЖ тақырыптық жоспары
№
|
Тақырып атауы
|
Мазмұны
|
Сағат саны
|
1
|
Химиялық талдау, химия әдісі ретінде.
|
Медикобиологиялық, токсикологиялық, фармацевтикалық, биохимиялық, санитарлы-химиялық, ауылшаруашылық, техникалық т.б. химиялық талдаудың қолданбалы түрлері.
|
2
|
2
|
Аналитикалық химияда әрекеттесуші массалар заңын иондық тепе- теѕдіктің әр түріне
қолдану.
|
Талдауда қолданылатын иондық
тепе-теңдіктің негізгі түрлері: қышқылдық-негіздік, кешен түзілу, тотығу-тотықсыздану, «тұнба- ерітінді» арасындағы тепе-теңдік.
|
3
|
Қышқылдар мен негіздердің заманауи теориясы.
|
Аналитикалық химияда қолданылатын қышқылдық-негіздік тепе-теңдіктер -иондану, бейтараптау және гидролиз. Әлсіз электролиттердің сипаттамасы.
|
2
|
4
|
Күшті және әлсіз қышқылдар мен негіздердің, буферлі ерітінділердің рН есептеу.
|
Күшті және әлсіз қышқылдар мен негіздердің және кӛп протонды қышқылдар мен негіздердің рН-ы мен рОН-ын есептеу. Буферлі ерітінділердегі протолитикалық тепе-теңдік. Буферлі ерітінділердің рН есептеу.
|
5
|
Гидролиз. Әр түрлі
типті гидролизденуші тұздардың рН есептеу.
|
Тұздардың сулы ерітінділеріндегі
протолиттік тепе-теңдік. Гидролиз константасы мен дәрежесі. Әр түрлі гидролизденуші тұздар ерітінділерінің рН есептеу. Талдауда гидролиз процесін қолдану.
|
2
|
6
|
Катиондардың
қышқылдық-негіздік, сульфидтік және аммиакты- фосфатты
жіктеуі.
|
Катиондардың аналитикалық
қышқылдық-негіздік жіктеуі. Сульфидтік және аммиакты- фосфатты жіктеу туралы түсінік. Топтық реагенттер.
|
7
|
Аниондардың жіктелуі.
|
Аниондарды азеритін қосылыстар түзуіне байланысты және тотығу- тотықсыздану қасиеттері бойынша
жіктеу.
|
2
|
8
|
Дәрілік препараттарды анықтауда тотығу- тотықсыздану реакцияларының
маңызы
|
Қайтымды тотығу-тотықсыздану жүйесі. Электродты потенциалды Нернст теңдеуі арқылы есептеу. Тотығу-тотықсыздану реакциясының жүру бағытын анықтау. Тотығу-тотықсыздану жұбының потенциалының мәніне және талдаудағы реакцияның жүру бағытына иондардың концентрациясы мен рН әсері.
|
9
|
Экстракция
|
Экстракция. Экстракциялық әдістердің теориясы, үлестірілу заңы. Экстракция константасы. Үлестірілу коэффициенті. Бейорганикалық және органикалық қосылыстардың экстракциясы. Эктракцияның медицина мен фармацияда қолданылуы.
|
2
|
10
|
Титрлеу қисықтарын
(күшті, әлсіз
қышқылдар мен негіздердің) есептеу және тұрғызу.
|
Титрлеу қисықтарын (күшті, әлсіз
қышқылдар мен негіздердің) есептеу, тұрғызу және талдау. Титрлеу қисығы бойынша индикаторды таңдау. Титрлеудің индикаторлық қателігі: сутектік, гидроксильдік, қышқылдық және
негіздік. Индикаторлық қателікті есептеу
|
|
Барлығы
|
10 сағ.
|
8.3. Аудиториялық сабақтардың тақырыптық жоспары
№
|
Тақырыбы
|
Қысқаша мазмұны
|
Сағат саны
|
1
|
Аналитикалық химия және химиялық талдау. Дәрілік препараттарды талдаудағы аналитикалық химияның маңызы. Сапалық талдау әдісі. Катиондар мен аниондардың жіктелуі.
|
Аналитикалық химия фундаментальді ғылым ретінде. Аналитикалық химиия пәні және оның қарастыратын мәселелері. Химиялық талдаудың негізгі бӛлімдері- сапалық, сандық, фазалық, құрылымдық. химия әдісі ретінде. Катиондардың аналитикалық қышқылдық-негіздік жіктеуі. Катиондардың қышқылдық-негіздік, сульфидтік және аммиакты-фосфатты
жіктеулері туралы түсінік.
|
2
|
2
|
Заттар талдауында қолданылатын электролиттер ерітінділері теориясының негіздері. Активтілік теориясы.
Әрекеттесуші массалар заңының қышқылдық- негіздік тепе-теңдікке қолданылуы және оның аналитикалық химиядағы маңызы.
|
Аналитикалық реакцияны жүргізу үшін ерітінділерді орта ретінде пайдалану. Күшті электролиттер теориясының негізі. Иондардың жалпы және активті концентрациясы. Ерітінділердің иондық күші мен активтілік коэффициенті. Судың иондық кӛбейткіші. Электролиттердің сулы ерітінділерінің рН шкаласы. Аналитикалық химияда қоланылатын қышқылдық-негіздік реакциялардың түрлері - иондану, бейтараптану, гидролиз.
|
2
|
3
|
Әрекеттесуші массалар
заңын гетерогенді тепе-теңдікке
қолданылуы. Иондық және ерігіштік
кӛбейтіндісі.
|
Иондық көбейткіш пен ерігіштік
көбейтіндісі. Ерігіштік пен ерігіштік кӛбейтіндісі арасындағы байланыс.
Тұнба түзілудің жағдайы.Берілген ионның толық тұнбаға түсуіне тұнбаға
түсірушінің артық мөлшерінің әсері. Бөлшектік тұндыру.
|
2
|
4
|
Әрекеттесуші массалар заңын тотығу- тотқсыздану тепе- теңдігіне қолданылуы және оның аналитикалық химиядағы орны.
|
Қайтымды тотығу-тотықсыздану жүйесі. Электродты потенциалдарды Нернст теңдеуі арқылы есептеу. Тотығу-тотықсыздану реакциясының жүру бағытын анықтау. Тотығу- тотықсыздану жұбының потенциалының маңызы және иондардың концентрациясы мен рН- ның әсері. Талдауда қолданылатын негізгі тотықтырғыштар мен тотықсыздандырғыштар
|
2
|
5
|
Әрекеттесуші массалар
заңын комплекс түзілу тепе-теңдігіне қолданылуы және оның аналитикалық химиядағы орны.
|
Аналитикалық химияда қолданылатын
кешенді қосылыстардың түрлері және олардыңсипаты. Кешенді қосылыстардың түсі, ерігіштігі және тұрақтылығы. Кешенді қосылыстардың тұрақтылық және тұрақсыздық константалары.
|
2
|
6
|
Сандық талдау әдісі. Жіктелуі. Гравиметрия.
|
Гравиметрлік талдаудың негізі. Әдістің жіктелуі. Гравиметрия әдісіндегі негізгі этаптар мен жұмыстардың реті.
|
2
|
7
|
Титриметриялық талдау.Жіктелуі.
Титрлеу тәсілдері. Қышқылдық-негіздік титрлеу. Ацидиметрия және алкалиметрия.
|
Титриметрлік талдау әдісі туралы түсінік. Қышқылдық-негіздік титрлеу. Әдістің теориялық негізі. Қышқылдық–негіздік титрлеудегі реакцияларға қойылатын талаптар. Алкалиметрия, ацидиметрия. Қышқылдық – негіздік титрлеудегі титранттар мен стандарттар. Әдісте қолданылатын индикаторлар.
|
2
|
8.
|
Тотығу-тотықсыздану
титрлеу әдісі. Әдістің жіктелуі.
Қолданылатын индикаторлар, титрлеу қисық сызықтары. Перманганатометриялы қ, иодометриялық титрлеу әдістері.
|
Тотығу-тотықсыздану титрлеу әісі.
Титранттың түріне қарай әдісті жіктеу. Тотығу – тотықсыздану титрлеуінде қолданылатын индикаторлар. Перманганатометрлік титрлеу. Әдістің негізі, титрант, оны дайындау мен стандарттау. Иодометрлік титрлеу. Әдістің негізі, титрант, оны дайындау мен стандарттау. Әдісте қолданылатын индикатор.
|
2
|
9.
|
Тұндыру титрлеу әдісі. Реакцияларға
қойылатын талаптар. Индикаторлары.
Комплексонометрлік титрлеу. Титрлеу сызығы.
Индикаторлары
|
Тұндыру титрлеу әдістері. Титранттың түріне қарай әдісті жіктеу. Титрлеу
сызықтарын тұрғызу және есептеу. Тұндыру титрлеуіндегі индикаторлар.
Аргентометриялық, меркуро- және меркуриметриялық титрлеу әдістері. Комплексонометрлік титрлеу. Әдістің негізі. Комплексондар олардың қасиеттері. Этилендиамин тетрасірке қышқылының динатрийлі тұзы (ЭДТА). Металлохромды индикаторлар.
|
2
|
10
|
Құралдық талдау әдістері.
|
Құралдық талдау әдісінің жіктелуі. Электрохимиялық талдау әдісінің теориялық негіздері мен жіктелуі. Оптикалық талдау әдісі. Әдістің жіктелуі. Бугер-Ламберт-Бер заңы. Хроматография әдістері және жіктелуі.
|
2
|
|
|
|
20 сағ.
|
Достарыңызбен бөлісу: |
