Әдістемелік нұсқаулық
|
|
Нысан
ПМУ ҰСН 7.18.2/05
| Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі
С. Торайғыров атындағы мемлекеттік университеті
Қаржы кафедрасы
ЄДІСТЕМЕЛІК НҰСЌАУЛАР
«Қаржы» пәні бойынша
5В050800 «Есеп және аудит» мамандығы
орта кәсіби білім негізінде сырттай оқу түрінде оќитын
студенттерініњ баќылау жұмыстарына арналған
Павлодар
Әдістемелік нұсқаулықты бекіту парағы
|
|
Нысан
ПМУ ҰСН 7.18.1/05
|
|
БЕКІТЕМІН
|
|
Қаржы-экономика факультетінің деканы
|
|
___________Т.Я. Эрназаров
«____»_____________200_ ж
|
Құрастырушы: аға оқытушы А.К.Кагибат
Қаржы кафедрасы
ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР
«Қаржы» пәні бойынша
5В050800 «Есеп және аудит» мамандығы
орта кәсіби білім негізінде сырттай оқу түрінде оќитын
студенттерініњ баќылау жұмыстарына арналған
Кафедра мәжілісінде ұсынылған «____»____________200 ж.
Хаттама №____
Кафедра меңгерушісі______________Н.С. Кафтункина
Қаржы - экономикалық факультетінің әдістемелік кеңесімен мақұлданған
«____»_________200_ ж. Хаттама №_____
ӘҚ төрағасы ____________________А.Б.Темиргалиева
Кіріспе
«Қаржы» пәні қоғамның кәсіпорындық қарым-қатынастары олардың механизмі мен шаруашылық пен әлеуметтік өмірдегі қолданыстың көрінісі сияқты базалық теория курсы болып табылады.
Қаржы туралы ғылым «Қаржы» курсының негізі «Экономикалық теория» және ол «Ақша, несие, банктер» теориялық курсымен, «Мемлекеттік бюджет», «Салық және салық салу» «Салық теориясы және ұйымдастырыуы», «Салықтық жоспарлау», «Корпоративтік қаржы», «Қаржы менеджменті», «Сақтандыру». сияқты оқу пәндерімен байланысты болады.
Бұл қаржының жалпы алғандағы әрекетінің заңдылықтарын көрсетілуі ғана емес функционалды және объектаралық жүйеме, пәннің атына трансформирленген негіздерін құралған пәннің құрылымын алдын ала анықтайды.
«Қаржы» курсы бойынша бақылау жұмыстарының мақсаты осы курс бойынша студенттердің терең теориялық білім алуы, оның ішінде:
– барлық қаржылық категориялар, түсініктер мен анықтамаларды игеру;
– әлеуметтік-экономикалық мазмұнын, қаржының қызметін, орнын, мағынасын оқу;
– мемлекеттің қаржылық саясатында және экономикада және олардың қаржылық механизмі арқылы әске асуында қаржылық қарым-қатынастарды қолдану;
– қаржылық жүйенің құрамын, құрылымын, ұйымдастырылу принциптерін, оның тұрақты қатысуының қажеттілігін оқу.
Бақылау жұмысын орындау үшін жалпы әдістемелік нұсқаулар
Бақылау жұмысының мақсаты студенттер жалпы теориялық білімді қолдана отырып бақылау жұмысының тапсырмаларын орындау.
Бақылау жұмысын орындағанда студенттер «Қаржы» пәнінің теоретикалық негіздерін терең игеріп, нормативті-құқықтық әдебиетпен, ресей және қазақ ғалымдарының еңбектерін қолдануға тиіс.
Бақылау жұмысы А-4 форматындағы беттерде орындалып, ПМУ ӘН 4.01.2-06.
Студент бақылау жұмысының тақырыбын сынақ кітапшасының соңғы саны бойынша таңдайды.
Бірінші екі теориялық сұрақты ашып, сонымен қатар үш бақылау сұрағына жауап беру керек (бақылау жұмысын орындауда қиындық туса студен оқытушы көмегіне жүгінуі қажет).
Әр теориялық сұраққа толық негізделген жауап беру қажет, әдістемелік нұсқауларға сай оның көлемі алты беттен аспауы керек.
Әр бақылау сұрағына қысқа және нақты жауап берген дұрыс.
Бақылау жұмысын жазып болған соң, ол оқытушыға тексеруге беріледі. Ол келесідегідей мазмұндағы кемшіліктерді белгілейді, оларға назар аудару керек:
– жұмыс құрамының теориялық деңгейі;
– бақылау жұмысының құрылымы;
– талдау тәсілі;
– рәсімдеу (әр сұрақ жалпы жоспар көлемінде, мағынасында қарастырылып, міндетті түрде қолданылған әдебиеттер тізімі ұсынылуы керек бесеуден кем емес);
– бақылау жұмысының талдаудың орнатылған тәртібі.
Ескерулерді ескере отырып студент бақылау жұмысын қорғауға кіріседі. Қорғау алдында студент жұмысты толық оқып, бақылау жұмысыныңбарлық сұрақтары бойынша 5-7 минутқа ауызша жауап дайындау керек. Жауап беру кезінде оқытушының ескертулеріне дұрыс жауабын айту қажет.
1 Бақылау жұмысын орындаудағы тапсырма
1.1 Теориялық сұрақтар
1 Экономика категориясы ретінде қаржы мәні мен мазмұны. Қаржы қызметі.
2 Қаржы қоры мен ресурсы. Қаржы ресурстарының дерекнамасы.
3 Қаржы жүйесінің түсінігі. Қазақстан Республикасының қаржы жүйесі.
4 Қаржы саясатының мәні, міндеті, принциптері мен мақсаты.
5 Қаржы механизімнің құрылымы мен мазмұны.
6 Мемлекеттік қаржылық реттеу.
7 Қаржы жоспарлаудың мазмұны, принципі мен мақсаты. Қаржы болжауының әдісі мен түсінігі.
8 Қаржы жоспарлауының негізгі әдісі. Қаржы жоспарының жүйесі.
9 Қаржы басқаруының түсінігі, принциптері мен элементтері.
10 Қазақстан Республикасындағы басқару қаржысын ұйымдастыру.
11 Қаржы-құқықтың дерекнамасы мен жүйесі, мәні. Қаржы-құқықтық мөлшердің мазмұны.
12 Қаржы қатынастарын реттеудің принциптері мен қаржы – құқықтық әдісі.
13 Мемлекеттік бюджеттің мәні мен оның негізгі принциптері. Қазақстан Республикасының «Республика бюджеті туралы» заңы.
14 Қазақсытан Республикасындағы бюджеттік үрдіс пен бюджеттік құрылысы. Қазақстан Республикасының бюджетінің кодексі.
15 Мемлекеттік кіріс түсінігі мен жіктелуі.
16 Мемлекеттік шығын түсінігі мен жіктелуі.
17 Бюджеттен тыс қорлардың қажеттілігі мен мәні, олардың қалыптасу ерекшеліктері.
18 ҚР бюджеттен тыс қорларының құрамы мен құрылымы. Заң шығарушы база.
19 Қаржы бақылауының түсінігі, мәні. Қаржы бақылауын жіктеу.
20 Қаржы бақылауының түрі, қалпы және әдістері. ҚР қаржылық бақылауды ұйымдастыру.
1.2 Бақылау сұрақтары -
Қаржы қажеттілігінің әділдігі неден құралады?
-
Қаржы экономикасының категориялар қызметі мен критериясының ара жігін ажырату рөлінің қайсысы?
-
Негізгі экономикалық категориялар қалай өзара байланысты және өзара қыймыл жасайды?
-
Қаржылық саясатты әзірлеу үшін қандай қортынды негіздер қолданылады?
-
Шаруашылықты жүргізу практикасында қандай мақсатпен қаржылық механизмі түсінігі енгізілген?
-
«Фискальдық саясат» түсінігі қалай анықталады?
-
Қаржыны басқаруда ғылыми көзқарас неден құралады?
-
Қазақстан Республикасының қаржы Министірлігінің қызметі мен рөлі қандай?
-
Жоспарлаудың болжаудан қандай айырмашылығы бар?
-
Қаржылық жоспарлаудың ерекшеліктері неден тұрады?
-
Қаржылық-құқықытық мөлшер нені білдіреді ?
-
Қаржылық-құқықтық акт қалай жіктеледі?
-
Қаржылық бақылаудың объективтік қажеттілігі мен субъективтік мүмкіншілігі қандай бейнеде пайда болады?
-
Қаржылық бақылаудың объектісін және әрекетін қалай қарастыруға болады?
-
Мемлекеттің қаржының экономикалық мәні неден тұрады?
-
«Мемлекеттік қаржының қоры» және «мемлекеттік кіріс» түсінігтері бір – бірінен айырмашылығы неде?
-
Бірінші, аралық және соңғы кірістер қалай қалыптасады?
-
Салықтың мінездемелік ерекшеліктері басқа төлемдерден айырмашылығы неде (ақшалай қаражатты аудару және төлеу)?
-
Мемелекеттік шығындарды ұйымдастыруда қандай принциптер қлданылады?
-
Мемлекеттік шығындардың әлеуметтік-экономикалық рөлі неден тұрады?
-
«Мемлекеттік бюджеттің» категориясының объективтік сипаты қалай өрнектеледі?
-
Мемлекеттегі бюджеттік жүйенің құрамы немен анықталады?
-
Бюджеттік үрдіс нені білдіреді, ол қандай этаптарды қолданады?
-
Қандай қайта бөлу үрдісі бюджеттен тыс қорлардың қызмет етуін пайдаланады?
-
Бюджеттен тыс қорлар қалай басқарылады және олардың қаражаттарының шығындарын бақылау?
-
Қаржыларға неліктен қосып қояды мемлекеттік-несиелік қатынасты?
-
Қандай факторлар халықаралық мемлекеттік несиенің қажеттілігіне келтіріледі?
-
Қандай мінездемелік сипат «сақтандыру» категориясына тән?
-
Сақтандыру қорларын қалыптастыру үшін қандай әдістер қолданылады?
-
Қаржылық нарық ерекшелігі неден құралады және оның басқа нарықтардан айырмашылығы?
2 Теориялық тапсырмаларды орындаудағы әдістемелік нұсқаулар
Экономика категориясы ретінде қаржының мәні мен мазмұны. Қаржының қызметі.
«Қаржы» түсінігі, оның қажеттілігі, объективтік және субъективтік себепті анықтау. Қаржы бағалы экономикалық категория сияқты. Үндемелі өндіріс үрдісіндегі қаржы.
Қаржылардың өзгеше белгілері, тауарлы-ақшалай қатынастар жүйесінде олардың шекаралары. Нарықтың қалыптасу жағдайыда жаңа қаржылық қатынастардың дамуы.
Қаржылардың қызметі. Көпшіліктің үндемелі өндірісіндегі экономикалық категориясының рөлі және ара жігін ажырату қызметі.
Әдебиет [3, б. 8-30]
Қаржының қоры мен ресурсы. Қаржылық ресурстардың дерекнамасы.
Қаржылық ресурстар мен қорлар материалды-заттық қаржы қатынасын тасушы сияқты. Қаржылық ресурстардың дерекнамасы. Қаржылық ресурстардың факторлық өсуі.
Әдебиет [1, б. 32-47]
Қаржылық жүйе түсінігі. Қазақстан Республикасының қаржылық жүйесі.
Жүйе түсінігі қаржыға сәйкес келеді. Қаржы жүйесінің элементтері, сапалы көзқарас және категорияның қызмет ету сипаты. Қаржы жүйесінің жіктеу белгісі. Қаржы жүйесінің бөлімі мен түйіні, қаржылық қатынастың объектілер мәнін анықтайтын жиынтық.
Қазақстан Республикасындағы қаржылық жүйенің құрылымы.
Қаржылық жүйе ұйымының негізгі принциптері. Қаржыларды бүтіндей қабылдау бұл принциптердің мәні мен рөлі.
Әдебиет [1, б. 37-47; 2, б. 94-122; 3, б. 54-66]
Қаржылық саясаттың мәні, міндеті, принциптері мен мақсаты.
Қаржылық саясаттың түсінігі, оның мемлекеттік экономика саясатындағы рөлі.
Қаржылық саясаттың міндеті, мақсаты мен принциптері. Қаржылық стратегия және қаржылық әдіс. Қаржылық саясаттың кезеңділігі. Қаржылық саясаттың бағытын таңдаудағы ғылыми көзқарас.
Әдебиет [1, б. 48-61; 3, с. 30-54]
Қаржылық механизімнің мазмұны мен құрылымы.
Қаржылық саясатты жүзеге асыру қаражатың қаржылық механизмі сияқты өзгеше. Экономикалық механизм жүйесіндегі қаржылық механизм. Қаржылық механизімге ұсыну талап ету.
Қаржылық механизімнің мазмұны мен құрылымы.
Үндемелі өндірістегі қаржылық рычагтың ықпалы. Қаржылық рычаг, қаржылық қатынастың пайда болу әдісі сияқты. Экономикалық рычагтерге сәйкес келу іс-әрекетінің тәсілдері бойынша қаржылық рычагтардың түрлері.
Әдебиет [1, б. 48-61; 3, б. 30-54]
Мемлекеттік қаржылық реттеу.
Экономиканың мемлекеттік қаржылық реттеу түсінігі, оның қажеттілігі.
Мемлекеттік реттеу типтері, түрлері, формалары және әдістері.
Салықтық реттеу. Өндірістің материалдық саласы қаржыландыру бюджетіндегі мемлекеттік реттеу. Әлеуметтік саланы бюджеттік қаржыландыруы және оның инфраструктурасы, қоғамдағы үндемелі өндірістің әсері оның тиімділігі.
Қаржылық стимул.
Әдебиет [1, б. 424-446]
Қаржылық жоспарлаудың мазмұны, принципі мен мақсаты. Қаржылық болжаудың түсінігі мен әдісі.
Қаржылық жоспарлаудың мазмұны, оның ерекшелігі және әлеументтік-экономикалық жоспарлаумен байланыс. Нарықтық экономика жағдайларындағы қаржылық жоспарлау рөлінің өзгеруі.
Қаржылық жоспарлаудың принципі мен мақсаты.
Қаржылық болжаудың дамуы. Қаржылық болжауда қолданылатын, әдістер.
Қаржылық жоспарлауды толық жетілдірудің негізгі бағыты және ауыспалы кезеңде болжау.
Әдебиет [1, б. 88-107]
Қаржылық жоспарлаудың негізгі әдісі. Қаржылық жоспардың жүйесі.
Қаржылық жоспарлауда қолданылатын, қаржылық жоспарлау этаптары мен әдістері. Қаржылық жоспарлау жүйесі, оның сипаттамасы мен өзара байланысы.
Қаржылық баланс жиынтығы, оның мәні. Территориальдық қаржылық жоспарлау. Қажеттілік, мәні және қаржы-материалдық балансты жасау жетістігінің тәсілі.
Кәсіпорынның қаржылық жоспары мен материалдық өндірісті ұйымдастыру және өнімсіз саладағы қызмет.
Әдебиет [1, б. 88-107]
Қаржылық басқарудың түсінігі, принциптері мен элементі.
Қаржыларды басқару туралы түсінік. Қаржылық механизм мен басқарудың байланысы. Басқару принциптері. Басқару элементтері.
Әдебиет [1, б. 62-88; 2, б. 150-177]
Қазақстан Республикасындағы қаржыларды басқаруды ұйымдастыру.
Нарықтық жүйе қатынасындағы қаржыларды басқаруды толық жетілдіру қажеттілігі. Қазақстан Республикасындағы қаржыларды басқаруды ұйымдастыру.
Қаржыларды басқарудағы жоғарғы мемлекеттік басқару орындарының қызметі. Қаржыларды басқарудағы оперативтік орындар, олардың қызметі.
ҚР қаржы Министірлігінің құрылымы.
Шаруашылық субъектісін басқарудағы қаржылық аппарат. Ұйымдар мен кәсіпорындардың қаржыларын басқару құрылымы мен қызметі.
Әдебиет [1, б. 62-88; 2, б. 150-177]
Қаржы-құқықтың дерекнамасы мен жүйесі, мәні. Қаржы-құқықтық мөлшердің мазмұны.
Қаржы құқығы және оны құрастырушылар. Қаржы-құқықтық мөлшер және оның түрі. Қаржы-құқықтың қатынасы және қаржы-құқықтық механизмнің экономикаға әсер етуі.
Қаржы-құқықтық актілер, оның түрлері. Әлеументтік-экономикалық реформаның үрдісіндегі шаруашылық қызметін құқықтық реттеу өзгерістері.
Әдебиет [1, б. 108-116; 2, б. 374-386]
Қаржы қатынастарын реттеудің принциптері мен қаржы – құқықтық әдістері.
Қаржы қатынастырындағы құқықтық реттеу қажеттілігі. Қаржы-құқықтық реттеу принциптері мен әдістері. Мемлекетің қаржылық қызметі, оның жүзеге асуы.
Әдебиет [1, б. 108-116; 2, б. 374-386]
Мемлекеттік бюджеттің мәні мен оның негізгі принциптері. Қазақстан Республикасының «Республика бюджеті туралы» заңы.
Мемлекеттік бюджеттің мәні, оның өзгешелік белгілері. Қаржы жүйелерінің негізгі звеносы – мемлекеттік бюджет, оның қызметі. Әлеуметтік даму қоғамында және үндемелі өндіріс үрдісіндегі бюджеттік қатынас рөлі мен мәні.
ҚР «Республика бюджеті туралы» заңы және оның сипаттамасы.
Мемлекеттік бюджеттің кірісі, құрамы мен құрылымы. Мемлекеттік бюджеттің шығыны, құрамы мен құрылымы.
Бюджеттік жіктеу. Мемлекеттік бюджеттің балансы. Орнықтылық нысанасы және мемлекеттік бюджеттің баланс жасалуы. Бюджет тапшылығы.
Әдебиет [ҚР «Республика бюджеті туралы» заңы; 1, б. 108-116; 2, б. 374-386]
Қазақсытан Республикасындағы бюджеттік үрдіс пен бюджеттік құрылысы. Қазақстан Республикасының бюджетінің кодексі.
Бюджеттік құрылыс туралы түсінік. ҚР бюджеттік жүйелер құрамы. Бюджеттік жүйелерді құру принциптері.
Қазақстан Республикасының бюджеттік кодексі және оның сипаттамасы.
Бюджеттік үрдіс және оның кезеңдерінің сипаттамасы. Орталық және жергілікті басқару орныдарының бюджеттік құқы.
Бюджеттік жүйелер звеналарының арасындағы кірістер мент шығындардың құрылу негіздері.
Әдебиет [1, б. 310-333; 2, б. 19-51]
Мемлекеттік кіріс түсінігі мен жіктелуі.
Мемлекеттік кіріс түсінігі. Бастапқы және соңғы мемлекеттік кіріс. Мемлекеттік кіріс құрамы мен құрылымы. Мемлекеттік кірістің жіклелуі. Мемлекеттік кіріс құрылымы мен мөлшеріне экономикалық және саяси факторлардың әсері.
Салықтың түсінігі, оның мәні. Салық салу принциптері мен салықты ұйымдастыру тиімділігі.
Нарықтық экономиканың қалыптасу жағдайында салық жүйесінің құрылуына негізгі талаптар. ҚР салық жүйесі.
Әдебиет [1, б. 219-227; 3, б. 153 -183]
Мемлекеттік шығын түсінігі мен жіктелуі.
Мемлекеттік шығын түсінігі. Мемлекеттік шығын жүйесі. Мемлекеттік шығын құрамы мен құрылымы, оның жіктелуі.
Экономиканы қаржыландыру. Қаржы ресурстары және баланс жасалған экономиканы дамыту үшін оның мәні.
Әлеуметтік-мәдениет мақсатының шығыны. Басқару және қорғау шығындары. ҒТП қаржыландыру.
Әдебиет [1, б. 284-310; 3, б. 219-232]
Бюджеттен тыс қорлардың қажеттілігі мен мәні, олардың қалыптасу ерекшеліктері.
Бюждеттен тыс және арнайы қорлардың мәні мен қажеттілігі. Экономика мен қоғамның әлеуметтік дамуындағы бюджеттен тыс және арнайы қорлардың рөлі.
Бюджетен тыс және арнайы қорлардың түрлері мен олардың қалыптасу ерекшеліктері.
Әдебиет [1, б. 349-363; 3, б. 305-326]
ҚР бюджеттен тыс қорларының құрамы мен құрылымы. Заң шығарушы база.
ҚР бюджеттен тыс қорларының құрамы мен құрылымы және олардың заң шығарушы базасы. Қаржылық қатынастың даму кезеңіндегі бюджеттен тыс және мемлекеттік бюджеттің нығайуының қажеттілігі.
Мемлекеттің жинақтау зейнетақы қоры, оның мақсаты, жұмыс істеу тәртібі.
Мемлекеттің әлеуметтік сақтандыру қоры, оның мақсаты, жұмыс істеу тәртібі.
Әдебиет [1, б. 349-363; 3, б. 305-326]
Қаржы бақылауының түсінігі, мәні. Қаржы бақылауын жіктеу.
Қаржы бақылауының түсінігі, оның алдын ала объективтік келісуі, жүргізу алғышарттары. Қаржылық бақылаудың өзгешелігі мен сала әрекеті, оның жалпы бақылау жүйесіндегі орны. Қаржылық бақылаудың принциптері мен міндеті. Қаржы тәртібі. Нарықтың экономикадағы қаржылық бақылау.
Уақыт, субъект, жүргізу тәсілі бойынша қаржылық бақылау жіктелімі.
Әдебиет [1, б. 116-134; 2, б. 231-259]
Қаржы бақылауының түрі, қалпы және әдістері. ҚР қаржылық бақылауды ұйымдастыру.
Қаржылық бақылаудың түрлері, формалары мен әдістері.
Ревизия және оның түрлері. Тексеру,зерттеу және бақылаудың басқа әдістері. Бақылау әдістері мен тәсілдерін таңдауға әсер ететін факторлар.
Қаржылық бақылау ұйымы, олардың құқықтары мен міндеттері.
Әдебиет [1, б. 116-134; 2, б. 231-259]
Әдебиет
Негізгі
-
Мельников В.Д., Ильясов К.К. Финансы: учебник. – Алматы: 2001. – 512 с.
-
Финансы / под ред. С.С. Сахариева. – Алматы: Юридическая литература, 2004. – 450 с
-
Финансы: Учебник для вузов / под ред. проф. Л.А. Дробозиной. – М. : Финансы, ЮНИТИ, 2003. – 527 с.
-
Финансы: Учебное пособие / Под ред. А.М. Ковалевой. – М. : Финансы и статистика, 2002. – 336 с.
Қосымша
-
Балабанов И.Т. Финансы граждан. – М. : Финансы и статистика, 2000. – 301 с.
-
Боголепов М. И. Краткий курс финансовой науки. – М. : Высшая школа, 2001. – 387 с.
-
Ковалев В. В. Финансовый анализ: управление капиталом. Выбор инвестиций. Анализ отчетности. – М. : Финансы и статистика, 1999. – 257 с.
-
Маянлаева Г.И. Организация страхового дела в РК. – Алматы: ТОО ЛЕМ, 2000. – 258 с.
-
Методические материалы / под ред. Р. Г. Маниловского. – М. : Финансы и статистика, 2001 .– 349 с.
-
Мещерякова О.В. Налоговые системы РК: справочник. – М. : Фонд “Правовая культура”, 2001. – 304 с.
-
Общая теория финансов: учебник / Л.А. Дробозина, Ю.Н. Костантинова, Л.П. Окунева и др.; под ред. Л.А. Дробозиной. – М. Банки и биржи, ЮНИТИ, 2002. – 256 с.
-
Окунева Л. П. Налогообложение в Российской Федерации. – М. : Финансы и статистика, 1996. – 304 с.
-
Справочник финансиста предприятия / под ред. А. А. Володина. – М. : ИНФРА – М, 1996. – 511 с.
-
Теория финансов: Учебное пособие/ Н.Е. Заяц, М.К. Фисенко, Т.Е. Бондарь и др. – 2-е изд., стереотип. – Минск : Выш.шк., 1998. – 368 с.
-
Финансово-кредитный словарь. В 3 т. – М. : Финансы и статистика, 1998. – 570 с.
-
Финансы капитализмма / под ред. проф. Б. Г. Болдырева. – М. : Высшая школа, 1998. – 200 с.
Достарыңызбен бөлісу: |