Тау жыныстары мен минералдар

 Кіріспе

1. 
   Жер қыртысының минералдары
   
2. 
   Негізгі тау жыныстарын құраушы минералдар
   

 

Кіріспе

Тау жыныстарының минералдарының құрамын анықтау үшін бір қатар әдістер қолданады.

Таужыныстарының структурасының  құрылымы, минералдық құрамы туралы толық және анық мәліметтерді поляризациялық микроскоп жәржемімен зерттеу арқылы анықтауға болады. Микроскоптық зерттеу үшін қалыңдығы 0,01-0,03 мм жұқа пластинкалы шлиф дайындап оны шыныға жапсырып клейлеп, оны айнамен жабады.

Тау жынысының химиялық құрамы саналы және сандық әдістермен талқылап анықтайды. Далалық жағдайда тау жыныстарын сыртқы белгілері арқылы көзбен анықтайды. Мысалы олардың түсі, минералдық құрамы, қаттылығы және сол сияқты белгілердің жәрдемінде.

Тау жыныстарын анықтау үшін жыныстар минералды анықтайтын құрал жабдықтардан пайдаланылады.

Көзбен (макрискониялық) анықтаудың реті төмендегіше: алдын қайсы топқа жататынын анықтайды – магматикалық, метаморфиялық және шөгінді топтың қайсысы. Оны тау жыныстарының сыртқы белгілері әртүрлі топтарды салыстыру арқылы анықтайды.

Атқылаудан (магимикалық) пайда болған жыныстар көбінше массив (шомбал) күйінде кристалдық құрылымда болады. Бұларға характерлі нәрсе, олардың құрамындағы, мысалы кварцты, авгит, слюда және басқалардың құрамында бірінші (алғашқы) минералдардың болуы. Олардың түсі көбінше сұр-күңгірт, қызғыш, көк және кара атқылап шыққан жыныстарға қарағанда.

Шөгінді жыныстардың түсі (ақ, сұр, сарғыш, қызғыш және басқа түсті) әдетте ақшыл. Атқылап шыққан жыныстардың көпшілігі екінші минералдардан немесе қырлы бұрышты немесе тегістелген сынықты бірінші минералдар мен тау жыныстарынан тұрады. Шөгінді тау жыныстарының көпшілігі аз қатқыл болып тұз қышқылында қайнайды.