Технологияларды халықаралық беру



Дата14.09.2023
өлшемі21.35 Kb.
#477619
Лекция ХЭ


Технологияларды халықаралық беру


Ғылыми-техникалық революция әлемдік нарықта ұсынылатын тауарлар мен қызметтер жиынтығын өте әртараптандырады. Атап айтқанда, технология тауарға айналады. Бір жағынан, технология - бұл конструкторлық шешімдер, тауарларды өндіру және қызметтерді көрсету әдістері мен процестерінің жиынтығы; екінші жағынан – материалдандырылған немесе материалдандырылған ғылыми-техникалық білім (Машиналар, жабдықтар және т.б.). Әдетте, технология әлемдік нарықта өндірістің әдістері мен әдістері, сондай - ақ оны ұйымдастыру және басқару формалары туралы ғылыми-техникалық білім кешені түрінде әрекет етеді. Қазіргі заманғы экономика барған сайын инновациялық болып келеді, яғни ұлттық және әлемдік экономика субъектілерінің өзара ісқимылы арқылы жүзеге асырылатын білім мен технологиялардың ұлттық және халықаралық ағымының таралу жылдамдығы мен қарқындылығының өсуіне байланысты оның жаңа білім мен технологияны генерациялау және игеру қабілетінің деңгейі өсуде. Ұлттық экономикадағы технологиялық ресурс дамуының жоғары деңгейі ондағы жоғары технологиялық, орта технологиялық және төмен технологиялық салалардың үлес салмағымен тікелей байланысты. Жоғары технологиялық салалар: фармацевтика, Электр машиналарын жасау, радио, теледидарлар және байланыс жабдықтары, ұшақ жасау, ғылыми құралдар, компьютерлер және кеңсе жабдықтары. Орта технологиялық салалар: фармацевтикадан басқа химия өнеркәсібі, каучук және пластмасса өндірісі, түсті металлургия, электрлік емес машина жасау, көлік жабдығы, автомобиль жасау. Төмен технологиялы салалар: Тамақ өнімдері, сусындар мен темекі, тоқыма және былғары-аяқ киім, ағаш өңдеу және жиһаз, қағаз және полиграфиялық, металл емес минералды өнімдер, болат құю өнеркәсібі, қара металлургия, кеме жасау. Әлемдік технологиялар нарығы-бұл ғылыми-техникалық білім алмасу саласындағы экономикалық қатынастар жүйесі, оларды әлеуметтендірілген де, әлеуметтенбеген түрде де ұсынуға болады. Әлемдік технологиялар нарығының субъектілері мемлекеттік құрылымдар, ғылыми – зерттеу институттары мен білім беру мекемелері, өнеркәсіптік компаниялар мен шағын инновациялық фирмалар, жеке тұлғалар-мамандар болып табылады. Заттандырылған (Машиналар, жабдықтар) және заттандырылмаған (ақпарат, Білім, өндірістік тәжірибе) нысандағы зияткерлік қызмет нәтижелері осындай нарықтың объектілері болып табылады. Дүниежүзілік зияткерлік меншік ұйымын (ДЗМҰ) құру туралы Конвенция мынадай зияткерлік меншік объектілерін: әдеби, көркем 105 туындылар мен ғылыми еңбектерді; әртістердің орындаушылық қызметін, фонограммалар мен радиохабарларды; адам қызметінің барлық салаларындағы өнертабыстарды; ғылыми жаңалықтарды; Өнеркәсіптік үлгілерді; тауар белгілерін, қызмет көрсету белгілерін, коммерциялық атаулар мен белгілеулерді; жосықсыз бәсекелестіктің жолын кесуді (бұдан әрі-жосықсыз бәсеке) көздейді.зияткерлік меншікті қорғау тәсілі). Компьютерлік бағдарламалар, интегралдық микросхемалар, репрография, хабар тарату саласындағы жаңа әзірлемелер (спутниктер, кабельдік тарату), Биотехнология қорғалуы аз реттелген зияткерлік меншіктің жаңа объектілері болып табылады. Технологияларды халықаралық беру нысандары: 1. Патенттік сауда. Патент-бұл өнертапқышқа құзыретті органдар беретін және осы өнертабысты пайдалану құқығын куәландыратын куәлік. 2. Лицензиялық сауда. Лицензия-бұл технологияны белгілі бір уақыт ішінде белгілі бір ақыға пайдалану үшін технология иесінің мүдделі Тарапқа берген рұқсаты. 3. Франчайзинг – бұл сауда маркасын беру және бизнесті жүргізуге тұрақты көмек көрсету (техникалық көмек көрсету, кадрларды даярлау, менеджмент және т.б.) туралы келісім-шарт тауар белгісі-бұл тауар өндірушіні даралау үшін пайдаланылатын және оны басқа ұйымдар иесінің рұқсатынсыз пайдалана алмайтын белгілі бір ұйымның символы. Бұл сызбалар, әріптер тіркесімі, Графикалық кескін болуы мүмкін. 4. Инжиниринг-әртүрлі техникалық қызмет түрлерінің жиынтығы, құрылыс, жөндеу, Жабдықты монтаждау, жаңа техниканы игеру және пайдалану саласындағы қызметтер. 5. "Ноу - хау" - пайдаланылуы белгілі бір артықшылықтарды қамтамасыз ететін технологиялық, экономикалық, әкімшілік, қаржылық сипаттағы мәліметтерді қамтитын техникалық тәжірибенің, өндіріс құпияларының жиынтығы. 6. Лизинг-кейіннен сатып алу құқығымен техникалық объектілерді (машиналарды, жабдықтарды, құрылыстарды, технологиялық желілерді және т.б.) ұзақ мерзімді жалға алу. 7. "Толық аяқталған" келісімшарттар-объектіні пайдалануға толық дайын болғаннан кейін Тапсырыс берушіге берілетін жаңа технологиялар бойынша салуға келісімдер жасасу. 8. Халықаралық техникалық көмек-дамушы елдер мен өтпелі экономикасы бар елдерге техникалық көмек көрсетуге арналған әртүрлі техникалық бағдарламалар. Мұндай бағдарламаларды, әдетте, БҰҰ, ХВҚ, ХҚДБ және басқа да халықаралық ұйымдар әзірлейді және жүзеге асырады. Технологияны беру нысандары коммерциялық және коммерциялық емес болуы мүмкін. Технологияны коммерциялық берудің негізгі формалары - бұл технологияны материалдандырылған және материалдандырылмаған түрде сату, ғылыми-өндірістік ынтымақтастық және т.б. дәл коммерциялық негізде, сатып алушы сатушы ұсынған 106 ғылыми-техникалық білімді төлеген кезде, олардың көпшілігі әлемдік нарықта беріледі. Коммерциялық емес нысандар мәліметтердің қолжетімді көздерін (арнайы әдебиет, анықтамалықтар, деректер базасы, Интернет)пайдалануды қамтиды; университеттер, фирмалар, ұйымдар және т.б. тепе-тең негізде жүзеге асырылатын конференциялар, көрмелер, симпозиумдар, семинарлар, оқыту, тағылымдама, студенттер мен мамандардың практикасы коммерциялық емес негізде берілетін ғылымитехникалық білімнің негізгі ағыны іргелі ҒЗТКЖ, ғылыми жаңалықтарды, іскерлік ойындарды қамтиды. Технологияны берудің заңсыз түрлері де әлемде кең таралған. Бұл әсіресе оңтүстік-шығыс Азияның жаңа индустриалды елдері қатысатын өнеркәсіптік тыңшылық пен "қарақшылық" туралы.

Достарыңызбен бөлісу:




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет