Тіршілік орталары қайсысы ?



Дата01.07.2016
өлшемі139.63 Kb.
#169976
@@@ Экологиялық түсініктер
1 $$$

Тіршілік орталары қайсысы ?

А. су қоймасы, жер беті, таулы аймақ;

В. топырақ қабаты, су қоймасы, ауа кеңістігі;

С. топырақ ортасы, су қоймасы, жер беті –ауа кеңістігі;

D. су қоймасы, жер беті-ауа кеңістігі, организм, топырақ;

Е. теңіз ортасы, жер-беті-ауа кеңістігі., организм.

2 $$$


«Экология» деген ұғымды кім енгізді ?

А. Аристотель;

В. Ч.Дарвин;

С. В.Вернадский;

D. Э.Геккель;

Е. И.Павлов.

$$$

Экология нені зерттейді?



А. барлық тіршілік иелерін;

В. адамның әрекетінің қоршаған ортаға әсерін;

С. ластанудың қоршаған ортаға әсерін;

D. тіршілік иелерінің өз ара және қоршаған ортамен ара қатынасын;

Е. қоршаған ортаны.

$$$


Синэкология нені оқытады ?

А. особтарды;

В. түрлер мен популяцияларды;

С. популяцияларды;

D. түрлерді;

Е. бірлестіктерді.

$$$

Аутэкология нені зерттейді?



А. Популяциялардың қоршаған ортамен байланысын;

В. организмдердің қоршаған ортамен қарым-қатынсын;

С. особтарды, биоценоздарды, популяцияларды;

D. особтарды, түрлерді, популяцияларды;

Е. биогеоценоздарды.

$$$


Олигофагтар кімдер ?

А. аз өсімдіктер және жануарлар түрлерімен қөректенетін жануарлар;

В. органикалық шіріндімен қоректенушілер;

С. топырақтың байлығы мен жемістілігіне байланыссыз организмдер;

D. өнімділігі төмен терең көлдердің организмдері;

Е. теңіз түбі организмдері.

$$$

Ғаламдық экология нені зерттейді ?



А. бірлестіктерді;

В. популяцияны;

С. Су экожүйесін;

D. биосфераны;

Е. биогеоценозды.


@@@ Экологиялық факторлар

$$$


Стенобионттылық дегеніміз не ?

А. жоғарғы экологиялық төзімділік;

В. ыстыққа төзімділік;

С. аса қолайлы экологиялық фактордың көп шамасы;

D. суыққа төзімділік.

Е. төменгі экологиялық валенттілікке төзімділік;

$$$

Тіршілік иелерінің кеңінен таралуына әсер ететін жағдай ?



А. қоршаған ортаның химиялық залалдануына бейімделу;

В. стенобионттылық;

С. пойкилотермділік;

D. эврибионттылық;

Е. қолайсыз жағдайларға бейімделу.

$$$


Қайсысы биотикалық факторға жатады?

А. жарық;

В. радиация;

С. температура;

D. комменсализм;

Е. қысым.

$$$

Критикалық нүктелер арасындағы төзгіштік аумағы:



А. экологиялық валенттілік;

В. толеранттылық;

С. оптималдылық;

D. активтілік;

Е. стенобионттылық.

$$$


Төменде аталған мысалдардың қайсысы антропогенді факторға жатады?

А. күннің ұзақтығы;

В. судағы оттегінің мөлшері;

С. бәсекелестік;

D. судың келу-қайтуы;

Е. жылу электр станциялары.

$$$

Толеранттылық дегеніміз не ?



А. организмнің шыдамдылығы;

В. бейімделу;

С. жаңа түрге айналу;

D. белгілі бір жағдайларға жаңа бейімделу;

Е. жоғарғы температураға бейімделу.

$$$


Эврибионттылық дегеніміз не ?

А. жоғары температураға шыдау;

В. жаңа түрге айналу;

С. жоғары экологиялық валенттілікке төзу;

D. оптималды жағдай;

Е. тіршілік жағдайларының өзгеруіне төтеп беру.

$$$

Абиотикалық факторға қайсысы жатады ?



А. паразитизм;

В. мутуализм;

С. бәсекелестік;

D. қоректену;

Е. температура;

$$$


Жоғары температураға төзімді түрлер:

А. стенобионттар;

В. эврибионттар;

С. эвритермділер;

D. эврифоттар;

Е. ксерофиттер.

$$$

Рельеф пен топырақ ерекшеліктері қай фактор болады ?



А. абиотикалық;

В. биотикалық,

С. эдафикалық;

D. антропогендік;

Е. климаттық.

$$$


Шөл дала аймағындағы экожүйенің өнімділігін шектейтін фактор қайсысы ?

А. температура;

В. шірінді;

С. күн сәулесі;

D. қорек;

Е. ылғалдылық.

$$$

Организмнің қоршаған орта жағдайларының өзгерісіне шыдамдылығы не деп аталады ?



А. экологиялық валенттілік;

В. экологиялық икемділік;

С. толеранттылық;

D. эврибионттылық;

Е. стенобионттылық.

$$$


Өсімдіктердің дамуына ең бірінші қай фактор әсер етеді (гүлденуіне)?

А. ылғалдылық;

В. температура;

С. күннің ұзақтылығы;

D. күн мен түннің ауысуы;

Е. ауадағы О2 мөлшері.

$$$

Организмдерге тікелей немесе жанама әсер ететін ортаның элементі қалай аталады?



А. экологиялық фактор;

В. биосфера;

С. абиотикалық фактор;

D. биотикалық фактор;

Е. антропогендік фактор.

$$$


Тірі организмдердің бір-біріне әсерінен туындайтын фактор:

А. биотикалық;

В. абиотикалық;

С. эдафиттік;

D. антропогендік;

Е. қоғамдық.

$$$

Төменде аталған факторлардың қайсысы абиотикалық фактордың мысалы?



А. ылғалдылық, жарық, температура;

В. симбиоз, қысым, жарық;

С. судың ластануы, ауаның ластануы;

D. бәсекелестік, жыртқыштық;

Е. комменсализм, жарық, қысым.

$$$


Төменде аталған факторлардың қайсысы жасанды ластану көздеріне жатады ?

А. вулкандар;

В. автомобильдердің газдары, смог;

С. шаңды дауылдар;

D. жер сілкіну;

Е. барлық аталған факторлар.

$$$

Толеранттылық заңын ашқан ғалым:



А. В. И. Вернадский ;

В. Э. Гекекль ;

С .Шелфорд;

D. Ю. Либих;

Е. Э. Зюсс.

$$$


Ю. Либихтің ашқан заңы:

А. оптимум;

В. писсимум;

С. толеранттылық;

D. минимум;

Е. экологиялық валенттілік.

$$$

Қоршаған ортаның қалдықтармен ластануы кай экологиялық факторға жатады?



А. абиотикалық;

В. антропогендік;

С. эдафиттік;

D. биотикалық;

Е. климаттық.

$$$


Бергманның қағидасы қайсысы ?

А. солтүстік жануарларының жүні қалың, мамаықты болуы;

В. солтүстік аудандарда тіршілік ететін гомойотермді жануарлардың дене мөлшері ірі болып келеді;

С. популяциядағы аталық және аналық особтардың санының реттелу анықтамасы;

D. гомойотермділердің денесінің өсінділері туралы анықтама;

Е. жүн қабаты туралы анықтама.

$$$

Орташа ылғал сүйгіш өсімдіктер:



А. ксерофиттер;

В. мезофильдер;

С. мезофиттер;

D. ксерофильдер;

Е. гидрофиттер.

$$$


Ылғал сүйгіш құрлық жануарлары:

А. ксерофиттер;

В. мезофильдер;

С. мезофиттер;

D. ксерофильдер;

Е. гидрофильдер.

$$$

Аллен ережесі қайсысы ?



А. солтүстік жануарларының жүні қалың, мамаықты болуы;

В. солтүстік аудандарда тіршілік ететін гомойотермді жануарлардың дене мөлшері ірі болып келеді;

С.солтүстік аудандарда тіршілік ететін жануарлардың денелерінің шығыңқы бөліктері кіші болып келеді;

D. гомойотермділердің денесінің өсінділері туралы анықтама;

Е. жүн қабаты туралы анықтама.

$$$


Экологиялық факторларды қандай негізгі топтарға бөледі ?

А. климаттық, абиотикалық антропогендік;

В. абиотикалық, биотикалық, антропогендік;

С. эдафикалық, физикалық, биотикалық;

D. климаттық, физикалық, химиялық ;

Е. абиотикалық, гидрологиялық, эдафикалық.

$$$

Писсимум дегеніміз не ?



А. экологиялық факторлардың тікелей әсері,

В. өсімдіктердің тыныштық кезеңі;

С. биоценоздағы жануарлардың пассивті қозғалысы;

D. қолайсыз факторлардың әсері;

Е. қолайлы факторлардың әсері.

$$$


Аталған ғалымдардың қайсысы минимум заңын тұжырымдаған ?

А. А. Тенсли;

В. Ю. Либих;

С. В. Вернадский,

D. Г. Гаузе;

Е. Ч. Дарвин.

$$$

Қорықтың ұйымдастырылуын қандай экологиялық факторға жатқызуға болады?



А. биотикалық;

В. антропогендік;

С. абиотикалық, биотикалық;

D. эдафикалық;

Е. .биотикалық, антропогнендік.

$$$


Оптимум дегеніміз не ?

А. экологиялық фактордың организмі өмір сүре алмайтын шамалары;

В. белгілі бір түрге қолайсыз факторлар;

С. қолайлы факторлар;

D. қауіпті факторлар;

Е. өнімділікті жоғарлататын факторлар.

$$$

Түрдің температураға байланысты жоғарғы валентілігі не деп аталады ?



А. эврибионт;

В. ксенобионт;

С. эвритермді;

D. стенотермді;

Е. термофильді.

@@@ Тіршілік орталары

$$$


Сулы ортада тіршілік ететін организмдер:

А. гидробионттар;

В. геобионттар;

С. галобионттар;

D. эдафабионттар;

Е. гелиофиттер.

$$$

Тіршілік ортасы дегеніміз не ?



А. организмді қоршаған тұрғаның бәрі;

В. тіршілікке қолайлы жағдайлар;

С. мекен –жай;

D. сулы орта; Е. ауа.

$$$

Судың түбінде тіршілік ететін организмдер қалай аталады ?



А. перифитон;

В. планктон;

С. бентос;

D. нектон;

Е. нейстон.

$$$


Пелагиальдық организмдер қайсысы ?

А. нектон, бентос;

В. нектон, планктон,

С. бентос,

D. нектон, планктон, бентос;

Е. планктон.

$$$

Мұхиттың экологиялық аймақтары қайсысы ?



А. бентос, пелагиаль;

В. нектон;

С. планктон;

D. пелагиаль, бенталь;

Е. нектон, планктон, пелагиаль.

$$$


Судың қасиеті қандай ?

А. күн сәулесін сіңіреді ?

В. күн сәулесін сіңірмейді;

С. күн сәулесінің барлық құрамды бөліктерін шағылдырады;

D. күн сәулесінің физиологиялық активті бөлігін ғана шағылдырады;

Е. су түбіне күн сәулесін түсірмейді.

$$$

Жоғарғы температураны қалайтын түрлер ?



А. криофильдер;

В. псаммофильдер;

С. гетерофильдер;

D. термофильдер;

Е. монофильдер.

$$$


“Бентос” деген не ?

А. пелагиаль организмдері;

В. су түбі организмдері;

С. тұщы су организмдері;

D. ащы су организмдері;

Е. малтығыштар.

$$$

“Паразит-ие” типі тіршілік ету ортасының қайсысымен сипатталады?



А. сулы;

В. топырақ;

С. жерүсті-ауа;

D. қоғамдық;

Е. тірі организм.

$$$


Мұхиттың негізгі продуценттері қайсысы ?

А. қарапайымды өсімдіктер;

В. жоғарғы сатыдағы өсімдіктер;

С. зоопланктон;

D. балықтар;

Е. құстар.

$$$

Күн сүйгіш өсімдіктер:



А. мезофиттер;

В. геофильдер;

С. гелиофиттер;

D. ксерофиттер;

Е. суккуленттер.

$$$


Сулы ортада тіршілік ететін организмдер қалай аталады ?

А. ксеробионттар;

В. паразиттер;

С. гидатофиттер;

D. гидробионттар,

Е. мезофильдер.

$$$

Мұхиттың негізгі өндірушілері кімдер ?



А. қарапайымды өсімдіктер;

В. гүлді өсімдіктер;

С. зоопланктон;

D. балықтар; Е. құстар.



@@@ Биологиялық ырғақтар

$$$


Биологиялық ырғақтың түрлері:

А. сағаттық, жылдық.

В. сағатты, минуттық, тәуліктік;

С. күздік, жылдық;

D. маусымдық, қыстық;

Е. тәуліктік, маусымдық, жылдық;

$$$E

Адамның физикалық жолмен дене температурасын реттеу жолы қайсысы ?



А. жылу шығаруды көбейту;

В. қорғаныш іздеу;

С. дене қалпын өзгерту;

D. тыныс алғанда сулы шығару;

Е. терлеу.

$$$


Фотопериодизм дегеніміз не ?

А. күннің ұзақтығының өзгеруіне бейімделу;

В. түрлердің қоршаған орта жағдайларына бейімделу;

С. күн мен түннің ауысуы;

D. организмнің қасиетерінің өзгеруі;

Е. жарықтың әсері.

$$$

Жануарлардың тіршілік әрекетінің тәуліктік өзгерістері мынаған байланысты ?



А. жарықтың, күннің өзгеруі;

В. температураның өзгеруі;

С. ылғалдылықтың өзгеруі;

D. күн сәулесінің спектірлеріне;

Е. жердің сәулелі шағылыстыру қасиетіне.

$$$


Биологиялық сағаттар дегеніміз не ?

А. биоценоздардың байлығын реттеу құбылысы;

В. әртүрлі тіршілік кезеңдерінің мерзімінің келу құбылысы;

С. популяцияның бас санының қалпына келу құбылысы;

D. әртүрлі тіршілік иелерінің қарым-қатынасының реттелу құбылысы;

Е. аталық және аналық организімінің санының реттелу құбылысы.



@@@ Популяциялар

$$$


Индикатор түрлері қайсысы ?

А. экожүйенің өнімділігін арттыратын құрылысты түрлер;

В. ортаның ерекше жағдайларын анықтайтын түрлер;

С. сулы ортаның өзгерістерін анықтайтын түрлер;

D. ортаның сыртқы пішінін анықтайтын түрлер;

Е. басқа түрдің санына әсер ететін түрлер.

$$$

Морфологиялық, физиологиялық, биохимиялық жағынан ұқсас, белгілі бір ареалда тіршілік етіп, еркін шағылысып ұрпақ бере алатын түр дараларының жиынтығы қалай аталады ?



А. биогеоценоз;

В. экожүйе;

С. популяция;

D. биотоп;

Е. биоценоз.

$$$


Демэкология:

А. популяциялық экология

В. бірлестіктер экологиясы;

С. ғаламдық экология;

D. синэкология;

Е. биоценология.

$$$

Белгілі бір уақыт ішіндегі жаңа туған даралар саны популяцияның қандай қасиеті?



А. өлімі;

В. өсу жылдамдығы;

С. туылымы;

D. аналықтардың бас санының басым болуы;

Е. тығыздығы.

$$$


Тұрақты популяция дегеніміз не ?

А. бас саны өзгермейтін;

В. бас саны мен ареалы өзгермейтін, туылым мен шетінеуі бірдей;

С. жас құрамы және жыныс құрамы өзгермейтін;

D. өнімділігі тұрақты болатын;

Е. гетеротрофтар популяциясы.

$$$

Популяцияның негізгі көрсеткіштері қандай ?



А. бас саны, тығыздығы, толысуы, шетінеуі, орын ауыстыруы;

В. бас саны, тығыздығы, толысуы, шетінеуі, гомеостаз;

С. бас саны, тығыздығы, толысуы, жас –жыныс құрамы, шетінеуі, гомеостаз, өсі жылдамдығы;

D. бас саны, тығыздығы, жас-жыныс құрамы, гомеостаз, орын ауыстыруы;

Е. толысуы мен шетінуі.

$$$


Популяцияның гомеостазы дегеніміз не ?

А. популяцияның генетикалық әртүрлілігі;

В. популяцияның бас санының кенеттен өсіп кетуі;

С. жас және жыныстық құрамынң тұрақтылығы;

D. популяцияның бас санының тұрақтылығы;

Е. мекен жайды ауыстыру.

$$$

Популяцияның территорияға байланысты түрлері қайсысы ?



А. географиялық, экологиялық, кездейсоқ;

В. экологиялық, элементарлық, географиялық;

С. кеңестіктік, экологиялық, тұрақты;

D. өсіп жатқан, экологиялық, тұрақты;

Е. экологиялық, уақытша, тұрақты.

$$$


Әрбір түрдің аудан немесе көлем бірлігіне келетін даралар мөлшері популяция:

А. туылымы;

В. өлімі;

С. тығыздығы;

D. гомеостазы;

Е. бас саны.

$$$

Популяциядағы особтардың жалпы саны не деп аталады ?



А. сандық индекс;

В. популяция байлығы;

С. тығыздығы;

D. экологиялық пирамида;

Е. популяцияның бас саны.

$$$


Тұрақты популяция дегеніміз не ?

А. аумағы өзгермейтін;

В. шетінеу мен туылымның қарқыны өзгермей, саны мен ареалы бір деңгейде болатын;

С. жас және жыныс құрылымы өзгермейтін;

D. өнімділігі тұрақты;

Е. өнімділігі тұрақсыз.



@@@ Биоценоздар

$$$


Мутуализм дегеніміз не ?

А. конкуренция, күрес;

В. өзара тиімді қатынас;

С. біреуіне пайдалы, екіншісіне пайдасыз қоректік қарым-қатынса;

D. біреуге пайдалы, екіншісіне пайдасыз кеңістіктік қарым-қатынас;

Е. басқа бір түрдің қорегімен тамақтану.

$$$

Комменсализм дегеніміз не ?



А. өсімдіктердің тұқымын жануарлардың таратуы;

В. біреуіне пайдалы, екіншісіне пайдасыз қоректік байланыс;

С. әр түрлердің бірдей экологиялық жағдай үшін күресі,

D. биоценоздағы бір түрдің басымдылығы;

Е. пәтершілік.

$$$


Биоценоз дегеніміз не ?

А. атмосфера, гидросфера, тау жыныстары, гидрологиялық жағдайлар, өсімдіктер мен жануарлар, микроорганизмдердің қосылысы;

В. өсімдіктер, жануарлар, микроорганизмдердің жиынтығы;

С. табиғи жағдайлары бірдей жер аймақтары және тіршілік иелері.

D. өсімдіктер мен жануарлардың бірлестіктері;

Е. өсімдіктер мен жануарлардың кеңістекте вертикальды бағытта орналасу тәртібі.

$$$

Мына авторлардың қайсысы 1877 жылы «биоценоз» терминін ғылымға енгізді?



А. К. Мебиус;

В. Э. Геккель;

С. В. Вернадский;

D. В. Сукачев;



Е. А. Тенсли.






Достарыңызбен бөлісу:




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет